POLECAMY
Wydawca:
Format:
Chemia związków koordynacyjnych fundamentem nowoczesnej chemii praktycznej! Pierwszy podręcznik na rynku polskim wprowadzający Czytelnika w podstawowe zagadnienia chemii związków kompleksowych. Autorzy zrobili to w sposób opisowy, unikając nadmiernego wprowadzania aparatu matematycznego i zaawansowanej chemii kwantowej. Książka stanowi pomost pomiędzy publikacjami wprowadzającymi w zagadnienia chemii nieorganicznej a specjalistycznymi, dając podstawę do dalszych studiów lub pracy. W podręczniku omówiono m.in.: •podstawowe pojęcia chemii koordynacyjnej, •charakterystykę procesu kompleksowania, •kinetykę i mechanizmy reakcji, •otrzymywanie związków kompleksowych, •elementy chemii supramolekularnej, •związki kompleksowe w przyrodzie, •związki kompleksowe w życiu i działalności człowieka. Książka przeznaczona jest dla studentów i doktorantów chemii, biologii, biotechnologii, nauk medycznych, inżynierii i ochrony środowiska, technologii chemicznej oraz inżynierii materiałowej.
Rok wydania | 2010 |
---|---|
Liczba stron | 448 |
Kategoria | Chemia nieorganiczna |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
ISBN-13 | 978-83-01-16414-0 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Przedmowa XI | |
1. RYS HISTORYCZNY I POJĘCIA PODSTAWOWE | 1 |
1.1. Rys historyczny rozwoju chemii koordynacyjnej | 1 |
1.1.1. Starożytność i czasy średniowieczne | 1 |
1.1.2. Pierwszy etap rozwoju chemii koordynacyjnej | 2 |
1.1.3. Drugi etap rozwoju chemii koordynacyjnej | 5 |
1.1.4. Trzeci etap rozwoju chemii koordynacyjnej | 6 |
1.2. Podstawowe pojęcia chemii koordynacyjnej | 9 |
1.2.1. Związek kompleksowy | 9 |
1.2.2. Atom centralny | 9 |
1.2.3. Ligandy | 10 |
1.3. Wiązanie koordynacyjne i sfera koordynacyjna | 14 |
1.4. Nazewnictwo związków kompleksowych | 15 |
Literatura do rozdziału 1 | 16 |
2. LICZBA KOORDYNACYJNA | 17 |
2.1. Pojęcie liczby koordynacyjnej | 17 |
2.2. Liczba koordynacyjna a geometria bezpośredniego otoczenia atomu centralnego w kompleksie | 19 |
2.3. Liczba koordynacyjna a położenie pierwiastka w układzie okresowym | 22 |
2.4. Przewidywanie liczb koordynacyjnych w kompleksach | 32 |
2.4.1. Uwagi ogólne | 32 |
2.4.2. Model jonowy | 33 |
2.4.3. Liczba koordynacyjna a hybrydyzacja orbitali jonu centralnego | 34 |
2.4.4. Liczba koordynacyjna a model odpychania się par elektronowych powłoki walencyjnej jonu metalu w kompleksie (VSEPR) | 34 |
2.5. Przegląd form kompleksowych o różnych liczbach koordynacyjnych | 35 |
2.5.1. Liczby koordynacyjne 1, 2 i 3 | 35 |
2.5.2. Liczba koordynacyjna 4 | 37 |
2.5.3. Liczba koordynacyjna 5 | 39 |
2.5.4. Liczba koordynacyjna 6 | 40 |
2.5.5. Liczba koordynacyjna 7 | 43 |
2.5.6. Liczba koordynacyjna 8 | 43 |
2.5.7. Liczba koordynacyjna 9 | 45 |
2.5.8. Liczby koordynacyjne większe od 9 | 46 |
Literatura do rozdziału 2 | 50 |
3. WIĄZANIA CHEMICZNE | 52 |
3.1. Wprowadzenie. Charakterystyka ogólna wiązań chemicznych w związkach kompleksowych | 52 |
3.2. Oddziaływania silne — wiązanie jonowe. Teoria pola krystalicznego | 54 |
3.2.1. Charakterystyka ogólna teorii pola krystalicznego | 54 |
3.2.2. Rozszczepienie orbitali d w polach ligandów o symetrii oktaedrycznej i tetraedrycznej | 55 |
3.2.3. Konfiguracje elektronowe jonów metali w kompleksach | 58 |
3.2.4. Energie oddziaływań międzyelektronowych i szeregi spektrochemiczne w kompleksach oktaedrycznych | 62 |
3.2.5. Kompleksy tetragonalne | 64 |
3.2.6. Rozszczepienie orbital d w polach ligandów o innych symetriach | 67 |
3.2.7. Efekt Jahna–Tellera | 67 |
3.2.8. Podsumowanie teorii pola krystalicznego | 70 |
3.3. Oddziaływania silne — wiązanie kowalencyjne. Teoria orbitali molekularnych i teoria pola ligandów | 71 |
3.3.1. Koncepcja wiązania kowalencyjnego | 71 |
3.3.2. Podstawowe założenia teorii orbitali molekularnych | 73 |
3.3.3. Teoria orbitali molekularnych w zastosowaniu do związków kompleksowych | 76 |
3.3.4. Teoria pola ligandów | 86 |
3.4. Oddziaływania średniej mocy oraz słabe | 88 |
3.4.1. Wprowadzenie | 88 |
3.4.2. Wiązania wodorowe | 89 |
3.4.3. Inne siły niekowalencyjne | 94 |
3.5. Wokół wiązań chemicznych. Elektroujemność i twardość | 95 |
3.5.1. Pojęcie i skale elektroujemności | 95 |
3.5.2. Elektroujemność bezwzględna (absolutna) | 100 |
3.5.3. Twardość bezwzględna (absolutna) | 101 |
3.6. Wybrane metody badania wiązań chemicznych w związkach kompleksowych | 106 |
3.6.1. Spektroskopia i spektrofotometria | 106 |
3.6.2. Właściwości magnetyczne związków kompleksowych | 122 |
3.6.3. Metody półempiryczne opisu wiązań w cząsteczce. Model kątowego nakładania | 130 |
3.6.4. Metody teoretyczne opisu wiązań. Metoda funkcjonału gęstości elektronowej (DFT) | 132 |
Literatura do rozdziału 3 | 134 |
4. IZOMERIA KOMPLEKSÓW METALI | 136 |
4.1. Wprowadzenie | 136 |
4.2. Izomeria konstytucyjna związków kompleksowych | 138 |
4.2.1. Izomeria jonowa | 138 |
4.2.2. Izomeria solwatacyjna (hydratacyjna) | 138 |
4.2.3. Izomeria koordynacyjna | 139 |
4.2.4. Izomeria wiązaniowa | 140 |
4.2.5. Izomeria ligandowa | 142 |
4.3. Stereoizomeria związków kompleksowych | 142 |
4.3.1. Wprowadzenie | 142 |
4.3.2. Enancjomeria | 142 |
4.3.3. Izomeria geometryczna | 153 |
4.3.4. Inne rodzaje izomerii | 155 |
Literatura do rozdziału 4 | 157 |
5. TERMODYNAMICZNA CHARAKTERYSTYKA PROCESU KOMPLEKSOWANIA | 158 |
5.1. Wprowadzenie | 158 |
5.2. Parametry termodynamiczne procesu kompleksowania | 159 |
5.3. Równowagi reakcji w roztworach wodnych i ich charakterystyka ilościowa | 162 |
5.4. Czynniki wpływające na trwałość związków kompleksowych | 166 |
5.4.1. Jon metalu | 166 |
5.4.2. Ligand | 168 |
5.4.3. Inne parametry. Twarde i miękkie kwasy i zasady Lewisa | 172 |
5.5. Metody wyznaczania stałych trwałości | 175 |
5.5.1. Podstawowe zależności | 175 |
5.5.2. Metody eksperymentalne | 178 |
5.6. Znaczenie stałych trwałości | 183 |
Literatura do rozdziału 5 | 184 |
6. KINETYKA I MECHANIZMY REAKCJI | 185 |
6.1. Wprowadzenie | 185 |
6.2. Podstawowe pojęcia kinetyki chemicznej | 186 |
6.3. Profile reakcji | 187 |
6.4. Klasyfikacja reakcji z udziałem form kompleksowych | 189 |
6.5. Kinetyka i mechanizmy reakcji podstawienia ligandów | 189 |
6.5.1. Wprowadzenie | 189 |
6.5.2. Charakterystyka ogólna reakcji podstawienia | 190 |
6.5.3. Reakcje wymiany cząsteczek wody w akwakompleksach jonów metali | 193 |
6.5.4. Kryteria podziału reakcji podstawienia | 195 |
6.6. Reakcje utlenienia i redukcji związków kompleksowych | 212 |
6.6.1. Mechanizmy zewnętrzno- i wewnętrznosferowe | 212 |
6.6.2. Reakcje redoks z przeniesieniem dwóch elektronów | 215 |
6.7. Kinetyka reakcji związków izomerycznych | 215 |
6.8. Fotokinetyka reakcji związków kompleksowych | 217 |
6.9. Metody pomiarowe — badanie reakcji szybkich i kontrola postępu reakcji | 218 |
6.10. Metody teoretyczne w badaniach kinetyki i mechanizmów reakcji | 219 |
Literatura do rozdziału 6 | 221 |
7. OTRZYMYWANIE ZWIĄZKÓW KOMPLEKSOWYCH | 222 |
7.1. Wprowadzenie | 222 |
7.2. Otrzymywanie związków kompleksowych w roztworach | 224 |
7.2.1. Typ reakcji: substytucja nukleofilowa | 224 |
7.2.2. Typ reakcji: addycja nukleofilowa | 226 |
7.2.3. Typ reakcji: reakcje redoks | 226 |
7.2.4. Ligandy. Reakcje insercji i eliminacji | 230 |
7.2.5. Warunki syntezy. Parametry fizyczne procesu | 231 |
7.3. Otrzymywanie związków kompleksowych w postaci stałej | 234 |
7.3.1. Charakterystyka ogólna | 234 |
7.3.2. Ważniejsze typy reakcji chemicznych w fazie stałej prowadzące do otrzymywania kompleksów | 236 |
7.3.3. Otrzymywanie kompleksów stałych przy wykorzystaniu specyficznych właściwości reagentów | 242 |
7.3.4. Wybrane metody otrzymywania związków w postaci stałej | 246 |
Literatura do rozdziału 7 | 260 |
8. ZWIĄZKI METALOORGANICZNE, METALONIEORGANICZNE I KLASTEROWE | 261 |
8.1. Wprowadzenie | 261 |
8.2. Kompleksy metaloorganiczne | 262 |
8.2.1. Wprowadzenie | 262 |
8.2.2. Rodzaje i właściwości ligandów organicznych | 262 |
8.2.3. Wiązanie M C i budowa kompleksów metaloorganicznych | 263 |
8.2.4. Związki z ligandami jednoelektronowymi -karbylowymi | 264 |
8.2.5. Kompleksy z ligandami alkilidenowymi (karbenowymi) i alkilidynowymi (karbinowymi) | 266 |
8.2.6. Kompleksy metali przejściowych z ligandami donorowymi (kompleksy) | 267 |
8.3. Kompleksy metali przejściowych z ligandami akceptorowymi | 276 |
8.3.1. Wprowadzenie | 276 |
8.3.2. Związki karbonylowe metali (karbonylki metali) | 277 |
8.3.3. Kompleksy z innymi ligandami akceptorowymi | 282 |
8.4. Związki metalonieorganiczne | 283 |
8.4.1. Przedmiot chemii metalonieorganicznej | 283 |
8.4.2. Wybrane przykłady związków metalonieorganicznych | 284 |
8.4.3. Perspektywy rozwoju i zastosowań związków metalonieorganicznych | 293 |
8.5. Związki klasterowe | 294 |
8.5.1. Wprowadzenie | 294 |
8.5.2. Wiązanie metal–metal w klasterach; struktura klasterów | 295 |
8.5.3. Syntezy związków klasterowych metali przejściowych | 299 |
8.5.4. Właściwości i zastosowanie klasterów | 300 |
Literatura do rozdziału 8 | 301 |
9. ELEMENTY CHEMII SUPRAMOLEKULARNEJ | 302 |
9.1. Wprowadzenie | 302 |
9.2. Przedmiot chemii supramolekularnej | 302 |
9.3. Rodzaje i właściwości ligandów w chemii supramolekularnej | 305 |
9.3.1. Wprowadzenie | 305 |
9.3.2. Charakterystyka wybranych syntonów | 306 |
9.4. Samoorganizacja molekularna — główny kierunek rozwoju chemii supramolekularnej | 312 |
9.4.1. Wprowadzenie | 312 |
9.4.2. Helikaty | 313 |
9.4.3. Struktury wieszakowe i drabinowe | 315 |
9.4.4. Wielokąty (metalocykle) i poliedry | 315 |
9.4.5. Katenany i związki węzłowe | 316 |
9.4.6. Uwagi ogólne | 317 |
9.5. Nazewnictwo związków makrocyklicznych | 318 |
9.6. Oddziaływania międzycząsteczkowe w układach supramolekularnych | 319 |
Literatura do rozdziału 9 | 320 |
10. KOMPLEKSY METALI W PRZYRODZIE I DZIAŁALNOŚCI CZŁOWIEKA | 322 |
10.1. Wprowadzenie | 322 |
10.2. Makrocząsteczki — podstawowa forma obecności metali w przyrodzie | 323 |
10.3. Chemia koordynacyjna metali w biologii | 325 |
10.3.1. Wprowadzenie | 325 |
10.3.2. Wiązanie cząsteczek azotu i tlenu | 330 |
10.3.3. Fotosynteza | 333 |
10.4. Chemia koordynacyjna metali w medycynie i technice | 334 |
10.4.1. Leki nieorganiczne w terapii | 334 |
10.4.2. Leki nieorganiczne w terapii antynowotworowej | 335 |
10.4.3. Związki koordynacyjne — podstawowe składniki nowych materiałów i biomateriałów | 342 |
10.4.4. Kompleksy barwne i ich praktyczne wykorzystanie | 357 |
10.4.5. Nano- i bionanotechnologia | 362 |
10.4.6. Zielona chemia koordynacyjna | 363 |
Literatura do rozdziału 10 | 365 |
SUPLEMENT | 367 |
S1. Chronologia odkryć w chemii koordynacyjnej | 369 |
S2. Wybrane reguły nazewnictwa związków kompleksowych | 373 |
S2.1. Wzory | 373 |
S2.2. Nazwy | 374 |
S2.3. Stopień utlenienia atomu centralnego i proporcje składników | 375 |
S2.4. Kolejność i liczba ligandów | 376 |
S2.5. Nazwy ligandów | 377 |
S2.6. Węglowodory nienasycone jako ligandy | 379 |
S2.7. Różne sposoby wiązania niektórych ligandów | 380 |
S2.8. Dwu- i wielordzeniowe kompleksy z grupami mostkowymi | 381 |
S2.9. Dwu- i wielordzeniowe kompleksy z wiązaniami metal–metal | 382 |
S2.10. Struktury polimeryczne | 383 |
S2.11. Oznaczenia stereochemiczne | 384 |
Literatura do Suplementu S2 | 392 |
S3. Elementy teorii grup w zastosowaniu do związków kompleksowych | 393 |
S3.1. Wprowadzenie | 393 |
S3.2. Elementy symetrii i operacje symetrii | 393 |
S3.3. Punktowe grupy symetrii | 397 |
S3.4. Przykłady określania grupy punktowej cząsteczki | 398 |
S3.5. Reprezentacje grup symetrii i ich charaktery | 400 |
S3.6. Uwagi końcowe | 409 |
Literatura do Suplementu S3 | 410 |
SKOROWIDZ | 411 |