Światło przyrodzone. Rozum w literaturze polskiego baroku

Światło przyrodzone. Rozum w literaturze polskiego baroku

1 opinia

Format:

ibuk

W ABONAMENCIE

od 3,50

Masz już abonament? Zaloguj się

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 49,00 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Książka jest pierwszą, szeroko zakrojoną rekonstrukcją racjonalistycznych idei, obecnych w literaturze baroku. Poezja, proza i aforystyka tego okresu, rozpatrywane na tle rozległej panoramy ówczesnej myśli europejskiej, ukazane zostały jako dziedziny pogłębionej i wieloaspektowej refleksji o ludzkim rozumie. Rozważania podejmowane przez polskich pisarzy dotyczyły metod prawidłowego kierowania rozumem, rozumnego dążenia do szczęścia, kompetencji i ograniczeń rozumu w wyjaśnianiu tajemnic wiary, sztuki racjonalnego rządzenia państwem. Pisarze epoki poszukiwali też obrazowych ujęć rozumu, opisywanego jako "światło przyrodzone", którego najważniejsze cechy uchwycić można przez analogię do zjawiska iluminacji oraz procesu widzenia.


Rok wydania2006
Liczba stron272
KategoriaLiteraturoznawstwo
WydawcaWydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
ISBN-13978-83-2321-649-0
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

POLECAMY

Ciekawe propozycje

Spis treści

  WSTĘP     7
  
  Rozdział I. OKO I ROZUM. Antynomie barokowej antropologii w Nadobnej Paskwalinie Samuela Twardowskiego     17
  1. Spojrzenia, miłość i ostentacja     17
  2. Rozum i oczy – „okna duszy”     23
  3. Rozum i oczy – „bezecne zwierciadła”     30
  4. „Rozum szalony”     34
  5. W zbroi rozumu     37
  6. „Nade wszytko oczema szafować umiały”     45
  
  Rozdział II. „ROZUMNY Z JEDNEGO MIEJSCA NA WIELE STRON WŁADNIE”. Praktyczny rozum w Przysłowiach mów potocznych Andrzeja Maksymiliana Fredry     52
  1. O „powołaniu »rozumnych« do rządzenia”     58
  2. Sztuka trafnego sądu     63
  3. O rozumnym milczeniu, kierowaniu ludzkimi afektami i innych regułach skutecznego działania     73
  4. Wokół myśli Machiavellego     85
  
  Rozdział III. „UCZONE ARGUMENTY” I „ŚWIATŁO PRZYRODZONE”. Stanisława Herakliusza Lubomirskiego dyskurs O naukach i prostocie w kręgu dyskusji o metodach kierowania rozumem     92
  1. Nauki i „zamieszanie umysłu”     94
  2. „Przyrodzone światło rozumu, czyli zdolność poznawania dana nam przez Boga”     108
  3. „Światło przyrodzone”, prostota, „oczywiste dowody”     116
  
  Rozdział IV. „CZĘSTO WCHODŹ W SAMEGO SIEBIE”. O rozumie, introspekcji i szczęściu w Abrysie Jana Stanisława Witwickiego     130
  1. Dualistyczna koncepcja człowieka: o maszynie ciała i angelicznych przymiotach rozumu     133
  2. Rozum i imaginacja, „ludzie wielcy” i „gmin”     148
  3. Jasność, widzenie, rada     165
  4. Rozum w poszukiwaniu woli boskiej     171
  5. „Rationabile obsequium”     175
  
  Rozdział V. IDEAŁY I DOŚWIADCZENIE. Rozum w Ogrodzie fraszek i Moraliach Wacława Potockiego     183
  1. Wokół „religii zgodnej z rozumem”: postulaty i zastrzeżenia     184
  2. O ludziach i zwierzętach     216
  3. Królestwo, kuźnia, żywioły (rozum tematem poetyckiej wyobraźni)     231
  
  ZAKOŃCZENIE     256
  
  INDEKS NAZWISK     260
  
  THE INNATE LIGHT. REASON IN THE LITERATURE OF POLISH BAROQUE (Summary)     269
RozwińZwiń