POLECAMY
Redakcja:
Wydawca:
Format:
Prezentowany, jedenasty tom z serii Życie prywatne Polaków w XIX wieku, opatrzony podtytułem „Perspektywa stołu”, przenosi uwagę na kulturowe i społeczne kwestie spożywania i jedzenia. Stanowi próbę oglądu życia prywatnego i życia codziennego epoki przez pryzmat praktyk i nawyków żywieniowych oraz szeroko pojętej kultury jedzenia. Analiza życia prywatnego dziewiętnastowiecznych Polaków „z perspektywy stołu” – w kontekście kultury kulinarnej, rytuałów konsumpcyjnych oraz społecznych uwarunkowań wyżywienia nie była do tej pory podejmowana przez badaczy. Zdecydowanie lepiej opracowane są tradycje żywieniowe w epoce nowożytnej (kuchnia staropolska) czy w dobie wieków średnich. Wiek XIX, oglądany przez pryzmat kuchni, wydaje się szczególnie interesujący. Znamionował go szybki rozwój przemysłu i komunikacji (kolej), co dało początek stopniowej niwelacji zjawiska głodu na kontynencie europejskim. Na ziemiach polskich nastąpiło zetknięcie „kuchni polskiej” z „kuchnią zaborców”. Kulturowy i społeczny kontekst wyżywienia odsłania nie tylko warunki życia codziennego, ale stwarza też grunt pod refleksje na temat przemian cywilizacyjnych, gospodarczych i kulturowych społeczeństwa polskiego. Obrazuje procesy i kierunki modernizacji oraz obszary zacofania i środowiska spauperyzowane. „Pogoń za chlebem” była głównym motywem migracji ze wsi do miast. W realiach zaborowych „kultura stołu” może być odczytywana jako kultura „własna” – narodowa i „obca”, przenikająca ze struktur o odmiennej tradycji. Praktyki kulinarne i konwenanse związane ze spożywaniem przynoszą informacje również o mentalności Polaków. Doświadczenia kulinarne podczas podróży, na emigracji czy na zesłaniu, były często ważnym wątkiem literatury wspomnieniowej, dzienników i korespondencji. Tematyka dziewiętnastowiecznej kuchni i kultury przygotowywania oraz spożywania posiłków stwarza wiele możliwości interpretacyjnych i otwiera nowe perspektywy w badaniach nad społeczeństwem polskim w dobie zaborów.
Rok wydania | 2023 |
---|---|
Liczba stron | 306 |
Kategoria | Historia Polski |
Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego |
ISBN-13 | 978-83-8331-313-9 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Życie Anny Walentynowicz
do koszyka
Życie intymno-emocjonalne osób starszych
do koszyka
Życie na pograniczu i życie pomiędzy....
do koszyka
Życie słowa – życie w słowie
do koszyka
Życie za życie
do koszyka
Życie za życie
do koszyka
Spis treści
Jarosław Kita, Maria Korybut-Marciniak, Kilka uwag na temat historycznej „perspektywy stołu” | 7 |
„KULTURA XIX-WIECZNEGO STOŁU” | |
Jolanta Załęczny, Ojczyzna smakami zapamiętana. Patriotyczno-literacka apoteoza polskiej | 29 |
Kinga Fink, ,,Pije Kuba do Jakuba…”. Co Polacy śpiewali przy stole w XIX i na początku XX wieku | 45 |
Kinga Raińska, Co każda panna o kuchni powinna wiedzieć? Rozważania teoretyczne w świetle XIX-wiecznych poradników dla młodych kobiet | 69 |
POŻYWIENIE A ZDROWIE | |
Jarosław Kita, Dietetyka lecznicza w polskich uzdrowiskach w drugiej połowie XIX wieku | 93 |
Marta Milewska, Pożywienie i jego wpływ na stan zdrowia mieszkańców Mazowsza Północnego w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku | 117 |
Anna Śmiechowicz, „Jarskie uzdrowisko” w Bojarowie i jego twórca Konstanty Moes-Oskragiełło | 131 |
W OBLICZU NIEDOSTATKU JEDZENIA | |
Tadeusz Srogosz, „Żołnierski wikt” w wojsku polskim w 1807 roku | 143 |
Krzysztof Marchlewicz, Żywieniowe strategie przetrwania. Polscy uchodźcy polityczni w Anglii wobec perspektywy niedożywienia i głodu w latach trzydziestych i czterdziestych XIX wieku | 153 |
Maria Korybut-Marciniak, Kuchnia ubogich. Elity intelektualne Wilna wobec zjawiska głodu w pierwszej połowie XIX wieku | 167 |
Jolanta Kowalik, Urzędniczy wikt. Sytuacja materialna urzędników administracji państwowej w Imperium Rosyjskim w XIX wieku | 187 |
PRAKTYKI ŻYWIENIOWE I KULTURA JEDZENIA W ŻYCIU CODZIENNYM RÓŻNYCH ŚRODOWISK SPOŁECZNYCH | |
Andrzej Szmyt, Stół w życiu codziennym uczniów Gimnazjum i Liceum Wołyńskiego w Krzemieńcu | 205 |
Emilian Prałat, Wokół tradycji wielkopolskiego stołu: przedmioty, ludzie, obyczaje. | 221 |
Marta Kłak-Ambrożkiewicz, „O smaku ze smakiem” – czy Jan Matejko otrzymał czarną polewkę, kim był Czarny Strzelec, gdzie malarz pijał najlepszą kawę...? | 235 |
Piotr Hubicki, Karolina Studnicka-Mariańczyk, O dziczyźnie na polskich stołach w drugiej połowie XIX wieku | 245 |
Olga Morozowa, Kulinarne rozkosze ze snu naczelnego mechanika korwety „Żubr” D. D. Guslikowa z 18 lipca 1858 r. w Suchumi | 259 |
Katarzyna Głowania, Przykłady wykwintnej kuchni dworskiej księcia żagańskiego Napoléona Louisa (Ludwika) de Talleyrand-Périgord w latach 1878–1894 | 275 |
Olga Szadkowska-Mańkowska, „Woli w Polszcze leda schaby / Niż tu ostrygi i żaby / „Woli zraz pieczeni spory / Niźli kaulafiory”. Kuchnia włoska w oczach polskich peregrynantów | 291 |