"Klimatyczne ABC" to kompendium rzetelnych informacji na temat zmiany klimatu pochodzących z renomowanych źródeł, powstałe z inicjatywy naukowców zatrudnionych na Uniwersytecie Warszawskim. Jego autorzy są pracownikami najważniejszych ośrodków akademickich, ekspertami w swoich dziedzinach nauki. Efektem ich współpracy jest podręcznik łatwy w lekturze i interdyscyplinarny – tak jak sam problem zmiany klimatu. Poruszane w nim zagadnienia powiązane są z takimi dziedzinami jak: fizyka, chemia, biologia (w tym ekologia), geografia, nauki społeczne, psychologia i wiedza o społeczeństwie.


Książka jest podzielona na 4 części, które przedstawiają mechanizmy (część 1) i przyczyny (część 2) zmiany klimatu, konsekwencje tego procesu dla życia na naszej planecie (część 3) oraz działania, które możemy podjąć, aby zapobiec najbardziej negatywnym skutkom tych zjawisk (część 4).


Książka jest skierowana do studentów zainteresowanych lepszym zrozumieniem podstaw zmiany klimatu niezależnie od kierunku studiów oraz do nauczycieli i uczniów szkół średnich, a także do wszystkich osób szukających inspiracji do właściwych działań.


Publikacja na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowa PL (CC BY-SA 4.0 PL) (pełna treść wzorca dostępna pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode.pl).


******


Climate Change – Getting the Basics Right


"Climate Change – Getting the Basics Right" is a compendium of reliable information on climate change, created as the initiative of scientists working at the University of Warsaw. Its authors are experts from a number of academic centers, working in various fields of science. The result is a textbook that is easy to read and interdisciplinary, as is the problem of climate change. The issues covered in this book are linked to such traditional school subjects as physics, chemistry, biology (including ecology), geography, psychology and social sciences.


The book is divided into 4 parts that presenting the mechanisms (Part 1) and causes (Part 2) of climate change, the consequences of this process for life on our planet (Part 3), and the actions we can take to prevent the most negative effects of climate change (Part 4).


The book is aimed at university students interested in better understanding the basics of climate change, regardless of their field of study, as well as teachers and high school students, and anyone looking for inspiration for appropriate action.


The publication is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International PL (CC BY-SA 4.0 PL) (full license available at: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode).


Rok wydania2023
Liczba stron314
KategoriaPublikacje darmowe
WydawcaUniwersytet Warszawski
ISBN-13978-83-235-5932-0
Numer wydania2
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  WSTĘP    8
  
  STRUKTURA PODRĘCZNIKA    12
  
  AUTORZY    17
  
  PODZIĘKOWANIA    21
  
  I. PODSTAWOWE MECHANIZMY
   1. Od czego zależy temperatura powierzchni Ziemi?    22
   Aleksandra Kardaś, Szymon Malinowski
   1.1. Jak działa efekt cieplarniany?    23
   Aleksandra Kardaś, Szymon Malinowski
   1.2. Co się dzieje, gdy zaburzamy bilans
   energetyczny atmosfery?    26
   Aleksandra Kardaś, Szymon Malinowski
   1.3. Wymuszenia i sprzężenia w systemie
   klimatycznym Ziemi    30
   Aleksandra Kardaś, Szymon Malinowski
   1.4. Punkty krytyczne w systemie klimatycznym
   Ziemi    34
   Aleksandra Kardaś, Szymon Malinowski
   2. Jak węgiel krąży w przyrodzie?    382
   Aleksandra Kardaś
   2.1. Węgiel na Ziemi    39
   Aleksandra Kardaś
   2.2. Wolny cykl węglowy i termostat węglowy    42
   Aleksandra Kardaś
   2.3. Węgiel w oceanach    47
   Aleksandra Kardaś
   2.4. Węgiel w ekosystemach lądowych    51
   Aleksandra Kardaś
   2.5. Impuls węglowy i jego usuwanie z atmosfery    55
   Aleksandra Kardaś
  
  II. PRZYCZYNY
   3. Skąd się biorą antropogeniczne emisje gazów
   cieplarnianych?    58
   Aleksandra Kardaś
   3.1. Antropogeniczne emisje dwutlenku węgla    59
   Aleksandra Kardaś
   3.2. Antropogeniczne emisje innych gazów
   cieplarnianych    64
   Aleksandra Kardaś
   3.3. Emisje gazów cieplarnianych z różnych
   sektorów gospodarki    69
   Aleksandra Kardaś
   3.4. Emisje gazów cieplarnianych a klimat    74
   Aleksandra Kardaś
   4. Dlaczego emisje gazów cieplarnianych wciąż rosną?
       76
   Tomasz Żylicz, Jan Witajewski-Baltvilks, Zbigniew
   Bohdanowicz
   4.1. Klimat jako dobro publiczne    77
   Tomasz Żylicz, Zbigniew Bohdanowicz
   4.2. Tożsamość Kaya – źródła wzrostu emisji    82
   Jan Witajewski-Baltvilks
   5. Fakty i mity o zmianie klimatu    87
   Magdalena Budziszewska, Aleksandra Kardaś, Aleksandra
   Świderska
   5.1. Skąd wiemy, że to wzrost koncentracji gazów
   cieplarnianych doprowadził do ocieplenia klimatu?
       88
   Aleksandra Kardaś
   5.2. Skąd wiemy, że to działalność człowieka
   doprowadziła do wzrostu koncentracji gazów
   cieplarnianych w atmosferze?    93
   Aleksandra Kardaś
   5.3. Mity klimatyczne    97
   Magdalena Budziszewska, Aleksandra Kardaś,
   Aleksandra Świderska
   6. Co powstrzymuje nas przed przeciwdziałaniem
   zmianie klimatu?    100
   Magdalena Budziszewska, Aleksandra Świderska, Adrian
   Wójcik
   6.1. Zaprzeczanie zmianie klimatu. Jak to
   wyjaśnić?    101
   Aleksandra Świderska
   6.2. Postawy wobec zmiany klimatu w Polsce    106
   Adrian Wójcik
   6.3. Jakie są bariery dla zachowań
   prośrodowiskowych?    111
   Magdalena Budziszewska, Aleksandra Świderska
   7. Wpływ rozwoju gospodarczego na stan klimatu i
   przyrody    119
   Zbigniew Bohdanowicz, Marek Giergiczny
   7.1. Jak do kryzysu klimatycznego i ekologicznego
   podchodzi ekonomia?    120
   Zbigniew Bohdanowicz
   7.2. Protokół montrealski jako przykład
   skutecznego międzynarodowego
   porozumienia ekologicznego    137
   Marek Giergiczny
  
  III. KONSEKWENCJE
   8. Jak zmiana klimatu wpływa na przyrodę nieożywioną?
       144
   Aleksandra Kardaś, Szymon Malinowski
   8.1. Zmiana klimatu to zmiana w statystyce zjawisk
   meteorologicznych    145
   Aleksandra Kardaś, Szymon Malinowski
   8.2. Scenariusze na przyszłość    149
   Aleksandra Kardaś, Szymon Malinowski
   8.3. Zmiany w pogodzie    153
   Aleksandra Kardaś, Szymon Malinowski
   8.4. Zmiany w oceanie i kriosferze    163
   Aleksandra Kardaś, Szymon Malinowski
   9. Jak zmiana klimatu wpływa na przyrodę ożywioną?
       171
   Andrzej Mikulski, Barbara Pietrzak
   9.1. Dostępność wody    172
   Andrzej Mikulski, Barbara Pietrzak
   9.2. Wpływ zmiany klimatu na osobniki, populacje,
   gatunki    176
   Andrzej Mikulski, Barbara Pietrzak
   9.3. Różnorodność biologiczna a funkcjonowanie
   ekosystemów    178
   Andrzej Mikulski, Barbara Pietrzak
   9.4. Wpływ człowieka na różnorodność biologiczną
       183
   Andrzej Mikulski, Barbara Pietrzak
   9.5. Efekty bezpośrednie i sprzężenia zwrotne    186
   Andrzej Mikulski, Barbara Pietrzak
   10. Połączenia. Jak zmiany w biosferze wpływają na
   klimat?    189
   Wiktor Kotowski, Aleksandra Kardaś
   10.1. Klimatyczne sprzężenia zwrotne – czy mamy na
   nie wpływ?    190
   Wiktor Kotowski, Aleksandra Kardaś
   10.2. W jaki sposób ekosystemy magazynują węgiel?
       197
   Wiktor Kotowski
   10.3. Klimat a ekosystemy lądowe    199
   Wiktor Kotowski
   10.4. Nie tylko zmiana klimatu. Granice
   planetarne, czyli jaka jest odporność biosfery na
   działania człowieka?    208
   Wiktor Kotowski
   11. Społeczne i psychologiczne konsekwencje zmiany
   klimatu    214
   Magdalena Budziszewska, Zbigniew Bohdanowicz
   11.1 Wpływ zmiany klimatu na nierówności i
   migracje na świecie    215
   Zbigniew Bohdanowicz
   11.2. Psychologiczne konsekwencje zmiany klimatu
       220
   Magdalena Budziszewska
   11.3. Co ludzie czują wobec zmiany klimatu?    224
   Magdalena Budziszewska
   11.4. Strategie radzenia sobie ze stresem    230
   Magdalena Budziszewska
  
  IV. O ROZWIĄZANIACH
   12. Jak przeciwdziałać kryzysowi klimatycznemu?
   Scenariusze ograniczania emisji i energetyka    233
   Zbigniew Bohdanowicz, Aleksandra Kardaś, Paweł Gajda,
   Jakub Jędrak, Szymon Malinowski, Aleksandra
   Świderska, Adam Rajewski
   12.1. Najważniejsze wnioski z raportu IPCC o
   ociepleniu o 1,5°C    234
   Zbigniew Bohdanowicz, Aleksandra Kardaś, Szymon
   Malinowski
   12.2. Transformacja sektora energetycznego    240
   Paweł Gajda, Adam Rajewski
   12.3. Smog a zmiana klimatu    259
   Jakub Jędrak
   13. Działania ograniczające zmianę klimatu –
   przyroda, gospodarka, społeczeństwo    264
   Magdalena Budziszewska, Zbigniew Bohdanowicz,
   Beata Łopaciuk-Gonczaryk, Wiktor Kotowski, Aleksandra
   Świderska
   13.1. Mitygacja i adaptacja do zmiany klimatu –
   rozwiązania ekonomiczne    266
   Magdalena Budziszewska, Zbigniew Bohdanowicz,
   Beata Łopaciuk-Gonczaryk
   13.2. Mitygacja i adaptacja do zmiany klimatu −
   gospodarowanie ekosystemami    277
   Wiktor Kotowski
   13.3. Co mogę zrobić dla klimatu?
   Skuteczne naprawianie problemów systemowych z
   perspektywy jednostki    287
   Magdalena Budziszewska, Zbigniew Bohdanowicz,
   Aleksandra Świderska
  
  PODSUMOWANIE
  
  ZMIANA KLIMATU: 25 PYTAŃ I ODPOWIEDZI    295
  
  BIBLIOGRAFIA    300
  
  ŹRÓDŁA DODATKOWYCH ILUSTRACJI    312
  
  Z RECENZJI 314
RozwińZwiń