POLECAMY
Redakcja:
Wydawca:
Format:
ibuk
Podręcznik:
• wprowadza w świat podstawowych pojęć i zagadnień pedagogiki, przedstawionych w szerszym kontekście społeczno-kulturowym,
• omawia wybrane prądy i kierunki współczesnej pedagogiki,
• zapoznaje z dziejami wychowania i oświaty w Polsce i na świecie,
• prezentuje wybrane metody badań pedagogicznych,
• ukazuje związek teorii pedagogicznych z praktyką,
• zawiera bogactwo osiągnięć naukowych i doświadczeń starszego i młodszego pokolenia pedagogów w Polsce,
• przedstawia edukację z wielu różnych perspektyw.
Tom 1 odpowiada treściom przedmiotów: pedagogika ogólna, historia wychowania oraz współczesne kierunki pedagogiczne.
Książka przeznaczona jest dla:
• przygotowujących się do zawodu nauczycielskiego: studentów uczelni akademickich, kolegiów nauczycielskich i wyższych szkół zawodowych,
• studentów pierwszych lat pedagogiki,
• nauczycieli, którzy chcą odnowić swoją wiedzę pedagogiczną,
• prowadzących szkolenia w ośrodkach doskonalenia kadr pedagogicznych,
• wszystkich zainteresowanych współczesną pedagogiką: działaczy oświatowych i samorządowych, psychologów i socjologów.
Podręcznik otrzymał III nagrodę w V edycji Konkursu na Najlepszy Podręcznik Akademicki, wydany w 2003 roku, organizowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu.
Rok wydania | 2003 |
---|---|
Liczba stron | 496 |
Kategoria | Pedagogika ogólna |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
ISBN-13 | 978-83-01-14055-7 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Przedmowa (Zbigniew Kwieciński) | 11 |
Część I. PEDAGOGIKA JAKO NAUKA | 18 |
Wstęp (Krzysztof Rubacha) | 18 |
Rozdział 1. Edukacja jako przedmiot pedagogiki i jej subdyscyplin (Krzysztof Rubacha) | 21 |
1.1. Podstawowe pojęcia w pedagogice | 24 |
1.2. Związek pedagogiki z innymi naukami | 29 |
Rozdział 2. Metody zbierania danych w badaniach pedagogicznych (Krzysztof Rubacha) | 34 |
2.1. Metody jakościowe | 34 |
2.1.1. Ogólna charakterystyka metod jakościowych | 34 |
2.1.2. Obserwacja etnograficzna | 36 |
2.1.3. Wywiad | 40 |
2.1.4. Analiza archiwów | 44 |
2.1.5. Cechy wspólne badań jakościowych | 46 |
2.2. Metody ilościowe | 47 |
2.2.1. Ogólna charakterystyka metod ilościowych | 47 |
2.2.2. Metody obserwacyjne | 48 |
2.2.3. Metody sondażowe | 51 |
2.2.4. Cechy wspólne metod ilościowych | 54 |
2.3. Strategie łączenia badań jakościowych i ilościowych | 55 |
2.4. Metody zbierania danych a typy badań pedagogicznych | 57 |
Rozdział 3. Budowanie teorii pedagogicznych (Krzysztof Rubacha) | 59 |
3.1. Paradygmaty nauk społecznych a budowanie teorii pedagogicznych | 59 |
3.2. Kierunki rozwoju teorii pedagogicznej | 67 |
Bibliografia | 69 |
Część II. ROZWÓJ I ZMIENNOŚĆ WYCHOWANIA I KSZTAŁCENIA | 74 |
Wstęp - pochwała historii i wykształcenia historycznego (Stefan Wołoszyn) | 74 |
Rozdział 1. Wychowanie w społeczeństwach pierwotnych (Stefan Wołoszyn) | 77 |
Rozdział 2. Wychowanie i „nauczanie” w cywilizacjach starożytnego Wschodu (Stefan Wołoszyn) | 80 |
2.1. Chiny | 80 |
2.2. Indie | 82 |
2.3. Inne kultury starożytnego Wschodu | 84 |
Rozdział 3. Wychowanie w starożytnej Europie (Stefan Wołoszyn) | 87 |
3.1. Wychowanie w Grecji | 87 |
3.1.1. Wychowanie spartańskie | 87 |
3.1.2. Wychowanie ateńskie | 88 |
3.2. Rola szkół filozoficznych | 90 |
3.3. Kultura szkolna czasów hellenistycznych | 91 |
3.4. Wychowanie w rodzinie i kształcenie szkolne w starożytnym Rzymie | 93 |
3.5. Rozpad kultury i wychowania antycznego | 95 |
Rozdział 4. Oświata i wychowanie w epoce średniowiecza (Stefan Wołoszyn) | 97 |
4.1. Klasztory i szkoły kościelne | 97 |
4.2. Powstawanie uniwersytetów | 99 |
4.3. Wychowanie "w domu obcym" | 101 |
4.3.1. Wychowanie rycerskie | 101 |
4.3.2. Wychowanie mieszczańskie | 102 |
4.4. Oświata w Polsce średniowiecznej | 102 |
Rozdział 5. Wykształcenie i kultura umysłowa w epoce renesansu (Stefan Wołoszyn) | 104 |
5.1. Humanizm i utopie humanistyczne | 104 |
5.2. Cele wychowania humanistycznego | 106 |
5.3. Gimnazja i kolegia humanistyczne | 106 |
5.4. Myśl edukacyjna Andrzeja Frycza Modrzewskiego | 109 |
5.5. Pedagogika i pedagogia Jana Amosa Komeńskiego | 111 |
Rozdział 6. Kultura umysłowa i reformy szkolne w epoce oświecenia (Stefan Wołoszyn) | 115 |
6.1. Racjonalizm oświeceniowy i encyklopedyści | 115 |
6.2. Wiedza czy rozwój? Obywatel czy człowiek? | 117 |
6.2.1. Dylemat pedagogiczny Johna Locke'a | 117 |
6.2.2. Dylemat pedagogiczny Jeana Jacques'a Rousseau | 117 |
6.2.3. Dylemat pedagogiczny Claude'a Adriena Helvétiusa | 118 |
6.3. Szkolnictwo średnie i reformy szkolne | 119 |
6.4. Szkolnictwo ludowe i specjalne | 122 |
6.4.1. Szkoły ludowe | 122 |
6.4.2. Szkoły i zakłady specjalne | 123 |
6.6. Projekty organizacji wychowania i oświecenia publicznego Wielkiej Rewolucji Francuskiej | 130 |
6.5. Reformy szkolne w Polsce | 124 |
6.5.1. Komisja Edukacji Narodowej | 127 |
Rozdział 7. Rozwój nowoczesnych systemów szkolnych w XIX wieku (Stefan Wołoszyn) | 133 |
7.1. Tendencje ogólne i ustawodawstwo szkolne | 133 |
7.2. Elementarne szkolnictwo ludowe | 135 |
7.3. Neohumanistyczne szkoły średnie i wyższe | 138 |
7.3.1. Gimnazja klasyczne | 138 |
7.3.2. Gimnazja realne | 139 |
7.3.3. Uniwersytety i politechniki | 143 |
7.4. Wyspy oświatowe na ziemiach polskich | 145 |
7.4.1. Zabór rosyjski | 145 |
7.4.2. Zabór pruski | 150 |
7.4.3. Zabór austriacki | 152 |
Rozdział 8. Oświata i wychowanie w XX wieku (Stefan Wołoszyn) | 155 |
8.1. Upowszechnianie się jednolitych systemów szkolnych | 155 |
8.1.1. System szkolny w Polsce | 160 |
8.2. Radykalna krytyka edukacji szkolnej i poszukiwanie nowych strategii oświatowych | 165 |
8.3. Nowatorskie nurty edukacyjne | 170 |
8.3.1. Czy "stulecie dziecka"? | 170 |
8.3.2. Walka o prawa dziecka | 174 |
8.3.3. Poszukiwanie przez młodzież nowych wizji świata | 176 |
Bibliografia | 181 |
Część III. WSPÓŁCZESNE PRĄDY I KIERUNKI PEDAGOGICZNE | 184 |
Wstęp (Bogusław Śliwerski) | 184 |
Rozdział 1. Pedagogika pozytywistyczna (Teresa Hejnicka-Bezwińska) | 196 |
1.1. Ewolucja orientacji pozytywistycznej | 196 |
1.2. Faza ekspansji pełnego programu badawczego pozytywizmu | 198 |
1.3. Charakterystyka orientacji pozytywistycznej w pedagogice | 201 |
1.4. Stosunek do innych kierunków pedagogicznych - przejście od "pedagogii" do "pedagogiki" | 204 |
1.4.1. Tworzenie instytucjonalnych podstaw unaukowienia myślenia o edukacji i oświacie | 205 |
1.4.2. Unaukowienie pedagogiki poprzez wykorzystanie dorobku i osiągnięć psychologii - psychologizm pedagogiczny | 208 |
1.4.3. Unaukowienie pedagogiki poprzez wykorzystanie dorobku i osiągnięć socjologii - socjologizm pedagogiczny | 211 |
1.4.4. Scjentyzm | 214 |
1.5. Recepcja i krytyka pozytywizmu | 215 |
1.6. Ramy czasowe i zasięg terytorialny | 215 |
Rozdział 2. Pedagogika kultury (Bogusław Milerski) | 220 |
2.1. Geneza i pojęcie | 221 |
2.2. Przesłanki filozoficzne | 223 |
2.3. Poglądy pedagogiczne | 227 |
2.4. Status naukowy | 229 |
Rozdział 3. Pedagogika personalistyczna (Marian Nowak) | 232 |
3.1. Podstawowe kategorie i terminologia | 233 |
3.2. Personalizm w myśli filozoficznej - jego odmiany oraz cechy wspólne | 237 |
3.3. Personalizm w pedagogice | 239 |
3.3.1. Założenia i antropologiczne podstawy pedagogiki personalistycznej | 239 |
3.3.2. Wychowanie i nauczanie według personalizmu | 241 |
3.3.3. Cele wychowania według personalizmu | 242 |
3.3.4. Relacja wychowawca/nauczyciel - wychowanek/uczeń według personalizmu | 244 |
3.3.5. Treści wychowania i nauczania | 245 |
3.4. Podsumowanie | 246 |
Rozdział 4. Pedagogika egzystencjalna (Janusz Tarnowski) | 248 |
4.1. Geneza egzystencjalizmu | 248 |
4.2. Tendencje przeciwstawne w egzystencjalizmie | 249 |
4.2.1. Tendencja agnostyczno-ateistyczna | 250 |
4.2.2. Tendencja teistyczna | 252 |
4.3. Podstawy pedagogiki egzystencjalnej | 256 |
4.4. Egzystencjalne kategorie pedagogiczne | 258 |
4.4.1. Dialog | 258 |
4.4.2. Autentyczność | 259 |
4.4.3. Zaangażowanie | 260 |
Rozdział 5. Pedagogika religii (Bogusław Milerski) | 261 |
5.1. Status naukowy i przedmiot badań | 261 |
5.2. Rozwój pedagogiki religii na świecie | 265 |
5.3. Pedagogika religii w Polsce | 270 |
5.4. Koncepcje i ich znaczenie pedagogiczne | 271 |
5.4.1. Antropologia religijna jako podstawa edukacji | 273 |
5.4.2. Człowiek jako podmiot edukacji | 273 |
5.4.3. Edukacja jako proces odnowy życia | 274 |
5.4.4. Edukacja jako egzystencjalna hermeneutyka tekstów | 275 |
5.4.5. Edukacja jako hermeneutyka doświadczeń | 276 |
5.4.6. Edukacja jako dialog | 277 |
Rozdział 6. Pedagogika Nowego Wychowania (Sławomir Sztobryn) | 278 |
6.1. Definicja i charakterystyka prądu | 278 |
6.1.1. Geneza nazwy i jej warianty | 281 |
6.1.2. Ramy czasowe, zasięg terytorialny | 281 |
6.2. Czynniki wyodrębniające nową pedagogikę | 282 |
6.2.1. Krytyka szkoły tradycyjnej | 282 |
6.2.2. Psychologia eksperymentalna | 283 |
6.2.3. Krytyka podstawowych pojęć i nowoczesne metody badań | 285 |
6.3. Główne idee Nowego Wychowania | 286 |
6.4. Krytyka Nowego Wychowania | 290 |
Rozdział 7. Pedagogika waldorfska (Bogusław Śliwerski) | 293 |
7.1. Rudolf Steiner - twórca pedagogiki waldorfskiej | 293 |
7.2. Powstanie szkoły typu Waldorf | 295 |
7.3. Antropozoficzne podstawy szkoły waldorfskiej | 298 |
7.4. Recepcja pedagogiki R. Steinera w Polsce | 305 |
Rozdział 8. Pedagogika pragmatyzmu (Zbyszko Melosik) | 307 |
8.1. Pragmatyzm Johna Deweya | 308 |
8.1.1. Filozoficzne podstawy pedagogiki pragmatyzmu J. Deweya | 308 |
8.1.2. Poglądy J. Deweya na edukację | 311 |
8.2. Neopragmatyzm Richarda Rorty'ego | 317 |
8.3. Teoretyczne kontrowersje wobec pragmatyzmu | 322 |
Rozdział 9. Pedagogika Marii Montessori (Ryszard Kucha) | 324 |
9.1. Miejsce M. Montessori w pedagogice w perspektywie historycznej | 324 |
9.2. W drodze ku wielkości i sławie | 328 |
9.3. Specyfika pedagogiki M. Montessori | 332 |
9.4. Kochać dziecko - to znaczy służyć mu jak dalece to możliwe | 333 |
Rozdział 10. Pedagogika Janusza Korczaka (Bogusław Śliwerski) | 335 |
10.1. Życie i dzieła J. Korczaka | 335 |
10.2. Podstawowe założenia pedagogiki J. Korczaka | 337 |
10.3. Recepcja pedagogiki J. Korczaka w Polsce | 345 |
Rozdział 11. Pedagogika Petera Petersena (Sławomir Sztobryn) | 348 |
11.1. Życie P. Petersena | 348 |
11.2. Poglądy pedagogiczne P. Petersena | 349 |
11.3. Recepcja stanowiska P. Petersena | 353 |
11.4. Krytyka pedagogiki P. Petersena | 354 |
Rozdział 12. Pedagogika Celestyna Freineta (Sławomir Sztobryn) | 356 |
12.1. Życie C. Freineta | 357 |
12.2. Poglądy pedagogiczne C. Freineta | 358 |
12.3. Recepcja i krytyka stanowiska C. Freineta | 361 |
12.4. Formy instytucjonalne ruchu Nowoczesnej Szkoły Francuskiej | 362 |
Rozdział 13. Pedagogika krytyczna (Tomasz Szkudlarek) | 363 |
13.1. Pedagogika a myślenie krytyczne | 363 |
13.2. Pedagogika krytyczna - podstawowe założenia | 364 |
13.2.1. Diagnoza | 365 |
13.2.2. Cele i kierunki interwencji | 370 |
13.2.3. Rezultaty: nadzieja i kontrowersje | 375 |
Rozdział 14. Pedagogika antyautorytarna (Bogusław Śliwerski) | 378 |
14.1. Nurt polityczny | 379 |
14.2. Nurt edukacyjny | 383 |
14.3. Wychowanie permisywne | 389 |
14.4. Pedagogika antyautorytarna w praktyce | 391 |
Rozdział 15. Pedagogika emancypacyjna (Hanna Zielińska-Kostyło) | 394 |
15.1. Istota pedagogiki emancypacyjnej | 394 |
15.2. Geneza nazwy, narodziny prądu i jego przesłanki | 395 |
15.3. Wybrani przedstawiciele pedagogiki emancypacyjnej | 401 |
15.3.1. Paulo Freire | 401 |
15.3.2. Ivan Illich | 404 |
15.3.3. Noam Chomsky | 408 |
15.4. Pedagogika emancypacyjna w Polsce | 412 |
15.5. Krytyka pedagogiki emancypacyjnej | 414 |
Rozdział 16. Pedagogika międzykulturowa (Tomasz Szkudlarek) | 415 |
16.1. Kultura i edukacja | 415 |
16.1.1. Pedagogika modernistyczna | 415 |
16.2. Orientacje w edukacji międzykulturowej | 418 |
16.2.1. Kontekst polityczny - USA | 420 |
16.2.2. Kontekst polityczny - integracja europejska | 421 |
16.2.3. Doświadczenia polskie | 422 |
16.3. Kontrowersje wokół edukacji międzykulturowej | 423 |
Rozdział 17. Pedagogika ekologiczna (Agnieszka Gromkowska-Melosik) | 425 |
17.1. Pojęcie ekologii i ekosystemu | 425 |
17.2. Powstanie i rozwój ruchu ekologicznego | 426 |
17.3. Główne nurty we współczesnej ekologii | 428 |
Rozdział 18. Pedagogika negatywna (Bogusław Śliwerski) | 436 |
18.1. Geneza i ewolucja pedagogiki negatywnej | 436 |
18.2. Antypedagogika, czyli redukcja wychowania | 439 |
18.3. Przedmiot badań pedagogiki negatywnej | 441 |
Rozdział 19. Pedagogika postmodernizmu (Zbyszko Melosik) | 452 |
19.1. Podstawowe cechy postmodernistycznej teorii społecznej | 452 |
19.2. Modernistyczny dyskurs edukacji, postmodernistyczne kontrowersje | 456 |
19.3. Postmodernizm i edukacja: możliwości i zagrożenia | 459 |
19.4. Konserwatywna krytyka postmodernizmu | 463 |
Bibliografia | 465 |
Indeks osób | 468 |
Indeks rzeczowy | 484 |
O Autorach | 494 |