INNE EBOOKI AUTORA
-24%
Autor:
Wydawca:
Format:
W książce autor stara się wykazać, że wprawdzie Kościół zrodził się na fali działalności i nauki Jezusa, to jednak swoją ekspansję w Imperium zawdzięcza oparciu się na formach społecznych, funkcjonujących w epoce Nowego Testamentu w basenie Morza Śródziemnego. Szczególny wpływ na kondycję i rozwój lokalnej ekklesii wywarło środowisko domowe, które było dla niej niejako matrycą organizacyjną. Czytelnik zostaje wprowadzony w nurt badań relacji wczesnochrześcijańskiej ekklesii lokalnej do antycznej instytucji oikos/oikia (domus), będącej podstawową jednostką w strukturze antycznego społeczeństwa. Utrzymując się w tej przestrzeni badawczej, wysiłki autora zostały zogniskowane na wspólnocie korynckiej, która pod tym kątem dotychczas nie została gruntownie przebadana.
Rok wydania | 2013 |
---|---|
Liczba stron | 530 |
Kategoria | Religioznawstwo |
Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego |
ISBN-13 | 978-83-7865-055-3 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Embriologia w epoce baroku i rokoko
do koszyka
Międzykulturowe aspekty działalności...
do koszyka
Morze Śródziemne i świat...
do koszyka
Niewolnicy dopaminy. Jak odnaleźć...
do koszyka
Niewolnicy dopaminy. Jak odnaleźć...
do koszyka
Piśmienność młodzieży w epoce nowej...
do koszyka
Spis treści
Wstęp | 11 |
1. Problem | 11 |
2. Cel | 14 |
3. Metoda | 15 |
4. Stan badań | 17 |
5. Struktura | 22 |
Część I. Antyczny oikos | 25 |
Rozdział I. Struktura domostwa – model żydowski | 27 |
1. Okres patriarchalny | 27 |
1.1. Pierwotny fratriarchat? | 27 |
1.2. Kategorie 'aw i bait | 31 |
2. Okres przedmonarchiczny i monarchiczny | 34 |
2.1. Bet 'aw – problemy terminologiczne | 36 |
2.2. Bet 'aw w przestrzeni familijnej | 41 |
2.3. Bet 'aw w przestrzeni społeczno-gospodarczej | 45 |
3. Okres judaizmu | 48 |
3.1. Dom i ojcostwo | 48 |
3.2. Bóg jako Ojciec Izraela | 55 |
Ekskurs I: Bóg jako Ojciec w Nowy Testamencie | 59 |
Rozdział II. Struktura domostwa – model grecko-helenistyczny i rzymski | 65 |
1. Model grecko-hellenistyczny | 65 |
1.1. Oikos/oikia – dom i rodzina | 65 |
1.2. Pater, kyrios, kyrieia | 78 |
2. Model rzymski | 85 |
2.1. Domus/familia – dom i rodzina | 85 |
2.2. Rodzina i status pater familias w świetle prawa rzymskiego | 88 |
2.3. Rodzina i pozycja pater familias w etosie rzymskim | 103 |
Rozdział III. Oikos w czasach Jezusa i Pawła – kontekst kulturowy | 109 |
1. Galilea i Judea | 109 |
1.1. Palestyńskie milieu Kościoła | 109 |
1.2. Oikos w kontekście gospodarczym | 114 |
1.3. Oikos w kontekście społecznym | 116 |
1.4. Architektura żydowskiego domostwa | 117 |
2. Korynt – rzymskie miasto w greckim świecie | 119 |
2.1. Rzymsko-hellenistyczny kontekst miasta | 119 |
2.2. Religijne tło miasta | 124 |
3. Rzymska architektura domowa | 131 |
3.1. Model domus według Witruwiusza | 132 |
3.2. Dom miejski (insula) | 139 |
Część II. Kościół konstytuujący się na sposób domowy | 143 |
Rozdział IV. Kościoły domowe w Nowym Testamencie | 145 |
Dynamiczny model ekklesii | 145 |
1. Antyfamiliarność Jezusa? | 146 |
2. Archetyp ekklesii domowej w Ewangeliach | 149 |
3. Kościoły domowe w Dziejach | 152 |
3.1. Kościoły domowe w Jerozolimie | 152 |
3.2. Kościoły domowe w Syrii (Antiochia) | 156 |
3.3. Kościoły domowe w Azji Mniejszej, Grecji i Rzymie | 158 |
4. Formuła kat'oikon ekklesia w Listach Pawła | 161 |
Wnioski | 165 |
Rozdział V. Język familiarny w kolegiach i stowarzyszeniach oraz w Listach Pawła | 167 |
1. Kolegia i stowarzyszenia | 168 |
2. Język familiarny w kolegiach i stowarzyszeniach | 175 |
3. Język familiarny w propagandzie cesarskiej | 181 |
4. Język familiarny w Listach Pawła | 185 |
4.1. Paweł spadkobiercą antycznej wizji oikosu | 185 |
4.2. Pawła metafory z obszaru rodzicielstwa | 188 |
4.2.1. Paweł jako pater i genitor w 1 Kor 4:14–15 | 188 |
4.2.2. Paweł jako parens w 2 Kor 12:14–13:10 | 195 |
4.2.3. Paweł jako pater i m ater w 1 Tes 2:6–13 | 196 |
4.3. Obraz oikos w Haustafel | 200 |
4.4. Paweł a metamorfoza chrześcijańskiego patriarchatu | 204 |
4.4.1. Kontynuacja tradycji | 204 |
4.4.2. Novum Pawłowej wizji porządku w oikosie | 206 |
Rozdział VI. Korynccy pater familias i patroni | 215 |
Początki Kościoła w Koryncie | 215 |
1. Kontrowersje wokół stratygrafii społecznej ekklesii | 217 |
2. Sylwetki korynckich patronów | 222 |
2.1. Stefanas | 223 |
2.2. Kryspus | 226 |
2.3. Gajusz Tycjusz Justus | 228 |
2.4. Erast | 233 |
Rozdział VII. Korynckie patronki | 237 |
1. Pryscylla i Akwila | 238 |
1.1. Pochodzenie – nawrócenie – służba | 238 |
1.2. Oikos Akwili i Pryscylli na usługach ewangelizacji | 240 |
1.3. Posługa nauczycielska Pryski | 242 |
2. Chloe | 245 |
3. Feba | 246 |
3.1. Siostra nasza (adelphe hem on) | 249 |
3.2. Diakon (diakonos) | 250 |
3.3. Patronka (prostatis) | 257 |
3.4. Kobieta zaangażowana w ekklesii | 266 |
Ekskurs II: Diakonise | 270 |
Rozdział VIII. Ekklesia koryncka i przestrzeń | 275 |
1. Wnioski z badań nad przestrzenią domostwa ekklesii | 275 |
2. Postulowana liczebność korynckiej ekklesii | 277 |
3. Model patronacki | 286 |
4. Pater jako zwierzchnik wspólnoty domowej | 291 |
4.1. Pozycja pater fam ilias | 292 |
4.2. Obowiązki wobec społeczności | 293 |
4.3. Implikacje systemowe modelu patronackiego | 294 |
4.4. Granice modelu pater fam ilias w odniesieniu do funkcji liturgiczno-sakralnych | 296 |
Część III. Oikos w przypowieściach w świetle korynckiej ekklesii | 299 |
Rozdział IX. Przypowieści – zagadnienia wprowadzające | 301 |
1. Przypowieść jako m aszal | 303 |
2. Przypowieść jako parabole | 305 |
3. Przypowieści – problem hermeneutyczny | 306 |
4. Klasyfikacja przypowieści | 307 |
4.1. Adolf Jülicher | 307 |
4.2. Charles Harold Dodd i Joachim Jeremias | 309 |
4.3. Birger Gerhardsson i Leonhard Goppelt – propozycje drugiej połowy XX wieku | 309 |
4.4. Klyne Snodgrass | 311 |
4.5. Zwolennicy interpretacji historyczno-kulturowej | 312 |
5. Od nauczania Jezusa do redakcji ewangelicznej | 313 |
6. Oikos w przypowieściach: wieloaspektowość odniesień | 316 |
Rozdział X. Pater budowniczym oikos na podstawie przypowieści o Dwóch d om ach (Mt 7:24–27; Łk 6:47–49) | 320 |
1. Teksty i przekłady | 321 |
2. Kontekst | 322 |
3. Wymiar egzystencjalny przypowieści | 323 |
4. Wymiar oikoidalno-eklezjalny | 325 |
4.1. Przypowieść o Dwóch dom ach w kontekście Mt 16:13–18 | 325 |
4.2. Przypowieść o Dwóch dom ach w odniesieniu do 1 Kor 3:10–17 | 326 |
4.2.1. Ekklesia w konflikcie | 327 |
4.2.2. Georgion, oikodome, naos – metafory współpracy | 329 |
4.2.3. Paweł jako roztropny budowniczy i mądry architekt | 331 |
4.2.4. Inni budowniczowie | 334 |
4.2.5. Sąd nad budowniczymi | 337 |
4.2.6. „Materiały budowlane w ogniu sądu” | 337 |
5. Wnioski | 339 |
Ekskurs III: Oikia i m one w mowie pożegnalnej Jezusa ( J 14:2) | 341 |
Rozdział XI. Pater jako zarządca ekklesii w przypowieści o Słudze wiernym i niewiernym Mt 24:45–51; Łk 12:41) | 346 |
1. Teksty i przekłady | 347 |
2. Kontekst bliższy i dalszy | 348 |
3. Terminologia oikoidalna | 355 |
3.1. Kyrios | 355 |
3.2. Doulos | 356 |
3.3. Oikonomos | 359 |
3.3.1. Interpretacja oikoidalno-eklezjalna w 1 i 2 Kor | 363 |
3.3.2. Inicjacyjne zróżnicowanie | 364 |
3.3.3. Kompetencje oikonomosa w ekklesii | 365 |
3.3.4. Skrutynium oikonomosa | 368 |
4. Wnioski | 370 |
Ekskurs IV: Ekklesia jako oikos Jezusa na podstawie Hbr 3:4–6 | 370 |
Rozdział XII. Pater a dyscyplina w ekklesii na podstawie przypowieści o Synu m arnotraw nym (Łk 15:11–32) | 372 |
1. Tekst i przekład | 372 |
2. Kontekst przypowieści | 375 |
3. Centralna idea przypowieści a „niestosowność” przebaczenia | 377 |
4. Interpretacja przypowieści | 380 |
4.1. Wymiar inicjacyjny | 381 |
4.2. Wymiar systemowy | 383 |
4.3. Wymiar dyscyplinarny | 384 |
4.4. Wymiar oikoidalno-eklezjalny | 386 |
5. Przypowieść w świetle Pawłowej teologii „dwóch synów” | 388 |
6. Przypowieść a dyscyplina kościelna w Listach do Koryntian | 390 |
6.1. Procedura wykluczenia w 1 Kor 5:1–13 | 393 |
6.1.1. Identyfikacja występku | 394 |
6.1.2. Wydajcie takiego szatanowi! | 395 |
6.1.3. Problem z formułą wykluczenia (Dz 5:1–11; 8:17–24) | 401 |
6.1.4. Esseńska formuła cherem | 403 |
6.1.5. Konieczność wykluczenia kazirodcy | 404 |
6.1.6. Przyczyna bierności wspólnoty i próba identyfikacji sprawcy | 407 |
6.2. Procedura włączenia do wspólnoty na podstawie 2 Kor 2:5–11 i 2 Kor 7:8–12 | 411 |
6.2.1. 2 Kor – jeden czy kilka listów? | 411 |
6.2.2. Problem identyfikacji sprawcy (1 Kor 5:1nn. a 2 Kor 2:5nn) | 412 |
6.2.3. Droga przywrócenia do wspólnoty | 414 |
7. Wnioski | 422 |
Zakończenie | 426 |
Wykaz skrótów | 431 |
Bibliografia | 436 |
Źródła i tłumaczenia | 436 |
Słowniki, encyklopedie, leksykony, konkordancje | 442 |
Literatura przedmiotu | 444 |
Źródła do ilustracji na okładce i wyklejkach | 488 |
Indeks autorów antycznych | 489 |
Indeks autorów współczesnych | 491 |
Indeks biblijny | 504 |
Ecclesia and oikos in the New Testament era…(Summary) | 525 |