POLECAMY
Autor:
Redakcja:
Wydawca:
Format:
Historia aksjologii pozwala na ukazanie dziedzictwa idei i wartości, które kształtowały europejską tożsamość. Jestem przeświadczony, że współczesna Europa potrzebuje na nowo odkryć swoje ideały i wartości, które określały jej tożsamość. Mówię tutaj o wartościach starożytnej Grecji: prawdy, dobra i piękna, ale mam też na myśli próbę zdefiniowania na nowo wartości chrześcijańskich: miłości, przebaczenia, pokoju, sprawiedliwości. Idee i wartości stanowią szlachetny budulec, na którym w historii Europy wznoszono katedry doskonałości określające człowieczeństwo człowieka. Wiek XX pokazał, jak idee i wartości są kruche, tzn. że bez stałego aksjologicznego wysiłku człowieka i samo człowieczeństwo człowieka zaczyna tracić „grunt pod nogami”. Dlatego jedność Europy wymaga oparcia na wartościach podstawowych, które określałyby tożsamość wspólnoty europejskiej. Określenie tych idei i wartości stanowi niełatwe zadanie, ale nie jesteśmy tutaj bezradni i bezbronni (…), ponieważ odwołując się do antycznej Grecji i pierwszych wieków chrześcijaństwa, możemy na nowo odczytać wartości, którymi może posługiwać się Wspólnota Europejska. Filozofia dobra zaproponowana przez Sokratesa i Platona może posłużyć za triadę klasyczną (dobro, piękno, prawda). Warto też odwołać się do triady aksjologicznej chrześcijaństwa (wiary, nadziei, miłości).
Rok wydania | 2023 |
---|---|
Liczba stron | 366 |
Kategoria | Etyka |
Wydawca | Marek Derewiecki |
ISBN-13 | 978-83-66941-61-8 |
Numer wydania | 1 |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Przedmowa | 5 |
Wstęp | 7 |
1. Cel badań | 9 |
2. Metoda badań | 9 |
3. Struktura książki | 11 |
4. Wybrana bibliografia | 13 |
I. Greckie i rzymskie dyskusje filozoficzne dotyczące idei i wartości | 17 |
1. Początki dyskusji nad wartościami | 17 |
2. Wartości w filozofii Sokratesa | 21 |
3. Absolutyzacja dobra w filozofii platońskiej | 30 |
4. Arystotelesowska filozofia wartości | 45 |
5. Wartości w antycznych szkołach filozoficznych w III wieku p.n.e. | 54 |
5.1. Filozofia wartości stoików | 55 |
5.2. Wartości epikurejskie i cyrenejczyków | 64 |
6. Filozofia wartości w Cesarstwie Rzymskim | 66 |
6.1. Cyceron | 67 |
6.2. Horacy | 68 |
6.3. Seneka Starszy i Młodszy, temperantia jako próba wyjaśnienia filozofii wartości w cnotach kardynalnych | 69 |
6.4. Marek Aureliusz | 71 |
II. Idee i wartości świata chrześcijańskiego w średniowieczu | 73 |
1. Wartości antyczne a nowe chrześcijańskie ich rozumienie | 73 |
2. Patrystyka i rozwój chrześcijańskich wartości | 84 |
3. Świat wartości Plotyna | 87 |
4. Filozofia dobra św. Augustyna | 90 |
5. Bonawentura i Duns Szkot o świecie wartości | 93 |
6. Franciszkańska propozycja wartości | 94 |
7. Filozofia wartości św. Tomasza z Akwinu | 96 |
8. Wartości w epoce renesansu | 104 |
9. Filozofia wartości jako droga wzajemnego uzupełnienia: mistyki i filozofii użyteczności | 113 |
10. Wartości mistyków nadreńskich na przykładzie Jana Taulera | 113 |
III. Myślenie jako powinność człowieka. Powstanie i rozwój aksjologii w Europie | 122 |
1. Powstanie i rozwój filozofii nowożytnej | 122 |
1.1. Niccolò Machiavelli | 127 |
1.2. Giovanni Pico della Mirandola | 129 |
1.3. Blaise Pascal | 131 |
2. Ideały i wartości w idealizmie Immanuela Kanta | 133 |
3. Friedrich Daniel Ernst Schleiermacher | 144 |
4. Wartości oświecenia francuskiego | 147 |
IV. Myślenie o wartościach. Rozwój aksjologii w Europie | 155 |
1. Aksjologia neokantyzmu | 156 |
2. Rudolf Hermann Lotze | 157 |
3. Alexius Meinong | 160 |
4. Szkoła badeńska | 161 |
5. Szkoła marburska | 163 |
6. Szkoła wiedeńska | 165 |
7. Wpływ wartości ekonomicznych na życie społeczne | 172 |
8. Wartości utylitarne Jeremy’ego Benthama | 176 |
9. Filozofia wartości Johna Stuarta Milla | 178 |
10. Wartości heglowskie i neoheglowskie | 183 |
V. Rozwój szkół aksjologicznych w Europie | 195 |
1. Niemiecka szkoła aksjologiczna | 195 |
1.1. Friedrich Nietzsche | 196 |
1.2. Max Scheler | 214 |
1.3. Nicolai Hartmann | 222 |
1.4. Dietrich von Hildebrand | 224 |
2. Aksjologia francuska | 226 |
2.1. René Le Senne | 226 |
2.2. Louis Lavelle | 229 |
3. Rosyjska filozofia wartości | 233 |
3.1. Fiodor Dostojewski | 234 |
3.2. Lew Szestow (właśc. Jehuda Lejb Szwarcman) | 240 |
3.3. Nikołaj Bierdiajew | 246 |
VI. Polskie dziedzictwo aksjologiczne | 255 |
1. Florian Znaniecki | 255 |
2. Władysław Tatarkiewicz | 258 |
3. Henryk Elzenberg | 261 |
4. Kazimierz Twardowski | 276 |
5. Tadeusz Czeżowski | 278 |
6. Izydora Dąmbska | 282 |
7. Roman Ingarden | 289 |
VII. Współczesność… czyli czasy dramatyzmu aksjologicznego | 303 |
1. Naturalistyczne paradygmaty wartości w filozofii | 303 |
2. Pozytywistyczny wpływ na wartości współczesne | 314 |
3. Scjentyzm jako naukowa wartość | 317 |
4. Scjentyzm naturalistyczny… czyli kontestacja ducha ludzkiego | 320 |
5. Naukowy scjentyzm naturalistyczny charakteryzujący wartości | 324 |
6. Unia Europejska i wartości freudowsko‑marksistowskie Altiero Spinelliego | 326 |
7. Porzucone wartości Kościoła katolickiego | 329 |
Zakończenie… czyli współczesny szkic do bilansu wartości ocalonych i porzuconych w XXI wieku | 332 |
Bibliografia | 339 |
Indeks nazwisk | 354 |