Ruś porwana?

Rosyjska wojna o tożsamość Ukrainy

1 opinia

Format:

ibuk

W zderzeniu z praktyką agresywnych działań i brutalną rzeczywistością wojny rosyjskie idee są kompletnie niezrozumiałe. Rosyjską inwazję trudno wytłumaczyć w ramach koncepcji realizmu czy pragmatyzmu politycznego. Są one również całkowicie nieprzydatne do zrozumienia mentalności Rosjan. Od ponad trzystu lat kultywują oni mit o wspólnocie, braterstwie krwi i nierozerwalnej więzi narodów wschodniosłowiańskich, w większości nie akceptują istnienia odrębnych tożsamości ukraińskiej i białoruskiej, Ukraińców i Białorusinów uważają za podgrupy narodu rosyjskiego, a języki białoruski i ukraiński – za dialekty rosyjskiego. Milcząco akceptują też argumenty Kremla o konieczności obrony rosyjskojęzycznych mieszkańców ziem ukraińskich przed „faszystowskim przewrotem” i „denazyfikacji” Ukrainy. Celem pracy jest analiza przyczyn tego stanu rzeczy z perspektywy lingwokulturowej.


Publikacja na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 PL (CC BY 3.0 PL) (pełna treść wzorca dostępna pod adresem: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/legalcode).


*********


Rus’ Abducted? Russia’s War over the Identity of Ukraine


In the face of the military aggression and the brutal realities of war, Russian ideas are utterly incomprehensible. The Russian aggression is hardly explained by the concepts of political realism or pragmatism. These concepts are also completely useless when it comes to understanding the Russian mentality. For over three hundred years, the Russians have cultivated a myth of a community or brotherhood of blood and an inseverable bond uniting all East Slavic peoples. A majority of today’s Russians do not recognize separate Ukrainian and Belarusian identities, consider Ukrainians and Belarusians subgroups of the Russian nation, and deem the Ukrainian and Belarusian languages dialects of Russian. They also tacitly accept the Kremlin’s arguments about the necessity to defend the Russian-speaking population of the Ukrainian lands from a “fascist coup” and to “denazify” Ukraine. The aim of this work is to analyze the reasons for this state of affairs from a linguo-cultural perspective.


The publication is licensed under the Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Poland license (CC BY 3.0 PL) (full license available at: https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/legalcode).


*********


Prof. dr hab. Joanna Getka (ORCID 0000-0001-5857-7257) – kierownik Katedry Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego (KSIEŚW UW), filolożka białorutenistka i rusycystka, kulturoznawczyni. Autorka monografii i artykułów z zakresu białoruskiej i ukraińskiej kultury piśmienniczej oraz kształtowania się nowoczesnej tożsamości kulturowej Białorusinów i Ukraińców.


Dr Jolanta Darczewska (ORCID 0000-0003-1401-5783) – doktor nauk humanistycznych, politolożka, tłumaczka, znawczyni problematyki bezpieczeństwa obszaru poradzieckiego. W latach 1992-2021 latach 2007-2011 jego dyrektorka. Autorka licznych publikacji poświęconych problematyce bezpieczeństwa państw obszaru poradzieckiego w wymiarze wewnętrznym, w tym zarządzania bezpieczeństwem, wyspecjalizowanych organów administracji państwowej i ich roli w systemie politycznym.


Rok wydania2022
Liczba stron193
KategoriaPublikacje darmowe
WydawcaUniwersytet Warszawski
ISBN-13978-83-235-5825-5
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Zamiast wprowadzenia: sny o potędze „rosyjskiego świata”
  i potęga mitów    7
  
  1. Mity i symbole jako narzędzie ideologiczne rosyjskiej doktryny państwowej. Uwagi wstępne 24
   Władza jako nośnik przemocy ideologicznej    30
   Standard historyczno-kulturowy jako przykład
   rosyjskiej przemocy ideologicznej    36
   Ideologiczne założenia standardu    38
   „Moskwa – Kreml – Putin”: mechanizmy oddziaływania
   standardu historyczno-kulturowego    44
   Broń historyczna – narzędzie wojen pamięci    47
   Brat czy śmiertelny wróg? Etnonimia deprecjonująca i
   etnostereotypizacja Ukraińców    50
  
  2. Rosyjski imperializm kulturowy na gruncie eklektycznej tożsamości 62
   Rosyjski imperatorski trójkolor – biel-złoto-czerń i
   biel-błękit-czerwień vs. radziecka czerwień    65
   Dwie głowy, trzy korony – atrybuty imperium
   funkcjonalnie nośne    74
   Symbolika bizantyjska w służbie władzy w Rosji    79
   Mechanika działania symboli    88
  
  3. Mity lingwokulturowe jako tworzywo imperialnej tożsamości kulturowej 100
   Lejtmotywy dyskursu imperialnego: „trójjedyny naród
   rosyjski” i „rosyjski świat”    100
   Rosyjska Ruś? Chaos terminologiczny w służbie
   propagandy    103
   Rosyjskojęzyczni: ludzie „russkije”, „rossijskije”
   czy może – „sowietskije”?    109
   „Wielki brat”, czyli rosyjski imperializm kulturowy w
   dyskursie Putina    115
   „Rosyjski świat” – Pax Russica czy Pax Rossica? A
   może zwyczajny raszyzm?    125
   Język staroruski – protoplasta wielkiego języka
   rosyjskiego?    134
   Mit „drugiego początku” – wiejski rodowód języka i
   kultury ukraińskiej    144
   Mit o „dwóch Ukrainach”    150
   Mity tożsamościowe jako wyzwanie dla polsko-
   ukraińskiego dialogu kulturowego    155
   Mit o niszczycielskim wpływie kultury polskiej    157
   Ukraińskość jako wyzwanie dla rosyjskiego dyskursu
   tożsamościowego    163
  
  Podsumowanie: rosyjska wojna o tożsamość Ukrainy    166
  Bibliografia    181
RozwińZwiń