POLECAMY
Autor:
Format:
pdf, ibuk
Niezbadany dotychczas dorobek Maryli Laurent - tłumaczki literatury polskiej na język francuski, ambasadorki kultury polskiej, a jednocześnie traduktologa, literaturoznawcy i etnologa - łączy w sposób unikatowy stopniowe rozwijanie refleksji teoretycznej i prowadzoną równolegle tłumaczeniową praxis. Stwarza to niepowtarzalną okazję do nowego spojrzenia na zagadnienie tłumacza pod kątem wzajemnych relacji między tłumaczem, mającym świadomy, sformułowany projekt tłumaczeniowy, a realizacją tego projektu w konkretnych przykładach.
Książka Pasja mediacji. Tłumaczenie jako metaoperacja we francuskich przekładach Maryli Laurent jest pierwszym w kontekście polsko-francuskim studium tłumacza w wymiarze humanistycznym: jako osoby ukształtowanej przez wartości wyniesione z domu rodzinnego, edukację, czytelnicze zainteresowania oraz ludzi spotkanych na drodze zawodowej. W akcie tłumaczenia staje się on podmiotem mediacji definiowanej jako nadrzędna działalność nakierowana na dialog międzykulturowy, a prowadzona na różnorodnych polach aktywności społecznej.
W przypadku Maryli Laurent to pasja okazuje się motywacją i sposobem przeżywania wszelkich wysiłków zmierzających do zbliżenia dwóch narodów. Wspólnie z mediacją wyznacza ona telos tłumaczki - przyczynę i cel podejmowanych przez nią działań.
Inspirując się językoznawczą teorią Henriego Adamczewskiego, autorka postrzega tłumaczenie w kategoriach metaoperacji, to znaczy procesu sytuującego się w sferze operacji mentalnych wspólnych użytkownikom różnych języków, a manifestujący się na powierzchni tekstu poprzez struktury uwarunkowane odmiennościami systemowymi. Ich realizacje poddane są analizom porównawczym w obszarze zjawisk gramatycznych, tekstowych, narracyjnych i kulturowych w dwutekstach autorów polskiej prozy: Tadeusza Konwickiego, Władysława Terleckiego, Barbary Skargi, Andrzeja Stasiuka, Sławomira Mrożka, Zbigniewa Mentzla, Eustachego Rylskiego i Marka Kijowskiego.
Rok wydania | 2018 |
---|---|
Liczba stron | 364 |
Kategoria | Językoznawstwo |
Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej |
ISBN-13 | 978-83-227-9089-2 |
Numer wydania | 1 |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp | 9 |
1. Od operacji do metareprezentacji 19 | |
1.1. Podmiot wypowiadania | 19 |
1.2. Operacja: tam, gdzie umysł dotyka języka | 25 |
1.3. Henri Adamczewski: metaoperacja w języku i tłumaczeniu | 30 |
1.4. (Nie)możność tłumaczenia: aporie języka a metareprezentacja | 39 |
2. Podmiotowość tłumacza: mediacja i pasja jako teloi w tłumaczeniu | 49 |
2.1. Humanistyczny wymiar mediacji: paradygmat porozumienia i działalność transdyscyplinarna | 49 |
2.2. Tłumacz jako mediator | 54 |
2.3. Teoria podmiotu tłumaczącego według Antoine’a Bermana | 62 |
2.4. Psyche i subiektywizm. | |
Biograficzne uwarunkowania procesu tłumaczenia | 67 |
2.5. Pasja tłumaczenia: między przyjemnością a otwarciem na Innego | 74 |
3. Wokół tłumacza: Maryla Laurent | 83 |
3.1. Kontekst biograficzny | 83 |
3.2. Analiza z wnętrza tekstu. Koncepcja tłumaczenia | 92 |
3.2.1. Pozycja tłumaczeniowa: tłumacz wobec dwutekstu | 94 |
3.2.2. Pozycja językowa: duch i gramatyka języka | 103 |
3.2.3. Pozycja skrypturalna: styl, literackość, dzieło | 117 |
3.3. Dyskurs historyczny, ideologiczny i literacki regulujący normy tłumaczenia polsko-francuskiego | 126 |
4. Mediacja dyskursu. Wokół tekstowości:dwa języki, dwie poetyki, dwa światy 147 | |
4.1. Kohezja tekstu, koherencja dyskursu: konektory | 149 |
4.1.1. O małych słowach: uwagi wstępne | 149 |
4.1.2. Dodawanie konektorów | 153 |
4.1.3. Usuwanie konektorów | 161 |
4.1.4. Modyfikowanie relacji czasowej i logicznej | 175 |
4.1.5. Podsumowanie | 177 |
4.2. Dynamika narracji: konstrukcje awerbalne | 180 |
4.2.1. Uwagi wstępne | 180 |
4.2.2. Równoważnik zdania w języku polskim:ujęcie systemowe i stylistyczne | 181 |
4.2.3. Równoważnik zdania w języku francuskim | 184 |
4.2.4. Równoważnik między językami | 190 |
4.2.5. Podsumowanie | 199 |
4.3. Poziomy i rejestry języka | 202 |
4.3.1. Uwagi wstępne | 202 |
4.3.2. Rejestry językowe: leksyka i składnia | 204 |
4.3.3. Powtórzenia: stylistyka i redundancja semantyczna | 212 |
4.3.4. Przekleństwa i wulgaryzmy | 220 |
4.3.5. Podsumowanie: dyskurs społeczno-literacki | 228 |
5. Mediacja w kulturze:wpisać Innego | 237 |
5.1. Kresy: przetłumaczyć świat, którego nie ma | 241 |
5.1.1. Uwagi wstępne | 241 |
5.1.2. Dialekty Kresów i stylizacja języka | 243 |
5.1.3. (Nie)przetłumaczalność dialektu | 247 |
5.1.4. Kresy zachowane w przekładzie | 250 |
5.1.5. Podsumowanie | 257 |
5.2. Rosja i Gułag: długa wspólna, choć nie najszczęśliwsza historia | 259 |
5.2.1. Uwagi wstępne: trzeci język w przekładzie | 259 |
5.2.2. Barbara Skarga: autor i język w innej rzeczywistości | 261 |
5.2.3. Techniki tłumaczenia rusycyzmów oraz łagiernego socjolektu | 264 |
5.2.4. Podsumowanie | 270 |
5.3. (Wy)tłumaczyć Polskę: historia, polityka, literatura, język | 273 |
5.3.1. Uwagi wstępne. Homologia pośrednia a pragmatyczne uzupełnienia tłumacza | 273 |
5.3.2. Od zawsze przyjaciele. Pamięć przeszłości: czytelnik francuski wobec polskich realiów | 276 |
5.3.3. Głos tłumacza: perytekst i epitekst | 297 |
5.3.4. Podsumowanie | 305 |
Wnioski | 309 |
Bibliografia | 319 |
Streszczenie | 347 |
Résumé | 351 |
Summary | 355 |
Indeks nazwisk | 359 |