POLECAMY
-14%
W publikacji przybliżono treść, genezę oraz zakres stosowania opróżnionego miejsca hipotecznego. Omówiono w niej praktyczne zagadnienia związane z ujawnianiem opróżnionego miejsca hipotecznego w księdze wieczystej, sformułowaniem wniosku wieczystoksięgowego, odczytywaniem wpisów w księdze wieczystej oraz ustalaniem pierwszeństwa hipotek przy zastosowaniu opróżnionego miejsca hipotecznego.
W pracy autor przedstawia również źródło oraz treść obowiązującej w prawie cywilnym zasady pierwszeństwa oraz wyjątki od tej zasady występujące na gruncie prawa rzeczowego.
Książka zainteresuje sędziów, adwokatów, radców prawnych, notariuszy, referendarzy sądowych, a także pracowników banków i instytucji finansowych stosujących hipotekę jako podstawowy instrument zabezpieczeń kredytowych, kredytodawców i kredytobiorców.
Rok wydania | 2023 |
---|---|
Liczba stron | 376 |
Kategoria | Inne |
Wydawca | Wolters Kluwer Polska SA |
ISBN-13 | 978-83-8328-382-1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Miejsce cudów
do koszyka
Miejsce diklofenaku w standardach...
do koszyka
Miejsce. Doświadczenie, tom III
do koszyka
Miejsce egzekucji
do koszyka
Miejsce i imię
do koszyka
Miejsce i imię
do koszyka
Miejsce i rola Izraela w systemie...
do koszyka
Spis treści
Wykaz skrótów | str. | 15 |
Wstęp | str. | 19 |
Rozdział I | |
Hipoteka i jej rodzaje | str. | 23 |
Konstrukcja prawna hipoteki | str. | 23 |
1.1. Geneza hipoteki – rys historyczny | str. | 23 |
1.2. Hipoteka jako prawo zastawnicze | str. | 25 |
1.3. Przedmiot hipoteki w prawie polskim | str. | 27 |
1.4. Hipoteka morska | str. | 31 |
1.5. Hipoteka a zastaw | str. | 35 |
1.6. Inne kryteria podziału hipotek | str. | 40 |
1.6.1. Wprowadzenie | str. | 40 |
1.6.2. Hipoteka łączna | str. | 40 |
Rozdział II | |
Wielość hipotek obciążających jeden przedmiot i sposoby rozwiązywania kolizji między hipotekami | str. | 43 |
Wielość hipotek na jednym przedmiocie | str. | 43 |
1.1. Uwagi wprowadzające | str. | 43 |
1.2. Pierwszeństwo hipoteki | str. | 47 |
1.3. Rola wpisu hipoteki do rejestru nieruchomości przy ustalaniu stopnia pierwszeństwa hipoteki | str. | 51 |
Pierwszeństwo hipotek według zasady prior tempore potior iure (zasada posuwania się hipotek naprzód) i odstępstwa od niej | str. | 56 |
2.1. Podstawy prawne obowiązywania zasady posuwania się hipotek naprzód w polskim prawie | str. | 56 |
2.2. Geneza zasady prior tempore potior iure i jej aktualne oddziaływanie na stosunki społeczne i prawne | str. | 57 |
2.3. Charakter prawny oraz źródło obowiązywania zasady prior tempore potior iure | str. | 61 |
2.4. Wyjątki od zasady prior tempore potior iure na gruncie praw zastawniczych | str. | 71 |
2.4.1. Wprowadzenie | str. | 71 |
2.4.2. Odstępstwo od zasady prior tempore potior iure przy zastawie zwykłym | str. | 73 |
2.4.3. Umowna zmiana pierwszeństwa hipotek | str. | 76 |
2.4.4. Jednostronne zastrzeżenie pierwszeństwa hipoteki | str. | 78 |
2.4.5. Układ wierzycieli hipotecznych | str. | 79 |
2.4.6. Opróżnione miejsce hipoteczne jako wyjątek od zasady prior tempore potior iure | str. | 80 |
Rozdział III | |
Rozwiązania prawne służące powstrzymywaniu automatycznej sukcesji hipotecznej w wybranych państwach europejskich | str. | 83 |
Wprowadzenie | str. | 83 |
Ewolucja rozwiązań ograniczających automatyczną sukcesję hipoteczną w prawie państw niemieckich | str. | 84 |
2.1. Uwagi wprowadzające | str. | 84 |
2.2. Prawo pruskie | str. | 84 |
2.3. Prawo meklemburskie | str. | 89 |
2.4. Prawo bawarskie | str. | 90 |
2.5. Przejęcie prawa pruskiego przez inne kraje niemieckie | str. | 91 |
Ewolucja rozwiązań ograniczających automatyczną sukcesję hipoteczną w prawie austriackim | str. | 92 |
Ewolucja prawa stałych miejsc hipotecznych w prawie szwajcarskim | str. | 95 |
4.1. Uwagi wprowadzające | str. | 95 |
4.2. Kantony z prawem hipotecznym | str. | 96 |
4.3. Kantony, w których wykształcił się list rentowy | str. | 97 |
4.4. Kantony, w których wykształcił się list dłużny | str. | 98 |
Aktualne rozwiązania w prawie niemieckim | str. | 99 |
5.1. Ogólna charakterystyka praw zastawniczych na nieruchomości we współczesnym prawie niemieckim | str. | 99 |
5.2. Wyjątki od zasady sukcesji hipotecznej w prawie niemieckim | str. | 104 |
5.2.1. Powstanie hipoteki właściciela na skutek konsolidacji | str. | 104 |
5.2.2. Wygaśnięcie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką i powstanie hipoteki właściciela | str. | 105 |
5.3. Roszczenie o wykreślenie hipoteki właściciela | str. | 107 |
5.4. Jednostronne zrzeczenie się hipoteki przez wierzyciela hipotecznego | str. | 109 |
5.5. Hipoteka właściciela a egzekucja z nieruchomości | str. | 109 |
Aktualne rozwiązania w prawie austriackim | str. | 110 |
6.1. Wprowadzenie | str. | 110 |
6.2. Wyjątki od zasady sukcesji hipotecznej w prawie austriackim | str. | 111 |
6.2.1. Uwagi wprowadzające | str. | 111 |
6.2.2. Rozporządzenie hipoteką materialnie wygasłą przez właściciela nieruchomości | str. | 111 |
6.2.3. Wyłączenie prawa właściciela do rozporządzania wygasłą hipoteką | str. | 114 |
6.3. Hipoteka właściciela | str. | 115 |
6.4. Zastrzeżenie prawa rozporządzenia wolnym miejscem hipotecznym | str. | 117 |
Aktualne rozwiązania w prawie szwajcarskim | str. | 118 |
7.1. Charakterystyka praw zastawniczych w prawie szwajcarskim | str. | 118 |
7.2. Pierwszeństwo praw zastawniczych w prawie szwajcarskim | str. | 119 |
7.3. Wyjątki od zasady stałych miejsc hipotecznych w prawie szwajcarskim | str. | 123 |
7.3.1. Uwagi wprowadzające | str. | 123 |
7.3.2. Umowne wyłączenie stałych miejsc hipotecznych | str. | 123 |
7.3.3. Wyjątek w postępowaniu egzekucyjnym | str. | 124 |
Podobieństwo polskiej regulacji do rozwiązań szwajcarskich | str. | 125 |
Współczesne regulacje prawne w wybranych państwach europejskich | str. | 127 |
Rozdział IV | |
Polskie projekty uregulowania instytucji opróżnionego miejsca hipotecznego | str. | 133 |
Wprowadzenie | str. | 133 |
Koncepcje uregulowania instytucji opróżnionego miejsca hipotecznego w prawie przedwojennym | str. | 137 |
2.1. Koncepcja regulacji opróżnionego miejsca hipotecznego według projektu prawa rzeczowego z 1937 r. | str. | 137 |
2.2. Koncepcja regulacji opróżnionego miejsca hipotecznego w projekcie prawa rzeczowego z 1939 r. | str. | 146 |
Stanowisko ustawodawcy powojennego w kwestii hipoteki | str. | 148 |
Instytucja opróżnionego miejsca hipotecznego w projekcie ustawy z 2000 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz ustaw o księgach wieczystych i hipotece, Kodeks postępowania cywilnego, o listach zastawnych i bankach hipotecznych, Prawo o notariacie | str. | 152 |
Projekt ustawy z 26.06.2009 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw | str. | 154 |
5.1. Wprowadzenie | str. | 154 |
5.2. Ratio legis instytucji opróżnionego miejsca hipotecznego oraz obawy z nią związane | str. | 156 |
Rozdział V | |
Konstrukcja prawna instytucji opróżnionego miejsca hipotecznego de lege lata | str. | 165 |
Miejsce hipoteczne i opróżnione miejsce hipoteczne | str. | 165 |
Przedmiot rozporządzenia | str. | 171 |
Konstrukcja prawna instytucji opróżnionego miejsca hipotecznego | str. | 173 |
Zakres uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym | str. | 178 |
4.1. Wprowadzenie | str. | 178 |
4.2. Wyłączenie subintabulatu | str. | 179 |
4.3. Wyłączenie hipotek wygasłych wskutek postępowania egzekucyjnego | str. | 181 |
4.4. Wyłączenie hipotek wpisanych przed 20.02.2011 r. | str. | 185 |
Powstanie uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym | str. | 188 |
5.1. Przesłanki powstania uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym | str. | 188 |
5.2. Pierwotne opróżnione miejsce hipoteczne | str. | 189 |
5.2.1. Powstanie pierwotnego opróżnionego miejsca hipotecznego | str. | 189 |
5.2.2. Przyczyny wygaśnięcia hipoteki | str. | 192 |
5.2.3. Sytuacje, w których nie powstaje uprawnienie do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym pomimo wygaśnięcia lub wykreślenia hipoteki | str. | 198 |
5.3. Powstanie uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym po hipotece łącznej | str. | 205 |
5.4. Powstanie wtórnego opróżnionego miejsca hipotecznego | str. | 207 |
Uprawnienie do rozporządzenia opróżnionym miejscem hipotecznym a rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych | str. | 209 |
6.1. Przesłanki działania rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych | str. | 209 |
6.2. Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych w kontekście rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym | str. | 213 |
6.3. Podmioty chronione rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych | str. | 217 |
6.4. Pozorne opróżnione miejsce hipoteczne a działanie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych | str. | 220 |
6.5. Wadliwy wpis uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym w księdze wieczystej | str. | 224 |
6.6. Działanie rękojmi przy przeniesieniu hipoteki na miejsce z niższym pierwszeństwem | str. | 226 |
Zakaz zobowiązywania się do nierozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym | str. | 227 |
7.1. Cel i przyczyny wprowadzenia zakazu | str. | 227 |
7.2. Konsekwencje naruszenia zakazu z art. 1018 u.k.w.h. | str. | 231 |
7.3. Próby łagodzenia zakazu płynącego z art. 1018 u.k.w.h. | str. | 240 |
7.3.1. Wprowadzenie | str. | 240 |
7.3.2. Zobowiązanie innej osoby niż właściciel nieruchomości do nierozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym przez właściciela | str. | 241 |
7.3.3. Zobowiązanie właściciela nieruchomości do przeniesienia hipoteki na opróżnione miejsce hipoteczne | str. | 245 |
7.3.4. Inne sposoby wpływania na właściciela nieruchomości w zakresie rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym występujące w praktyce | str. | 248 |
Wykonywanie uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym | str. | 255 |
8.1. Uwagi wprowadzające | str. | 255 |
8.2. Rozporządzenie opróżnionym miejscem hipotecznym na kwotę wyższą od sumy opróżnionego miejsca hipotecznego | str. | 260 |
8.3. Rozporządzenie opróżnionym miejscem hipotecznym a zajęcie egzekucyjne | str. | 265 |
Wygaśnięcie uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym | str. | 267 |
9.1. Wprowadzenie | str. | 267 |
9.2. „Skonsumowanie” uprawnienia | str. | 267 |
9.3. Wykreślenie hipoteki bez ujawnienia uprawnienia | str. | 269 |
9.4. Zrzeczenie się uprawnienia | str. | 270 |
Rozdział VI | |
Proceduralne aspekty instytucji opróżnionego miejsca hipotecznego | str. | 273 |
Warunki formalne wniosku wieczystoksięgowego | str. | 273 |
Legitymacja do złożenia wniosku o wykreślenie wygasłej hipoteki oraz ujawnienie uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym | str. | 275 |
Wniosek właściciela o ujawnienie w księdze wieczystej uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym | str. | 278 |
Kwestia ujawnienia uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym bez wykreślania hipoteki | str. | 286 |
Charakter prawny oświadczenia właściciela nieruchomości o wyrażeniu zgody na wykreślenie hipoteki oraz ujawnienie uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym bądź rezygnacji z tego ujawnienia | str. | 289 |
Oświadczenie właściciela nieruchomości w przypadku konstytutywnego wykreślenia hipoteki | str. | 295 |
Rozdział VII | |
Opróżnione miejsce hipoteczne w praktyce | str. | 299 |
Digitalizacja ksiąg wieczystych w Polsce i nowa konstrukcja działu IV księgi wieczystej | str. | 299 |
Prezentacja uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym w elektronicznej księdze wieczystej | str. | 304 |
2.1. Uwagi wprowadzające | str. | 304 |
2.2. Ujawnienie roszczenia o przeniesienie hipoteki na opróżnione miejsce hipoteczne | str. | 310 |
Ustalanie pierwszeństwa hipotek i opróżnionych miejsc hipotecznych w elektronicznej księdze wieczystej | str. | 314 |
3.1. Chwila dokonania wpisu w księdze wieczystej | str. | 314 |
3.2. Odczytanie i interpretacja wpisów ujawnionych w elektronicznej księdze wieczystej | str. | 317 |
Problematyka refinansowania w kontekście uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym | str. | 326 |
Opróżnione miejsce hipoteczne w kontekście ustanawiania hipotek na rzecz banków hipotecznych | str. | 330 |
Badania statystyczne na temat stosowania uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym | str. | 331 |
Analiza danych statystycznych | str. | 337 |
Zakończenie | str. | 343 |
Bibliografia | str. | 353 |
Orzeczenia sądowe | str. | 375 |