Pomocnik historyczny

„Murzynek Bambo w Afryce mieszka/Czarną ma skórę ten nasz koleżka” (Julian Tuwim, „Bambo”, 1935 r.). I to by było wszystko. Taka była (a często i dziś jest) potoczna wiedza o Afryce zwykłego białego człowieka znad Wisły (w... więcej >

Chłodne bieguny Ziemi niezmiennie rozpalały wyobraźnię pokoleń, tym bardziej zresztą, im mniej były dostępne. Starożytni snuli domysły o Ziemi Thule na dalekiej północy i o lądzie Terra Australis Incognita na dalekim południu. W epoce... więcej >

Najnowszy „Pomocnik Historyczny” poświęcamy nie tylko analizie przyczyn upadku Rzeczpospolitej Obojga Narodów (a tu powieściopisarz Sienkiewicz podsuwał tylko jeden z tropów, dziś historycy widzą sprawę w większej złożoności).... więcej >

Zasiadanie na cesarskim tronie było zajęciem niebezpiecznym. Z ponad 70 władców, którzy rządzili Imperium Romanum od 27 r. p.n.e. do 395 r. n.e. (do chwili podziału cesarstwa na część wschodnią i zachodnią), więcej niż 40 (nie licząc... więcej >

Warto jednym przypomnieć, a innym opowiedzieć, jak sięsprawy miały w dekadzie Gierka. Ramy tej epoki wyznaczyły robotniczestrajki w grudniu 1979 r. i w sierpniu 1980 r. Zaczynała się ona względnymliberalizmem („bigosowy socjalizm”),... więcej >

Eligiusz Niewiadomski, artysta malarz, rozchwiany emocjonalnie radykał, który związał się z ruchem narodowym, nienawidził Józefa Piłsudskiego. Jakkolwiek ważyć wszystkie składowe odzyskanej przez Polskę niepodległości, był komendant... więcej >

Pięćset lat temu, 8 listopada 1519 r., kilkusetosobowy oddział Hiszpanów dowodzonych przez Hernána Cortésa dotarł do Tenochtitlánu, stolicy imperium Azteków. Doszło do spotkania conquistadora (z hiszp. zdobywcy) z azteckim władcą... więcej >

Arabowie, najbliżsi sąsiedzi Europy po drugiej stronie Morza Śródziemnego, są także w wielu europejskich krajach sąsiadami z tego samego miasta, ulicy, domu. Swoją odrębnością religijną, językową, obyczajową budzą jednak więcej... więcej >

Na co dzień przywołuje się Bizancjum dla (krytycznego) zobrazowania orientalnego przepychu, mianem bizantyńskiego określa się coś nadmiernie kosztownego, przesadnie biurokratycznego, co anachroniczne, amoralne, teatralizowane. Wygląda na to,... więcej >

Francuzami Polacy mają kłopot. Z jednej strony to np. silny kult Napoleona Bonapartego, obecnego przecież w polskim hymnie narodowym, z drugiej choćby do dziś podtrzymywana w wielu kręgach pamięć „zdrady wrześniowej” z 1939 r., gdy... więcej >

Indie to państwo, które w obecnym kształcie narodziło się dopiero w XX w. Jest jednak przy tym politycznym zwieńczeniem przebogatej i prastarej cywilizacji. Jak pisze jedna z autorek tego wydania „PH” – subkontynent indyjski w swych... więcej >

Od 1 maja 2019 r. w Japonii – kraju z czołówki światowych potęg, kojarzonej z najnowocześniejszymi technologiami i zdobyczami cywilizacji – obowiązuje nowa era (okres), Reiwa (Piękna Harmonia), 248. w tamtejszej historii, licząc od... więcej >