GOMUŁKA, GIEREK, JARUZELSKI I... WAŁĘSA

Zgromadzone w dwóch tomach Prawdy i realizmu teksty publicystyczne Andrzeja Werblana to reprezentatywny wybór z jego dorobku piśmienniczego. Perspektywę badawczą Profesora konsekwentnie wyznacza jego biografia – ponad osiemdziesiąt lat dorosłego życia. Aktywny uczestnik, uważny świadek i wnikliwy obserwator wydarzeń historycznych. Jako uczony konsekwentnie rozprawia się z obiegowymi opiniami, domaga się rzetelnej pamięci i wiedzy historycznej, przeciwstawia się posolidarnościowej polityce historycznej i fałszowaniu przeszłości. Stwierdza: „świat współczesny przyspiesza i skraca dystans”. A to oznacza, że współczesne spojrzenie Profesora na lata II wojny światowej oraz 45-lecie PRL – wzbogacone intelektualnym dialogiem z opiniami najwybitniejszych polskich i światowych autorytetów politologicznych, jak Andrzej Walicki czy Henry Kissinger – ma wartość nie do przecenienia. Teksty Profesora Werblana zapewniają rzetelną informację i formułowaną z namysłem ocenę ważnego, ale wypaczanego legendami i pomówieniami półwiecza w dziejach Polski (1939–1989). Odznaczają się wyważoną narracją i staranną, elegancką polszczyzną.

Kiedy Andrzej Werblan jako żołnierz armii Berlinga znalazł się w 1944 roku na ziemiach Polski, państwa polskiego nie było. To wojsko, w którym służył, stało się głównym czynnikiem odtwarzania państwa, które, chwalić Boga, istnieje do dziś; prawda, że ostatnio zawisły nad nim ciemne chmury. Profesor Werblan w swoim czynnym życiu doszedł do wysokich urzędów i osiągnął wybitną pozycję w naukach politycznych. Jako historyk opiera się na doświadczeniu własnym oraz wiedzy teoretycznej, zaś jego prace odznaczają się rzadko spotykaną klarownością.

Prof. Bronisław Łagowski

Profesor Andrzej Werblan to jedna z najbardziej fascynujących postaci naszej współczesności. Rodem z Tarnopola, sybirak, żołnierz, w 1948 roku członek Rady Naczelnej PPS, wchodził następnie w skład najwyższych gremiów PZPR i był aktywnym świadkiem politycznych przełomów – od Października 1956 do Sierpnia 1980. Dysponuje wyjątkowym punktem widzenia: niegdyś polityka, partyjnego decydenta, a dziś historyka, spoglądającego na tamte czasy z dystansem naukowca i obiektywizmem najwyższej próby. Takie połączenie ról nikomu dotąd się nie udało…

Prof. Andrzej Romanowski

Andrzej Werblan ma życiorys niezwykły. Zesłaniec, Sybirak. Do Polski wrócił z I Armią Wojska Polskiego. Na froncie w szeregach brygady pancernej od stycznia 1944 do maja 1945. Zawsze był tam, gdzie działy się rzeczy najważniejsze. Karierę zaczynał w powojennej PPS. Potem został sekretarzem Bolesława Bieruta. W październiku 1956 uczestniczył w wydarzeniach związanych z powrotem Władysława Gomułki, pisał komunikat o jego wyborze na I sekretarza KC PZPR. Przez lata pozostawał jednym z jego najbliższych współpracowników, odpowiedzialnym za sprawy nauki. W grudniu 1970 był w zespole piszącym pierwsze telewizyjne przemówienie Edwarda Gierka. Jest współautorem hasła „Aby Polska rosła w siłę, a ludzie żyli dostatniej”. W roku 1980 członek Biura Politycznego KC PZPR, które zaaprobowało Porozumienia Sierpniowe. Przyjaciel (jeszcze z czasów wojny) Wojciecha Jaruzelskiego. Polityczny patron Mieczysława Rakowskiego.

Autor wielu prac naukowych i popularnonaukowych, uznawanych za fundamentalne. Nie stronił też od prasowej publicystyki; drukuje w „Przeglądzie” i „NIE”. Jego teksty to kopalnia wiedzy o przeszłości, mechanizmach polityki, kulisach najważniejszych wydarzeń w historii Polski i świata.