Japońska wyspa Ikema. Środowisko i język

Przedmiotem niniejszej monografii jest charakterystyka dialektu używanego przez mieszkańców niewielkiej wyspy Ikema (należącej do grupy wysp Sakishima w południowej części Archipelagu Ryukyu) na tle szerokiego kontekstu środowiskowego i historycznego.

Znajdziemy tu opis najważniejszych elementów środowiska geograficznego i przyrodniczego Ikemy, a także szczegółowe omówienie tradycyjnej kultury mieszkających tam ludzi. Osobne rozdziały poświęcono problematyce pochodzenia ludności Archipelagu Ryukyu oraz genezy tamtejszych dialektów. Zarysowano także podstawowe poglądy na temat związków genetycznych języka wczesnoriukiuańskiego z językiem prajapońskim oraz ich relacji z językami ałtajskim i austronezyjskim, a także wzbudzających większe wątpliwości ewentualnych związków z jeszcze innymi językami. Uwzględniono też wydarzenia historyczne i zewnętrzne czynniki kulturowe, które w istotny sposób mogły wpłynąć na kształtowanie się dialektów riukiuańskich. Dokonano również przeglądu różnych propozycji klasyfikacji dialektów riukiuańskich. W dalszej części książki po scharakteryzowaniu systemu fonologicznego i morfologicznego dialektu Ikema omówione zostały jego części mowy i wybrane leksemy w zestawieniu z ich odpowiednikami w innych dialektach riukiuańskich.

Na koniec autorka zaprezentowała swoje wnioski dotyczące współczesnego stadium rozwoju dialektu Ikema i zachowanych w nim archaizmów oraz te, które wynikają z jego konfrontacji z innymi dialektami riukiuańskimi. Przedstawiła również propozycje dalszych badań nad genezą całej grupy dialektalnej, do której należy ten dialekt.

Autorka ukończyła studia japonistyczne w 1995 na Uniwersytecie Jagiellońskim i od tego czasu prowadzi zajęcia na macierzystej uczelni w Zakładzie Japonistyki i Sinologii w Instytucie Filologii Orientalnej. Na tymże uniwersytecie uzyskała stopień doktora w zakresie językoznawstwa i w 2004 roku. Specjalizuje się w badaniach dialektów riukiuańskich na szerszym tle porównawczym i socjokulturowym. Interesuje się również pobocznymi dziedzinami, jak antropologia, archeologia i etnografia, które wspomagają badania dialektologiczne. Od września 1998 do kwietnia 1999 była stypendystką Fundacji Japońskiej na Uniwersytecie Hosei w Tokio. W tym czasie przeprowadzała kilkumiesięczne badania terenowe w środkowej i południowej części Archipelagu Ryukyu, tj. na Okinawie, Miyako, Ikemie, Ishigaki i Yonaguni.

• język japoński
• Japonia
• japonistyka
• wyspa Ikema
• dialekty japońskie