POLECAMY
Koszyk
-14%
Polskie prawo konstytucyjne
Autor:
Piotr Czarny, Monika Florczak-Wątor, Sebastian Kubas, Aleksandra Dębowska, Bogumił Naleziński, Piotr Tuleja, Agata Niżnik-Mucha, Maciej Pach, Marcin Krzemiński
Wydawca:
Format:
Podręcznik w syntetyczny i przystępny sposób przedstawia zagadnienia ustroju konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polskiej z uwzględnieniem ustaw i innych aktów normatywnych regulujących wolności i prawa jednostki oraz organizację i funkcjonowanie naczelnych organów państwowych i samorządu terytorialnego.
Książka omawia m.in.: • podstawowe wolności i prawa człowieka, • system konstytucyjnych organów władzy publicznej, • sposób funkcjonowania naczelnych organów państwa, • genezę i współczesne znaczenie zasad ustroju, ich konkretyzację w Konstytucji i innych aktach normatywnych.
Atutem publikacji jest przedstawienie omawianych zagadnień z uwzględnieniem praktyki stosowania prawa oraz orzecznictwa sądów. Podręcznik obejmuje najnowsze zmiany prawne dotyczące m.in. prawa wyborczego, regulaminów parlamentarnych oraz władzy sądowniczej.
Opracowanie jest przeznaczone dla studentów prawa i aplikantów. Będzie pomocne także studentom kierunków nieprawniczych (m.in. politologii, administracji, socjologii, europeistyki), prawnikom praktykom związanym z wymiarem sprawiedliwości i poszczególnymi organami konstytucyjnymi Rzeczypospolitej Polskiej oraz osobom naukowo zajmującym się omawianą materią.
| Rok wydania | 2024 |
|---|---|
| Liczba stron | 532 |
| Kategoria | Inne |
| Wydawca | Wolters Kluwer Polska SA |
| ISBN-13 | 978-83-8358-776-9 |
| Język publikacji | polski |
| Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
Ciekawe propozycje
Polskie wybory
do koszyka
Polskie agencje prasowe w rozwoju...
do koszyka
Polskie agentywne nazwy osobowe w...
do koszyka
Spis treści
| SPIS TREŚCI | |
| Wykaz skrótów | 15 |
| Rozdział | 1 |
| Przedmiot prawa konstytucyjnego | 19 |
| Rozdział | 2 |
| Konstytucja i pozostałe źródła prawa | 23 |
| 2.1. Źródła prawa | 24 |
| 2.1.1. Źródła prawa – pojęcie | 24 |
| 2.1.2. Źródła prawa a podstawowe zasady ustroju | 27 |
| 2.1.3. Dychotomiczny podział źródeł prawa | 29 |
| 2.2. Konstytucja jako źródło prawa | 32 |
| 2.2.1. Ewolucja konstytucjonalizmu | 32 |
| 2.2.2. Rozwój polskiego konstytucjonalizmu | 34 |
| 2.2.3. Konstytucja z 1997 r. | 36 |
| 2.2.4. Gwarancje nadrzędności Konstytucji | 39 |
| 2.2.5. Nadrzędność Konstytucji a prawo Unii Europejskiej | 40 |
| 2.2.6. Zmiana Konstytucji | 42 |
| 2.3. Pozostałe źródła prawa | 44 |
| 2.3.1. Ustawa | 44 |
| 2.3.2. Rozporządzenie z mocą ustawy | 48 |
| 2.3.3. Ratyfikowane umowy międzynarodowe | 48 |
| 2.3.4. Prawo Unii Europejskiej | 53 |
| 2.3.5. Rozporządzenia | 53 |
| 2.3.6. Prawo miejscowe | 57 |
| 2.3.7. Prawo wewnętrzne | 60 |
| 2.3.8. Kwalifikacja systemu źródeł prawa w RP | 63 |
| Rozdział | 3 |
| Zasady ustrojowe | 65 |
| 3.1. Pojęcie zasad konstytucyjnych | 65 |
| 3.2. Zasada dobra wspólnego | 66 |
| 3.3. Zasada zwierzchnictwa Narodu i zasada państwa demokratycznego | 66 |
| 3.4. Zasada państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej | 70 |
| 3.5. Zasada podziału i równowagi władzy | 73 |
| 3.6. Zasada społeczeństwa obywatelskiego | 78 |
| 3.7. Zasada społecznej gospodarki rynkowej | 80 |
| Rozdział | 4 |
| Konstytucyjny status jednostki | 83 |
| 4.1. Kształtowanie się idei ochrony praw człowieka | 83 |
| 4.2. Prawa człowieka w polskich konstytucjach | 88 |
| 4.3. Zasady przewodnie konstytucyjnego systemu praw jednostki | 90 |
| 4.3.1. Uwagi wprowadzające | 90 |
| 4.3.2. Zasada godności | 90 |
| 4.3.3. Zasada wolności | 95 |
| 4.3.4. Zasada równości i zakaz dyskryminacji | 96 |
| 4.4. Rozróżnienie praw i wolności | 102 |
| 4.5. Prawa i wolności jednostki w Konstytucji RP | 103 |
| 4.5.1. Uwagi wprowadzające | 103 |
| 4.5.2. Prawa osobiste | 104 |
| A. Prawo do prawnej ochrony życia (art. 38 Konstytucji) | 104 |
| B. Nietykalność osobista | 105 |
| C. Prawo do sądu | 106 |
| D. Prawo do prywatności | 110 |
| E. Wolność sumienia i religii | 113 |
| F. Wolność słowa | 118 |
| 4.5.3. Prawa i wolności polityczne | 125 |
| A. Uwagi ogólne | 125 |
| B. Wolność zgromadzeń | 126 |
| C. Wolność zrzeszania się | 131 |
| D. Prawo dostępu do służby publicznej | 141 |
| E. Prawo do informacji publicznej | 141 |
| F. Czynne prawo wyborcze i prawo udziału w referendum | 144 |
| G. Prawo petycji | 145 |
| 4.5.4. Prawa socjalne | 146 |
| A. Uwagi ogólne | 146 |
| B. Prawo do własności i innych praw majątkowych | 148 |
| C. Wolność wyboru i wykonywania zawodu | 151 |
| D. Prawo do ochrony zdrowia | 152 |
| E. Prawo do nauki | 153 |
| F. Ochrona rodziny, macierzyństwa i praw dziecka | 155 |
| G. Wolność sztuki, nauki i nauczania | 156 |
| H. Prawo do ochrony środowiska | 157 |
| I. Zasady polityki dotyczące potrzeb mieszkaniowych | 158 |
| 4.6. Ograniczenia praw i wolności jednostki | 159 |
| 4.6.1. Warunki ograniczania praw człowieka w czasie normalnego funkcjonowania państwa | 159 |
| 4.6.2. Warunki ograniczania praw człowieka w czasie stanów nadzwyczajnych | 165 |
| 4.7. Środki ochrony konstytucyjnych praw i wolności jednostki | 167 |
| 4.7.1. Prawo do odszkodowania | 167 |
| 4.7.2. Prawo do sądu | 168 |
| 4.7.3. Prawo do zaskarżenia orzeczeń i decyzji | 169 |
| 4.7.4. Skarga konstytucyjna | 170 |
| 4.7.5. Wniosek do RPO | 171 |
| 4.8. Konstytucyjne obowiązki jednostki | 172 |
| Rozdział | 5 |
| Suwerenność i formy jej realizacji w Konstytucji RP | 175 |
| 5.1. Wybory organów przedstawicielskich – wprowadzenie | 177 |
| 5.2. Podstawowe pojęcia prawa wyborczego na tle przebiegu wyborów parlamentarnych | 180 |
| 5.3. Źródła polskiego prawa wyborczego | 186 |
| 5.4. Podstawowe zasady prawa wyborczego (przymiotniki wyborcze) | 189 |
| 5.4.1. Zasada powszechności wyborów | 189 |
| 5.4.2. Zasada równości wyborów | 197 |
| 5.4.3. Zasada bezpośredniości wyborów | 204 |
| 5.4.4. Zasada tajności głosowania | 207 |
| 5.4.5. Zasada określająca ustalanie wyniku wyborów | 209 |
| A. System większościowy | 209 |
| B. System proporcjonalny | 211 |
| 5.4.6. Zasada wolnych wyborów | 217 |
| 5.5. Organy wyborcze | 219 |
| 5.6. Organizacja i przebieg wyborów do Sejmu | 220 |
| 5.7. Organizacja i przebieg wyborów do Senatu | 226 |
| 5.8. Organizacja i przebieg wyborów Prezydenta RP | 226 |
| 5.9. Formy demokracji bezpośredniej | 228 |
| 5.9.1. Obywatelska inicjatywa ustawodawcza | 228 |
| 5.9.2. Referendum | 231 |
| A. Referendum w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa | 232 |
| B. Referendum w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej przekazującej kompetencje | 234 |
| C. Referendum zatwierdzające zmianę Konstytucji RP | 235 |
| D. Referendum lokalne | 236 |
| E. Ustawa o referendum ogólnokrajowym | 236 |
| Rozdział | 6 |
| Sejm i Senat | 241 |
| 6.1. Sejm i Senat jako parlament | 241 |
| 6.2. Sejm i Senat jako organy przedstawicielskie | 242 |
| 6.3. Bikameralizm | 243 |
| 6.4. Mandat przedstawicielski oraz status posłów i senatorów | 244 |
| 6.4.1. Mandat wolny | 245 |
| 6.4.2. Ramy czasowe mandatu parlamentarnego | 246 |
| 6.4.3. Zasada incompatibilitas | 247 |
| 6.4.4. Ochrona wykonywania mandatu parlamentarnego | 251 |
| A. Immunitety i przywileje | 251 |
| B. Gwarancje materialne | 256 |
| 6.4.5. Szczególne uprawnienia posłów i senatorów poza izbą | 257 |
| 6.4.6. Obowiązki posłów i senatorów | 258 |
| 6.4.7. Odpowiedzialność regulaminowa | 259 |
| 6.5. Kadencja i zasady działania Sejmu i Senatu | 259 |
| 6.5.1. Kadencja parlamentu | 259 |
| 6.5.2. Zasada dyskontynuacji | 263 |
| 6.5.3. Zasada autonomii organizacyjnej Sejmu i Senatu | 265 |
| 6.5.4. Zasada permanencji | 267 |
| 6.5.5. Zasada jawności | 268 |
| 6.6. Organizacja wewnętrzna | 269 |
| 6.6.1. Organy Sejmu i Senatu | 269 |
| A. Marszałek | 269 |
| B. Wicemarszałkowie | 270 |
| C. Prezydium | 271 |
| D. Konwent seniorów | 271 |
| E. Komisje | 271 |
| F. Kluby, koła i zespoły parlamentarne | 272 |
| 6.7. Funkcje parlamentu | 272 |
| 6.7.1. Funkcja ustawodawcza | 272 |
| A. Przygotowanie projektu ustawy i wykonanie inicjatywy ustawodawczej | 274 |
| B. Postępowanie z projektem ustawy w Sejmie | 276 |
| C. Postępowanie w Senacie w sprawie ustawy uchwalonej przez Sejm | 281 |
| D. Postępowanie w Sejmie w sprawie rozpatrzenia poprawek Senatu albo decyzji o odrzuceniu ustawy | 282 |
| E. Podpisanie ustawy przez Prezydenta i zarządzenie jej ogłoszenia | 283 |
| F. Postępowanie w Sejmie w sprawie wniosku Prezydenta RP o ponowne rozpatrzenie ustawy | 284 |
| G. Sejm a postępowanie w trybie prewencyjnej kontroli konstytucyjności ustawy | 284 |
| H. Szczególne postacie postępowania ustawodawczego | 285 |
| 6.7.2. Funkcja ustrojodawcza | 289 |
| 6.7.3. Funkcja kreacyjna | 291 |
| 6.7.4. Funkcja kontrolna | 292 |
| 6.7.5. Funkcja współuczestniczenia w kształtowaniu polityki państwa | 296 |
| 6.8. Zgromadzenie Narodowe | 297 |
| Rozdział | 7 |
| Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej | 301 |
| 7.1. Konstytucyjna koncepcja urzędu Prezydenta | 301 |
| 7.2. Funkcje Prezydenta w porządku ustrojowym | 303 |
| 7.3. Konstytucyjne zadania Prezydenta i ich znaczenie prawne | 305 |
| 7.4. Status prawnoustrojowy Prezydenta RP | 307 |
| 7.5. Objęcie urzędu, przerwy w jego sprawowaniu, kadencja i jej zakończenie | 309 |
| 7.6. Zastępstwo Prezydenta | 312 |
| 7.7. Kompetencje Prezydenta i ich podziały (typologie) | 313 |
| 7.7.1. Klasyfikacje kompetencji Prezydenta | 313 |
| 7.7.2. Kompetencje w sferze zmiany Konstytucji i demokracji bezpośredniej | 314 |
| 7.7.3. Kompetencje Prezydenta wobec organów władzy ustawodawczej | 315 |
| 7.7.4. Kompetencje Prezydenta związane z władzą wykonawczą | 317 |
| A. Uprawnienia organizacyjno-kreacyjne | 317 |
| B. Uprawnienia inicjatywne | 318 |
| C. Rola Prezydenta w sferze polityki zagranicznej | 318 |
| D. Sfera zewnętrznego bezpieczeństwa państwa i najwyższe zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi | 322 |
| E. Uprawnienia prawodawcze | 323 |
| 7.7.5. Kompetencje Prezydenta odnoszące się do władzy sądowniczej | 324 |
| 7.7.6. Kompetencje wobec organów kontroli państwowej, ochrony prawa i NBP | 326 |
| 7.7.7. „Klasyczne” kompetencje głowy państwa | 326 |
| 7.8. Prawne formy realizacji kompetencji Prezydenta | 326 |
| 7.9. Zasada kontrasygnaty – znaczenie ustrojowe i zakres | 327 |
| 7.10. Instytucje pomocnicze Prezydenta | 328 |
| 7.10.1. Kancelaria Prezydenta | 329 |
| 7.10.2. Rada Bezpieczeństwa Narodowego | 330 |
| 7.11. Odpowiedzialność Prezydenta | 330 |
| 7.12. Status prawny byłego Prezydenta | 332 |
| Rozdział | 8 |
| Rada Ministrów | 335 |
| 8.1. Rada Ministrów a rząd | 335 |
| 8.2. Rada Ministrów jako polityczny organ władzy wykonawczej | 336 |
| 8.3. Powoływanie Rady Ministrów | 337 |
| 8.3.1. Założenia ogólne | 337 |
| 8.3.2. Procedura zasadnicza | 339 |
| A. Etap prezydencki | 339 |
| B. Etap sejmowy | 342 |
| 8.3.3. Pierwsza procedura rezerwowa | 344 |
| A. Etap sejmowy | 344 |
| B. Etap prezydencki | 345 |
| 8.3.4. Druga procedura rezerwowa | 346 |
| A. Etap prezydencki | 346 |
| B. Etap sejmowy | 347 |
| 8.4. Dymisja | 347 |
| 8.4.1. Pierwsze posiedzenie Sejmu nowej kadencji | 348 |
| 8.4.2. Nieuchwalenie przez Sejm wotum zaufania dla Rady Ministrów | 349 |
| 8.4.3. Wyrażenie Radzie Ministrów wotum nieufności | 349 |
| 8.4.4. Rezygnacja Prezesa Rady Ministrów | 350 |
| 8.5. Zmiany w składzie Rady Ministrów | 350 |
| 8.6. Członkowie Rady Ministrów | 351 |
| 8.6.1. Prezes Rady Ministrów | 352 |
| 8.6.2. Wiceprezesi Rady Ministrów | 355 |
| 8.6.3. Ministrowie | 355 |
| A. Ministrowie „resortowi” | 356 |
| B. Ministrowie „bez teki” | 356 |
| C. Przewodniczący komitetów | 357 |
| 8.7. Organy wewnętrzne, doradcze i pomocnicze rządu | 357 |
| 8.8. Kompetencje Rady Ministrów | 358 |
| 8.9. Funkcjonowanie Rady Ministrów | 360 |
| 8.10. Odpowiedzialność Rady Ministrów i jej członków | 362 |
| 8.10.1. Odpowiedzialność polityczna | 362 |
| A. Wotum zaufania | 363 |
| B. Wotum nieufności | 363 |
| C. Absolutorium | 366 |
| 8.10.2. Odpowiedzialność prawna | 367 |
| Rozdział | 9 |
| Samorząd terytorialny | 369 |
| 9.1. Geneza i istota samorządu terytorialnego | 369 |
| 9.2. Konstytucyjne podstawy działania samorządu terytorialnego | 370 |
| 9.3. Struktura i ustrój samorządu terytorialnego | 372 |
| Rozdział | 10 |
| Sądy i trybunały | 375 |
| 10.1. Sądy | 376 |
| 10.1.1. Specyfika pozycji ustrojowej trzeciej władzy | 376 |
| 10.1.2. Pojęcie sądu. Zasada sądowego wymiaru sprawiedliwości | 379 |
| 10.1.3. Zasada niezależności sądów – niezależność organizacyjna, funkcjonalna i personalna | 381 |
| 10.1.4. Zasada niezawisłości sędziów i jej gwarancje | 384 |
| A. Powoływanie sędziów – rola KRS i Prezydenta | 385 |
| B. Stabilizacja urzędu sędziego | 389 |
| C. Odpowiedzialność sędziów i gwarancje materialne | 391 |
| D. Podległość sędziów Konstytucji i ustawom – konsekwencje ustrojowe w zakresie kontroli prawa | 393 |
| 10.1.5. Konstytucyjna struktura systemu sądów w RP | 394 |
| A. Sądy powszechne | 395 |
| B. Sądy administracyjne | 395 |
| C. Sądy wojskowe | 396 |
| D. Sąd Najwyższy | 396 |
| 10.1.6. Zasada udziału obywateli w wymiarze sprawiedliwości | 399 |
| 10.2. Trybunał Konstytucyjny | 402 |
| 10.2.1. Dwa główne modele sądownictwa konstytucyjnego: amerykański i kelsenowski | 402 |
| 10.2.2. Geneza i rozwój sądownictwa konstytucyjnego w Polsce | 404 |
| 10.2.3. Pozycja ustrojowa TK w Polsce pod rządami Konstytucji z 1997 r. na tle zasady podziału władzy | 406 |
| 10.2.4. Status prawny sędziego TK | 407 |
| 10.2.5. Organizacja wewnętrzna TK | 410 |
| 10.2.6. Kompetencje TK | 412 |
| A. Orzekanie w sprawach legalności (w tym konstytucyjności) aktów normatywnych | 412 |
| B. Orzekanie w sprawach konstytucyjności celów lub działalności partii politycznych | 429 |
| C. Rozstrzyganie sporów kompetencyjnych pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa | 431 |
| D. Orzekanie w sprawach stwierdzenia przeszkody w sprawowaniu urzędu przez Prezydenta RP | 431 |
| E. Sygnalizacja | 433 |
| 10.2.7. Kryzys lat 2015–2016 oraz upadek Trybunału Konstytucyjnego w Polsce po 19.12.2016 r. | 433 |
| 10.3. Trybunał Stanu | 438 |
| 10.3.1. Odpowiedzialność konstytucyjna – przesłanki i pojęcie | 438 |
| 10.3.2. Trybunał Stanu – pozycja ustrojowa | 445 |
| 10.3.3. Wybór Trybunału Stanu | 447 |
| 10.3.4. Status członków Trybunału Stanu | 449 |
| 10.3.5. Funkcje Trybunału Stanu – odpowiedzialność konstytucyjna | 451 |
| 10.3.6. Aspekt praktyczny | 465 |
| Rozdział | 11 |
| Organy kontroli państwowej, ochrony prawa i bank centralny | 467 |
| 11.1. Najwyższa Izba Kontroli | 468 |
| 11.1.1. Wstęp | 468 |
| 11.1.2. Pozycja ustrojowa NIK | 469 |
| 11.1.3. Organizacja NIK | 470 |
| 11.1.4. Zakres i kryteria kontroli | 472 |
| 11.1.5. Zasady i tryb postępowania kontrolnego | 473 |
| 11.2. Rzecznik Praw Obywatelskich | 474 |
| 11.2.1. Uwagi wstępne | 474 |
| 11.2.2. Ogólna charakterystyka | 475 |
| 11.2.3. Powoływanie, kadencja, odwoływanie | 478 |
| 11.2.4. Postępowanie przed urzędem RPO | 480 |
| 11.2.5. Kompetencje Rzecznika w razie stwierdzenia naruszenia praw lub wolności | 481 |
| 11.3. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji | 483 |
| 11.3.1. Geneza i zadania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji | 483 |
| 11.3.2. Pozycja ustrojowa Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji | 484 |
| 11.3.3. Skład, organizacja i status członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji | 485 |
| 11.3.4. Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji | 487 |
| 11.3.5. Kompetencje Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji | 487 |
| A. Kompetencje prawotwórcze | 488 |
| B. Kompetencje koncesyjne | 488 |
| C. Kompetencje kontrolne | 488 |
| 11.3.6. Odpowiedzialność Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz jej członków | 490 |
| 11.4. Narodowy Bank Polski | 490 |
| 11.4.1. Pozycja ustrojowa i zadania Narodowego Banku Polskiego | 490 |
| 11.4.2. Organizacja i zasady funkcjonowania Narodowego Banku Polskiego | 492 |
| Rozdział | 12 |
| Stany nadzwyczajne | 495 |
| 12.1. Istota instytucji | 495 |
| 12.2. Konstytucyjne zasady dotyczące stanów nadzwyczajnych | 499 |
| 12.3. Stan wojenny | 503 |
| 12.4. Stan wyjątkowy | 507 |
| 12.5. Stan klęski żywiołowej | 509 |
| 12.6. Ingerencje w konstytucyjne wolności i prawa człowieka i obywatela w stanach nadzwyczajnych | 511 |
| Skorowidz | 515 |
| O Autorach | 529 |
KUP NA PREZENT
Polskie prawo konstytucyjne
65,36 zł
Uzupełnij informacje na temat odbiorcy.
Produkt został pomyślnie dodany do koszyka.
Nieudana próba zakupu produktu. Spróbuj jeszcze raz.
Wypożyczaj w abonamencie!
Już od 3,50 zł za ebooka
