Meddah – turecki teatr jednego aktora

Spotkanie tradycji kultury ustnej z kulturą widowiskową

1 opinia

Format:

epub, mobi, pdf

KUP I POBIERZ

Format: epub, mobi, pdf

14,36  16,70 (-14%)

Najniższa cena z 30 dni: 14,36 zł 

W ABONAMENCIE

od 3,50

Masz już abonament? Zaloguj się

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 49,00 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

W świecie kultury muzułmańskiej, gdzie teatr nie zdołał wytyczyć sobie niezależnego miejsca wśród dziedzin sztuki, to właśnie ustność/oralność zrekompensowała jego brak wśród sztuk performatywnych.


Turecki "meddah" rozwinął się pomiędzy wiekiem XI a XIX z formy opowiadacza w epicki teatr jednego aktora, pozostając w zgodzie z zasadami życia koczowniczego. Włączając elementy tradycji środkowoazjatyckiego szamana, starotureckiego pieśniarza epickiego "ozan" i arabskiego "maddaha" oraz tradycję perskiego opowiadacza "Księgi królewskiej. Szahname", przyjął także środki teatralne i dramatyczne.


Jako forma artystyczna łączy sztukę opowiadania z ludowym teatrem tradycyjnym. Zaadoptowana w formie „widowiska narracyjnego” sztuka opowiadania zyskała uznaną pozycję na współczesnych scenach teatrów offowych, sprawdzając się z sukcesem w projektach międzykulturowych i interdyscyplinarnych. W kontekście omawianych tradycji ustnych kręgów kultur ałtajskiego i Bliskiego Wschodu potencjał performatywny sztuki opowiadania stanowi dla współczesnych artystów źródło inspiracji, oferując wzór modelu interaktywnego, równouprawniającego widza i artystę.


The monograph explores performative potential of narrative art in oral traditions of Altai and Middle Eastern culture. Turkish "meddah" inspires contemporary artists, offering an active model, equal for both the artist and the audience. As an artistic form it developed between the 11th and 19th century. It unites epic theatre of one actor with the elements of tradition of a nomadic narrator, Central Asian shaman, epic singer "ozan", Arabic "maddah" and the Persian tradition of the narrator of "The Shahnameh".


Rok wydania2020
Liczba stron394
KategoriaHistoria sztuki
WydawcaUniwersytet Warszawski
ISBN-13978-83-235-4676-4
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

POLECAMY

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Nota transkrypcyjna    10
  Wprowadzenie    11
  
  Rozdział 1. Ustność – oralność    19
  1.1. Czym jest ustność?    19
  1.2. Model kultury pisma i model kultury oralnej czy model kultury mieszanej?    23
  1.3. Meddahowanie (meddahlık) jako forma sztuki
  opowiadania    38
  1.4. Użycie formuły w sztuce opowiadania meddaha    55
  
  Rozdział 2. Tradycje epickie i sztuka opowiadania na Bliskim Wschodzie oraz u ludów tureckich Azji Centralnej    83
  2.1. Opowiadacze księgi    83
  2.2. Perska tradycja opowiadania    96
  2.3. Arabska tradycja opowiadania    117
  2.4. Tradycja epicka i sztuka opowiadania u ludów
  tureckich Azji Centralnej i Azji Mniejszej    127
  
  Rozdział 3. Opisy występów opowiadaczy w relacjach
  podróżników    158
  
  Rozdział 4. Zarys historii formy meddaha    176
  
  Rozdział 5. Repertuar meddaha    187
  5.1. Wątki repertuarowe    187
  5.2. Baśń oraz Księga tysiąca i jednej nocy jako źródło
  repertuaru meddaha    191
  5.3. Świat przedstawiony w opowieściach meddahów    196
  5.4. Styl i język meddaha    199
  
  Rozdział 6. Rozwój formy opowiadania w stronę
  teatralności    201
  6.1. Elementy widowiskowe w tradycyjnej epice ustnej    201
  6.2. Transformacja opowiadacza w aktora    202
  6.3. Rozwój środków wyrazu meddaha    204
  6.4. Dramatyzacja opowiadania    205
  6.5. Tekst spisany a wykonywany    207
  
  Rozdział 7. Teatr meddaha    220
  7.1. Teatr słowa i dźwięku    220
  7.2. Rekwizyty teatru meddaha    223
  7.3. Taklit – aktorska imitacja    225
  7.4. Improwizacja    234
  7.5. Konstrukcja seansu    236
  7.6. Miejsce występów i organizacja przestrzeni    340
  7.7. Relacja opowiadacz–widz    243
  7.8. Dygresja jako szczególna forma relacji pomiędzy
  opowiadaczem i widzem    250
  
  Rozdział 8. Sztuka meddaha w kontekście współczesnych
  konwencji teatralnych    256
  8.1. Meddah a aktor Brechta    256
  8.2. Efekt obcości a deziluzja w sztuce opowiadania
  meddaha    259
  8.3. Konwencja teatru meddaha a komedia stand-up    264
  8.4. Próba porównania konwencji teatru meddaha ze
  współczesną formą monodramu    270
  
  Rozdział 9. Narracja w stylu meddaha we współczesnej
  dramaturgii tureckiej    272
  9.1. Przykłady narracji opowiadacza w formach
  widowiskowych    272
  9.2. Widowisko narracyjne meddaha    277
  9.3. Rodzaj narratora i autonarracja w teatrze meddaha    279
  9.4. Przykłady wykorzystania narracji meddaha we współczesnej dramaturgii tureckiej    283
  
  Rozdział 10. Miejsce sztuki meddaha we współczesnej
  kulturze tureckiej    303
  10.1. Przykłady meddahowania we współczesnym teatrze
  tureckim    303
  10.2. Meddah w telewizji i w filmie    319
  
  Rozdział 11. Edukacyjna i terapeutyczna rola
  opowiadacza    326
  Wnioski końcowe    335
  Aneks
  Wywiad z Erolem Günaydınem    342
  Słowniczek    352
  Bibliografia    355
  Indeks nazwisk    374
  Spis ilustracji    380
  Ilustracje    383
RozwińZwiń