POLECAMY
Autor:
Format:
ibuk
Głównym celem rozprawy jest ukazanie przemian narodowościowych na obszarach Niemiec włączonych do Polski po drugiej wojnie światowej, z uwzględnieniem ewolucji polityki państwa w dziedzinie integracji Ziem Zachodnich i Północnych z tzw. ziemiami dawnymi (należącymi do Polski przed 1939 r. i nadal pozostającymi w granicach państwa polskiego po zakończeniu drugiej wojny światowej) pod wpływem zmieniającej się sytuacji wewnętrznej i międzynarodowej w drugiej połowie lat 40. i w latach 50. Przemiany te obejmują kompleksowo zjawiska i procesy związane z życiem kształtującego się od podstaw społeczeństwa polskiego oraz mniejszości narodowych, grup etnicznych i kulturalno-wyznaniowych. Roz-patrując ten problem przyjęto, że czynnikiem decydującym o kształtowaniu się stosunków narodowościowych na Ziemiach Zachodnich i Północnych były ideologiczne zamierzenia oraz polityczne działania ośrodka komunistycznego, mającego monopol na sprawowanie władzy państwowej w powojennej Polsce. Ośrodek ten realizował program społeczny, polityczny i gospodarczy podporządkowany swojemu interesowi – utrzymaniu i utrwaleniu zdobytej władzy. Integracja nowego społeczeństwa ziem przyłączonych do Polski była ważnym elementem jednego jego głównych celów politycznych, który zakładał ujednolicenie terytorialne i administracyjne państwa oraz ukształtowanie homogenicznego narodowościowo społeczeństwa. Chodziło zarówno o wzajemne scalenie przybywających tutaj grup prze-siedleńczych, jak i o ich integrację z ludnością autochtoniczną tych ziem, uznaną za polską. Jej obecność, a także osiedlenie milionów Polaków z obszarów centralnych Polski i Kresów Wschodnich Drugiej Rzeczpospolitej, przy jednoczesnym usuwaniu Niemców, było jednym z założeń celu ogólnego, określanego mianem repolonizacji (reslawizacji, odniemczenia, rzadziej polonizacji czy spolszczenia) Ziem Zachodnich i Północnych.
Swoim zakresem terytorialnym praca obejmuje ziemie przyłączone do Polski po drugiej wojnie światowej na podstawie decyzji konferencji poczdamskiej, które wcześniej należały do Niemiec i Wolnego Miasta Gdańska. W dokumentach oraz literaturze z okresu Polski Ludowej obszary te najczęściej określane są mianem Ziem Odzyskanych. Na określenie tego obszaru używam terminu: Ziemie Zachod-nie i Północne (zamiennie: Polska zachodnia i północna).
Zakres chronologiczny opracowania obejmuje lata 1945-1959. Cezura wstępna nie wymaga wyjaśnienia – wyznacza ją rok 1945, a więc włączenie omawianego obszaru do Polski. Szerszego natomiast uzasadnienia potrzebuje przyjęcie 1959 roku jako umownej cezury końcowej. W tym czasie nastąpiło zakończenie masowych, zorganizowanych procesów migracyjnych oraz osiedleńczych, rozpoczętych po drugiej wojny światowej, które wywarły decydujący wpływ na kształtowanie się stosunków narodowościowych na omawianym obszarze.
Rok wydania | 2008 |
---|---|
Liczba stron | 464 |
Kategoria | Historia najnowsza |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku |
ISBN-13 | 978-83-7467-068-5 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Przekształcenia i rozwój przestrzeni...
do koszyka
Przekształcenia spółek
do koszyka
Jezuickie przestrzenie baroku....
do koszyka
Spis treści
Wstęp | 5 |
Rozdział I. Osiedlenie ludności polskiej na Ziemiach Zachodnich i Północnych | 19 |
1. Plany i organizacja akcji osiedleńczej | 19 |
2. Napływ przesiedleńców z tzw. ziem dawnych | 32 |
3. Osiedlenie ludności polskiej z Kresów Wschodnich | 39 |
4. Osadnictwo repatriantów i reemigrantów | 44 |
5. Problemy stabilizacji, adaptacji i integracji ludności polskiej | 53 |
Rozdział II. Niemcy na Ziemiach Zachodnich i Północnych | 72 |
1. Liczebność i rozmieszczenie | 72 |
2. Sytuacja ludności niemieckiej w okresie wysiedleń (1945-1949) | 78 |
3. Położenie Niemców w latach 1950-1959 | 113 |
Rozdział III. Polska ludność autochtoniczna | 130 |
1. Przebieg i wyniki weryfikacji narodowościowej | 130 |
2. Sytuacja autochtonów w latach 1945-1947 | 148 |
3. Akcja repolonizacyjna | 167 |
4. Ludność autochtoniczna w latach 1948-1959 | 179 |
Rozdział IV. Mniejszość ukraińska | 198 |
1. Osiedlenie ludności ukraińskiej na Ziemiach Zachodnich i Północnych | 198 |
2. Warunki życia Ukraińców w pierwszych latach po zakończeniu akcji | 208 |
3. Ludność ukraińska w latach 1952-1959 | 221 |
Rozdział V.Mniejszość żydowska | 238 |
1. Kształtowanie się koncepcji osadnictwa żydowskiego na Ziemiach Zachodnich | 238 |
2. Położenie ludności żydowskiej | 243 |
3. Emigracja | 280 |
Rozdział VI. Niewielkie grupy narodowościowe i kulturalno-wyznaniowe | 295 |
1. Wysiedlenie ludności czeskiej | 295 |
2. Cyganie (Romowie) | 312 |
3. Osiedlenie ludności karaimskiej, tatarskiej i ormiańskiej | 330 |
4. Wysiedlenie Serbołużyczan | 333 |
Rozdział VII. Inne problemy narodowościowe | 338 |
1. Rehabilitacja narodowościowa na Ziemiach Zachodnich i Północnych | 338 |
2. Repatriacja obywateli radzieckich i deportacja osób uznanych za obywateli radzieckich | 344 |
3. Uchodźcy polityczni z Grecji | 374 |
4. Obcokrajowcy na Ziemiach Zachodnich i Północnych | 388 |
Zakończenie | 393 |
Summary | 401 |
Zusammenfassung | 404 |
Wykaz źródeł i literatury | 408 |
Indeks osobowy | 437 |
Indeks nazw geograficznych | 449 |
Wykaz ważniejszych skrótów | 459 |