INNE EBOOKI AUTORA
Koszyk
Biologiczne mechanizmy zachowania się ludzi i zwierząt
Autor:
Wydawca:
Format:
ibuk
Nowe, zmienione wydanie cenionego podręcznika, wprowadzającego w niezwykle dynamicznie rozwijającą się dziedzinę wiedzy – biopsychologię!
Co w zachowaniu człowieka jest specyficznie ludzkie? Co zostało odziedziczone po zwierzęcych przodkach i w jaki sposób uległo modyfikacji w wyniku oddziaływań społecznych?
Autor w usystematyzowany sposób przekazuje aktualną wiedzę o mechanizmach fizjologicznych leżących u podstaw zachowania się ludzi i zwierząt. W 22 bogato ilustrowanych rozdziałach umiejętnie łączy wiedzę z zakresu etologii, neurofizjologii, psychologii porównawczej, socjobiologii, genetyki, neuroanatomii, endokrynologii, histologii, ekologii, biochemii, neurochemii oraz neurobiologii. Prezentuje dorobek wielu pokoleń badaczy, jak również najnowsze osiągnięcia naukowe, nowe koncepcje teoretyczne z dziedziny wyjaśniającej mechanizmy zachowania się ludzi i zwierząt. Logiczny i starannie przemyślany wykład ułatwia przyswojenie nawet najbardziej skomplikowanych treści.
Czytelnik znajdzie tu wiele informacji na temat:
- dziedziczenia cech,
- funkcjonowania neuronów,
- właściwości układów sensorycznych,
- problemów uczenia się i pamięci,
- mechanizmów mowy.
Podręcznik przeznaczony jest dla studentów psychologii oraz kierunków przyrodniczych – biologii, medycyny, weterynarii i zootechniki.
| Rok wydania | 2007 |
|---|---|
| Liczba stron | 586 |
| Kategoria | Psychologia rozwoju człowieka |
| Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
| ISBN-13 | 978-83-01-15358-8 |
| Numer wydania | 3 |
| Język publikacji | polski |
| Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
| Przedmowa | 19 |
| 1. Zachowanie jako przedmiot badań | 21 |
| Pojęcie i terminologia zachowania | 21 |
| Poglądy na czynność mózgu | 22 |
| Zagadnienie relacji psychika - mózg | 22 |
| Behawioryzm | 23 |
| Redukcjonizm i kompozycjonizm | 24 |
| Poglądy na lokalizacje czynności w mózgu | 26 |
| Nauki badające zachowanie | 27 |
| Rozwój poglądów na interpretacje zachowania | 27 |
| Etologia i ekologia behawioralna | 28 |
| Neurobiologia | 28 |
| Metody badania czynności mózgu | 30 |
| Eksperyment ostry i chroniczny. Bioetyka eksperymentowania na zwierzętach | 30 |
| Stereotaksja | 31 |
| Pobudzanie ośrodków mózgowych | 31 |
| Wyłączanie czynności ośrodków mózgowych | 32 |
| Badanie aktywności ośrodków mózgowych metodą radioaktywnej 2-deoksyglukozy | 33 |
| Metody genetyczne stosowane w badaniach zachowania | 34 |
| Wykorzystanie zjawisk bioelektrycznych do badania czynności układu nerwowego | 34 |
| Badanie czynności neuronów (34). Elektroencefalografia (35). Potencjały | 34 |
| Badanie czynności mózgu u ludzi | 37 |
| Metody wizualizacji struktur mózgowych | 37 |
| Tomografia komputerowa (37). Rezonans magnetyczny (38). Emisyjna tomografia pozytonowa (38) | 37 |
| Perspektywy dalszych badań | 39 |
| 2. Dynamiczna struktura organizmów żywych. Dziedziczenie cech | 41 |
| Kodowanie struktury białek | 41 |
| Rola kwasów nukleinowych w kodowaniu informacji genetycznej | 43 |
| Powstawanie kopii cząsteczek DNA | 45 |
| Przebieg syntezy białek w komórce | 45 |
| Transkrypcja (46). Translacja (48) | 46 |
| Ekspresja genu | 50 |
| Dziedziczenie cech | 51 |
| Struktura i funkcja chromosomów | 52 |
| Podziały komórek | 53 |
| Mitoza (53). Mejoza (54) | 53 |
| Prawa Mendla | 55 |
| Poligenia, plejotropia. Cechy jakościowe i ilościowe | 57 |
| Pojęcie gatunku i populacji | 57 |
| Pula genowa populacji i jej zmiany | 58 |
| Mutacje (58). Rekombinacja genów (59). Równowaga genowa populacji. Teorem (prawo) Hardy’ego i Weinberga (60) | 58 |
| Zagadnienie inbredu i outbredu | 60 |
| Dobór naturalny (selekcja naturalna) | 61 |
| Doskonalenie populacji drogą selekcji naturalnej | 61 |
| Specjacja | 62 |
| Metody genetyczne w badaniach fizjologicznych | 63 |
| Szczepy inbredowe i rekombinacyjne | 63 |
| Selekcja na wybraną cechę fenotypową | 64 |
| Zwierzęta transgeniczne | 65 |
| Oligonukleotydy antysensowne | 66 |
| 3. Rozwój i budowa układu nerwowego | 67 |
| Rozwój układu nerwowego | 67 |
| Rozwój filogenetyczny (rodowy) układu nerwowego | 68 |
| Układ nerwowy pragębowców (68). Układ nerwowy wtórnogębowców (70) | 68 |
| Rozwój ontogenetyczny (osobniczy) układu nerwowego | 71 |
| Rozwój mikrostruktury układu nerwowego | 74 |
| Migracja neuronów i wzrost aksonów (74). Współzawodnictwo neuronów. Czynniki neurotroficzne (75). Dojrzewanie funkcjonalne neuronów i synaps (77). Fizjologiczna śmierć neuronów (78) | 74 |
| Budowa mikroskopowa układu nerwowego | 78 |
| Komórki nerwowe | 78 |
| Glej | 80 |
| Włókna i osłonki nerwowe | 81 |
| Istota szara i istota biała | 83 |
| Nerwy | 84 |
| Części układu nerwowego | 85 |
| Rdzeń kręgowy | 85 |
| Istota szara | 86 |
| Istota biała | 87 |
| Pień mózgu | 88 |
| Rdzeń przedłużony i most | 89 |
| Śródmózgowie | 90 |
| Nerwy czaszkowe | 92 |
| Nerw trójdzielny (93). Nerw twarzowy (93). Nerw statyczno-słuchowy (93). Nerwy językowo-gardłowy, błędny i dodatkowy (94). Nerw podjęzykowy (95) | 93 |
| Komora czwarta | 95 |
| Międzymózgowie | 95 |
| Nadwzgórze | 95 |
| Wzgórze | 95 |
| Zawzgórze | 98 |
| Podwzgórze | 99 |
| Niskowzgórze | 99 |
| Komora trzecia | 99 |
| Półkule mózgu i kora mózgu | 100 |
| Budowa makroskopowa kory nowej | 101 |
| Węchomózgowie | 104 |
| Istota biała półkul mózgu | 104 |
| Budowa mikroskopowa kory mózgu | 105 |
| Budowa isocortex | 106 |
| Pola cytoarchitektoniczne kory | 107 |
| Unaczynienie mózgowia | 108 |
| Bariera krew-mózg | 109 |
| Przestrzenie płynowe w układzie nerwowym. Płyn mózgowo-rdzeniowy | 111 |
| Narządy okołokomorowe | 112 |
| 4. Czynność neuronów i przekaźnictwo synaptyczne | 113 |
| Budowa i czynność poszczególnych części neuronu | 113 |
| Transport aksonalny | 116 |
| Przekazywanie informacji między neuronami | 117 |
| Potencjały elektryczne neuronu | 119 |
| Kanały jonowe | 121 |
| Pompa sodowo-potasowa | 123 |
| Pobudzenie neuronu | 124 |
| Uwalnianie przekaźnika na zakończeniach synaptycznych | 125 |
| Hamowanie neuronu | 127 |
| Hamowanie postsynaptyczne | 128 |
| Hamowanie presynaptyczne | 128 |
| Przekaźniki i modulatory | 128 |
| Receptory przekaźników | 130 |
| Aminokwasy pobudzające | 131 |
| Aminokwasy hamujące | 132 |
| Acetylocholina | 133 |
| Aminy katecholowe i 5-hydroksytryptamina | 134 |
| Receptory dopaminy | 136 |
| 5-Hydroksytryptamina (serotonina) | 136 |
| Przekazywanie informacji za pomocą przekaźników wtórnych | 137 |
| Białka G | 138 |
| Cykliczny kwas adenozynomonofosforowy (cAMP) | 139 |
| Pochodne fosfatydyloinozytolu | 139 |
| Cykliczny kwas guanozynomonofosforowy (cGMP) i tlenek azotu | 140 |
| Wapń | 140 |
| Mechanizm działania przekaźników wtórnych | 141 |
| Kinazy białkowe (141). Fosforylacja białek (141). Wpływ kinaz białkowych na ekspresję genów (142) | 141 |
| Czynniki wzrostu (neurotroficzne) | 143 |
| Przewodzenie impulsów we włóknach nerwowych | 144 |
| Przewodzenie impulsów skokowe i ciągłe | 144 |
| Pobudliwość włókien nerwowych. Szybkość przewodzenia impulsów w zależności od kalibru włókna | 145 |
| Sieci nerwowe | 146 |
| 5. Ogólne właściwości układów sensorycznych | 148 |
| Etapy poznania | 148 |
| Pojęcie bodźca | 149 |
| Rodzaje bodźców | 149 |
| Środowisko zewnętrzne jako źródło bodźców | 150 |
| Bodźce kluczowe i wyzwalacze | 151 |
| Zmysły | 152 |
| Budowa i czynność receptorów | 153 |
| Pobudzenie receptora | 153 |
| Adaptacja receptorów | 154 |
| Psychofizyczny pomiar intensywności bodźców | 155 |
| Budowa dróg czuciowych | 157 |
| Przebieg impulsów na kolejnych etapach drogi czuciowej | 159 |
| Organizacja ośrodków sensorycznych kory mózgu | 160 |
| 6. Czucie somatyczne i czucie równowagi | 162 |
| Czucie powierzchniowe | 162 |
| Receptory dotyku | 163 |
| Receptory termiczne | 164 |
| Czucie głębokie | 165 |
| Drogi i ośrodki czucia somatycznego | 166 |
| Organizacja czucia somatycznego w obszarze tułowia i kończyn | 166 |
| Organizacja czucia somatycznego w obszarze głowy | 168 |
| Funkcjonalne znaczenie dwóch systemów dróg czuciowych | 170 |
| Ośrodki czuciowe wzgórza | 170 |
| Budowa kory somatosensorycznej | 172 |
| Lokalizacja czynności w korze czuciowej | 173 |
| Objawy uszkodzenia kory somatosensorycznej | 174 |
| Czucie równowagi | 174 |
| Funkcjonowanie receptorów w narządzie równowagi | 175 |
| Reakcje statyczne i dynamiczne receptorów równowagi | 177 |
| Jądra przedsionkowe | 177 |
| Funkcjonowanie mechanizmów utrzymujących równowagę ciała | 178 |
| 7. Układ wzrokowy | 180 |
| Rodzaje narządów wzroku | 180 |
| Budowa oka ssaków | 181 |
| Oko jako układ optyczny | 182 |
| Refrakcja oka ludzkiego | 183 |
| Siatkówka | 183 |
| Budowa siatkówki | 184 |
| Pobudzenie siatkówki | 185 |
| Przenoszenie informacji wzrokowej w siatkówce | 188 |
| Efekty pobudzenia czopków (188). Efekty pobudzenia pręcików (189). Zdolność rozdzielcza oka (189) | 188 |
| Widzenie w różnych warunkach oświetlenia. Adaptacja do światła i ciemności | 189 |
| Adaptacja fotochemiczna | 190 |
| Mechanizm nerwowy adaptacji | 191 |
| Zmiany procesu transdukcji | 191 |
| Mechanizm fototopowy i skototopowy w procesie widzenia u człowieka | 191 |
| Zjawisko Purkinjego | 192 |
| Pola recepcyjne komórek zwojowych | 192 |
| Organizacja pól recepcyjnych w siatkówce | 192 |
| Reakcje ON i OFF komórek zwojowych siatkówki (193). Kontrastowość widzenia (194). Stopniowanie reakcji komórek zwojowych (195). Rodzaje komórek zwojowych (197) | 193 |
| Kanały informacji wzrokowej | 197 |
| Widzenie barw | 197 |
| Teoria Younga i Helmholtza (198). Reagowanie komórek zwojowych siatkówki na barwy dopełniające (199) | 198 |
| Pole widzenia | 199 |
| Konsekwencje widzenia stereoskopowego | 201 |
| Organizacja dróg i ośrodków wzroku | 201 |
| Ciało kolankowate boczne | 205 |
| Okolice wzrokowe kory mózgu | 206 |
| Reagowanie układu wzrokowego na wzorce bodźców | 207 |
| Reakcje komórek kory mózgu na bodźce o różnej konfiguracji | 207 |
| Kolumnowy układ neuronów w korze wzrokowej | 208 |
| Ruchy gałek ocznych | 209 |
| Rodzaje ruchów gałek ocznych | 210 |
| Ośrodki kontrolujące ruchy gałek ocznych | 211 |
| Unerwienie wegetatywne oka. Akomodacja | 213 |
| Uwaga wzrokowa | 214 |
| Zespół Balinta | 214 |
| Pomijanie boczne | 215 |
| Widzenie mimo ślepoty | 215 |
| 8. Układ słuchowy | 217 |
| Budowa i czynność narządu słuchu | 218 |
| Przenoszenie fali akustycznej w uchu wewnętrznym | 220 |
| Pobudzenie komórek włoskowatych | 221 |
| Właściwości morfologiczne i elektrochemiczne komórek włoskowatych | 221 |
| Komórki włoskowate zewnętrzne jako układ rezonatorowy | 222 |
| Kodowanie informacji słuchowej w nerwie ślimakowym | 225 |
| Zasada częstotliwości | 225 |
| Zasada miejsca | 225 |
| Podkorowe ośrodki słuchu | 226 |
| Reakcje komórek jąder ślimakowych na bodźce akustyczne | 226 |
| Ocena kierunku źródła dźwięku | 227 |
| Wzgórki pokrywy śródmózgowia dolne i ciała kolankowate przyśrodkowe | 229 |
| Organizacja okolicy słuchowej kory mózgu | 229 |
| Psychofizyczny pomiar natężenia dźwięku | 230 |
| Echolokacja | 231 |
| 9. Zmysły chemiczne | 233 |
| Węch | 233 |
| Budowa narządu węchu | 233 |
| Budowa i czynność komórek węchowych | 234 |
| Białka receptorowe (235). Transdukcja sygnału w komórce węchowej (236) | 235 |
| Opuszka węchowa | 238 |
| Sieć nerwowa opuszki (238). Komórki okołokłębuszkowe i komórki ziarniste (239). Osmatyczna i przestrzenna organizacja opuszki węchowej (240). Wybiórczość percepcji węchowej (241) | 238 |
| Ośrodki węchowe | 242 |
| Plastyczność układu węchowego. Pamięć węchowa | 243 |
| Biologiczna rola węchu | 245 |
| Smak | 245 |
| Receptory smakowe | 247 |
| Drogi czucia smaku. Fizjologiczna rola smaku | 248 |
| 10. Ból | 249 |
| Ból fizjologiczny | 249 |
| Receptory bólu (nocyceptory) | 250 |
| Mechanizm pobudzenia receptorów bólowych. Ból ostry i piekący | 250 |
| Dopływ impulsów czucia bólu do rdzenia kręgowego. Bramka rdzeniowa | 250 |
| Ból patologiczny | 252 |
| Drogi i ośrodki czucia bólu | 253 |
| Metody badania bólu u zwierząt | 255 |
| Metody badania bólu u ludzi | 255 |
| Odruchy nocyceptywne jako miernik wrażliwości bólowej | 256 |
| Badanie czucia bólu metodą potencjałów wywołanych | 257 |
| Ocena intensywności bólu patologicznego | 258 |
| Ośrodkowy system tłumienia bólu | 259 |
| Przejawy działania ośrodkowego systemu tłumienia bólu | 259 |
| Analgezja spowodowana stresem (259). Przeciwbólowe działanie akupunktury (260) | 259 |
| Neurochemiczne podłoże analgezji opioidowej | 260 |
| Receptory opioidowe | 261 |
| Endorfiny | 262 |
| Terapia bólu | 263 |
| Bóle pooperacyjne | 265 |
| Bóle w chorobie nowotworowej | 265 |
| Bóle fantomowe i zespół fantomu | 266 |
| 11. Czynności ruchowe | 267 |
| Organizacja czynności ruchowych u zwierząt bezkręgowych | 267 |
| Organizacja sterowania czynnościami ruchowymi u ssaków | 268 |
| Jednostka ruchowa | 268 |
| Skurcz mięśnia | 269 |
| Energia skurczu mięśnia | 270 |
| Mechanizm pobudzenia komórki mięśniowej | 271 |
| Skurcz izotoniczny i izometryczny | 272 |
| Stopniowanie siły skurczu mięśnia | 273 |
| Pojęcie odruchu | 273 |
| Ośrodki ruchowe rdzenia kręgowego | 274 |
| Unerwienie czuciowe mięśnia | 275 |
| Odruch na rozciąganie (miotatyczny) | 277 |
| Napięcie mięśniowe | 278 |
| Integracja czynności ruchowych | 278 |
| Niższy poziom integracji | 280 |
| Rola rdzenia kręgowego w czynnościach ruchowych | 280 |
| Rdzeniowe odruchy obronne (281). Czynności ruchowe sterowane przez rdzeń kręgowy (281) | 281 |
| Rola opuszki i mostu w integracji czynności ruchowych | 282 |
| Zstępująca część tworu siatkowatego (282). Jądro czerwienne, pokrywa śródmózgowia i jądra przedsionkowe (284) | 282 |
| Średni poziom integracji | 285 |
| Kora czuciowo-ruchowa | 285 |
| Działanie kory czuciowo-ruchowej na rdzeń kręgowy | 286 |
| Opracowanie planu i wysłanie rozkazu wykonania ruchu | 286 |
| Znaczenie informacji o stanie narządu ruchu | 286 |
| Sterowanie ruchami szybkimi (288). Somatotopowe i funkcjonalne zróżnicowanie okolicy ruchowej (289) | 288 |
| Jądra podstawne | 289 |
| Połączenia pobudzające i hamujące jądra podstawne (290). Oddziaływania jąder podstawnych na korowe i podkorowe ośrodki ruchowe (292) | 290 |
| Objawy uszkodzenia jąder podstawnych | 293 |
| Choroba Parkinsona (294). Zespoły hiperkinetyczne (294) | 294 |
| Rola jąder podstawnych w sterowaniu ruchem | 295 |
| Wyższy poziom integracji | 295 |
| Czynność neuronów kory ruchowej w zależności od typu ruchu dowolnego | 296 |
| Organizacja sterowania ruchami dowolnymi | 297 |
| Móżdżek | 298 |
| Kora móżdżku | 299 |
| Dopływ informacji do móżdżku | 300 |
| Drogi rdzeniowo-móżdżkowe (301). Drogi korowo-móżdżkowe (302) | 301 |
| Drogi odmóżdżkowe | 302 |
| Mechanizm korekcji ruchów przez móżdżek | 303 |
| Tłumienie ruchów oscylacyjnych | 303 |
| Korekcja ruchu aktualnie wykonywanego | 303 |
| Korekcja planu czynności ruchowej | 304 |
| Ruchy balistyczne | 305 |
| 12. Rytmika czynności fizjologicznych | 306 |
| Rodzaje rytmów biologicznych. Podstawowe pojęcia i terminologia | 306 |
| Genetyczny mechanizm rytmiki czynności biologicznych | 307 |
| Neurofizjologiczny mechanizm sterowania rytmem okołodobowym | 310 |
| Jądro nadskrzyżowaniowe | 311 |
| Synchronizacja rytmów dobowych | 312 |
| Okołodobowa rytmika czynności fizjologicznych i psychicznych u człowieka | 314 |
| Rytmika czuwania i snu | 314 |
| Rytmika czynności fizjologicznych | 314 |
| Rytmika czynności psychicznych | 315 |
| Choroba transatlantycka (jet lag) | 316 |
| Rola melatoniny w rytmice czynności fizjologicznych | 318 |
| 13. Czuwanie i sen | 320 |
| Badanie czynności czuwającego mózgu metodą elektroencefalografii | 320 |
| Twór siatkowaty i układ nieswoisty. Nieswoiste działanie na korę mózgu | 321 |
| Czynności układu siatkowatego | 323 |
| Dopływ impulsów do układu siatkowatego | 325 |
| Zróżnicowane oddziaływania układu siatkowatego | 325 |
| Drogi noradrenergiczne | 326 |
| Drogi dopaminergiczne | 328 |
| Drogi cholinergiczne i serotoninergiczne | 330 |
| Diagnostyka stanów czuwania i snu | 331 |
| Elektroencefalograficzne korelaty czuwania u zwierząt | 331 |
| Elektroencefalograficzne korelaty czuwania u człowieka | 332 |
| Wewnątrzmózgowy system sterujący czuwaniem i rola bodźców zewnętrznych | 333 |
| Sen | 335 |
| Czynność EEG podczas snu u zwierząt | 335 |
| Fazy i okresy snu u człowieka | 336 |
| Sen REM | 338 |
| Podłoże neuroanatomiczne snu REM | 339 |
| Mechanizmy synchronizacji i desynchronizacji EEG | 341 |
| Pochodzenie fal wolnych podczas snu | 341 |
| Blokowanie wolnych oscylacji. Desynchronizacja EEG | 342 |
| Marzenia senne | 343 |
| Właściwości czuwania i snu u zwierząt | 345 |
| Potrzeba snu a skłonność do snu | 345 |
| Biologiczna rola snu | 347 |
| Zaburzenia wynikające z przesunięcia faz snu i czuwania | 347 |
| 14. Regulacja homeostazy wewnątrzustrojowej | 349 |
| Homeostaza wewnątrzustrojowa | 349 |
| Mechanizmy regulacji homeostazy wewnątrzustrojowej | 350 |
| Regulacja homeostazy wewnątrzustrojowej przez hormony | 351 |
| Powstawanie i wydzielanie hormonów | 351 |
| Mechanizm działania hormonów na narządy | 352 |
| Hormony przysadki | 352 |
| Płat przedni przysadki | 353 |
| Regulacja wydzielania hormonów przedniego płata przysadki przez podwzgórze (353). Hormon adrenokortykotropowy i kora nadnerczy (354). Oś podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowa. Glikokortykosteroidy (355). Hormon wzrostu (356). Prolaktyna (357). Hormony tarczycy (357 | 353 |
| Hormony tylnego płata przysadki | 358 |
| Regulacja homeostazy wewnątrzustrojowej przez układ wegetatywny | 359 |
| Budowa układu współczulnego | 359 |
| Budowa układu przywspółczulnego | 361 |
| Przekaźnictwo synaptyczne w układzie wegetatywnym | 362 |
| Działanie układu wegetatywnego na narządy | 362 |
| Receptory adrenergiczne (363). Napięcie (tonus) układu wegetatywnego (364) | 363 |
| Regulacja czynności układu krążenia | 364 |
| Unerwienie wegetatywne serca (364). Unerwienie naczyń krwionośnych. Ciśnienie tętnicze krwi (365). Ośrodkowa kontrola czynności układu krążenia (365). Regulacja objętości krwi (367) | 364 |
| Gospodarka wodno-elektrolitowa | 368 |
| Stężenie osmotyczne i ciśnienie osmotyczne | 368 |
| Utrzymanie stałego stężenia osmotycznego płynu zewnątrzkomórkowego | 369 |
| Sprzężenie osmoregulacji z mechanizmem utrzymującym stała objętość krwi | 371 |
| Rola układu renina-angiotensyna w regulacji ciśnienia i objętości krwi | 371 |
| Pragnienie | 371 |
| Rola bodźca osmotycznego (371). Rola bodźca objętościowego (371) | 371 |
| Głód jonów sodu | 373 |
| Regulacja wewnętrznej temperatury organizmu | 374 |
| Wytwarzanie i utrata ciepła | 375 |
| Sposoby utraty ciepła | 376 |
| Mechanizmy regulujące temperaturę ciała | 376 |
| Termodetekcja i ośrodki termoregulacji (376). Termoregulacja behawioralna (378) | 376 |
| 15. Zachowania popędowe i instynktowe. Regulacja nastroju | 379 |
| Terminologia zjawisk popędowo-emocjonalnych. Klasyfikacja popędów | 380 |
| Emocje | 380 |
| Emocje nabyte. Biologiczne znaczenie emocji | 381 |
| Emocje człowieka | 382 |
| Pojęcie instynktu | 383 |
| Fazy i etapy zachowania instynktowego | 384 |
| Reakcje przerzutowe i upustowe. Rytualizacja zachowań | 386 |
| Neuroanatomiczne podłoże czynności popędowo-emocjonalnych | 386 |
| Ośrodki korowe układu limbicznego | 388 |
| Zakręt obręczy (388). Zakręty oczodołowe (389) | 388 |
| Ciało migdałowate | 390 |
| Połączenia ciała migdałowatego (390). Czynność ciała migdałowatego (391) | 390 |
| Podwzgórze | 392 |
| Połączenia podwzgórza | 393 |
| Jądro półleżące | 394 |
| Przegroda przezroczysta | 395 |
| Systemy o jednolitym neurochemicznym podłożu transmisji synaptycznej | 395 |
| Systemy noradrenergiczne (396). Systemy dopaminergiczne (397). System serotoninergiczny (398). Systemy cholinergiczne (398) | 396 |
| Istota szara okołowodociągowa | 398 |
| Nastrój | 399 |
| Depresja | 400 |
| Neuroanatomiczne podłoże depresji (400). Neurochemiczne podłoże depresji (400) | 400 |
| Zwierzęce modele depresji | 402 |
| Modele etologiczne (402). Wyuczona bezradność (403) | 402 |
| Stany przyjemności i przykrości wywołane elektrycznym drażnieniem mózgu | 403 |
| Samodrażnienie (403). Efekty awersyjne drażnienia mózgu (406) | 403 |
| 16. Pobieranie pokarmu i gospodarowanie energią | 407 |
| Pobieranie pokarmu | 407 |
| Optymalne żerowanie | 408 |
| Adaptacja zwierząt do różnych warunków zdobywania pokarmu | 409 |
| Składniki pokarmów | 409 |
| Glukoza | 409 |
| Kwasy tłuszczowe | 410 |
| Aminokwasy | 410 |
| Regulacja procesów przemiany materii. Insulina | 410 |
| Głód i sytość | 411 |
| Rozwój badań nad regulacją pobierania pokarmu | 412 |
| Związki chemiczne regulujące przyjmowanie pokarmu | 413 |
| Związki zwiększające pobieranie pokarmu (oreksygeny) | 413 |
| Neuropeptyd Y (413). Galanina (414). Neuroprzekaźniki o budowie aminokwasów (414). Peptydy opioidowe (414) | 413 |
| Związki hamujące pobieranie pokarmu (anoreksygeny) | 415 |
| Hormon a-melanotropowy (415). Hormon uwalniający kortykotropinę (415) | 415 |
| Ośrodki sterujące przyjmowaniem pokarmu | 416 |
| Jądro łukowate | 416 |
| Jądro przykomorowe | 417 |
| Jądro brzuszno-przyśrodkowe | 417 |
| Boczna okolica podwzgórza | 417 |
| Rytmika pobierania pokarmu | 418 |
| Przyjmowanie różnych składników pokarmowych | 418 |
| Rola sygnałów z przewodu pokarmowego | 419 |
| Homeostaza energetyczna ustroju | 420 |
| Sytość długotrwała | 420 |
| Zaburzenia przyjmowania pokarmu | 422 |
| Otyłość | 422 |
| Jadłowstręt psychiczny | 422 |
| Bulimia | 423 |
| 17. Czynności ochronne | 424 |
| Popędy sterujące reakcjami obronnymi | 424 |
| Strach | 424 |
| Wściekłość | 425 |
| Walki w świecie zwierząt | 425 |
| Agresja a zachowania agonistyczne | 425 |
| Obrona terytorium | 427 |
| Laboratoryjne badania agresji | 428 |
| Agresja wywołana drażnieniem mózgu | 428 |
| Modele agresji u szczurów | 428 |
| Ochrona przed niebezpieczeństwem | 429 |
| Ochrona bierna | 429 |
| Zachowanie w przypadku ryzyka spotkania z napastnikiem | 430 |
| Ochrona czynna (zachowania obronne) | 431 |
| Ucieczka (431). Samoobrona (431) | 431 |
| Neurofizjologiczny mechanizm agresji i czynności obronnych | 432 |
| Pobudzanie i hamowanie agresji | 432 |
| Ośrodki sterujące agresywnością u człowieka | 435 |
| Wyzwalanie czynności obronnych | 436 |
| Hamowanie czynności obronnych | 437 |
| Agresywność a hormony | 437 |
| Rola testosteronu w dominacji u małp | 437 |
| Hormony płciowe a agresywność i dominacja u człowieka | 438 |
| Stany lękowe | 439 |
| Klasyfikacja stanów lękowych | 439 |
| Leczenie stanów lękowych | 440 |
| Eksperymentalne badania lęku | 441 |
| Stany lękowe z napadami paniki | 442 |
| 18. Czynności rozrodcze | 443 |
| Gruczoły płciowe | 444 |
| Budowa i czynność jąder. Spermatogeneza | 444 |
| Budowa i czynność jajników. Oogeneza | 445 |
| Cykl jajnikowy | 446 |
| Hormony płciowe | 446 |
| Testosteron | 447 |
| Estradiol | 447 |
| Progesteron | 447 |
| Hormony gonadotropowe | 448 |
| Działanie hormonów gonadotropowych u samców | 448 |
| Działanie hormonów gonadotropowych u samic | 448 |
| Oś podwzgórze-przysadka-gonady | 449 |
| Chromosomy płciowe i płeć chromosomalna | 450 |
| Przekształcanie się pierwotnych gonad w jądra lub jajniki | 450 |
| Zaburzenia determinacji płci wynikające z nieprawidłowości chromosomowych | 452 |
| Funkcjonalne zróżnicowanie podwzgórza ze względu na płeć | 453 |
| Płeć psychiczna | 454 |
| Cykliczność żeńskich czynności rozrodczych | 455 |
| Synchronizacja czynności rozrodczych | 457 |
| Rola bodźców węchowych | 457 |
| Systemy kojarzeń | 459 |
| Wybór partnera seksualnego | 460 |
| Gatunkowe mechanizmy izolacyjne | 461 |
| Rola wpajania (imprinting) | 461 |
| Wewnątrzgatunkowe preferencje seksualne | 463 |
| Walki godowe | 463 |
| Rola terytorializmu w osiąganiu sukcesu rozrodczego | 463 |
| Współdziałanie samców w ubieganiu się o samicę | 464 |
| Niezwykłość i nowość jako preferowane cechy partnera | 464 |
| Rola hormonów w regulacji popędu płciowego u zwierząt | 464 |
| 19. Uczenie się i warunkowanie | 466 |
| Pojęcie uczenia się | 466 |
| Rodzaje uczenia się u zwierząt | 467 |
| Uczenie się percepcyjne | 467 |
| Uczenie się utajone (467). Wpajanie (imprinting) (468) | 467 |
| Uczenie się asocjacyjne | 469 |
| Uczenie się metodą prób i błędów (469). Uczenie się przez wgląd (insight) (470). Uczenie się przez naśladowanie (470) | 469 |
| Habituacja | 470 |
| Odruchy warunkowe | 470 |
| Warunkowanie klasyczne | 472 |
| Doświadczenia Pawłowa (472). Istota klasycznego odruchu warunkowego (475). Rodzaj asocjacji w odruchach warunkowych (478) | 472 |
| Warunkowanie instrumentalne | 483 |
| Rola popędu w warunkowaniu instrumentalnym (483). Zagadnienie bodźca warunkowego w warunkowaniu instrumentalnym (487). Wzmacnianie częściowe (487). Zachowanie zabobonne (488) | 483 |
| Długotrwałe wzmocnienie synaptyczne | 488 |
| 20. Pamięć | 492 |
| Pamięć sensoryczna i pamięć krótkotrwała | 492 |
| Pamięć operacyjna | 493 |
| Pętla fonologiczna | 494 |
| Diagram wzrokowo-przestrzenny | 495 |
| Ośrodek wykonawczy | 495 |
| Pamięć długotrwała | 495 |
| Pamięć opisowa (deklaratywna) | 496 |
| Lokalizacja pamięci opisowej w mózgu | 497 |
| Pamięć semantyczna | 497 |
| Pamięć autobiograficzna | 499 |
| Pamięć nieopisowa | 500 |
| Pamięć nieświadoma | 501 |
| Badanie pamięci nieświadomej | 502 |
| Lokalizacja procesów pamięci nieświadomej w mózgu | 503 |
| Zaburzenia pamięci. Amnezja globalna | 505 |
| Pamięć a hipokamp | 507 |
| Budowa hipokampa i formacji hipokampalnej | 507 |
| Rola hipokampa w mechanizmie pamięci u zwierząt | 509 |
| Pamięć przestrzeni (509).Wybiórcza rola hipokampa w pamięci rozpoznawczej u małp (511) | 509 |
| Badania pamięci operacyjnej u zwierząt | 514 |
| Rola hipokampa w pamięci operacyjnej | 514 |
| Rola okolicy przedczołowej w pamięci operacyjnej | 515 |
| Konsolidacja śladu pamięciowego | 518 |
| Co to jest ślad pamięciowy? | 519 |
| 21. Środowisko życia. Życie społeczne | 520 |
| Miejsca bytowania zwierząt | 520 |
| Wędrowność | 521 |
| Terytorializm | 522 |
| Życie zbiorowe zwierząt | 523 |
| Rodzaje zbiorowości zwierząt | 524 |
| ,,Społeczeństwa'' owadów | 524 |
| Skutki życia społecznego | 526 |
| Rodziny zwierzęce | 527 |
| Dominacja | 528 |
| Dominacja w koloniach małp | 528 |
| Biologiczne znaczenie dominacji | 529 |
| Altruizm i dobro grupy | 531 |
| Egoizm i altruizm u zwierząt | 531 |
| Dobór krewniaczy | 534 |
| Altruizm odroczony | 534 |
| Dobór grupowy | 535 |
| 22. Myślenie, mowa, inteligencja | 536 |
| Właściwości mowy | 536 |
| Mowa a język | 536 |
| Mowa a myślenie | 537 |
| Mowa zewnętrzna i mowa wewnętrzna | 537 |
| Wrodzona predyspozycja człowieka do posługiwania się mową | 538 |
| Rozwój mowy u dziecka | 540 |
| Organizacja czynności mowy w świetle obserwacji klinicznych | 541 |
| Ośrodki mowy i objawy ich uszkodzenia | 541 |
| Afazje a funkcjonalne uszkodzenia mózgu | 545 |
| Badanie mechanizmów mowy u ludzi zdrowych | 546 |
| Badanie czynności mowy metodą PET | 546 |
| Badania mowy za pomocą potencjałów wywołanych | 547 |
| Interpretacja wyników badania mechanizmów mowy | 549 |
| Funkcjonalna asymetria półkul mózgu | 552 |
| Anatomiczne połączenia między półkulami mózgu | 552 |
| Rozdzielna praca półkul mózgu: doświadczenia na zwierzętach | 553 |
| Rozdzielna praca półkul mózgu: badania u ludzi | 554 |
| Myślenie lewopółkulowe i prawopółkulowe (554). Objawy uszkodzenia półkuli prawej mózgu (555). Współdziałanie obu półkul u pacjentów po komisurotomii (555) | 554 |
| Rozdzielone półkule - dwie psychiki czy jedna? | 556 |
| Różnice między płciami | 557 |
| Okolica przedczołowa | 558 |
| Pamięć u ludzi z uszkodzeniami okolicy przedczołowej | 558 |
| Zespół płata czołowego | 559 |
| Okolica przedczołowa a choroby psychiczne | 561 |
| Lobotomia czołowa | 561 |
| Skutki uszkodzenia okolicy przedczołowej - podsumowanie | 562 |
| Bibliografia | 564 |
Wypożyczaj w abonamencie!
Już od 2,66 zł za ebooka
