POLECAMY
Nowoczesny podręcznik biofizyki przygotowany przez wybitnych specjalistów z wielu dziedzin o uznanym dorobku naukowym i reprezentujących różne ośrodki akademickie z całej Polski.
Układ podręcznika obejmuje cztery części:
Część pierwsza – zawiera podstawowe informacje dotyczące procesów transportu materii energii oraz ładunku w układach biologicznych i strukturalnych właściwości materii.
Część druga – to biofizyka układów biologicznych, która opisuje funkcjonowanie układów: krążenia, oddechowego i nerwowego, narządów zmysłów słuchu i wzorku oraz narządu ruchu, przedstawione z punktu widzenia biofizyki. Nowością w tej części jest rozdział dotyczący biofizyki układu wydalniczego, który w tego typu pracach nie występuje często.
Część trzecia – uwzględnia wpływ czynników fizycznych na organizm człowieka, jak promieniowanie z całego zakresu widma promieniowania elektromagnetycznego, a także czynników mechanicznych i temperatury.
Część czwarta – dotyczy podstaw biofizycznych metod obrazowania. Pozwoli Czytelnikowi zapoznać się z licznymi technologiami, dającymi wgląd w strukturę i funkcjonowanie organizmu.
Publikacja bogato ilustrowana, zawiera liczne ryciny, schematy i tabele, które ułatwiają przyswojenie wiedzy.
Podręcznik adresowany do studentów kierunków: lekarskiego, lekarsko-dentystycznego, a także innych kierunków medycznych i przyrodniczych.
Podsumowując, sądzę, że istnieje kilka powodów, dla których warto przeczytać ten podręcznik z biofizyki. Po pierwsze, chęć zrozumienia natury życia, ponieważ biofizyka łączy w sobie zasady fizyki z procesami biologicznymi. Pozwala to lepiej zrozumieć podstawowe mechanizmy funkcjonowania organizmów żywych na poziomie molekularnym i komórkowym. Po drugie, wiedza zawarta w książce jest interdyscyplinarna, co pozwala poszerzyć horyzonty i pomóc w zrozumieniu związków między różnymi dziedzinami nauki. Po trzecie, ważne jest opieranie się na aktualnej wiedzy, zwłaszcza w tej dziedzinie. Stale pojawiają się nowe odkrycia i osiągnięcia, dlatego ważne jest śledzenie najnowszych publikacji, aby być na bieżąco z postępami nauki.
Lektura tej pozycji z pewnością będzie wspomagać rozwój intelektualny studentów medycyny czy biotechnologii. Sądzę, że czytelnicy zainteresowani rozwojem intelektualnym zrozumieją złożone zjawiska natury po przestudiowaniu tej pozycji. Wierzę, że przeczytanie podręcznika może dostarczyć aktualnej i rzetelnej wiedzy z biofizyki.
Fragment recenzji prof. dr. hab. Jacka Wąsika
Rok wydania | 2024 |
---|---|
Liczba stron | 510 |
Kategoria | Inne |
Wydawca | PZWL Wydawnictwo Lekarskie |
ISBN-13 | 978-83-01-23758-5 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Biofizyka. 500 pytań testowych
do koszyka
Stwórz lepszy mózg dzięki...
do koszyka
Zrozumieć ACT
do koszyka
Wszystko mam bardziej
do koszyka
Spis treści
I. PODSTAWY TRANSPORTU MATERII, ENERGII I ŁADUNKU ELEKTRYCZNEGO W UKŁADACH BIOLOGICZNYCH | 1 |
1. Biotermodynamika | 3 |
1.1. Wprowadzenie – Leszek Kubisz, Feliks Jaroszyk | 3 |
1.2. Podstawowe pojęcia procesów i układów termodynamicznych | 3 |
1.2.1. Układ termodynamiczny i jego parametry termodynamiczne – Leszek Kubisz, Feliks Jaroszyk | 3 |
1.2.2. Procesy odwracalne i nieodwracalne – Leszek Kubisz, Feliks Jaroszyk | 4 |
1.2.3. Zasady termodynamiki – Leszek Kubisz, Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski | 5 |
1.2.4. Energia i entalpia swobodna, procesy egzo- i endoergiczne – Leszek Kubisz, Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski | 8 |
1.2.5. Potencjał chemiczny – Leszek Kubisz, Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski | 10 |
1.3. Zjawiska transportu masy – Leszek Kubisz, Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski | 11 |
1.3.1. Dyfuzja | 11 |
1.3.2. Osmoza | 12 |
1.4. Zjawiska transportu ładunku elektrycznego – podstawy bioelektryczności – Leszek Kubisz, Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski | 14 |
1.4.1. Potencjał elektrochemiczny | 14 |
1.4.2. Potencjał elektrodowy | 14 |
1.4.3. Potencjał dyfuzyjny | 15 |
1.4.4. Potencjał błonowy | 16 |
1.4.5. Równowaga Donnana | 16 |
1.5. Elementy termodynamiki nierównowagowej – Leszek Kubisz, Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski | 17 |
1.5.1. Stan stacjonarny | 17 |
1.5.2. Procesy sprzężone | 19 |
1.5.3. Dyssypacja energii | 20 |
1.6. Klasyfikacja procesów transportu – Leszek Kubisz | 21 |
2. Strukturalne właściwości materii – Sławomir Grzegorczyn | 23 |
2.1. Stany skupienia, oddziaływania międzycząsteczkowe | 23 |
2.1.1. Podział na fazy ciał (gazowa, ciekła, stała, plazma) ze względu na oddziaływania molekularne i warunki zewnętrzne | 23 |
2.1.2. Faza ciała a molekularne oddziaływania składników, struktura wewnętrzna ciał | 24 |
2.1.3. Izotropia i anizotropia – ich znaczenie w budowie i właściwościach faz stałych | 25 |
2.1.4. Właściwości mechaniczne ciał stałych | 25 |
2.1.5. Faza ciekła | 26 |
2.2. Oddziaływania molekularne i ich rola w kształtowaniu struktur biologicznych | 29 |
2.3. Stany powierzchniowe | 30 |
2.4. Właściwości i znaczenie wody | 32 |
2.5. Polimery a biopolimery | 33 |
II. BIOFIZYKA UKŁADÓW BIOLOGICZNYCH | 37 |
3. Biofizyka układu krążenia – Anna Marcinkowska-Gapińska, Leszek Kubisz | 39 |
3.1. Wprowadzenie | 39 |
3.2. Budowa i zadania układu krążenia | 39 |
3.3. Prawa hemodynamiki | 44 |
3.4. Opory przepływu krwi i jej ciśnienie | 51 |
3.5. Właściwości krwi | 55 |
3.6. Mikrokrążenie i procesy wymiany | 59 |
3.7. Sprężyste właściwości naczynia | 64 |
3.8. Mechaniczna i elektryczna czynność serca | 67 |
3.8.1. Praca, moc i wydajność serca | 68 |
3.8.2. Efekty akustyczne w układzie krążenia, tony serca | 69 |
3.9. Przewodzenie pobudzenia w układzie bodźcoprzewodzącym serca | 70 |
4. Biofizyka układu oddechowego – Leszek Kubisz, Kazimierz Narożny | 75 |
4.1. Rola układu oddechowego w organizmie człowieka | 75 |
4.2. Mechanizm wentylacji płuc | 75 |
4.2.1. Czynność wentylacyjna płuc | 75 |
4.2.2. Spirometria | 77 |
4.3. Właściwości sprężyste tkanki płucnej i rola napięcia powierzchniowego | 77 |
4.4. Praca wykonywana przez układ oddechowy, opory dróg oddechowych i podatność płuc | 80 |
4.5. Wymiana gazowa | 81 |
4.5.1. Rozpuszczalność gazów | 81 |
4.5.2. Wymiana gazowa | 82 |
5. Biofizyka układu wydalniczego – Sławomir Grzegorczyn | 85 |
5.1. Wodne środowisko elektrolityczne organizmu człowieka | 85 |
5.2. Zjawisko dyfuzji i osmozy | 87 |
5.3. Zjawiska filtracji i ultrafiltracji | 88 |
5.4. Elementy składowe układu wydalniczego i ich rola | 90 |
5.5. Wspomaganie czynności nerek | 91 |
6. Biofizyka układu nerwowego – Paweł Kowalczyk, Dariusz Szukiewicz | 95 |
6.1. Budowa błony komórkowej i jej elektryczny model zastępczy | 95 |
6.2. Potencjał spoczynkowy, wzór Goldmana | 99 |
6.3. Potencjał czynnościowy, warunki powstania, prądy jonowe, bodziec, próg pobudzenia, zjawisko akomodacji, refrakcja względna i bezwzględna | 101 |
6.3.1. Prąd sodowy | 103 |
6.4. Potencjał spoczynkowy i czynnościowy komórek kurczliwych oraz komórek rozrusznikowych | 104 |
6.4.1. Mięsień sercowy | 104 |
6.4.2. Komórki rozrusznikowe | 107 |
6.5. Propagacja potencjału czynnościowego wzdłuż aksonu, prędkość propagacji a średnica włókna, wpływ osłonek mielinowych | 109 |
6.5.1. Połączenia synaptyczne: pobudzenie i hamowanie w synapsach | 113 |
6.5.2. Potencjały lokalne, sumowanie czasowe i sumowanie przestrzenne | 119 |
6.5.3. Przetwarzanie bodźca i kodowanie jego amplitudy | 121 |
6.6. Subiektywne odczucie bodźca, prawo Fechnera, prawo Webera–Fechnera, prawo Stevensa | 123 |
6.7. Neuron formalny, funkcja przenoszenia | 124 |
7. Biofizyka zmysłu słuchu | 129 |
7.1. Dźwięk jako zjawisko fizyczne i psychofizyczne – Anna Majewska, Dorota Hojan-Jezierska, Leszek Kubisz | 129 |
7.1.1. Wprowadzenie | 129 |
7.1.2. Ruch drgający | 129 |
7.1.3. Fala akustyczna | 132 |
7.1.4. Dźwięki proste i złożone | 133 |
7.1.5. Parametry psychofizyczne dźwięku | 134 |
7.1.6. Fale akustyczne i mechaniczne w układzie słuchowym | 137 |
7.2. Anatomia i fizjologia narządu słuchu – Marta Urbaniak-Olejnik, Dorota Hojan-Jezierska | 139 |
7.2.1. Wprowadzenie | 139 |
7.2.2. Budowa i funkcjonowanie narządu słuchu | 140 |
7.3. Metody badania słuchu – Dorota Hojan-Jezierska | 149 |
7.3.1. Wprowadzenie | 149 |
7.3.2. Schorzenia narządu słuchu | 150 |
7.3.3. Wybrane metody badań ubytków słuchu | 150 |
7.4. Lokalizacja dźwięków – Wawrzyniec Loba, Dorota Hojan-Jezierska, Leszek Kubisz | 152 |
7.4.1. Modele lokalizacji dźwięków | 152 |
7.4.2. Lokalizacja w płaszczyźnie horyzontalnej | 154 |
7.4.3. Lokalizacja w płaszczyźnie wertykalnej | 154 |
7.4.4. Metody diagnostyki kierunkowości słuchu | 155 |
7.4.5. Zaburzenia lokalizacji związane z ubytkiem słuchu | 156 |
7.4.6. Zastosowanie kliniczne badań lokalizacji dźwięków | 157 |
7.5. Korekcje wad słuchu – Radosław Kruzel, Dorota Hojan-Jezierska | 157 |
7.5.1. Wprowadzenie | 157 |
7.5.2. Aparaty słuchowe | 157 |
7.5.3. Reguły dopasowania aparatów słuchowych | 159 |
7.5.4. Implanty słuchowe | 159 |
7.5.5. Inne pomoce słuchowe | 160 |
7.6. Głos i mowa – Agnieszka Garstecka, Anna Sinkiewicz | 160 |
7.6.1. Głos | 160 |
7.6.2. Mowa | 163 |
8. Biofizyka zmysłu wzroku – Andrzej Styszyński, Leszek Kubisz | 165 |
8.1. Wprowadzenie | 165 |
8.2. Podstawy optyki geometrycznej | 166 |
8.2.1. Prawa odbicia i załamania | 166 |
8.2.2. Zjawisko całkowitego odbicia wewnętrznego | 167 |
8.2.3. Załamanie światła w pryzmacie | 168 |
8.2.4. Załamanie światła na powierzchni sferycznej | 169 |
8.2.5. Soczewki | 169 |
8.3. Budowa i czynność gałki ocznej | 175 |
8.3.1. Błona zewnętrzna | 176 |
8.3.2. Błona środkowa | 177 |
8.3.3. Błona wewnętrzna | 178 |
8.3.4. Komory gałki ocznej | 178 |
8.3.5. Soczewka oka | 180 |
8.3.6. Ciało szkliste | 180 |
8.3.7. Mięśnie gałki ocznej | 181 |
8.3.8. Narząd łzowy | 181 |
8.4. Percepcja wzrokowa | 182 |
8.4.1. Etapy percepcji wzrokowej | 182 |
8.4.2. Droga wzrokowa | 186 |
8.4.3. Odruch źreniczny | 188 |
8.5. Oko miarowe i wady wzroku | 189 |
8.5.1. Układ optyczny oka | 189 |
8.5.2. Wady wzroku | 189 |
8.5.3. Zasada korekcji okularowej | 191 |
8.5.4. Amplituda akomodacji | 193 |
8.6. Metody badania refrakcji | 195 |
8.6.1. Subiektywne metody badania refrakcji | 195 |
8.6.2. Obiektywne metody badania refrakcji | 196 |
8.7. Ocena sprawności układu wzrokowego | 196 |
8.7.1. Ostrość wzroku | 196 |
8.7.2. Pole widzenia | 198 |
8.8. Widzenie obuoczne | 200 |
8.8.1. Mechanizm widzenia obuocznego | 200 |
8.8.2. Korespondujące miejsca siatkówek | 200 |
8.8.3. Stopnie widzenia obuocznego | 201 |
8.8.4. Ruchy gałek ocznych | 201 |
8.8.5. Postrzeganie przestrzenne | 205 |
8.9. Widzenie barwne | 207 |
8.10. Fotometria | 209 |
8.11. Soczewki kontaktowe | 211 |
8.12. Chirurgiczna korekcja wad wzroku | 212 |
9. Biofizyka narządu ruchu | 215 |
9.1. Biofizyka tkanki mięśniowej – Maria Karpińska | 215 |
9.1.1. Mechanizm powstawania skurczu komórek mięśniowych | 215 |
9.1.2. Prawo Hilla, energetyka mięśnia, moc mięśnia | 220 |
9.2. Biomechanika – Weronika Kawałkiewicz, Leszek Kubisz | 222 |
9.2.1. Wprowadzenie | 222 |
9.2.2. Podstawy biomechaniki | 223 |
9.2.3. Biomechanika unieruchamiania złamań, protezy, ortezy | 229 |
9.2.4. Biomechanika chodu, biegu i skoku | 229 |
III. WPŁYW FIZYCZNYCH CZYNNIKÓW ŚRODOWISKOWYCH NA CZŁOWIEKA | 233 |
10. Wpływ promieniowania z zakresu pól elektro-magnetycznych – Michał Penkowski, Piotr Boguś | 235 |
10.1. Właściwości elektryczne komórek i tkanek | 235 |
10.2. Własności magnetyczne materii | 239 |
10.3. Charakterystyka i powstawanie promieniowania | 240 |
10.3.1. Naturalne źródła promieniowania | 241 |
10.3.2. Sztuczne źródła promieniowania | 241 |
10.4. Dozymetria promieniowania elektromagnetycznego | 244 |
10.5. Ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym z zakresu fal radiowych | 245 |
10.6. Własności wybranych biomateriałów | 247 |
10.7. Oddziaływanie fal elektromagnetycznych na organizmy żywe | 248 |
10.8. Zastosowanie promieniowania elektromagnetycznego w diagnostyce | 249 |
10.9. Przemysłowe zastosowania promieniowania elektromagnetycznego | 249 |
10.10. Zastosowanie promieniowania elektromagnetycznego w terapii | 250 |
11. Promieniowania niejonizujące: nadfioletowe, widzialne i podczerwone. Właściwości i zastosowania biomedyczne – Stefan Kruszewski, Michał Cyrankiewicz, Bogumiła Kupcewicz, Blanka Ziomkowska, Maciej Bosek | 253 |
11.1. Wprowadzenie | 253 |
11.2. Światło i jego właściwości | 254 |
11.2.1. Interferencja światła | 256 |
11.2.2. Dyfrakcja światła | 258 |
11.2.3. Monochromatyzacja światła | 258 |
11.2.4. Polaryzacja światła | 259 |
11.2.5. Źródła światła | 262 |
11.3. Oddziaływanie światła z atomami i molekułami | 263 |
11.3.1. Absorpcjometria | 263 |
11.3.2. Absorpcja światła przez molekuły (cząsteczki) | 265 |
11.3.3. Zjawisko rozpraszania światła | 266 |
11.3.4. Zjawisko fotoluminescencji | 267 |
11.3.5. Spektroskopia w podczerwieni | 271 |
11.4. Oddziaływanie promieniowania niejonizującego z tkankami | 274 |
11.5. Diagnostyka i terapia fotodynamiczna | 277 |
11.6. Plazmonowa fototermoterapia (PPTT) | 279 |
11.7. Lasery i ich zastosowania biomedyczne | 280 |
11.7.1. Budowa lasera | 280 |
11.7.2. Przegląd laserów | 282 |
11.7.3. Oddziaływanie światła laserowego z tkankami | 283 |
11.7.4. Wybrane przykłady medycznych zastosowań laserów | 284 |
11.7.5. Bezpieczeństwo pracy z laserami | 287 |
12. Wpływ promieniowania jonizującego | 289 |
12.1. Charakterystyka promieniowania jonizującego – Anna Zając-Woźnialis, Leszek Kubisz | 289 |
12.1.1. Jonizacja właściwa, LET | 290 |
12.1.2. Promieniotwórczość naturalna i sztuczna | 291 |
12.1.3. Oddziaływanie promieniowania jonizującego (X, n, p, α, β, γ) z materią – zjawiska fizyczne | 300 |
12.2. Dozymetria promieniowania jonizującego – Jerzy Nowak, Piotr Boguś | 305 |
12.2.1. Wielkości opisujące wiązki promieniowania jonizującego | 306 |
12.2.2. Transfer energii wiązek fotonowych do ośrodka materialnego | 307 |
12.2.3. Transfer energii cząstek naładowanych do ośrodka materialnego | 309 |
12.2.4. Pomiar i wyznaczanie dawki pochłoniętej | 311 |
12.2.5. Dawka promieniowania w zagadnieniach ochrony przed promieniowaniem oraz radioterapii | 315 |
12.2.6. Inne metody wyznaczania dawek pochłoniętych | 316 |
12.3. Podstawy radioterapii i radiobiologii – Jerzy Nowak, Piotr Boguś | 317 |
12.3.1. Eksperymentalne i teoretyczne podstawy radioterapii onkologicznej | 317 |
12.3.2. Podstawy radiobiologii | 319 |
12.3.3. Radioliza wody | 320 |
13. Wpływ czynników mechanicznych na organizm | 327 |
13.1. Wpływ na organizm przyspieszenia i przeciążenia – Weronika Kawałkiewicz, Leszek Kubisz | 327 |
13.2. Wpływ na organizm podwyższonego i obniżonego ciśnienia – Weronika Kawałkiewicz, Leszek Kubisz | 328 |
13.2.1. Choroba wysokościowa | 328 |
13.2.2. Choroba dekompresyjna | 330 |
13.2.3. Zatrucie azotem, tlenem, dwutlenkiem węgla | 330 |
13.3. Wpływ drgań oraz fal sprężystych na organizm i tkanki | 330 |
13.3.1. Wpływ drgań na organizm człowieka – Weronika Kawałkiewicz, Leszek Kubisz | 331 |
13.3.2. Wpływ fal sprężystych – Weronika Kawałkiewicz, Leszek Kubisz | 331 |
13.3.3. Charakterystyka tkanek jako ośrodka – Anna Majewska, Dorota Hojan-Jezierska, Leszek Kubisz | 332 |
13.3.4. Oddziaływanie fal ultradźwiękowych z tkankami – Anna Majewska, Dorota Hojan-Jezierska, Leszek Kubisz | 333 |
13.3.5. Wykorzystanie fal mechanicznych w terapii: fala uderzeniowa, sonoterapia – Małgorzata Chochowska | 337 |
13.4. Właściwości mechaniczne tkanek i materiałów stomatologicznych | 342 |
13.4.1. Wprowadzenie do analizy właściwości mechanicznych tkanek – Tomasz Trzeciak | 342 |
13.4.2. Właściwości mechaniczne biomateriałów stosowanych w stomatologii – Beata Czarnecka | 346 |
14. Wpływ temperatury na organizm człowieka | 351 |
14.1. Wpływ temperatury na szybkość procesów biologicznych – Leszek Kubisz, Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski | 351 |
14.2. Źródło energii organizmu żywego – Leszek Kubisz, Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski | 352 |
14.3. Rozkład temperatury w organizmie człowieka – Leszek Kubisz, Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski | 352 |
14.4. Mechanizmy transportu ciepła w organizmie i wymiany ciepła z otoczeniem – Leszek Kubisz, Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski | 353 |
14.4.1. Przewodnictwo cieplne | 353 |
14.4.2. Konwekcja | 354 |
14.4.3. Parowanie | 354 |
14.4.4. Promieniowanie | 354 |
14.5. Podstawy termoregulacji – Leszek Kubisz, Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski | 355 |
14.5.1. Homojo- hiper- i hipotermia | 356 |
14.5.2. Szybkość przemiany materii i biokalorymetria | 357 |
14.6. Właściwości termiczne tkanek i wybranych biomateriałów – Beata Czarnecka | 359 |
14.6.1. Rozszerzalność cieplna | 359 |
14.6.2. Przewodność cieplna | 359 |
14.7. Termoterapia – Małgorzata Chochowska | 360 |
14.7.1 Ciepłolecznictwo | 360 |
14.7.2. Zimnolecznictwo i krioterapia | 362 |
IV. PODSTAWY BIOFIZYCZNE METOD OBRAZOWANIA | 365 |
15. Metody wykorzystujące czynniki mechaniczne | 367 |
15.1. Ultrasonografia – Anna Majewska, Dorota Hojan-Jezierska, Leszek Kubisz, Anna Marcinkowska-Gapińska | 367 |
15.1.1. Budowa i zasada działania sondy ultradźwiękowej – Anna Majewska, Dorota Hojan-Jezierska, Leszek Kubisz | 367 |
15.1.2. Kształt wiązki ultradźwiękowej, ogniskowanie wiązki – Anna Majewska, Dorota Hojan-Jezierska, Leszek Kubisz | 369 |
15.1.3. Zdolność rozdzielcza – Anna Majewska, Dorota Hojan-Jezierska, Leszek Kubisz | 370 |
15.1.4. Głębokość wnikania – Anna Majewska, Dorota Hojan-Jezierska, Leszek Kubisz | 370 |
15.1.5. Cień i okno akustyczne – Anna Majewska, Dorota Hojan-Jezierska, Leszek Kubisz | 371 |
15.1.6. Echogeniczność i środki kontrastujące – Anna Majewska, Dorota Hojan-Jezierska, Leszek Kubisz | 372 |
15.1.7. Rekonstrukcja obrazu w ultrasonografii – Anna Majewska, Dorota Hojan-Jezierska, Leszek Kubisz | 372 |
15.1.8. Ultrasonografia dopplerowska – Anna Marcinkowska-Gapińska, Leszek Kubisz | 374 |
15.1.9. Echokardiografia i jej rodzaje – Anna Marcinkowska-Gapińska, Leszek Kubisz | 377 |
15.1.10. Efekty biologiczne ultradźwięków – Anna Marcinkowska-Gapińska, Leszek Kubisz | 378 |
15.1.11. Zagrożenia i korzyści z badań USG – Anna Marcinkowska-Gapińska, Leszek Kubisz | 379 |
15.1.12. Zastosowanie ultrasonografii w przekroju specjalizacji medycznych – Anna Marcinkowska-Gapińska, Leszek Kubisz | 380 |
15.2. Rejestracja dźwięków i drgań w układach biologicznych – Weronika Kawałkiewicz, Leszek Kubisz, Anna Marcinkowska-Gapińska | 380 |
15.2.1. Posturografia – Weronika Kawałkiewicz, Leszek Kubisz | 381 |
15.2.2. Wibrometria laserowa – Weronika Kawałkiewicz, Leszek Kubisz | 382 |
15.2.3. Mechanoardiografia – Anna Marcinkowska-Gapińska | 384 |
15.3. Reologia – Anna Marcinkowska-Gapińska, Leszek Kubisz | 384 |
15.3.1. Reologiczna klasyfikacja płynów | 385 |
15.3.2. Pomiary reologiczne | 387 |
15.3.3. Zastosowanie badań reologicznych w medycynie | 388 |
16. Elektrografia i metody impedancyjne | 391 |
16.1. Podstawy elektrodiagnostyki – Aleksandra Król | 391 |
16.1.1. Badanie przewodnictwa nerwowego | 391 |
16.1.2. Podział metod elektrodiagnostycznych | 394 |
16.1.3. Czynniki fizjologiczne wpływające na przewodnictwo nerwowe | 396 |
16.2. Wybrane badania elektrofizjologiczne – Olgierd Stieler, Dariusz Komar, Dorota Hojan-Jezierska | 396 |
16.2.1. Potencjały wywołane drogi słuchowej | 396 |
16.2.2. Elektroencefalografia (EEG) | 399 |
16.2.3. Elektromiografia (EMG) i elektroneurografia (ENG) | 402 |
16.3. Rejestracja aktywności elektrycznej serca | 404 |
16.3.1. Oś elektryczna serca i jej wyznaczanie – Piotr Białasiewicz | 404 |
16.3.2. Elektrokardiografia (EKG) – Anna Marcinkowska-Gapińska | 406 |
16.3.3. Magnetokardiografia – Anna Marcinkowska-Gapińska | 411 |
16.4. Metody impedancyjne | 412 |
16.4.1. Tomografia impedancyjna – Dariusz Nowak, Michał Nowak | 412 |
16.4.2. Pletyzmografia impedancyjna – Tadeusz Nawarycz | 416 |
17. Tomografia i spektroskopia NMR – Maria Karpińska | 425 |
17.1. Wprowadzenie | 425 |
17.2. Zjawisko jądrowego rezonansu magnetycznego | 425 |
17.2.1. Moment magnetyczny jądra atomowego μ | 425 |
17.2.2. Moment pędu (spin) jądra atomowego K | 425 |
17.2.3. Precesja momentu magnetycznego w polu magnetycznym | 426 |
17.2.4. Wykrywanie rezonansu | 428 |
17.3. Tomografia NMR | 430 |
17.3.1. Kodowanie częstotliwościowe | 430 |
17.3.2. Środki kontrastujące w NMR | 431 |
17.3.3. Kwestie bezpieczeństwa związane z NMR | 431 |
17.4. Spektroskopia NMR | 431 |
17.4.1. Przesunięcie chemiczne | 431 |
17.4.2. Spektroskopia NMR w biochemii i medycynie | 432 |
18. Metody oparte na promieniowaniu jonizującym | 433 |
18.1. Rentgenodiagnostyka i tomografia rentgenowska – Witold Skrzyński, Tomasz Piotrowski | 433 |
18.1.1. Podstawy procesu obrazowania i klasyfikacja metod obrazowania rentgenowskiego | 433 |
18.1.2. Parametry opisujące jakość obrazu | 434 |
18.1.3. Lampa rentgenowska i wiązka promieniowania | 437 |
18.1.4. Metody obrazowania rentgenodiagnostycznego | 439 |
18.1.5. Dawki w rentgenodiagnostyce i radiologii zabiegowej | 446 |
18.2. Metody obrazowania w medycynie nuklearnej – Katarzyna Karmelita-Katulska | 446 |
18.2.1. Radiofarmaceutyki | 446 |
18.2.2. Scyntygrafia | 448 |
18.2.3. Tomografia SPECT | 450 |
18.2.4. Tomografia PET | 452 |
19. Metody oparte na promieniowaniu z zakresu IR-VIS-UV | 455 |
19.1. Mikroskopia – Michał Cyrankiewicz, Stefan Kruszewski, Marta Napiórkowska-Mastalerz, Maciej Bosek | 455 |
19.1.1. Budowa mikroskopu optycznego | 455 |
19.1.2. Apertura numeryczna. Zdolność rozdzielcza mikroskopu | 457 |
19.1.3. Techniki mikroskopii transmisyjnej | 459 |
19.1.4. Mikroskopia fluorescencyjna | 462 |
19.1.5. Mikroskopia skaningowa | 464 |
19.1.6. Zaawansowane techniki mikroskopii fluorescencyjnej | 465 |
19.1.7. Mikroskopia superrozdzielcza | 466 |
19.1.8. Mikroskopia elektronowa | 471 |
19.2. Tomografia optyczna – Michał Cyrankiewicz, Stefan Kruszewski, Marta Napiórkowska-Mastalerz, Maciej Bosek | 473 |
19.2.1. Optyczna tomografia koherentna | 473 |
19.2.2. Mikroangiografia optyczna | 475 |
19.3. Endoskopia – Michał Cyrankiewicz, Stefan Kruszewski, Marta Napiórkowska-Mastalerz, Maciej Bosek | 476 |
19.3.1. Światłowód | 477 |
19.3.2. Endoskopy giętkie | 478 |
19.3.3. Wideoendoskopia | 479 |
19.4. Termografia – Michał Cyrankiewicz, Stefan Kruszewski, Marta Napiórkowska-Mastalerz, Maciej Bosek | 479 |
19.5. Funkcjonalna spektroskopia bliskiej podczerwieni – Karolina Jezierska, Wojciech Podraza | 480 |
19.5.1. Budowa urządzenia; układ źródło–detektor | 481 |
19.5.2. Zmodyfikowane prawo Lamberta–Beera | 482 |
19.5.3. Sprzężenie nerwowo-naczyniowe | 483 |
Skorowidz | 487 |