POLECAMY
Autor:
Format:
ibuk
Celem niniejszej publikacji jest identyfikacja istotnych czynników wpływających na rozwój zabezpieczeń socjalnych górników na Górnym Śląsku w długim okresie trwania. Żadnego bowiem zjawiska nie da się zadowalająco opisać i wyjaśnić bez uwzględniania jego genezy i potraktowania jako fragmentu dłuższego bądź krótszego ciągu rozwojowego, który tworzy charakterystyczne dla każdego społeczeństwa „podłoże historyczne”. Należy też mieć na uwadze, iż pewne kwestie, które początkowo były przełomowe społecznie, z czasem mogą zostać zmarginalizowane, a w końcu nawet całkowicie wyparte.
Niewątpliwie górnicy byli jedną z grup zawodowych, w której najwcześniej pojawiły się różne zabezpieczenia socjalne i wiele z nich ma swoją proweniencję w starych tradycjach. Działania socjalne w procesie historycznym zmieniały swój charakter od dobrowolnych inicjatyw samych górników po rozwiązania zagwarantowane prawem. W okresie rozwoju górnictwa węglowego w regionie za tę sferę odpowiadali pracodawcy, głównie zaś wielkie koncerny węglowe, które gwarantowały pracownikom różne uprawnienia opisane w niniejszej pracy. Z czasem inne grupy zawodowe również zaczęły uzyskiwać podobne uprawnienia, które następnie zostały zagwarantowane obowiązującym prawem. W okresie PRL-u państwo, jako właściciel przedsiębiorstw, stało się gwarantem zabezpieczenia socjalnego górników. Współcześnie natomiast można zauważyć ograniczenie tych świadczeń. Wiele z omówionych uprawnień dziś już nie istnieje. Działania podejmowane w zakresie omówionej ochrony zdrowia, mieszkalnictwa czy też edukacji zostały wyłączone z gestii przemysłu węglowego, podobnie jak urządzenia infrastruktury społecznej, które warunkowały te działania.
Identyfikacja czynników wpływających na rozwój zabezpieczeń socjalnych górników ma duże znaczenie poznawcze (rozszerza naszą wiedzę w obszarze polityki społecznej) oraz praktyczne (może stanowić tworzywo do konstruowania współczesnych zabezpieczeń socjalnych w branży).
Rok wydania | 2011 |
---|---|
Liczba stron | 290 |
Kategoria | Inne |
Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach |
ISBN-13 | 978-83-7246-643-3 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Historyczne Archiwum X
do koszyka
Historyczne i współczesne konteksty...
do koszyka
Historyczne i współczesne stosunki...
do koszyka
Historyczne, teoretyczne i praktyczne...
do koszyka
Historyczne ukształtowanie kontroli...
do koszyka
Abiit non obiit. Studia historyczne...
do koszyka
Asocjacje i implikacje historyczne...
do koszyka
Spis treści
OD AUTORA | 9 |
WSTĘP | 11 |
Rozdział I. WĘGIEL KAMIENNY ŹRÓDŁEM ROZWOJU EKONOMICZNEGO GÓRNEGO ŚLĄSKA | 17 |
1. Wpływ uwarunkowań geopolitycznych na rozwój ekonomiczny regionu | 20 |
2. Rozwój górnictwa węgla kamiennego | 33 |
2.1. Historyczny rozwój górnictwa węgla kamiennego na Górnym Śląsku | 34 |
2.2. Prawo górnicze jako regulator pracy w górnictwie oraz źródło przywilejów socjalnych | 45 |
Rozdział II. ELEMENTY KSZTAŁTUJĄCE POPULACJĘ GÓRNICZĄ REGIONU | 54 |
1. Rozwój układu gospodarczego w górnictwie | 55 |
2. Zasoby pracy w górnictwie | 69 |
2.1. Nabór pracowników do górnictwa | 70 |
2.2. Płaca jako element kształtujący poziom życia środowiska górniczego | 80 |
2.3. Wpływ bezrobocia na status ekonomiczny górników | 91 |
3. Rozwój ruchu związkowego w górnośląskim górnictwie węgla kamiennego | 99 |
Rozdział III. INICJATYWY ZAPEWNIAJĄCE BEZPIECZEŃSTWO SOCJALNE POPULACJI GÓRNICZEJ | 114 |
1. Teoretyczne i praktyczne aspekty rozwoju zabezpieczeń socjalnych | 115 |
2. Ochrona zdrowia górników na przestrzeni dziejów | 125 |
3. Polityka mieszkaniowa branży | 139 |
4. Rozwój edukacji w środowisku górniczym | 149 |
5. Inne formy pomocy socjalnej dla populacji górniczej | 158 |
5.1. Doraźne formy opieki socjalnej | 159 |
5.1.1. Okres do 1914 roku | 161 |
5.1.2. Okres I wojny światowej | 162 |
5.1.3. Okres międzywojenny | 163 |
5.1.4. Okres II wojny światowej | 164 |
5.1.5. Okres PRL-u | 166 |
5.1.6. Okres gospodarki rynkowej | 170 |
5.2. Rola Pracowniczych Ogródków Działkowych | 172 |
5.3. Działalność sportowo-rekreacyjna | 178 |
5.4. Działalność wczasowo-kolonijna | 183 |
Rozdział IV. WPŁYW ŚRODOWISKA GÓRNICZEGO NA SPOŁECZEŃSTWO GÓRNEGO ŚLĄSKA I JEGO PERSPEKTYWY W XXI WIEKU | 197 |
1. Oddziaływanie środowiska górniczego na życie społeczeństwa Górnego Śląska | 198 |
2. Perspektywy górnictwa i populacji górniczej w XXI wieku | 203 |
2.1. Perspektywy przemysłu węgla kamiennego w XXI wieku dla gospodarki polskiej i regionu Górnego Śląska | 204 |
2.2. Wpływ perspektyw przemysłu węgla kamiennego na dalsze losy środowiska górniczego regionu Górnego Śląska | 211 |
3. Współczesne przywileje górnicze w Polsce | 223 |
Rozdział V. ZMIANY W GÓRNICTWIE WĘGLA KAMIENNEGO I TOWARZYSZĄCE IM DZIAŁANIA W SFERZE SOCJALNEJ W WYBRANYCH KRAJACH EUROPEJSKICH | 228 |
1. Doświadczenia w procesie restrukturyzacji wybranych krajów UE | 233 |
1.1. Niemcy | 233 |
1.2. Wielka Brytania | 239 |
1.3. Francja | 245 |
2. Kraje byłego RWPG | 249 |
2.1. Rosja | 250 |
2.2. Ukraina | 251 |
2.3. Czechy | 253 |
PODSUMOWANIE | 255 |
BIBLIOGRAFIA | 263 |
SŁOWNICZEK | 285 |
SPIS RYSUNKÓW | 289 |
SPIS TABEL | 289 |