Elementy szczególnej teorii względności

1 opinia

Format:

pdf

KUP I POBIERZ

Format: pdf

47,99  55,80 (-14%)

Najniższa cena z 30 dni: 55,80 zł 

W ABONAMENCIE

od 3,50

Masz już abonament? Zaloguj się

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 49,00 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Nowoczesny, zaawansowany wykład szczególnej teorii względności w ujęciu geometrycznym, przedstawiający najważniejsze zagadnienia tej teorii traktowanej jako zespół fizycznie zinterpretowanych twierdzeń geometrii przestrzeni Minkowskiego. Autor omawia konceptualne podstawy prowadzące do przypisania czasoprzestrzeni geometrii Minkowskiego oraz specyficzne własności grupy Lorentza, takie jak twierdzenie Zeemana, a także reprezentację tej grupy za pomocą grup SL(2,C) i SO(3,C).


Przedstawia również relatywistyczną kinematykę oraz dynamikę, w tym pierwsze twierdzenie Noether (słabe prawa zachowania), pomiary w czasoprzestrzeni i najważniejsze tzw. paradoksy relatywistyczne. Szczegółowo opisuje (metodą Penrose’a) niewidoczność skrócenia lorentzowskiego w realistycznych obserwacjach. W uzupełnieniach podaje nowoczesne eksperymenty potwierdzające teorię Einsteina i jej związek z ogólną teorią względności oraz relacjonuje dyskusję kwestii spornych w obu teoriach: relatywistycznej koncepcji temperatury, identyfikacji punktów pustej czasoprzestrzeni, samą możliwość zmierzenia jednokierunkowej prędkości światła, nierelatywistyczną granicę teorii oraz sens fizyczny niezmienniczości Lorentza. W literaturze angielskojęzycznej książka określona byłaby jako graduate text in theoretical physics.


******


Advanced special relativity


This is a modern advanced exposition of special relativity in terms of geometry, presenting the foundations of the theory as well as deeper motivations for expressing it in the form of a physically interpreted system of theorems in Minkowski spacetime geometry. The author discusses empirical data and conceptual ideas, leading to Minkowski geometry in the physical spacetime, then provides a detailed exposition of specific properties of Lorentz group, such as the Zeeman’s theorem and the relationship of the group to SL(2,C) group and to SO(3,C) group.


Two chapters deal with relativistic kinematics and dynamics, including the first Noether theorem. An extensive chapter concerns various spacetime measurements and the most important and famous relativistic ,paradoxes’. A special attention is devoted to the invisibility of Lorentz contraction in realistic observations applying the Penrose approach. Ten appendices present modern experiments confirming the theory, exhibit its relationship to general relativity and discuss some issues concerning both the theories, such as transformations of the temperature, identification of empty spacetime points, possibility of measuring the one-way velocity of light, the nonrelativistic limit of special theory and the physical sense of Lorentz symmetry. It is a graduate text in theoretical physics.


Rok wydania2023
Liczba stron530
KategoriaInne
WydawcaUniwersytet Warszawski
ISBN-13978-83-235-5857-6
Numer wydania1
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

INNE EBOOKI AUTORA

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Przedmowa    11
  Wprowadzenie    15
  
  1. Heurystyczne podstawy teorii względności 17
   1.1. Miejsce szczególnej teorii względności w fizyce
       17
   1.2. Idea czasoprzestrzeni    20
   1.3. Wstępna konstrukcja czasoprzestrzeni    24
   1.4. Linie świata    29
   1.5. Układy odniesienia    29
   1.6. Pomiar czasu    31
   1.7. Synchronizacja zegarów    33
   1.8. Inercjalne układy odniesienia    37
   1.9. Aksjomaty teorii względności    43
   1.10. Zasada względności Galileusza–Einsteina    45
   1.11. Transformacja Galileusza i transformacje 3-
   wektorów    48
   1.12. Przykłady praw niezmienniczych względem
   transformacji Galileusza    53
   1.13. Komentarze do zasady względności    59
   1.14. Stosowalność zasady względności    62
   1.15. Geometrie, grupy transformacji i niezmienniki
       65
   1.16. Uniwersalna prędkość oddziaływań c    68
   1.17. Diagram Minkowskiego    72
   1.18. Interwał czasoprzestrzenny    76
   1.19. Wektory w czasoprzestrzeni    80
   1.19.1. Wektory umiejscowione    80
   1.19.2. Wektory swobodne    81
   1.19.3. Wektory styczne do krzywych    82
   1.20. Algebra wektorów    84
   1.21. Hiperpowierzchnie w czasoprzestrzeni    87
   1.21.1. Wprowadzenie    87
   1.21.2. Stożek świetlny    88
   1.22. Równoczesność zdarzeń    91
   1.23. Skrócenie długości    101
   1.24. Szczególna transformacja Lorentza    102
   1.25. Dylatacja czasu i kontrakcja Lorentza    108
   1.25.1. Dylatacja czasu    108
   1.25.2. Kontrakcja Lorentza    111
   1.26. Składanie prędkości    112
   1.26.1. Ruch jednowymiarowy    114
   1.26.2. Transformacja przyspieszenia    116
   1.26.3. Transformacja prędkości kątowej    117
   1.27. Technika diagramu Minkowskiego    117
   1.27.1. Wyznaczenie jednostek na osiach obu
   układów    119
   1.27.2. Dylatacja czasu i skrócenie Lorentza na
   diagramie Minkowskiego    121
   1.28. Zjawisko Dopplera i aberracja światła    124
   1.28.1. Aberracja światła    127
   1.29. Czas własny    129
   1.29.1. Druga definicja równoczesności    136
   1.30. Paradoks bliźniąt    138
   1.30.1. Eksperyment makroskopowy    140
   1.31. Nierówność trójkąta dla wektorów czasowych    141
   1.32. Relatywistyczna niezmienniczość praw fizyki    145
   1.32.1. Kowariantność a niezmienniczość cechowania
       152
  
  2. Kinematyka relatywistyczna 156
   2.1. Pojęcia podstawowe    156
   2.1.1. Krzywe zerowe    157
   2.2. Prędkość i przyspieszenie    159
   2.3. Tetrada Freneta–Serreta    163
   2.3.1. Baza ruchoma w czasoprzestrzeni    163
   2.3.2. Płaskie krzywe czasowe    169
   2.4. Ruch jednostajnie przyspieszony    170
   2.4.1. Postać analityczna ruchu hiperbolicznego
       170
   2.4.2. Własności geometryczne ruchu
   hiperbolicznego    174
   2.5. Nieinercjalne układy odniesienia    176
   2.5.1. Własności układów nieinercjalnych    176
   2.5.2. Współrzędne hiperboliczne    181
   2.5.3. Współrzędne geodezyjne generowane ruchem po
   okręgu    183
  
  3. Dynamika relatywistyczna 185
   3.1. Wprowadzenie    185
   3.2. Relatywistyczny pęd Ð konstrukcja heurystyczna
       186
   3.3. Czterowektor pędu i równania newtonowskie    188
   3.3.1. Niekowariantne równania ruchu    188
   3.3.2. Retardacja i równania różniczkowo-funkcyjne
       193
   3.4. Całkowita energia kinetyczna    197
   3.5. Prawo zachowania 4-pędu    203
   3.6. Relatywistyczne kowariantne równania
   newtonowskie    206
   3.7. Moment pędu    208
   3.8. Mechanika relatywistyczna w formalizmie
   Lagrange’a    215
   3.9. Formalizm kanoniczny mechaniki relatywistycznej
       223
   3.9.1. Kowariantny formalizm kanoniczny    223
   3.9.2. Niekowariantny formalizm kanoniczny    225
   3.10. Pierwsze twierdzenie Noether    231
   3.10.1. Sformułowanie twierdzenia    231
   3.10.2. Ładunek w stałym polu elektrycznym i
   magnetycznym    235
   3.11. Mechaniczny model elektrodynamiki    238
  
  4. Wektorowa przestrzeń Minkowskiego 247
   4.1. Konstrukcja wektorowej przestrzeni Minkowskiego
       247
   4.2. Wektory kauzalne    252
   4.2.1. Definicje    252
   4.2.2. Nierówności Cauchy’ego–Buniakowskiego–
   Schwarza    256
   4.3. Podprzestrzenie wektorowej przestrzeni
   Minkowskiego    257
   4.4. Podprzestrzenie liniowe wymiaru 2    262
   4.5. Przekształcenia Lorentza przestrzeni M4    264
   4.6. Transformacje czynne i bierne    267
  
  5. Czasoprzestrzeń Minkowskiego 270
   5.1. Własności przestrzeni afinicznej    270
   5.2. Afiniczna przestrzeń Minkowskiego    272
   5.3. Liniowe podprzestrzenie czasoprzestrzeni    275
   5.4. Trójkąty w czasoprzestrzeni    278
   5.4.1. Płaszczyzna przestrzenna S2    278
   5.4.2. Płaszczyzna czasowa T2    278
   5.4.3. Płaszczyzna zerowa N2    282
   5.4.4. Trójkąty prostokątne    283
   5.5. Stożki świetlne i proste kauzalne    283
   5.5.1. Własności stożków zerowych    283
   5.5.2. Foliacja stożkowa    286
   5.6. Tetrady nieortonormalne    288
   5.6.1. Wprowadzenie    288
   5.7. Fizyczny sens współrzędnych i hiperpowierzchni
       293
   5.8. Zmienne zerowe na płaszczyźnie Minkowskiego    297
   5.9. Krzywoliniowe układy współrzędnych    298
   5.10. Struktura kauzalna czasoprzestrzeni    306
   5.11. Przekształcenia czasoprzestrzeni Minkowskiego -
   transformacje czynne    312
   5.12. Transformacje bierne    314
   5.13. Grupy Lorentza i Poincarégo    315
   5.14. Automorfizm kauzalny i uniwersalność
   transformacji Lorentza    316
   5.15. Transformacja Lorentza i współrzędne
   krzywoliniowe    321
  
  6. Grupa Lorentza 325
   6.1. Podstawowe własności macierzy Lorentza    325
   6.2. Składowe grupy Lorentza    328
   6.3. Dyskretne transformacje Lorentza    330
   6.3.1. Inwersje podstawowe    330
   6.3.2. Ogólne inwersje w czasoprzestrzeni    332
   6.4. Powierzchnie tranzytywności    335
   6.5. Objętość równoległościanu    336
   6.6. Pseudoskalary i pseudowektory    338
   6.6.1. Mechanika klasyczna    341
   6.6.2. Teoria relatywistyczna    341
   6.7. Wektory i wartości własne macierzy Lorentza    342
   6.8. Małe grupy    346
   6.9. Obroty przestrzenne    347
   6.9.1. Pojęcia podstawowe    347
   6.9.2. Obroty właściwe i grupa SO(3)    348
   6.10. Boosty (pchnięcia)    354
   6.10.1. Definicja i podstawowe własności    354
   6.10.2. Ogólna postać boostu    358
   6.11. Rozkład polarny    363
   6.12. Obroty zerowe    365
   6.13. Czasoprzestrzeń jako rozmaitość i pola
   wektorowe Killinga    371
   6.13.1. Generatory transformacji Lorentza    371
   6.13.2. Wyznaczenie grupy izometrii z pola
   Killinga    374
   6.14. Wektory Killinga czasoprzestrzeni    378
   6.15. Eksponencjalna postać macierzy Lorentza    382
   6.16. Obrót Thomasa–Wignera    388
   6.17. Grupa Lorentza i grupa SL(2, C)    393
   6.17.1. Ogólna relacja obu grup    393
   6.17.2. Grupa SU(2) i obroty przestrzenne    399
   6.17.3. Macierze hermitowskie i boosty    400
   6.17.4. Drugi rozkład polarny    402
   6.18. Transformacje Lorentza i homografie    403
   6.19. Wartości własne a grupa SL(2, C)    410
   6.20. Klasyfikacja homografii    414
   6.20.1. Transformacje eliptyczne    415
   6.20.2. Transformacje hiperboliczne    416
   6.20.3. Transformacje paraboliczne    416
   6.20.4. Transformacje loksodromiczne    417
   6.21. Kanoniczna postać niezdegenerowanej
   transformacji Lorentza    418
   6.22. Izomorfizm grupy Lorentza i grupy SO(3, C)    420
  
  7. Pomiary w czasoprzestrzeni 423
   7.1. Synchronizacja zegarów w ruchu względnym    423
   7.2. Chronometria    425
   7.3. Prędkości względne    427
   7.4. Niewidzialność kontrakcji lorentzowskiej    428
   7.4.1. Problem obserwowalności kontrakcji    428
   7.4.2. Transformacje sfery niebieskiej    430
   7.5. Paradoksy kinematyczne    435
   7.5.1. Paradoksy ruchu jednostajnego
   prostoliniowego i obrotowego    435
   7.5.2. Paradoksy ruchu przyspieszonego    438
   7.5.3. Ruchy jednostajne w dwu wymiarach    443
   7.6. Paradoksy dynamiczne bryły sztywnej    445
   7.7. Paradoksy momentów siły    448
   7.8. Prędkości nadświetlne w zwykłej materii    451
   7.8.1. Postawienie problemu    451
   7.8.2. Prędkości pakietów falowych w ośrodkach z
   dyspersją    452
   7.8.3. Sygnały na frontach falowych    454
   7.8.4. Światło w ośrodkach anomalnych    458
   7.8.5. Efekt Scharnhorsta    458
   7.9. Tachiony    460
   7.9.1. Tachiony jako cząstki klasyczne    461
   7.9.2. Tachiony jako pola fizyczne    464
   7.9.3. Tachionowy antytelefon    465
  
  Uzupełnienia 467
   A. Pseudoinercjalny układ odniesienia w
   czasoprzestrzeni ultrastatycznej    467
   B. Transformacja temperatury    473
   C. Pomiary prędkości światła    475
   C.1. Niezależność prędkości światła od prędkości i
   kierunku ruchu obserwatora względem wyróżnionego
   układu odniesienia    480
   C.2. Niezależność prędkości światła od kierunku
   przy przelocie w jedną stronę    481
   C.3. Niezależność prędkości światła od ruchu
   źródła względem eteru    482
   C.4. Niezależność prędkości światła od częstości
   (energii)    484
   D. Hiperboloidy w czasoprzestrzeni    485
   D.1. Dwa rodzaje hiperboloid    485
   D.2. Przestrzeń prędkości    490
   E. Liniowość transformacji Lorentza    491
   F. Granica nierelatywistyczna transformacji Lorentza
       493
   G. Tożsamość punktów czasoprzestrzeni i dyfeomorfizmy
       496
   H. Równoważność masy i energii a czarne dziury    505
   I. Czterowektor entalpii cieczy doskonałej    506
   J. Kowariantność i symetrie    509
  
  Bibliografia    515
  Skorowidz rzeczowy    520
  Skorowidz nazwisk    527
RozwińZwiń