Biofizyka. Podręcznik dla studentów

Biofizyka. Podręcznik dla studentów

1 ocena

Redakcja:

Feliks Jaroszyk

Format:

ibuk

RODZAJ DOSTĘPU

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa:

Najniższa cena z 30 dni: 17,90 zł  


17,90

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Biofizyka to najbardziej uniwersalny i profesjonalny podręcznik, zgodny z obowiązującymi na uczelniach programami nauczania. Drugie wydanie wzbogacone zostało o nowe elementy dotyczące postępu, jaki w ostatnich latach nastąpił w medycynie i naukach pokrewnych. Nowe rozdziały dotyczą polimerów i materiałoznawstwa stomatologicznego, biomechaniki narządu żucia, diagnostycznego zastosowania potencjałów wywołanych. Bardzo szeroko omówiono wady wzroku i ich korekcję oraz przedstawiono problematykę współczesnej fotometrii. Zmieniono i uzupełniono także rozdziały dotyczące ultrasonografii i dopplerowskiej metody badania biologicznych struktur ruchomych. 


Podręcznik przeznaczony jest dla studentów wszystkich wydziałów uczelni medycznych, akademii wychowania fizycznego, wydziałów biologii i fizyki uniwersytetów oraz wydziałów przyrodniczych akademii rolniczych. Służyć może również młodym pracownikom naukowym, pragnącym uzyskać wiedzą specjalistyczną.  


Rok wydania2013
Liczba stron912
KategoriaInne
WydawcaPZWL Wydawnictwo Lekarskie
ISBN-13978-83-200-3676-3
Numer wydania2
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Wstęp – Feliks Jaroszyk     21
  
  CZĘŚĆ I. PODSTAWY TEORETYCZNE BIOFIZYKI     23
  
  Budowa materii     24
  
  Rozdział 1. Hierarchiczność budowy żywych organizmów – Feliks Jaroszyk     24
  
  Rozdział 2. Elementy teorii kwantów i budowy powłoki elektronowej atomu – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     25
  
  2.1. Rozwój poglądów na istotę promieniowania świetlnego i fal materii     25
  2.2. Zasada nieoznaczoności Heisenberga     28
  2.3. Determinizm i indeterminizm w fizyce klasycznej i kwantowej     30
  2.4. Powłoka elektronowa     31
  2.4.1. Zjawisko absorpcji i emisji fotonów     31
  2.4.2. Widmo charakterystyczne promieni Roentgena. Prawo Moseleya     33
  2.4.3. Opis powłoki elektronowej za pomocą mechaniki kwantowej     34
  2.4.4. Postulat Pauliego. Tablica okresowa pierwiastków     39
  
  Rozdział 3. Jądro atomowe – Marian Kucharski     41
  
  3.1. Składniki jądra atomowego     42
  3.2. Energia wiązania jądra. Siły jądrowe     43
  3.3. Rozpad promieniotwórczy     45
  3.3.1. Rozpad α     46
  3.3.2. Rozpad β     48
  3.3.3. Przemiana γ     49
  3.3.4. Promieniotwórczość naturalna     50
  3.3.5. Reakcje jądrowe. Sztuczne izotopy promieniotwórcze     51
  3.4. Detekcja promieniowania jądrowego (cząstek α, β, fotonów γ)     53
  3.5. Wyzwalanie energii jądrowej     56
  3.5.1. Rozszczepienie ciężkich jąder     56
  3.5.2. Synteza termojądrowa     58
  
  Rozdział 4. Cząsteczka – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     59
  
  4.1. Oddziaływania wewnątrzcząsteczkowe     59
  4.1.1. Wiązania jonowe     61
  4.1.2. Wiązania kowalencyjne     62
  4.1.3. Charakter kierunkowy i nasyceniowy wiązań kowalencyjnych     63
  4.1.4. Wiązanie koordynacyjne     67
  4.2. Oddziaływania międzycząsteczkowe     67
  4.2.1. Oddziaływanie van der Waalsa     67
  4.2.2. Oddziaływania specyficzne     69
  4.3. Energie oraz widma cząsteczkowe     70
  4.3.1. Rodzaje energii cząsteczek     70
  4.3.2. Widma cząsteczkowe     71
  4.4. Rozpraszanie światła i jego zastosowania w badaniach cząsteczek     73
  4.4.1. Rozpraszanie Rayleigha     73
  4.4.2. Rozpraszanie Ramana     73
  4.4.3. Dynamiczne rozpraszanie światła (DLS)     74
  
  Rozdział 5. Związki wielkocząsteczkowe     75
  
  5.1. Informacje wstępne – Feliks Jaroszyk     75
  5.2. Pojęcia ogólne o polimerach i biopolimerach – Feliks Jaroszyk     76
  5.3. Zastosowanie polimerów w medycynie i stomatologii – Honorata Shaw, Beata Czarnecka, Dariusz Włodarczyk     79
  5.4. Podstawy fizyczne materiałoznawstwa stomatologicznego – Honorata Shaw, Beata Czarnecka, Dariusz Włodarczyk     83
  
  Rozdział 6. Stany skupienia materii     90
  
  6.1. Kryteria podziału – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     90
  6.1.1. Właściwości sprężyste     91
  6.1.2. Właściwości strukturalne     92
  6.2. Płyny. Podstawowe prawa fizyczne – Feliks Jaroszyk     94
  6.2.1. Stan gazowy. Stan ciekły. Fizyczne pojęcie płynu     94
  6.2.2. Wybrane prawa fizyczne płynów doskonałych i rzeczywistych     95
  6.3. Struktura i właściwości fizyczne wody – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     110
  6.4. Stany powierzchniowe – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     114
  6.4.1. Energia powierzchniowa     114
  6.4.2. Napięcie powierzchniowe. Prawo Laplace’a     115
  6.4.3. Zjawiska powierzchniowe     116
  6.4.4. Parachora     119
  6.5. Stan stały – Piotr Piskunowicz     120
  6.5.1. Ciała krystaliczne i amorficzne     120
  6.5.2. Stan krystaliczny     123
  6.6. Roztwory stałe. Stopy – Piotr Piskunowicz     138
  
  Biotermodynamika. Podstawy bioenergetyki i termokinetyki     143
  
  Rozdział 7. Biotermodynamika     143
  
  7.1. Wstęp – Feliks Jaroszyk     143
  7.2. Pojęcia podstawowe dotyczące układów i procesów termodynamicznych – Feliks Jaroszyk     144
  7.2.1. Układ termodynamiczny     144
  7.2.2. Rodzaje procesów termodynamicznych     146
  7.3. Pierwsza zasada termodynamiki. Entalpia. Prawo Hessa – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     149
  7.4. Druga zasada termodynamiki – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     152
  7.4.1. Prawdopodobieństwo termodynamiczne     152
  7.4.2. Entropia. Druga zasada termodynamiki     153
  7.5. Trzecia zasada termodynamiki – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     156
  7.6. Energia swobodna. Entalpia swobodna – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     157
  7.6.1. Energia swobodna     157
  7.6.2. Entalpia swobodna     158
  7.6.3. Procesy egzoergiczne i endoergiczne. Przykłady     159
  7.6.4. Wartości standardowe wybranych funkcji stanu     162
  7.7. Energia swobodna i entalpia swobodna gazu doskonałego – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     162
  7.7.1. Izotermiczne rozprężenie gazu doskonałego     163
  7.7.2. Mieszanie gazów. Roztwory     164
  7.8. Potencjał chemiczny – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     165
  7.8.1. Potencjał chemiczny. Współczynnik aktywności     165
  7.8.2. Zjawiska transportu masy     167
  7.8.2.1. Dyfuzja     167
  7.8.2.2. Dyfuzja przez błonę     169
  7.8.2.3. Osmoza     169
  7.9. Zastosowanie termodynamiki do opisu reakcji chemicznych – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     172
  7.9.1. Rodzaje reakcji chemicznych     172
  7.9.2. Kierunek reakcji. Równowaga chemiczna     174
  7.9.3. Kinetyka chemiczna. Energia aktywacji     175
  7.10. Zasady termodynamiki w procesach biologicznych – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     178
  7.10.1. Pierwsza zasada termodynamiki w procesach biologicznych     178
  7.10.2. Druga zasada termodynamiki w procesach biologicznych     183
  7.11. Zagadnienia termodynamiki nierównowagowej     185
  7.11.1. Wstęp – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     185
  7.11.2. Stan stacjonarny – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     186
  7.11.3. Procesy sprzężone. Dyssypacja energii – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     188
  7.11.4. Przykłady procesów sprzężonych – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     190
  7.11.4.1. Termodyfuzja     190
  7.11.4.2. Filtracja i ultrafiltracja     192
  7.11.5. Zastosowania medyczne transportu błonowego. Sztuczna nerka – Henryk Kowalski     196
  7.11.5.1. Kliniczne aspekty dyfuzji i ultrafiltracji w hemodializie     196
  7.11.5.2. Teoretyczne podstawy dializy zewnątrzustrojowej     197
  7.11.5.3. Budowa i właściwości dializatorów     201
  7.11.5.4. Aparatura     205
  7.11.5.5. Dializa otrzewnowa     206
  7.11.6. Procesy transportu ładunków elektrycznych. Zjawiska bioelektryczne – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     207
  7.11.6.1. Potencjał elektrochemiczny     208
  7.11.6.2. Potencjał elektrodowy     208
  7.11.6.3. Potencjał dyfuzyjny     211
  7.11.6.4. Potencjał błonowy     212
  7.11.6.5. Równowaga Donnana     213
  7.11.7. Rozwój i ewolucja. Fluktuacje i struktury dyssypacyjne – Feliks Jaroszyk, Andrzej Pilawski     214
  
  Rozdział 8. Podstawy bioenergetyki i termokinetyki     217
  
  8.1. Podstawy bioenergetyki – Feliks Jaroszyk     217
  8.1.1. Wstęp     217
  8.1.2. Procesy oksydoredukcyjne     219
  8.1.3. Zarys teorii chemiosmotycznej Mitchella     223
  8.2. Podstawy termokinetyki – Feliks Jaroszyk     229
  8.2.1. Mechanizmy transportu ciepła     229
  8.2.1.1. Przewodnictwo cieplne     229
  8.2.1.2. Konwekcja     231
  8.2.1.3. Promieniowanie     234
  8.2.1.4. Parowanie     237
  8.2.1.5. Bezwymiarowe liczby podobieństwa     238
  8.2.2. Straty cieplne     239
  8.2.2.1. Pole temperaturowe żywych organizmów stałocieplnych     239
  8.2.2.2. Mechanizmy transportu ciepła wewnątrz i na zewnątrz żywych organizmów stałocieplnych     241
  8.2.2.3. Wskaźniki środowiskowe. Bilans energii cieplnej organizmów stałocieplnych     243
  8.2.2.4. Straty cieplne wyrażone przez wskaźniki środowiskowe     245
  8.3. Termografia – Feliks Jaroszyk, Piotr Piskunowicz     249
  8.3.1. Wstęp     249
  8.3.2. Podstawy fizyczne termografii     250
  8.3.3. Termograf AGA-Thermovision     255
  8.3.4. Główne zastosowania kliniczne termografii     256
  
  Elementy teorii informacji i sterowania. Teoria chaosu i jej zastosowania w medycynie. Modelowanie w biofizyce i medycynie     258
  
  Rozdział 9. Elementy teorii informacji i sterowania – Wojciech Warchoł, Teodor Świdziński, Feliks Jaroszyk     258
  
  9.1. Wstęp     258
  9.2. Niektóre zagadnienia teorii informacji     258
  9.2.1. Przepływ informacji – łącze informacyjne     258
  9.2.2. Miara informacji. Nieokreśloność układu. Negentropia     259
  9.2.3. Inne wielkości związane z teorią informacji. Kodowanie.
  Redundancja     261
  9.3. Kodowanie informacji     262
  9.3.1. Kodowanie informacji w receptorze     262
  9.3.2. Przetwarzanie informacji w receptorach     263
  9.4. Układ cybernetyczny. Transformacja sygnałów. Operatory     266
  9.4.1. Układy dyskretne     268
  9.4.2. Operatory działaniowe, funkcyjne oraz operatory układów dynamicznych     269
  9.4.3. Sposoby badania układów cybernetycznych nazywanych „czarną skrzynką”     270
  9.4.4. Łączenie układów cybernetycznych     273
  9.5. Sterowanie i regulacja     274
  9.5.1. Sterowanie stężeniem leku w układzie jednokompartmentowym     274
  9.5.2. Regulacja. Układy ze sprzężeniem zwrotnym     276
  9.5.3. Układ regulacji automatycznej z ujemnym sprzężeniem zwrotnym     278
  9.6. Układy regulacji ze sprzężeniami dodatkowymi     279
  9.7. Homeostaza. Adaptacja. Antagonistyczny układ ultrastabilny     281
  
  Rozdział 10. Teoria chaosu i jej zastosowania w medycynie – Piotr Jaśkowski     284
  
  10.1. Elementy teorii chaosu     284
  10.1.1. Układy dynamiczne     284
  10.1.1.1. Przestrzeń fazowa     285
  10.1.1.2. Atraktor     286
  10.1.1.3. Układy stochastyczne     286
  10.1.2. Prosty model rozwoju populacji     286
  10.1.2.1. Droga do chaosu     289
  10.1.3. Własności sygnału i atraktora układu chaotycznego     290
  10.1.4. Fraktalna geometria atraktora     291
  10.1.5. Wymiar     293
  10.1.6. Charakterystyka układów chaotycznych     294
  10.2. Jak odróżnić układ chaotyczny od stochastycznego?     294
  10.2.1. Układy chaotyczne w biologii i medycynie     295
  
  Rozdział 11. Modelowanie biofizyczne w biologii i medycynie – Bolesław Turczyński     296
  
  11.1. Wstęp     296
  11.2. Rodzaje modeli     297
  11.2.1. Modele biologiczne     297
  11.2.2. Modele fizyczne     297
  11.2.3. Modele analogowe     297
  11.2.4. Modele matematyczne     300
  11.2.4.1. Modele statyczne     300
  11.2.4.2. Modele dynamiczne     301
  
  CZĘŚĆ II. BIOFIZYKA UKŁADÓW BIOLOGICZNYCH     307
  
  Podstawy biofizyki molekularnej komórek i tkanek     308
  
  Rozdział 12. Elementy biofizyki molekularnej – Bartłomiej Kwiatkowski     308
  
  12.1. Podstawowe rodzaje makrocząsteczek biologicznych     308
  12.1.1. Białka     308
  12.1.2. Kwasy nukleinowe     311
  12.1.3. Lipidy     314
  12.2. Wybrane metody preparatywne i analityczne biofizyki molekularnej     315
  12.2.1. Sączenie żelowe     316
  12.2.2. Metody oparte na wirowaniu     318
  12.2.3. Elektroforeza     322
  12.3. Niektóre metody fizyczne badania struktury makrocząsteczek     325
  12.3.1. Rentgenografia     325
  12.3.2. Spektroskopia molekularna     327
  12.3.2.1. Spektroskopia elektronowa (UV/VIS)     328
  12.3.2.2. Spektropolarymetria     331
  12.3.2.3. Spektroskopia w podczerwieni (IR)     334
  12.3.3. Reometria kwasów nukleinowych i białek     336
  
  Rozdział 13. Wstęp do biofizyki komórki     338
  
  13.1. Budowa błony komórkowej – Marek Tuliszka     338
  13.2. Transport przez błony – Marek Tuliszka     342
  13.2.1. Klasyfikacja procesów transportu     343
  13.2.2. Białka pośredniczące w transporcie przez błony     344
  13.2.3. Charakterystyki transportu aktywnego i biernego     345
  13.2.4. Rola transportu aktywnego w regulacji ciśnienia osmotycznego     348
  13.2.5. Dynamika procesów transportu     349
  13.3. Potencjał spoczynkowy – Leszek Kubisz     351
  13.4. Model elektryczny błony komórkowej – Leszek Kubisz     355
  
  Rozdział 14. Biofizyka tkanek     357
  
  14.1. Biofizyka tkanki nerwowej – Krzysztof Michalak, Piotr Piskunowicz     357
  14.1.1. Potencjał czynnościowy komórki. Rola jonów sodu i potasu     357
  14.1.2. Warunki powstawania potencjałów czynnościowych     364
  14.1.3. Rozprzestrzenianie się potencjału czynnościowego     370
  14.1.4. Zjawiska zachodzące na synapsach     372
  14.1.5. Przetwarzanie informacji w procesie odczuwania bodźca     374
  14.1.6. Przetwarzanie informacji przez sieci neuronowe     382
  14.2. Biofizyka tkanki mięśniowej     389
  14.2.1. Mechanizm powstawania skurczu komórek mięśniowych – Anna Kostrzewska     389
  14.2.1.1. Wstęp     389
  14.2.1.2. Ułożenie białek kurczliwych w komórkach mięśniowych     389
  14.2.1.3. Ślizgowa teoria skurczu     392
  14.2.1.4. Sprzężenie pobudzenia ze skurczem     395
  14.2.1.5. Przenoszenie pobudzenia w komórkach mięśni poprzecznie prążkowanych     395
  14.2.1.6. Przenoszenie pobudzenia w komórkach mięśni gładkich     398
  14.2.2. Właściwości mechaniczne mięśnia – Piotr Piskunowicz     402
  14.2.2.1. Mięsień niepobudzony     402
  14.2.2.2. Mięsień pobudzony     406
  14.2.3. Energetyka mięśnia – Bolesław Turczyński     412
  14.2.3.1. Związek pomiędzy szybkością skracania mięśnia a jego obciążeniem. Moc mięśnia     412
  14.3. Biofizyka tkanki łącznej – Ewa Marzec     416
  14.3.1. Elementy budowy tkanki łącznej     417
  14.3.2. Układ białko–woda w tkance łącznej     421
  14.3.3. Właściwości dielektryczne tkanki łącznej     421
  14.4. Znaczenie biofizycznych właściwości tkanek w biomechanice – Bolesław Turczyński     425
  14.4.1. Wstęp     425
  14.4.2. Główne układy ruchu człowieka     426
  14.4.3. Aparat kostno-stawowy     427
  14.4.4. Praca i moc człowieka     431
  14.4.5. Podstawowe zagadnienia i prawa związane z odkształceniami     432
  14.4.6. Tkanka kostna jako materiał anizotropowy. Uogólnione prawo Hooke’a     436
  14.4.7. Właściwości biomechaniczne tkanki kostnej     438
  14.4.8. Wytrzymałość tkanki kostnej a ciężar ciała (obciążenie)     439
  14.4.9. Modele reologiczne materiałów lepko-sprężystych i sprężysto-lepkich    443
  14.4.10.Właściwości biomechaniczne mięśni     446
  14.4.11.Biomechanika narządu żucia     451
  
  Biofizyka narządów     456
  
  Rozdział 15. Biofizyka zmysłu słuchu     456
  
  15.1. Wstęp – Aleksander Sęk     456
  15.2. Fizyczne podstawy drgań i fal akustycznych – Aleksander Sęk     457
  15.2.1. Ruch drgający     457
  15.2.2. Klasyfikacja sygnałów     460
  15.2.3. Podstawy analizy sygnałów     463
  15.2.4. Pojęcie liniowości. Filtry     468
  15.2.5. Propagacja dźwięku w przestrzeni     471
  15.2.6. Natężenie dźwięku. Decybel     473
  15.2.7. Fala akustyczna na granicy ośrodków. Impedancja     476
  15.3. Budowa i funkcjonowanie układu słuchowego – Aleksander Sęk     478
  15.3.1. Droga fali akustycznej w układzie słuchowym     478
  15.3.2. Proces przetwarzania     485
  15.3.2.1. Wzmacniacz ślimakowy     485
  15.3.2.2. Nieliniowość układu słuchowego     488
  15.3.2.3. Emisje otoakustyczne     489
  15.3.3. Nerw słuchowy     490
  15.4. Percepcyjna analiza dźwięku w układzie słuchowym – Aleksander Sęk     491
  15.4.1. Progi słyszalności i percepcja głośności     491
  15.4.1.1. Progi słyszalności     491
  15.4.1.2. Krzywe jednakowej głośności     493
  15.4.1.3. Skalowanie głośności     493
  15.4.1.4. Sumowanie w czasie. Progi różnicowe     494
  15.4.2. Selektywność częstotliwościowa     495
  15.4.2.1. Istota selektywności częstotliwości     495
  15.4.2.2. Wstęga krytyczna. Filtry słuchowe     496
  15.4.2.3. Percepcja barwy     500
  15.4.2.4. Głośność a selektywność częstotliwościowa     501
  15.4.3. Percepcja wysokości     502
  15.4.3.1. Wysokość tonów. Skalowanie wysokości     502
  15.4.3.2. Teorie percepcji wysokości     503
  15.4.3.3. Dyskryminacja częstotliwości     504
  15.4.3.4. Wysokość dźwięków złożonych     505
  15.4.4. Rozdzielczość czasowa ucha     506
  15.4.5. Lokalizacja dźwięków     507
  15.4.5.1. Czynniki lokalizacyjne wynikające z odsłuchów dwuusznych    508
  15.4.5.2. Rola małżowiny usznej     509
  15.4.5.3. Efekt precedensu     510
  15.4.5.4. Binauralne różnice poziomu maskowania     510
  15.5. Mowa – Aleksander Sęk     513
  15.5.1. Wytwarzanie dźwięków mowy     513
  15.5.2. Głoski i fonemy     516
  15.5.3. Analiza dźwięków mowy. Spektrogram     516
  15.5.4. Dźwięki mowy     518
  15.5.5. Intonacja     521
  15.6. Wady słuchu i ich korekcje – Dorota Hojan-Jezierska     522
  15.6.1. Wstęp     522
  15.6.2. Choroby narządu słuchu     522
  15.6.3. Metody badań uszkodzeń słuchu     523
  15.6.4. Korekcje wad słuchu     526
  15.6.5. Metody dopasowania aparatów słuchowych     530
  15.6.5.1. Procedury oparte na audiometrii tonalnej     530
  15.6.5.2. Procedury oparte na skalowaniu głośności     531
  15.7. Potencjały wywołane – Piotr Świdziński, Teodor Świdziński     535
  15.7.1. Badania elektrofizjologiczne     535
  15.7.2. Badanie potencjałów wywołanych drogi słuchowej     535
  15.7.3. Badanie potencjałów wywołanych drogi wzrokowej     538
  15.7.4. Badanie potencjałów wywołanych drogi węchowej     539
  
  Rozdział 16. Biofizyka układu wzrokowego     541
  
  16.1. Wstęp – Anna Przekoracka-Krawczyk, Piotr Jaśkowski     541
  16.2. Promieniowanie elektromagnetyczne – Anna Przekoracka-Krawczyk, Piotr Jaśkowski     542
  16.3. Podstawowe prawa optyki geometrycznej – Anna Przekoracka-Krawczyk, Piotr Jaśkowski     543
  16.3.1. Załamanie światła w pryzmacie     545
  16.3.2. Załamanie światła na powierzchni sferycznej     546
  16.4. Układ optyczny oka – Anna Przekoracka-Krawczyk, Piotr Jaśkowski     548
  16.4.1. Wady wzroku i ich korekcja     551
  16.5. Siatkówka oka – Anna Przekoracka-Krawczyk, Piotr Jaśkowski     556
  16.5.1. Transdukcja sygnału w siatkówce     556
  16.5.2. Wrażliwość siatkówki     559
  16.5.3. Kanały włączeniowe i wyłączeniowe w siatkówce     562
  16.5.4. Pola recepcyjne komórek zwojowych     563
  16.5.5. Wielkość pól recepcyjnych     566
  16.6. Przetwarzanie informacji wzrokowej – Anna Przekoracka-Krawczyk, Piotr Jaśkowski     569
  16.6.1. Funkcja czułości na kontrast     569
  16.6.2. Widzenie barwne     570
  16.6.2.1. Teoria trójchromatyczna     570
  16.6.2.2. Teoria opozycji barwnej     572
  16.6.3. Szlaki „parvo” i „magno”     576
  16.6.4. Kora wzrokowa     577
  16.6.4.1. Pierwszorzędowa kora wzrokowa (V1)     577
  16.6.4.2. Drugorzędowa kora wzrokowa     579
  16.6.4.3. Pola wzrokowe wyższego rzędu     580
  16.6.5. Dwie drogi wzrokowe     581
  16.7. Podstawy fotometrii i kolorymetrii – Kamila Linkowska-Świdzińska, Teodor Świdziński     583
  16.7.1. Światło i kolor w medycynie     583
  16.7.2. Zagadnienia fotometrii     585
  16.7.3. Wielkości fotometryczne     586
  16.7.4. Zagadnienia kolorymetrii – nauka o kolorze     588
  
  Rozdział 17. Biofizyka układu oddechowego – Andrzej Pilawski, Kazimierz Narożny    593
  
  17.1. Mechanizm wentylacji płuc     593
  17.1.1. Rola ciśnień wewnątrzopłucnowego i śródpęcherzykowego     593
  17.1.2. Rola właściwości sprężystych tkanki płucnej i napięcia powierzchniowego warstwy powierzchniowej pęcherzyków. Histereza objętościowo- -ciśnieniowa     596
  17.2. Praca wykonywana przez układ oddechowy. Moc oddechowa     600
  17.3. Wymiana gazowa     604
  
  Rozdział 18. Biofizyka układu krążenia     608
  
  18.1. Wstęp – Piotr Piskunowicz     608
  18.2. Uproszczona budowa układu krążenia – Piotr Piskunowicz     608
  18.3. Procesy transportu między układem krwionośnym a układem chłonnym – Piotr Piskunowicz     618
  18.4. Energetyka serca – Piotr Piskunowicz     621
  18.5. Właściwości biomechaniczne i geometryczne naczyń krwionośnych – Bolesław Turczyński     624
  18.5.1. Właściwości bierne i czynne     624
  18.5.2. Związek między naprężeniem sprężystym a właściwościami geometrycznymi naczynia krwionośnego i ciśnieniem krwi w stanie równowagi     626
  18.5.3. Związek między zmianą ciśnienia krwi i zmianą naprężenia sprężystego oraz właściwości geometrycznych naczynia krwionośnego     627
  18.5.4. Molekularne podstawy właściwości sprężystych naczyń krwionośnych.
  Napięcie czynne     629
  18.5.5. Dynamika krwi     632
  18.5.6. Impedancja tętnicza. Fala tętna     633
  18.6. Właściwości reologiczne krwi i ich rola – Bolesław Turczyński     637
  18.6.1. Właściwości pseudoplastyczne i tiksotropowe     637
  18.6.2. Wpływ hematokrytu na lepkość krwi     642
  18.6.3. Odkształcalność erytrocytów     643
  18.6.4. Agregacja erytrocytów     643
  18.7. Elektryczna, magnetyczna i mechaniczna aktywność serca. Metody badawcze – Feliks Jaroszyk     644
  18.7.1. Elektryczna i magnetyczna aktywność serca     644
  18.7.1.1. Elektrokardiografia     650
  18.7.1.2. Magnetokardiografia     657
  18.7.2. Mechaniczna czynność serca. Mechanokardiografia     662
  
  CZĘŚĆ III. ODDZIAŁYWANIE CZYNNIKÓW FIZYCZNYCH NA ŻYWY ORGANIZM     665
  
  Rozdział 19. Wpływ czynników mechanicznych na żywy organizm     666
  
  19.1. Wstęp – Helena Gawda     666
  19.2. Wpływ fal sprężystych na organizm. Wprowadzenie – Helena Gawda     666
  19.2.1. Infradźwięki i wibracje – Helena Gawda     667
  19.2.2. Generacje ultradźwięków – Helena Gawda     668
  19.2.3. Parametry fal i pola ultradźwiękowego – Helena Gawda     669
  19.2.4. Rozchodzenie się ultradźwięków w tkankach – Helena Gawda     672
  19.2.5. Czynne i bierne działanie ultradźwięków. Przykłady zastosowania – Helena Gawda     675
  19.2.6. Litotrypsja – Helena Gawda     678
  19.2.7. Ultrasonografia – Helena Gawda, Dariusz Włodarczyk     682
  19.2.8. Dopplerowskie metody badania biologicznych struktur ruchomych – Helena Gawda, Dariusz Włodarczyk     688
  19.2.9. Ocena szkodliwości oddziaływania ultradźwięków na obiekty biologiczne – Helena Gawda     692
  19.3. Wpływ przyspieszeń – Helena Gawda     697
  19.3.l. Wpływ przyspieszeń podłużnych +Gz, –Gz     699
  19.3.2. Wpływ przyspieszeń poprzecznych     700
  19.3.3. Stan nieważkości     700
  19.4. Wpływ zmienionego ciśnienia na organizm człowieka – Helena Gawda     701
  19.4.1. Wpływ obniżonego ciśnienia     701
  19.4.2. Wpływ podwyższonego ciśnienia     703
  
  Rozdział 20. Wpływ temperatury i wilgotności – Feliks Jaroszyk     706
  
  20.1. Wpływ temperatury otoczenia. Termoregulacja     706
  20.1.1. Wpływ pola temperatur na kinetykę procesów biologicznych     706
  20.1.2. Termoregulacja     710
  20.1.3. Wpływ temperatury otoczenia na pole temperatur organizmu stałocieplnego     711
  20.2. Wpływ wilgotności     713
  
  Rozdział 21. Wpływ pola elektrycznego i magnetycznego na żywy organizm – Józef Terlecki     715
  
  21.1. Właściwości elektryczne i magnetyczne     715
  21.1.1. Dielektryki     718
  21.1.2. Półprzewodniki i przewodniki     724
  21.1.3. Przewodność oraz przenikalność elektryczna komórek i tkanek     727
  21.1.4. Właściwości magnetyczne substancji     733
  21.1.4.1. Momenty magnetyczne elektronów i atomów     733
  21.1.4.2. Właściwości magnetyczne substancji biologicznych     734
  21.1.4.3. Zjawisko rezonansu magnetycznego     735
  21.2. Działanie pól elektromagnetycznych na żywe organizmy     737
  21.2.1. Oddziaływanie pól stałych i wolnozmiennych     738
  21.2.2. Oddziaływanie pól elektromagnetycznych wysokiej częstotliwości – skutki termiczne     739
  21.2.3. Zagrożenia wtórne     742
  21.2.4. Ogólne zasady ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym    743
  
  Rozdział 22. Wpływ promieniowania jonizującego na żywy organizm – Tadeusz Rudnicki, Józef Terlecki     745
  
  22.1. Wstęp     745
  22.2. Ważniejsze źródła promieniowania jonizującego     745
  22.2.1. Źródła medyczne     745
  22.2.1.1. Promieniowanie rentgenowskie     745
  22.2.1.2. Źródła promieniowania gamma     749
  22.2.2. Radionuklidy naturalne     750
  22.2.3. Obiekty jądrowe     752
  22.3. Przechodzenie promieniowania jonizującego przez substancję     755
  22.3.1. Krótki przegląd fizycznych procesów wzajemnego oddziaływania cząstek naładowanych i substancji     755
  22.3.2. Straty energii jonizacyjne     755
  22.3.3. Przechodzenie promieniowania fotonowego (rentgenowskiego, gamma) przez substancję     758
  22.3.4. Wzajemne oddziaływanie neutronów i materii     766
  22.4. Podstawowe wielkości stosowane w dozymetrii promieniowania jonizującego     766
  22.5. Działanie biologiczne promieniowania jonizującego     769
  22.5.1. Wprowadzenie     769
  22.5.2. Efekty radiobiologiczne     770
  22.5.3. Dawki graniczne promieniowania jonizującego     776
  22.5.3.1. Czy istnieją dawki bezpieczne?     776
  22.5.3.2. Dawki graniczne dla niektórych grup ludności     776
  
  Rozdział 23. Wpływ promieniowania niejonizującego na żywy organizm     772
  
  23.1. Charakterystyka promieniowania niejonizującego. Uwagi terminologiczne – Marian Kucharski     777
  23.2. Wytwarzanie promieniowania niejonizującego – Marian Kucharski     780
  23.3. Absorpcja promieniowania niejonizującego przez atomy i cząsteczki – Marian Kucharski     782
  23.4. Zjawiska fizyczne zachodzące w cząsteczkach wzbudzonych. Fotoluminescencja. Schemat Jabłońskiego – Marian Kucharski     783
  23.5. Reakcje fotochemiczne – Marian Kucharski     787
  23.5.1. Przykłady biologicznie ważnych reakcji fotochemicznych     787
  23.5.2. Reakcje fotochemiczne związane z ozonem atmosferycznym     789
  23.6. Fotosensybilizacja. Tlen singletowy – Marian Kucharski     790
  23.7. Melanina jako indywidualny fotoprotektor – Marian Kucharski     792
  23.8. Fotomedycyna – Marian Kucharski     793
  23.9. Lasery. Promieniowanie laserowe – Urszula Kokowska     798
  23.9.1. Właściwości promieniowania laserowego     800
  23.9.2. Wpływ promieniowania laserowego na tkanki     801
  23.9.3. Zastosowanie laserów w medycynie i stomatologii     805
  23.9.4. Światłowody     809
  23.10.Wolne rodniki i antyoksydanty w zdrowym i chorym organizmie – Bolesław Gonet     810
  23.10.1.Wolne rodniki w zdrowym organizmie     811
  23.10.2.Antyoksydanty     813
  23.10.3.Wolne rodniki w chorym organizmie     816
  23.10.4.Metody wykrywania wolnych rodników     823
  
  Podstawy fizyczne wybranych metod obrazowania tkanek i narządów     826
  
  Rozdział 24. Podstawy fizyczne metod obrazowania tkanek i narządów – Edward Pankowski     826
  24.1. Tomografia transmisyjna KT     826
  24.1.1. Promienie rentgenowskie     826
  24.1.1.1. Mechanizm wytwarzania promieniowania rentgenowskiego     826
  24.1.1.2. Widmo promieniowania rentgenowskiego     829
  24.1.1.3. Osłabianie promieniowania rentgenowskiego     833
  24.1.2. Rentgenowska transmisyjna tomografia komputerowa KT     835
  24.1.2.1. Rekonstrukcja obrazu w rentgenowskiej transmisyjnej tomografii komputerowej     838
  24.1.2.2. Rozwój transmisyjnej tomografii komputerowej     841
  24.1.2.3. Przestrzenna i gęstościowa zdolność rozdzielcza     845
  24.1.2.4. Obrazowanie trójwymiarowe     846
  24.1.2.5. Uboczne skutki badania za pomocą tomografii KT     847
  
  Rozdział 25. Spektroskopia i tomografia NMR – Bolesław Gonet     848
  
  25.1. Wstęp     848
  25.2. Podstawy fizyczne zjawiska NMR     850
  25.2.1. Relaksacja     854
  25.2.2. Oddziaływanie spin–sieć. Czas relaksacji podłużnej T1     855
  25.2.3. Oddziaływanie spin–spin. Czas relaksacji poprzecznej T2     856
  25.2.4. Przekształcenie Fouriera     858
  25.3. Koncepcja spektroskopii NMR     861
  25.3.1. Przesunięcie chemiczne     861
  25.3.2. Sprzężenie spin–spin, rozprzęganie spinów     862
  25.4. Od spektroskopii do tomografii NMR     865
  25.4.1. Skanowanie i rekonstrukcja obrazów     866
  25.4.2. Parametry obrazowania MR     870
  25.4.3. Możliwości diagnostyczne tomografii NMR     873
  
  Rozdział 26. Tomografia emisyjna SPECT – Edward Pankowski     874
  
  26.1. Wstęp     874
  26.2. Jednofotonowa emisyjna tomografia komputerowa SPECT     875
  26.3. Zdolność rozdzielcza     878
  26.4. Lokalizacja źródeł promieniotwórczych     880
  
  Rozdział 27. Pozytonowa emisyjna tomografia komputerowa (PET) – Edward Pankowski     882
  
  27.1. Wstęp     882
  27.2. Budowa i zasada działania tomografu emisyjnego PET     882
  27.3. Znaczniki izotopowe stosowane w tomografii PET     887
  27.4. Zastosowanie kliniczne tomografii emisyjnej PET     888
  
  Dodatek – Feliks Jaroszyk     889
  Polecane piśmiennictwo     897
  Skorowidz     901
RozwińZwiń