POLECAMY
Format:
ibuk
Celem opracowania jest zapoznanie studentów z zagadnieniami łączącymi się ściśle z kształtowaniem środowiska przyrodniczego w warunkach miejsko-przemysłowych. Dotyczy to również poznania zagadnień dotąd niedostatecznie uwzględnianych w literaturze fachowej, jak np. rola terenów najbardziej środowiskowotwórczych w warunkach miejsko-przemysłowych, naturalna odporność roślin na różne rodzaje skażeń oraz dobór drzew i krzewów do różnych stref skażenia. Problemy te są szczególnie ważne dla kierunków przyrodniczych, posiadających w programie zajęcia z zakresu ochrony i racjonalnego kształtowania środowiska.
Rok wydania | 2016 |
---|---|
Liczba stron | 155 |
Kategoria | Geografia fizyczna |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza |
ISBN-13 | 978-83-232-3139-4 |
Numer wydania | 4 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
WSTĘP | 11 |
1. ROLA ZIELENI W MIASTACH | 13 |
1.1. Wpływ roślin na miejski klimat | 14 |
1.2. Hałas | 16 |
1.3. Biologiczna rola zieleni | 17 |
1.4. Rola społeczno-wychowawcza zieleni | 19 |
1.5. Rola estetyczna zieleni | 19 |
1.6. Rola gospodarcza zieleni | 19 |
2. UKŁADY (SYSTEMY) ZIELENI MIEJSKIEJ I STOSOWANE STYLE | 21 |
2.1. Układ plamowy | 21 |
2.2. Układ pasmowy | 22 |
2.3. Układ pierścieniowy | 23 |
2.4. Układ promienisty, czyli klinowy | 23 |
2.5. Układ kombinowany, promienisto-pierścieniowy | 23 |
2.6. System naturalny | 24 |
2.7. Style spotykane we współczesnej zieleni miejskiej | 25 |
2.7.1. Styl francuski – klasyczny | 25 |
2.7.2. Styl angielski – krajobrazowy | 26 |
3. TERENY ŚRODOWISKOTWÓRCZE I TERENY NIENARUSZALNE W AGLOMERACJACH MIEJSKICH | 31 |
4. RODZAJE TERENÓW ZIELENI MIEJSKIEJ | 35 |
4.1. Tereny zieleni ogólnodostępnej – otwartej | 35 |
4.1.1. Parki miejskie | 35 |
4.1.2. Parki centralne | 35 |
4.1.3. Parki dzielnicowe | 36 |
4.1.4. Parki kultury i wypoczynku (tzw. parki ludowe) | 38 |
4.1.5. Zieleńce (skwery) | 38 |
4.1.6. Zieleń uliczna | 38 |
4.1.7. Zieleń towarzysząca komunikacji miejskiej | 40 |
4.1.8. Promenady | 41 |
4.1.9. Bulwary | 42 |
4.1.10. Lasy komunalne | 42 |
4.1.11. Lasy podmiejskie | 43 |
4.1.12. Zieleń izolacyjna | 44 |
4.1.13. Pasy przeciwwiatrowe | 44 |
4.2. Tereny zieleni o ograniczonej (kontrolowanej) dostępności | 45 |
4.2.1. Ogrody botaniczne | 45 |
4.2.2. Ogrody zoologiczne | 46 |
4.2.3. Ogrody etnografi czne | 47 |
4.2.4. Ogrody działkowe | 47 |
4.2.5. Cmentarze | 47 |
4.2.5.1. Cmentarze komunalne | 48 |
4.2.5.2. Cmentarze wyznaniowe | 48 |
4.2.5.3. Cmentarze historyczne | 48 |
4.2.6. Parki i ogrody zabytkowe | 48 |
4.3. Tereny zieleni towarzyszącej | 49 |
4.3.1. Zieleń osiedlowa | 49 |
4.3.2. Przedogródki | 50 |
4.3.3. Ogród za domem | 50 |
4.3.4. Place gier i zabaw | 50 |
4.3.5. Zieleń przy wyższych uczelniach | 51 |
4.3.6. Zieleń przy szkołach podstawowych i średnich | 51 |
4.3.7. Zieleń przy żłobkach i przedszkolach | 52 |
4.3.8. Zieleń towarzysząca obiektom kulturalno-społecznym | 52 |
4.3.9. Zieleń towarzysząca budynkom administracji państwowej, centralnej i terenowej | 52 |
4.3.10. Zieleń przy obiektach służby zdrowia i opieki społecznej | 52 |
4.3.11. Zieleń przy obiektach kultury fi zycznej | 53 |
4.3.12. Zieleń przy obiektach techniczno-gospodarczych | 53 |
4.3.13. Zieleń przy obiektach sakralnych | 53 |
4.4. Place zabaw dla dzieci i młodzieży | 54 |
4.4.1. Górki saneczkowe | 54 |
4.5. Żywopłoty | 54 |
4.5.1. Żywopłoty formowane (przycinane) | 55 |
4.5.2. Żywopłoty (szpalery) sporadycznie formowane | 55 |
4.5.3. Żywopłoty nieformowane (o naturalnym pokroju) | 56 |
4.6. Kwietniki | 57 |
4.7. Trawniki | 57 |
4.8. Rośliny okrywowe | 59 |
4.9. Tereny produkcyjne | 64 |
4.10. Tereny zieleni wycieczkowo-wypoczynkowej | 65 |
4.10.1. Ośrodki wypoczynkowe | 65 |
4.10.2. Parki narodowe | 66 |
4.10.3. Parki krajobrazowe | 66 |
4.11. Tereny agroturystyczne | 66 |
4.12. Normatywy obowiązujące dla zieleni miejskiej | 68 |
5. SKAŻENIA ŚRODOWISKA MIEJSKIEGO | 69 |
5.1. Czynniki naturalne | 69 |
5.1.1. Temperatura | 69 |
5.1.2. Światło | 70 |
5.1.3. Wilgotność | 70 |
5.1.4. Wiatr | 72 |
5.1.5. Gleba | 72 |
5.1.5.1. Gleby piaszczyste i żwirowate | 74 |
5.1.5.2. Gleby gliniaste i pylaste | 74 |
5.1.5.3. Gleby próchniczne | 74 |
5.1.5.4. Odczyn gleby | 74 |
5.2. Czynniki antropogeniczne | 75 |
5.2.1. Powietrze | 75 |
5.2.2. Gazy | 76 |
5.2.2.1. Związki siarki | 76 |
5.2.2.2. Tlenki azotu | 77 |
5.2.2.3. Związki fl uoru | 77 |
5.2.2.4. Ozon | 77 |
5.2.2.5. PAN | 77 |
5.2.2.6. Produkty smołowe | 77 |
5.2.3. Pyły | 77 |
5.2.4. Aerozole | 78 |
5.2.4.1. Smog ciemny (londyński) | 78 |
5.2.4.2. Smog biały (kalifornijski) | 78 |
5.2.5. Degradacja środowiska glebowego na terenach zieleni miejskiej | 78 |
5.2.5.1. Sole | 80 |
5.2.5.2. Gazy | 80 |
5.2.5.3. Pestycydy | 81 |
5.2.5.4. Utwardzona, nieprzepuszczalna powierzchnia gleby | 81 |
5.2.5.5. Podwyższanie lub obniżanie poziomu gleby | 82 |
5.2.6. Uszkodzenia mechaniczne roślin | 82 |
5.2.6.1. Negatywny wpływ uzbrojenia terenu | 83 |
5.2.7. Zabiegi agrotechniczne wpływające na poprawę warunków życiowych dla roślin w rejonach miejsko-przemysłowych | 83 |
6. SIEDLISKA ŻYCIOWE ORAZ ODPORNOŚĆ DRZEW I KRZEWÓW NA WARUNKI ŚRODOWISKA MIEJSKO-PRZEMYSŁOWEGO | 85 |
6.1. Ulice | 85 |
6.2. Pasy zieleni przyulicznej | 86 |
6.3. Zieleńce, parki, ogrody i lasy komunalne | 86 |
6.4. Zieleń izolacyjna wokół zakładów przemysłowych | 86 |
6.5. Składowiska (wysypiska) odpadów komunalnych | 88 |
6.6. Naturalna odporność roślin na skażenia miejsko-przemysłowe | 91 |
6.6.1. Gatunki i odmiany najbardziej odporne | 91 |
6.6.2. Gatunki średnio odporne | 93 |
6.6.3. Gatunki i odmiany najmniej odporne | 96 |
7. ZASADY KSZTAŁTOWANIA TERENÓW ZIELENI | 100 |
7.1. Elementy kompozycji | 100 |
7.1.1. Punkt (dominanta, koncentracja) | 100 |
7.1.2. Linie | 101 |
7.1.3. Płaszczyzny | 101 |
7.1.4. Bryły | 101 |
7.2. Podstawowe kryteria kompozycji terenów zieleni | 101 |
7.2.1. Proporcje | 101 |
7.2.2. Symetria | 101 |
7.2.3. Rytm | 102 |
7.2.4. Światło i cień | 102 |
7.2.5. Barwa i zestawienie barw | 102 |
7.2.6. Kontrast | 102 |
7.2.7. Ciągi i powtarzanie motywów kompozycyjnych w pewnych odstępach | 103 |
8. URZĄDZANIE TERENÓW ZIELENI | 105 |
8.1. Możliwości poprawy warunków glebowych w silnie zdegradowanych rejonach śródmieścia | 105 |
8.1.1. Stosowanie pojemników przenośnych na litej powierzchni betonowej lub zabrukowanej | 105 |
8.1.2. Stosowanie pojemników stałych | 106 |
8.1.3. Poprawianie warunków glebowych w miejscach kamienistych lub zagruzowanych bez stosowania pojemników | 106 |
8.1.4. Poprawianie żyzności gleb żwirowatych i piaszczystych | 107 |
8.1.5. Poprawianie żyzności ciężkich gleb gliniastych, pozbawionych górnej warstwy urodzajnej | 107 |
8.1.6. Poprawianie warunków życiowych na glebach bagiennych | 109 |
8.1.7. Możliwości otrzymywania ziemi próchnicznej dla potrzeb zieleni miejskiej | 109 |
8.2. Kształtowanie terenu | 110 |
8.2.1. Przygotowanie terenu | 111 |
8.2.2. Wyznaczanie dróg i placów w terenie | 111 |
8.3. Mała architektura parkowa | 112 |
8.3.1. Schody | 112 |
8.3.2. Tarasy | 114 |
8.3.3. Akcenty dekoracyjne | 114 |
8.4. Urządzenia wodne | 114 |
8.4.1. Cieki wodne | 114 |
8.4.2. Zbiorniki wodne | 114 |
8.4.3. Brzegi zbiorników | 115 |
8.4.4. Fontanny | 115 |
8.5. Urządzenia służące do zabezpieczania zieleni | 116 |
8.5.1. Kraty | 116 |
8.5.2. Ogrodzenia | 116 |
8.5.3. Niskie płotki | 116 |
8.5.4. Konstrukcje dla pnączy | 116 |
8.6. Nanoszenie projektu w terenie | 117 |
8.6.1. Odległości sadzenia drzew i krzewów | 118 |
8.6.1.1 Odległości sadzenia na terenach zieleni | 118 |
8.6.1.2 Normy odległości sadzenia drzew i krzewów od infrastruktury miejskiej | 118 |
8.6.2. Przygotowanie dołów | 119 |
8.6.3. Podpory | 120 |
8.6.4. Jakość materiału roślinnego i wysadzanie roślin | 120 |
8.6.5. Przesadzanie starszych drzew | 121 |
9. KONSERWACJA TERENÓW ZIELENI | 122 |
9.1. Cięcia drzew i krzewów | 1229 |
9.2. Cięcia wysadzanych drzew i krzewów | 124 |
9.3. Cięcia formujące | 124 |
9.4. Cięcia wzmacniające | 126 |
9.5. Cięcia prześwietlające | 126 |
9.6. Cięcia ograniczające rozmiary roślin | 126 |
9.7. Cięcia zapewniające bezpieczeństwo dla ludzi i pojazdów | 127 |
9.8. Cięcia zdrowotne – sanitarne | 127 |
9.9. Cięcia odmładzające | 127 |
9.10. Cięcia pobudzające kwitnienie | 132 |
9.11. Cięcia żywopłotów (gatunków zimozielonych i niezimozielonych) | 133 |
9.12. Cięcia drzew i krzewów iglastych | 133 |
9.13. Cięcia róż | 134 |
9.14. Pielęgnacja uszkodzeń | 134 |
9.15. Karczowanie drzew | 134 |
9.16. Usuwanie niepożądanych samosiewów | 134 |
9.17. Pielęgnacja drzew ulicznych | 135 |
9.18. Pielęgnacja bylin | 136 |
9.19. Pielęgnacja kwietników sezonowych | 136 |
9.20. Pielęgnacja trawników | 136 |
9.21. Okrywanie roślin | 137 |
10. OCHRONA ROŚLIN PRZED CHOROBAMI I SZKODNIKAMI NA TERENACH ZIELENI | 139 |
10.1. Czynniki abiotyczne (nieinfekcyjne) | 139 |
10.2. Czynniki biotyczne (infekcyjne) | 140 |
10.3. Metody zwalczania | 140 |
10.3.1. Metody pośrednie | 140 |
10.3.2. Metody bezpośrednie | 140 |
10.3.3. Metody zintegrowane | 142 |
LITERATURA | 143 |