INNE EBOOKI AUTORA
Nowe wydanie jednego z najważniejszych podręczników na świecie do socjologii i przedmiotów społecznych.
Obejmuje całość podstawowej wiedzy metodologicznej (filozofia nauki, struktura procesu badawczego, typy obserwacji, analiza danych, techniki badawcze, etyka badań społecznych).
• Pokazuje, jak przygotować i prowadzić badania społeczne.
• Wprowadza w teorię i paradygmaty badań społecznych.
• Omawia strukturę procesu badawczego, typy obserwacji i sposoby analizy danych.
• Przedstawia problemy etyczne i społeczny kontekst badań.
• Posiada przejrzysty układ treści oraz użyteczne załączniki przybliżające praktykę badań społecznych.
Książka przeznaczona jest dla studentów socjologii, nauk społecznych, nauk politycznych oraz dziennikarstwa. Jest również niezbędnym źródłem wiedzy dla osób zajmujących się badaniem rynku, opinii publicznej, marketingiem, analizą informacji i reklamą.
Rok wydania | 2024 |
---|---|
Liczba stron | 540 |
Kategoria | Metody badań społecznych |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
Tłumaczenie | Fabian Tryl |
ISBN-13 | 978-83-01-23428-7 |
Numer wydania | 2 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp xxi | |
Podziękowania xxvii | |
List od książki do studentów xxix | |
Część. Wprowadzenie do badań | 1 |
ROZDZIAŁ 1. Działalność badawcza człowieka a nauka | 3 |
Wprowadzenie | 4 |
Zastanów się | 5 |
W poszukiwaniu rzeczywistości | 5 |
Wiedza dzięki rzeczywistości umownej | 5 |
Zwykła działalność badawcza człowieka | 6 |
Tradycja | 6 |
Autorytet | 7 |
Błędy w badaniach oraz jak ich uniknąć | 7 |
Podstawy nauk społecznych | 9 |
Teoria zamiast filozofii lub wiary | 9 |
Prawidłowości społeczne | 11 |
Zbiorowości, nie jednostki | 13 |
Pojęcia i zmienne | 14 |
Cele badań społecznych | 18 |
Etyka działalności badawczej człowieka | 19 |
Nieco dialektyki w badaniach społecznych | 19 |
Wyjaśnianie idiograficzne i nomotetyczne | 19 |
Jak to zrobić | 20 |
Teoria indukcyjna i dedukcyjna | 22 |
Determinizm a sprawczość | 23 |
Dane jakościowe i ilościowe | 25 |
Projekt badawczy | 26 |
Zastanów się… raz jeszcze | 27 |
ROZDZIAŁ 2. Paradygmaty, teoria i badania społeczne | 29 |
Wprowadzenie | 30 |
Zastanów się | 31 |
Kilka paradygmatów nauk społecznych | 32 |
Makroteoria i mikroteoria | 33 |
Początki pozytywizmu | 33 |
Paradygmat konfliktu | 33 |
Interakcjonizm symboliczny | 34 |
Etnometodologia | 35 |
Funkcjonalizm strukturalny | 35 |
Paradygmaty feministyczne | 36 |
Krytyczna teoria rasy | 38 |
Powrót do racjonalnej obiektywności | 38 |
Elementy teorii społecznej | 41 |
Powrót do dwóch systemów logicznych | 42 |
Tradycyjny model nauki | 42 |
Jak to zrobić | 43 |
Rozumowanie dedukcyjne a indukcyjne | 46 |
Budowa teorii dedukcyjnej | 50 |
Zaczynamy | 50 |
Tworzenie własnej teorii | 50 |
Przykład teorii dedukcyjnej: sprawiedliwość dystrybutywna | 50 |
Budowa teorii indukcyjnej | 52 |
Przykład teorii indukcyjnej: dlaczego ludzie palą marihuanę? | 53 |
Związki między teorią a badaniami | 53 |
Znaczenie teorii dla „realnego świata” | 54 |
Zastanów się… raz jeszcze | 55 |
Etyka badań i teorii | 55 |
ROZDZIAŁ 3. Etyka i polityka nauk społecznych | 58 |
Wprowadzenie | 59 |
Zastanów się | 60 |
Zagadnienia etyczne w badaniach społecznych | 60 |
Dobrowolne uczestnictwo | 60 |
Nie krzywdzić badanych | 62 |
Jak to zrobić | 64 |
Anonimowość i poufność | 64 |
Oszukiwanie badanych | 67 |
Analiza i prezentacja wyników | 68 |
Instytucjonalne organy kontrolne | 69 |
Kodeksy etyki zawodowej | 71 |
Dwie kontrowersje etyczne | 71 |
Kłopoty w kafejce | 74 |
Obserwacja posłuszeństwa | 75 |
Polityczne aspekty badań społecznych | 76 |
Obiektywność a ideologia | 77 |
Polityka przez małe „p” | 80 |
Polityka we właściwych proporcjach | 81 |
Zastanów się… raz jeszcze | 82 |
Część 2. Struktura badań: ilościowych i jakościowych | 85 |
ROZDZIAŁ 4. Plan badań | 87 |
Wprowadzenie | 88 |
Zastanów się | 89 |
Trzy cele badań | 89 |
Eksploracja | 89 |
Opis | 90 |
Wyjaśnienie | 90 |
Wyjaśnienie idiograficzne | 91 |
Jak to zrobić | 92 |
Logika wyjaśnienia nomotetycznego | 92 |
Kryteria przyczynowości nomotetycznej | 92 |
Analiza przyczynowości nomotetycznej i weryfikacja hipotez | 94 |
Fałszywe kryteria przyczynowości nomotetycznej | 94 |
Przyczyny konieczne i wystarczające | 95 |
Jednostki analizy | 96 |
Jednostki | 97 |
Grupy | 97 |
Organizacje | 98 |
Interakcje społeczne | 98 |
Artefakty społeczne | 98 |
Przykładowe jednostki analizy | 99 |
Jak to zrobić | 100 |
Błędne wnioskowanie o jednostkach analizy: błąd ekologiczny i redukcjonizm | 100 |
Wymiar czasowy | 102 |
Badania przekrojowe | 103 |
Badania dynamiczne | 103 |
Badania zbliżone do dynamicznych | 106 |
Przykłady strategii badawczych | 108 |
Tryby mieszane | 109 |
Jak zaplanować projekt badawczy | 109 |
Zaczynamy | 111 |
Konceptualizacja | 111 |
Wybór metody badawczej | 112 |
Operacjonalizacja | 112 |
Populacja i dobór próby | 112 |
Obserwacje | 112 |
Przetwarzanie danych | 113 |
Analiza | 113 |
Zastosowanie | 113 |
Przegląd procesu planowania badań | 113 |
Oferta badawcza | 114 |
Elementy oferty badawczej | 115 |
Zastanów się… raz jeszcze | 116 |
Etyka procesu planowania badań | 116 |
ROZDZIAŁ 5. Konceptualizacja, operacjonalizacja i pomiar | 120 |
Wprowadzenie | 121 |
Mierzenie wszystkiego, co istnieje | 121 |
Zastanów się | 122 |
Koncepcje, pojęcia i rzeczywistość | 123 |
Pojęcia jako konstrukty | 124 |
Konceptualizacja | 125 |
Wskaźniki i wymiary | 125 |
Wymienialność wskaźników | 127 |
Definicje realne, nominalne i operacyjne | 128 |
Jak to zrobić | 129 |
Tworzenie ładu pojęciowego | 129 |
Przykład konceptualizacji: pojęcie anomii | 130 |
Definicje w badaniach opisowych i eksplanacyjnych | 132 |
Wybory dokonywane w procesie operacjonalizacji | 133 |
Zakres zmienności | 133 |
Zmienność między skrajnościami | 134 |
Uwaga na temat wymiarów | 135 |
Definiowanie zmiennych i wartości | 135 |
Poziomy pomiaru | 136 |
Wskaźniki proste i złożone | 140 |
Kilka przykładów możliwych wyborów w procesie operacjonalizacji | 140 |
Jak to zrobić | 141 |
Nieustanna operacjonalizacja | 141 |
Kryteria jakości pomiaru | 142 |
Precyzja i poprawność | 142 |
Rzetelność | 142 |
Trafność | 145 |
Kto decyduje, co jest trafne? | 146 |
Napięcie między rzetelnością a trafnością | 148 |
Etyka pomiaru | 148 |
Zastanów się… raz jeszcze | 149 |
ROZDZIAŁ 6. Indeksy, skale i typologie | 151 |
Wprowadzenie | 152 |
Indeksy a skale | 153 |
Zastanów się | 153 |
Budowa indeksu | 155 |
Dobór pytań | 155 |
Badanie zależności empirycznych | 156 |
Jak to zrobić | 157 |
Punktacja indeksu | 160 |
Braki danych | 161 |
Walidacja indeksu | 165 |
Status kobiet: przykład procesu tworzenia indeksu | 167 |
Budowa skali | 168 |
Skala dystansu społecznego Bogardusa | 169 |
Skala Thurstone’a | 170 |
Skala Likerta | 171 |
Dyferencjał semantyczny | 172 |
Skala Guttmana | 172 |
Typologie | 175 |
Zastanów się… raz jeszcze | 176 |
ROZDZIAŁ 7. Logika doboru próby | 178 |
Wprowadzenie | 179 |
Zastanów się | 180 |
Krótka historia doboru próby | 181 |
Prezydent Alf Landon | 181 |
Prezydent Thomas E. Dewey | 182 |
Dwa typy doboru próby | 182 |
Nieprobabilistyczny dobór grupy | 183 |
Dobór oparty na dostępności badanych | 183 |
Dobór celowy lub arbitralny | 184 |
Metoda kuli śnieżnej | 184 |
Dobór kwotowy | 185 |
Wybór informatorów | 186 |
Logika i techniki doboru losowego | 187 |
Świadome i nieświadome obciążenia próby | 188 |
Reprezentatywność i prawdopodobieństwo wyboru grupy | 189 |
Losowanie | 190 |
Rachunek prawdopodobieństwa, rozkład z prób i szacowanie błędu z próby | 191 |
Populacje i operaty losowania | 198 |
Przegląd populacji i operatów losowania | 202 |
Schematy losowania | 202 |
Prosty dobór losowy | 202 |
Jak to zrobić | 203 |
Dobór systematyczny | 204 |
Dobór warstwowy | 205 |
Ukryty podział na warstwy w doborze systematycznym | 207 |
Przykład: dobór próby spośród studentów uniwersytetu | 207 |
Modyfikacja próby | 208 |
Dobór wielostopniowy grupy kontrolnej | 208 |
Schematy doboru wielostopniowego i błąd z próby | 209 |
Warstwowanie w wielostopniowej próbie grupowej | 210 |
Metoda prawdopodobieństwa proporcjonalnego do rozmiaru (PPS) | 211 |
Dobór nieproporcjonalny i ważenie | 213 |
Przegląd prób losowych | 214 |
Etyka doboru próby | 214 |
Zastanów się… raz jeszcze | 215 |
Część 3. Typy obserwacji | 217 |
ROZDZIAŁ 8. Eksperyment | 219 |
Wprowadzenie | 220 |
Wybór zagadnienia do eksperymentu | 220 |
Zastanów się | 221 |
Eksperyment klasyczny | 221 |
Zmienne niezależne i zależne | 221 |
Pretest i posttest | 222 |
Grupy eksperymentalne i kontrolne | 222 |
Eksperyment podwójnie ślepy | 224 |
Dobór uczestników | 224 |
Dobór losowy | 225 |
Randomizacja | 225 |
Dobór przez dopasowanie | 225 |
Dobór przez dopasowanie czy randomizacja? | 226 |
Rodzaje schematów eksperymentalnych | 227 |
Preeksperymentalne schematy badawcze | 227 |
Trafność w badaniach eksperymentalnych | 228 |
Przykłady eksperymentów | 232 |
Eksperymenty prowadzone w internecie | 234 |
Eksperymenty „naturalne” | 234 |
Zastanów się… raz jeszcze | 236 |
Mocne i słabe strony metody eksperymentalnej | 236 |
Etyka i eksperymenty | 236 |
ROZDZIAŁ 9. Badania sondażowe | 239 |
Wprowadzenie | 240 |
Wybór zagadnień do badań sondażowych | 240 |
Wytyczne dotyczące zadawanych pytań | 241 |
Zastanów się | 241 |
Wybierz właściwą formę pytania | 242 |
Spraw, by pytania były jasne | 243 |
Unikaj pytań podwójnych | 243 |
Respondenci muszą być w stanie udzielić odpowiedzi | 243 |
Respondenci muszą chcieć odpowiadać | 243 |
Pytania powinny być adekwatne | 244 |
Najlepsze są krótkie pytania | 244 |
Unikaj form przeczących | 244 |
Unikaj obciążonych pytań i pojęć | 245 |
Budowa kwestionariusza | 246 |
Ogólny format kwestionariusza | 246 |
Formaty odpowiedzi | 246 |
Pytania warunkowe | 247 |
Pytania tabelaryczne | 248 |
Kolejność pytań w kwestionariuszu | 249 |
Instrukcje do kwestionariusza | 249 |
Pilotaż kwestionariusza | 250 |
Przykładowy kwestionariusz | 250 |
Kwestionariusz do samodzielnego wypełnienia | 250 |
Dystrybucja pocztowa i zwroty | 252 |
Monitorowanie zwrotów | 253 |
Listy przypominające | 254 |
Wystarczający poziom zwrotów | 254 |
Wynagrodzenie dla respondentów | 255 |
Opis przypadku | 256 |
Wywiad kwestionariuszowy | 257 |
Rola ankietera w wywiadzie | 257 |
Ogólne zasady prowadzenia wywiadu | 258 |
Koordynacja i kontrola | 260 |
Sondaż telefoniczny | 261 |
Zalety i wady | 262 |
Wywiad telefoniczny wspomagany komputerowo (CATI) | 262 |
Wskaźniki odpowiedzi w wywiadzie | 263 |
Sondaże online | 264 |
Narzędzia internetowe | 265 |
Projektowanie narzędzia pomiarowego | 266 |
Zwiększenie wskaźników odpowiedzi | 267 |
Badania mieszane | 267 |
Jak to zrobić | 268 |
Porównanie różnych metod badań sondażowych | 268 |
Mocne i słabe strony badań sondażowych | 270 |
Analiza wtórna | 271 |
Zastanów się… raz jeszcze | 274 |
Etyka i badania sondażowe | 274 |
ROZDZIAŁ 10. Jakościowe badania terenowe | 277 |
Wprowadzenie | 278 |
Zastanów się | 279 |
Tematy odpowiednie dla badań terenowych | 279 |
Rzeczy, które należy brać pod uwagę w jakościowych badaniach terenowych | 282 |
Różne role obserwatora | 282 |
Stosunek do badanych | 284 |
Niektóre paradygmaty jakościowych badań terenowych | 287 |
Naturalizm | 287 |
Etnometodologia | 288 |
Teoria ugruntowana | 290 |
Studium przypadku i metoda rozszerzonych przypadków | 292 |
Etnografia instytucjonalna | 294 |
Badania partycypacyjne | 295 |
Prowadzenie jakościowych badań terenowych | 298 |
Przygotowanie do pracy w terenie | 298 |
Jak to zrobić | 299 |
Wywiad jakościowy | 300 |
Grupy fokusowe | 302 |
Rejestrowanie obserwacji | 304 |
Mocne i słabe strony jakościowych badań terenowych | 306 |
Trafność | 307 |
Rzetelność | 307 |
Etyka w jakościowych badaniach terenowych | 308 |
Zastanów się… raz jeszcze | 309 |
ROZDZIAŁ 11. Badania niereaktywne | 311 |
Wprowadzenie | 312 |
Zastanów się | 313 |
Analiza treści | 313 |
Tematy odpowiednie dla analizy treści | 313 |
Dobór próby w analizie treści | 314 |
Kodowanie w analizie treści | 317 |
Analiza danych jakościowych | 320 |
Silne i słabe strony analizy treści | 323 |
Analiza zastanych danych statystycznych | 323 |
Badania nad samobójstwami Durkheima | 324 |
Konsekwencje globalizacji | 325 |
Jednostki analizy | 326 |
Problem trafności | 326 |
Problem rzetelności | 327 |
Źródła zastanych danych statystycznych | 327 |
Analizy historyczno-porównawcze | 330 |
Przykłady analiz historyczno-porównawczych | 330 |
Źródła danych historyczno-porównawczych | 332 |
Jak to zrobić | 334 |
Techniki analityczne | 334 |
Badania niereaktywne online | 335 |
Zastanów się… raz jeszcze | 337 |
Etyka i badania niereaktywne | 337 |
ROZDZIAŁ 12. Badania ewaluacyjne | 339 |
Wprowadzenie | 340 |
Zastanów się | 341 |
Zagadnienia odpowiednie dla badań ewaluacyjnych | 342 |
Sformułowanie problemu: kwestia pomiaru | 344 |
Określenie wyników | 345 |
Mierzenie tła eksperymentu | 346 |
Określenie interwencji | 347 |
Jak to zrobić | 347 |
Określenie populacji | 348 |
Nowe mierniki a mierniki już istniejące | 348 |
Operacjonalizacja sukcesu lub porażki | 348 |
Typy schematów badań ewaluacyjnych | 349 |
Schematy eksperymentalne | 349 |
Schematy quasi-eksperymentalne | 350 |
Ewaluacja jakościowa | 354 |
Problemy logistyczne | 355 |
Wykorzystanie wyników badań | 357 |
Badania wskaźników społecznych | 361 |
Kara śmierci i odstraszanie | 362 |
Symulacja komputerowa | 363 |
Etyka i badania ewaluacyjne | 364 |
Zastanów się… raz jeszcze | 365 |
Część 4. Analiza danych: ilościowych i jakościowych | 367 |
ROZDZIAŁ 13. Analiza danych jakościowych | 369 |
Wprowadzenie | 370 |
Powiązanie teorii z praktyką | 370 |
Zastanów się | 371 |
Odkrywanie prawidłowości | 371 |
Metodologia teorii ugruntowanej | 372 |
Semiotyka | 373 |
Analiza konwersacyjna | 375 |
Przetwarzanie danych jakościowych | 375 |
Kodowanie | 376 |
Zapisywanie notatek | 380 |
Tworzenie mapy pojęciowej | 380 |
Programy komputerowe dla badań jakościowych | 381 |
Programy QDA | 381 |
Księga Kapłańska według programu Qualrus | 383 |
NVivo | 389 |
Analiza jakościowa danych ilościowych | 393 |
Określenie jakości badań jakościowych | 394 |
Etyka i analiza danych jakościowych | 396 |
Zastanów się… raz jeszcze | 397 |
ROZDZIAŁ 14. Analiza danych ilościowych | 399 |
Wprowadzenie | 400 |
Kwantyfikacja danych | 400 |
Zastanów się | 401 |
Tworzenie kategorii kodowych | 401 |
Opracowanie książki kodowej | 403 |
Wprowadzanie danych | 404 |
Analiza jednozmiennowa | 404 |
Rozkład wartości | 404 |
Tendencja centralna | 405 |
Rozproszenie | 408 |
Zmienne ciągłe i dyskretne | 409 |
Szczegółowość a czytelność | 409 |
Porównanie podgrup | 410 |
Łączenie kategorii odpowiedzi | 410 |
Sposoby postępowania z kategorią „nie wiem” | 411 |
Opisy liczbowe w badaniach jakościowych | 412 |
Analiza dwuzmiennowa | 412 |
Procentowanie w tabeli | 413 |
Tworzenie i odczytywanie tabel dwuzmiennowych (krzyżowych) | 415 |
Wprowadzenie do analizy wielozmiennowej | 416 |
Diagnozy społeczne | 417 |
Zastanów się… raz jeszcze | 419 |
Etyka i analiza danych ilościowych | 419 |
ROZDZIAŁ 15. Logika analizy rozbudowanej (wielozmiennowej) | 422 |
Wprowadzenie | 423 |
Zastanów się | 424 |
Początki modelu analizy rozbudowanej (wielozmiennowej) | 424 |
Paradygmat analizy rozbudowanej (wielozmiennowej) | 428 |
Replikacja | 429 |
Eksplanacja | 429 |
Interpretacja | 431 |
Specyfikacja | 431 |
Doskonalenie paradygmatu | 433 |
Analiza rozbudowana i hipotezy post factum | 435 |
Zastanów się… raz jeszcze | 436 |
ROZDZIAŁ 16. Statystyka w naukach społecznych | 438 |
Wprowadzenie | 439 |
Statystyka opisowa | 439 |
Redukcja danych | 439 |
Zastanów się | 440 |
Miary siły związku | 440 |
Analiza regresji | 444 |
Wnioskowanie statystyczne | 447 |
Wnioskowanie jednozmiennowe | 448 |
Testy istotności statystycznej | 449 |
Logika istotności statystycznej | 449 |
Test chi-kwadrat | 453 |
Test t | 454 |
Mała przestroga | 455 |
Inne techniki wielozmiennowe | 457 |
Analiza ścieżkowa | 457 |
Analiza szeregów czasowych | 459 |
Analiza czynnikowa | 460 |
Analiza wariancji | 462 |
Modele log-liniowe | 464 |
Iloraz szans | 464 |
Systemy Informacji Geograficznej | 465 |
Analiza demograficzna | 465 |
Zastanów się… raz jeszcze | 467 |
ROZDZIAŁ 17. Odczytywanie i opisywanie badań społecznych | 471 |
Wprowadzenie | 472 |
Czytanie badań społecznych | 472 |
Przygotowanie przeglądu literatury | 472 |
Zastanów się | 473 |
Czytać czasopisma czy książki? | 473 |
Ewaluacja raportów z badań | 474 |
Rozsądne korzystanie z internetu | 478 |
Jak to zrobić | 481 |
Opisywanie badań społecznych | 484 |
Kilka podstawowych uwag | 485 |
Przygotowanie raportu | 486 |
Jak to zrobić | 489 |
Zasady raportowania analiz | 489 |
Publikacja | 490 |
Etyka czytania i pisania badań społecznych | 491 |
Zastanów się… raz jeszcze | 492 |
Dodatki | 495 |
A Jak korzystać z biblioteki | 496 |
B Liczby losowe | 502 |
C Rozkład chi-kwadrat | 504 |
D Obszary pod rozkładem normalnym | 506 |
E Szacunkowy błąd z próby | 507 |
Słowniczek | 509 |
Bibliografia | 521 |
Indeks osób | 537 |
Indeks rzeczowy | 541 |