INNE EBOOKI AUTORA
-14%
Autor:
Wydawca:
Format:
Gdy prawo i instytucje zaczynają służyć bezwzględnej polityce, zamiast ją cywilizować i krępować, zniszczony zostaje jeden z fundamentów powojennego ładu europejskiego: wiara, że każda władza polityczna musi być władzą ograniczoną i kontrolowaną przez instytucje od niej niezależne, przede wszystkim sądy.
Prawo, rule of law, efektywna kontrola sądowa, powaga wyroków, Konstytucja, wspólnota – to słowa klucze definiujące europejską filozofię sądzenia i istotę unijnego wymiaru sprawiedliwości. Myślenie w kategoriach tej filozofii jest polską racją stanu w tych niedobrych czasach w nieliberalnej Polsce A.D. 2020.
Autor argumentuje, że stawką jest nasze dalsze trwanie w europejskiej wspólnocie prawa, której reguły i zasady z własnej woli zaakceptowaliśmy w 2004 r. i które były marzeniem oraz aspiracją całych generacji Polaków po 1945 r. albo... definitywny POLEXIT.
Rok wydania | 2020 |
---|---|
Liczba stron | 500 |
Kategoria | Inne |
Wydawca | Wolters Kluwer Polska SA |
ISBN-13 | 978-83-8223-034-5 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Filozofia wychowania moralnego
do koszyka
Filozofia a zarządzanie
do koszyka
Filozofia aktualności
do koszyka
Spis treści
Wykaz skrótów | str. | 15 |
Od autora | str. | 17 |
Martin Shapiro | |
Foreword | str. | 25 |
Martin Shapiro | |
Słowo wstępne | str. | 29 |
Prolog | |
Dlaczego książka o unijnym sądzeniu 16 lat po Akcesji? | str. | 33 |
1. Prawnik i Prawo Granicy | str. | 33 |
2. Kontekst | str. | 39 |
3. Przejmowanie państwa i obywatelskie TAK lub NIE | str. | 42 |
4. Polityka resentymentu jako doktryna konstytucyjna | str. | 56 |
5. Instytucja i fundamenty | str. | 59 |
5.1. Wspólnota prawa: bez wojny | str. | 59 |
5.2. Nie ma Unii bez sądu | str. | 60 |
5.3. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej: Prawo – Etos – Trwanie – Przetrwanie | str. | 63 |
5.4. Wierność unijnemu systemowi ochrony prawnej | str. | 67 |
5.5. Sędziowska obietnica w prawie unijnym | str. | 75 |
5.6. Czujne jednostki – prawdziwi strażnicy prawa europejskiego | str. | 82 |
5.7. NIE dla samopomocy | str. | 87 |
5.8. Prawo europejskie w sądach polskich | str. | 89 |
Część pierwsza | |
„Wspólnotowy umysł” | str. | 93 |
1. Aktywizm sądowy. Mit i rzeczywistość | str. | 95 |
1.1. Problem i terminologia | str. | 95 |
1.2. Jak pisać o Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej i jak rozumieć jego rolę? | str. | 101 |
2. Uzurpacja („aktywizm”) funkcji prawodawczej czy obrona systemu prawnego przed dezintegracją? | str. | 104 |
3. Jak rozumuje sędzia unijny? | str. | 106 |
3.1. Model | str. | 106 |
3.1.1. Sprawy łatwe – trudne i pytanie o dyskrecjonalność sędziowską | str. | 106 |
3.1.2. Sędzia unijny w świecie niedoskonałego tekstu | str. | 112 |
3.1.3. Trzy konteksty rozumowania sędziego Trybunału Sprawiedliwości | str. | 113 |
Podsumowanie. Od sądowego aktywizmu do unijnej racjonalności argumentacyjnej | str. | 119 |
Część druga | |
„Wspólnotowa metoda”. Teoria i aplikacja | str. | 122 |
1. Teoria | str. | 122 |
1.1. Filozofia art. 19 Traktatu o Unii Europejskiej i wspólnota prawa | str. | 122 |
1.2. Pluralizm argumentacyjny | str. | 125 |
1.3. Spójność powiązania argumentów | str. | 126 |
1.4. Substrat unijnej rozumności: zasady, | str. , wartości | str. | 128 |
2. Unijna metoda. Aplikacja | str. | 129 |
2.1. Od „ducha” i systemu Traktatu do bezpośredniego skutku prawa europejskiego | str. | 130 |
2.2. Łączenie i konstruowanie argumentów wzajemnie się wspierających. Sprawa ADBHU | str. | 133 |
2.3. Porządki pierwszeństwa argumentów w ramach spójnego systemu kontroli sądowej. Sprawa Les Verts | str. | 135 |
2.4. W obronie integralności systemu prawnego. Sprawa Foto-Frost | str. | 140 |
3. Europejska filozofia sądzenia. W służbie wspólnoty prawa i obywateli | str. | 146 |
4. Precedens w prawie europejskim | str. | 155 |
4.1. Europejski precedens. Nie „czy?”, ale „jak?” | str. | 155 |
4.1.1. Fundamenty traktatowe | str. | 159 |
4.1.2. Fundamenty proceduralne | str. | 163 |
4.2. Unijna ścieżka precedensu | str. | 164 |
4.2.1. Rekonstrukcja | str. | 164 |
4.2.2. Aplikacja | str. | 167 |
4.2.3. Problem instrumentalizacji precedensu | str. | 173 |
4.2.4. Precedens i aktorzy integracji | str. | 174 |
4.2.5. Precedens i sąd wobec wyzwania „zmiany” | str. | 177 |
4.3. Jakość precedensu i tożsamość sądu | str. | 179 |
5. Dialog sądowy w prawie europejskim | str. | 184 |
5.1. Unijny dialog sądowy. Postępowanie prejudycjalne | str. | 186 |
5.1.1. Dialog jako istota postępowania prejudycjalnego | str. | 188 |
5.1.2. Dialog i podział jurysdykcji na podstawie art. 267 TFUE | str. | 193 |
5.1.3. Artykuł 267 TFUE i jurysdykcja Trybunału Sprawiedliwości | str. | 197 |
5.1.4. W kierunku dialogu kontrolowanego | str. | 200 |
5.1.4.1. Sprawy Foglia v. Novello jako cezura jurysdykcyjna | str. | 200 |
5.1.4.2. Warunki dostępu sądów krajowych do Trybunału Sprawiedliwości | str. | 213 |
5.1.5. Jaki dialog? | str. | 218 |
5.2. Dialog sądowy w europejskiej wspólnocie sądów. Trybunał Sprawiedliwości v. Europejski Trybunał Praw Człowieka | str. | 227 |
5.3. Sądowy dialog w działaniu. Sąd nad rzecznikiem (adwokatem) generalnym w Trybunale Sprawiedliwości | str. | 234 |
5.3.1. Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka | str. | 235 |
5.3.2. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości | str. | 237 |
5.3.3. W kierunku konwergencji | str. | 246 |
5.4. Sądowy dialog konstytucyjny i wspólnota sędziów | str. | 248 |
5.5. Sądowy dialog i sędziowski temperament | str. | 252 |
6. Wspólnotowa chain novel. Sędzia jako krytyk, twórca i kontynuator tradycji orzeczniczej | str. | 253 |
6.1. Ronald Dworkin i koncepcja chain novel | str. | 253 |
6.2. Chain novel i Trybunał Sprawiedliwości | str. | 256 |
6.3. Chain novel i Parlament Europejski | str. | 256 |
7. Orzeczenia wstępne Trybunału Sprawiedliwości: struktura i lektura. Jak czytać, aby zrozumieć? | str. | 263 |
7.1. Część wstępna | str. | 263 |
7.2. Uzasadnienie | str. | 264 |
7.3. Pytania czy problem prawny? | str. | 265 |
7.4. Odpowiedzi | str. | 265 |
7.5. Cytowanie orzecznictwa | str. | 266 |
7.6. Sentencja | str. | 267 |
Podsumowanie. Najpierw zrozum instytucje i kontekst, a potem krytykuj | str. | 268 |
Część trzecia | |
Prawo i sala sądowa. O obietnicach i granicach | str. | 271 |
1. Odkrywanie Van Gend en Loos. Sąd – Procedura – Obywatel | str. | 271 |
1.1. Wyrok Van Gend en Loos i wielopoziomowa rekonstrukcja | str. | 272 |
1.1.1. Poziom konstytucyjnego odczytania wyroku | str. | 272 |
1.1.2. Poziom aplikacji wyroku | str. | 274 |
1.1.3. Poziom implikacji wyroku | str. | 275 |
1.2. Filozofia Van Gend en Loos. Więcej niż metafora? | str. | 277 |
1.3. Wyrok Van Gend en Loos i idea Europy | str. | 279 |
1.4. Van Gend en Loos jako uprawomocnienie sądu krajowego | str. | 282 |
1.5. „Jednostka – sąd – procedura” i legitymizacja prawa europejskiego | str. | 283 |
1.6. Van Gend en Loos. Od uprawnionej jednostki do partycypatywnego obywatela | str. | 286 |
1.7. Van Gend en Loos i zobowiązany obywatel | str. | 289 |
1.8. Van Gend en Loos jako sądowy pakt dla Europy wczorajszej, dzisiejszej i jutrzejszej | str. | 293 |
2. Godność | str. | 294 |
2.1. Spór o godność | str. | 294 |
2.2. Prawo europejskie wobec godności | str. | 299 |
2.3. Sąd unijny wobec godności | str. | 301 |
2.3.1. Przełamanie milczenia. Sprawa Omega | str. | 302 |
2.3.2. Sprawa Omega i podwaliny jurysprudencji konstytucyjnej | str. | 305 |
2.3.3. „Życie na granicy systemów” | str. | 308 |
3. Rzecznik (adwokat) generalny – najbardziej wpływowy głos prawa unijnego | str. | 309 |
4. Ochrona tymczasowa w Trybunale Sprawiedliwości. Od Rospudy do Białowieży | str. | 316 |
4.1. Postępowanie w przedmiocie ochrony tymczasowej | str. | 316 |
4.2. Warunki dopuszczalności ochrony tymczasowej | str. | 318 |
4.3. Ochrona tymczasowa. Przegląd orzecznictwa | str. | 320 |
4.4. Ochrona tymczasowa w Dolinie Rospudy | str. | 322 |
4.5. Sprawa Puszczy Białowieskiej | str. | 323 |
5. „Prawo” jako racja argumentacyjna. Przypadek Gazociągu Północnego | str. | 330 |
5.1. Argumentacyjny walor prawa europejskiego | str. | 330 |
5.2. Prawo w (nie)działaniu | str. | 331 |
5.3. Gazociąg Północny jako precedens na dzisiaj. Iura vigilantibus scripta sunt? | str. | 336 |
Podsumowanie. Ścieżki integracji i walor odkrywania „starych” precedensów | str. | 340 |
Część czwarta | |
Forum | str. | 342 |
1. Walor procedury | str. | 342 |
2. Filozofia i istota procedury unijnej. Rekonstrukcja modelu | str. | 349 |
2.1. Wartości proceduralne. Filozofia unijnej procedury | str. | 350 |
2.2. Cechy i zasady proceduralne. Istota procedury unijnej | str. | 354 |
2.3. Aplikacja modelu na przykładzie postępowania prejudycjalnego | str. | 359 |
2.3.1. Cechy postępowania prejudycjalnego | str. | 359 |
2.3.2. Zasady proceduralne w świetle cech postępowania prejudycjalnego | str. | 363 |
3. Autonomia proceduralna państw członkowskich. Pragmatyczne przewartościowanie czy pryncypialne utrzymywanie status quo? | str. | 368 |
3.1. Wyzwanie racjonalizacji orzecznictwa | str. | 368 |
3.2. Orzecznictwo jako kontinuum | str. | 370 |
3.3. „Sfera remedialna” i przewartościowanie autonomii proceduralnej | str. | 373 |
3.4. Orzecznicze generacje | str. | 376 |
3.5. Precedens Unibet. Co się stało z autonomią proceduralną? | str. | 377 |
3.6. W kierunku pragmatycznego przewartościowania | str. | 380 |
Podsumowanie. Orzeczniczy „Catch 22” | str. | 390 |
Część piąta | |
Sędziowska obietnica w prawie europejskim | str. | 392 |
1. Sędziowie czy quasi-prawodawcy? Jaka jest rola sędziów w prawie europejskim? | str. | 392 |
1.1. Bariery naszego myślenia o prawodawczej roli sądów | str. | 392 |
1.2. Szczególna rola prawodawcza sądów | str. | 395 |
2. Model kooperacyjny prawodawcy unijnego | str. | 398 |
2.1. Prawodawcza funkcja sądu unijnego | str. | 402 |
2.2. Kooperacja prawodawcy | str. | 408 |
2.3. Fluktuacja funkcji sądowego prawodawcy | str. | 424 |
2.4. Model kooperacyjny prawodawcy wobec równowagi władz i dynamiki prawa unijnego | str. | 426 |
2.5. Komplementarność funkcji prawodawcy sądowego | str. | 431 |
2.6. Sąd-prawodawca jako katalizator | str. | 436 |
2.7. Problem stronniczości prawodawcy sądowego | str. | 440 |
Podsumowanie. Obietnica sędziowska w obronie fundamentów Unii | str. | 444 |
Epilog czy... nowy Prolog? Quo vadis Polonia? | str. | 447 |
1. Jak myśleć i mówić o Europie w Polsce w czasie konstytucyjnego kryzysu? | str. | 447 |
2. Rzecz o polexicie | str. | 472 |
2.1. Obietnica roku 1989 i marzenie o Europie | str. | 472 |
2.2. Polexit, czyli co? | str. | 475 |
Wojciech Szczurek | |
Posłowie | str. | 483 |
Wybrana literatura | str. | 485 |