INNE EBOOKI AUTORA
Autor:
Wydawca:
Format:
epub, mobi, ibuk
W 1542 roku w krakowskiej drukarni Hieronima Wietora ukazał się utwór Księgi ktore zową Język. Tekst ten jest przekładem dydaktycznego traktatu Lingua napisanego przez Erazma z Rotterdamu i opublikowanego w Bazylei w 1525 roku. W dziele tym podjęto problem sprawiedliwego i uczciwego posługiwania się mową.
Książka Marii Piaseckiej stanowi monografię tego anonimowego przekładu – jednego z ważniejszych zabytków wczesnej prozy polskojęzycznej i polskiej kultury literackiej, a zarazem jednego z nielicznych XVI-wiecznych tłumaczeń dzieł Erazma z Rotterdamu na polski. Aby zrozumieć Księgi które zową Język, autorka uwzględniła szeroki kontekst epoki i zestawiła je z licznymi źródłami z I połowy XVI wieku. To umożliwiło jej nie tylko lepsze poznanie badanego dzieła, lecz także wyciągnięcie wniosków ogólniejszych, dotyczących całej dawnej staropolskiej prozy, jej cech retorycznych, obiegu i funkcji. Autorka traktuje zatem Księgi... jako ciekawy przypadek, ilustrujący zjawiska występujące także w wielu innych dawnych utworach.
Drobiazgowa, przeprowadzona w duchu uważnego czytania (close reading) analiza staropolskiego tekstu stanowi punkt wyjścia do rozważań na temat różnorodnych zagadnień, takich jak: przekład, pogranicze popularności i uczoności w epoce wczesnonowożytnej, dawna kultura oralna i atrybucja autorska. Kolejne rozdziały książki są poświęcone czterem zagadnieniom: zasobom wykorzystywanym przez tłumaczy, strategiom uprzystępniania tekstu w przekładzie, tzw. residuum oralnemu oraz atrybucji autorskiej.
Dogłębna lektura Ksiąg... w zestawieniu z innymi źródłami pozwoliła autorce na lepsze zrozumienie pogranicza kultury wysokiej i popularnej w XVI wieku. Procesy przekładu i adaptacji utworów autorka ujmuje także w perspektywie kulturowej, a zaproponowane przez nią spojrzenie wskazuje na głębokie rozumienie meandrów kultury wczesnonowożytnej.
Jedną z najważniejszych zalet książki jest jej nowatorstwo metodologiczne i wykorzystanie wachlarza metod badawczych służących naświetleniu problemów z różnych perspektyw, takich jak: komparatystyka, elementy analizy retorycznej, wycieczki językoznawcze, teoria oralności, atrybucja autorska oparta na statystycznych pomiarach podobieństwa, stylometria. Książka zawiera odważne uogólnienia, mogące być istotne nie tylko dla osób zainteresowanych omawianymi w książce autorami czy dziełami, lecz także dla badaczy kultury renesansu.
Odbiorcami książki są przede wszystkim badacze kultury dawnej w jej różnorodnych aspektach. Ponieważ publikacja sytuuje się na pograniczu wielu dyscyplin, może ona okazać się przydatna dla różnych specjalistów, takich jak: historycy literatury, neolatyniści, translatolodzy, językoznawcy, badacze z kręgu humanistyki cyfrowej (stylometria), badacze erazmianizmu, a więc także historycy filozofii studiujący myśl humanistyczną, komparatyści, filolodzy, filolodzy biblijni, antropolodzy historyczni (oralność), historycy książki, badacze dawnej kultury popularnej. Książka mogłaby służyć jako inspiracja dla prowadzących zajęcia z tych dziedzin (Literatura staropolska, Literatura porównawcza, Literatura powszechna: Antyk/Biblia w kulturze).
Rok wydania | 2017 |
---|---|
Liczba stron | 280 |
Kategoria | Filozofia współczesna |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
ISBN-13 | 978-83-01-19662-2 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp | 9 |
Znaczenie Ksiąg, ktore zową Język jako zabytku wczesnej prozy w języku polskim | 9 |
Lingua oraz Księgi, ktore zową Język w dotychczasowej literaturze przedmiotu | 17 |
Rozdział 1. Źródła przekładu | 25 |
Editio princeps i błędy znaczące | 26 |
Słowniki | 28 |
Tradycja literacka | 30 |
Źródła sensu lato | 37 |
Rozdział 2. Uprzystępnienie i dydaktyzm | 39 |
Amplifikacja | 41 |
Opuszczenia dydaktyczne | 71 |
Przenośnie | 87 |
Erazm jako popularyzator | 94 |
Projektowany i rzeczywisty czytelnik Ksiąg, ktore zową Język. Pojęcie chybionej popularyzacji | 108 |
Podsumowanie | 120 |
Rozdział 3. Oralność | 123 |
Cechy oralne w Księgach, ktore zową Język | 123 |
Oralne metody a dydaktyczne zamiary | 136 |
Łacina a języki narodowe | 139 |
Paradoks oralności w druku | 142 |
Pochopne oceny i zderzenie języków | 153 |
Rozdział 4. Atrybucja autorska | 163 |
Przyczyny niepewności autorstwa | 164 |
Stylometria | 170 |
Dlaczego Stanisław Łaski? | 183 |
Portret intelektualny i środowisko | 200 |
Podsumowanie | 203 |
Aneksy | 207 |
Aneks 1. Opis druku | 207 |
Aneks 2. Treść Ksiąg, ktore zową Język | 209 |
Aneks 3. Cytaty biblijne – zestawienie | 213 |
Aneks 4. Atrybucja autorska – wybrane wyniki | 239 |
Bibliografia | 247 |
Indeks osób | 267 |