Zielnik i zielnikoznawstwo

Zielnik i zielnikoznawstwo

1 ocena

Format:

ibuk

RODZAJ DOSTĘPU

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa:

Najniższa cena z 30 dni: 6,92 zł  


6,92

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Zielnik to podstawowe narzędzie badawcze i dokumentacyjne w botanice, to archiwum informacji naukowej na miarę biblioteki.

Publikacja omawia:

- zbieranie (w zgodzie z zasadami ochrony przyrody), zasuszanie i przechowywanie roślin naczyniowych, mszaków, glonów, grzybów, porostów i śluzorośli;
- etykietowanie – katalogowanie zbiorów według nowoczesnych wymogów dokumentacji botanicznej;
- prowadzenie wymiany naukowej zbiorów i wydawnictw zielnikowych;
- nowoczesną ochronę zielnika przed szkodnikami;
- trwałe (tzw. archiwalne) techniki i materiały używane w zielnikach;
- estetykę i jakość wykonania zbiorów;
- niektóre kolekcje specjalne, w tym zbiory karpologiczne (owoców i nasion);
- reguły wyznaczania typów nomenklatorycznych;
- zasady przygotowania i racjonalnego prowadzenia badań florystycznych.

W książce zamieszczono angielsko-polski słownik pojęć związanych z zielnikiem.

Krąg odbiorców książki to:

- studenci biologii, farmacji, biotechnologii, ochrony środowiska, leśnictwa i kierunków rolniczych wykonujący zielniki w ramach nauki botaniki na pierwszych latach studiów;
- magistranci i doktoranci prowadzący badania florystyczne, ekologiczne, taksonomiczne;
- zawodowi botanicy (floryści, taksonomowie);
- kuratorzy kolekcji zielnikowych w uczelniach i muzeach;
- zainteresowani suszeniem roślin do celów dydaktycznych; miłośnicy przyrody, amatorzy pasjonujący się florystyką.


Rok wydania2007
Liczba stron304
KategoriaBotanika
WydawcaWydawnictwo Naukowe PWN
ISBN-13978-83-01-15143-0
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

INNE EBOOKI AUTORA

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Wstęp    1
  
  1. Z historii zielników    5
    Znaczenia słowa "zielnik"    5
    Najstarsze zachowane kolekcje roślin    7
    Osobliwości związane z zielnikiem    9
    Najstarsze zielniki instytucje    10
    Index Herbariorum    12
    Zielniki jako dziedzictwo    13
    Repatriacja danych zielnikowych a ochrona bioróżnorodności    14
  
  2. Ogólne uwagi o zielniku i oznaczaniu gatunków    15
    Kryteria, które muszą spełniać kolekcje o wartości naukowej    15
    Funkcje zielnika naukowego    15
    Wartość zbiorów botanicznych    17
    Zielnik a ochrona przyrody    18
    Oznaczanie roślin    18
    Oznaczanie roślin zasuszonych    20
    Rozmiękczanie    22
    Mikroskop    23
    Przekroje poprzeczne    23
    Badania niszczące    24
    Badania niszczące    25
    Zasady zielnikowania w skrócie    25
  
  3. Formy dokumentacji botanicznej    28
    Rodzaje zielników    28
    Fotografia    29
    Dokumentacja elektroniczna    30
    Ikonoteki i opisy    31
    Roztwory konserwujące    31
    Technika utrwalania barw zbiorów mokrych    23
  
  4. Zbieranie roślin naczyniowych w terenie    34
    Zielnik a etyka badań naukowych    34
    Ogólne zasady pozyskiwania roślin    35
    Gatunki niebezpieczne    36
    Wybór okazów roślin do zbioru    37
    Okaz typowy    38
    Zbiór kompletny    38
    Czystość zbioru    40
    Kalendarz zbioru roślin naczyniowych    40
    Ulotne cechy diagnostyczne ważniejszych taksonów krajowych    42
    Zbieranie pędów drzew i krzewów    43
    Zbieranie pnączy    43
    Paprocie i skrzypy    44
    Agrestowate    44
    Astrowate    44
    Bodziszkowate    46
    Czosnkowate    46
    Dymnicowate    46
    Dyniowate    47
    Dzwonkowate    47
    Fiołkowate    47
    Goździkowate    47
    Gruboszowate    48
    Jaskrowate    48
    Jasnotowate    48
    Kaniankowate    49
    Kapustowate    49
    Komosowate    49
    Krzyżownicowate    50
    Liliowate    50
    Marzanowate    50
    Motylkowate    50
    Ogórecznikowate    51
    Oliwkowate    51
    Powojowate    51
    Rdestnicowate    51
    Rdestowate    51
    Różowate    52
    Rzęsowate    53
    Rzęślowate    53
    Selerowate    53
    Sitowate    54
    Storczykowate    54
    Szarłatowate    54
    Ślazowate    55
    Trawy    55
    Trędownikowate    56
    Turzycowate    56
    Wiązowate    57
    Wierzbowate    57
    Wiesiołkowate    58
    Wilczomleczowate    58
    Winoroślowate    58
    Zarazowate    58
    Żabieńcowate    59
    Porady praktyczne    59
    Metoda kopertowa    59
    Przenoszenie roślin    60
    Rośliny wodne    60
    Rośliny wodne    61
  
  5. Zasuszanie roślin naczyniowych i estetyka zielnika naukowego    65
    Szybkość wysychania    65
    Przygotowanie roślin do suszenia    65
    Materiały    67
    Usuwanie objawów więdnięcia    67
    Formowanie okazów    68
    Kwiaty    70
    Bardzo duże liście    72
    Suszenie organów o dużej średnicy    73
    Grube korzenie, kłącza i części nasadowe pędu    75
    Cebule i bulwy    75
    Suszenie astrowatych    76
    Inne masywne kwiatostany    78
    Owoce mięsiste    78
    Rośliny kolczaste    78
    Rośliny nadwodne i wodne    78
    Rośliny morskie    80
    Układanie paczek z roślinami    81
    Siatki do suszenia    82
    Suszarki    84
    Suszenie sukulentów    85
    Żółknięcie liści w czasie suszenia    86
    Rośliny całkowicie wysuszone    86
    Trwałość cech podczas suszenia i przechowywania    86
    Estetyka okazu zielnikowego    89
    Poprawianie wyglądu zasuszonych roślin    90
  
  6. Arkusze i okładki w zielniku roślin naczyniowych    91
    6 Arkusze i okładki w zielniku roślin naczyniowych    91
    Format zielnika    91
    Wykonanie okładek i arkuszy    93
    Metody przytwierdzania okazów. Czy naklejać rośliny?    95
    Metoda Archera    96
    Naklejanie roślin    98
    Przyszywanie i przypinanie roślin    100
    Inne zabezpieczenia    101
    Kolekcje organów roślin    102
    Kolekcje tematyczne    104
  
  7. Papier zielnikowy    105
    Degradacja papieru (105)    105
    Papier bezkwasowy    106
    Papier buforowany    106
    Gramatura papieru    107
    Inne uwagi na temat trwałości okazów zielnikowych i papieru    108
    Kompensowanie odkształceń zielnika    108
  
  8. Etykiety zielnikowe    110
    Treść etykiety    110
    Nagłówki    111
    Łacińska nazwa gatunkowa    111
    Pisownia nazw taksonów mieszańcowych    112
    Wątpliwość w oznaczeniu    112
    Nazwy roślin w językach narodowych    113
    Dane etnobotaniczne    113
    Nazwa rodziny    114
    Miejsce zbioru    114
    Współrzędne geograficzne    115
    Opis stanowiska i siedliska    115
    Opis roślin z upraw i nasadzeń    116
    Data zbioru    116
    Autorstwo zbioru    117
    Autorstwo oznaczenia    117
    Numer kolejny w zielniku    118
    Kod kreskowy Code 39    118
    Numer zbioru    119
    Duplikaty i unikaty    121
    Miejsce przechowywania duplikatów    121
    Etykietowanie krzyżowe    121
    Dane uzupełniające    122
    Źródło oznaczenia    122
    Opis cech rośliny    123
    Przykłady etykiet    124
    Cytowanie okazów zielnikowych w literaturze naukowej    128
    Technika i konwencje etykietowania    128
    Etykietki dodatkowe    134
    Wymiary i przytwierdzanie i przytwierdzanie etykiet zielnikowych    136
    Technika etykietowania innych zbiorów    137
  
  9. Podstawy typowania    138
    Autor oryginalny i materiały oryginalne    138
    Typy    139
    Uzupełnienia okazów zielnikowych a zasady zielnikowania    144
  
  10. Przechowywanie i katalogowanie zbiorów    146
    Okładki rodzajowe i teczki fascykułowe    146
    Przenoszenie zielnika    148
    Pudła    148
    Segregowanie zbiorów    149
    ady i zalety różnych układów zielnika    150
    Katalog    151
    System BRAHMS    152
  
  11. Ochrona zielnika    154
    Czynniki zagrażające kolekcjom zielnikowym    154
    Zasady profilaktyki    155
    Czystość w pomieszczeniach zielnikowych    155
    Najnowsze rutynowe metody ochrony zielnika    156
    Obniżenie temperatury i wilgotności pomieszczeń    156
    Zamrażanie okazów    156
    Działanie próżnią    157
    Ochrona przed przeniesieniem szkodników z zewnątrz    157
    Kontrola stanu zbiorów zielnikowych    158
    Pułapki na owady    158
    Wilgoć i pleśnie    158
    Najgroźniejsze gatunki owadów    159
    Ślady żerowania owadów w zielniku    160
    Środki chemiczne    162
    Zielnik a zdrowie    163
    Ochrona zielnika a trwałość DNA    167
    Łamliwość roślin    168
    Zabezpieczanie kolekcji organów roślin    168
    Zabezpieczanie zbiorów naukowych w celach ekspozycyjnych    168
    Zabezpieczanie okazów przesyłanych pocztą    169
  
  12. Zielnik karpologiczny    170
    Przedmiot i zakres karpologii    170
    Postać zielnika    171
    Zbieranie próbek w terenie    173
    Dojrzałość diaspor    173
    Astrowate    174
    Kalendarz zbioru próbek karpologicznych    175
    Suszenie i zabezpieczanie    176
    Czystość zbioru    177
    Objętość zbioru    178
    Badania karpologiczne i wyposażenie    178
    Dokumentacja zbiorów    179
    Ikonoteka karpologiczna    179
    Nietrwałe części diaspor    181
    Owoce mięsiste    182
  
  13. Zielnik mszaków    183
    Ochrona gatunkowa mszaków    183
    Zbieranie mszaków    183
    Suszenie mszaków    184
    Postać zielnika briologicznego    184
    Oznaczanie    186
    Hodowle mszaków    188
  
  14. Zielnik porostów    190
    Wymieranie porostów a zielnik    190
    Zbieranie porostów    191
    Uwagi na temat oznaczania porostów    192
    Podstawowe odczynniki i techniki diagnostyczne    192
    Postać zielnika lichenologicznego    193
  
  15. Zielnik grzybów wielkoowocnikowych    195
    Zbiorymikologiczne a ochrona przyrody    195
    Orientacyjny kalendarz zbioru    196
    Zbieranie grzybów wielkoowocnikowych w terenie    197
    Dokumentacja stanowiska i siedliska    198
    Identyfikacja substratu    198
    Badanie i opisywanie grzybów w terenie. Cechy ulotne    199
    Grzyby o owocnikach najbardziej krótkotrwałych    201
    Fotografie i rysunki grzybów    202
    Zbiór kompletny w mikologii    202
    Pozyskiwanie owocników    202
    Przenoszenie okazów    203
    Wysyp zarodników    204
    Konserwowanie owocników    208
    Wykonanie eksykatów    208
    Żel kamionkowy w mikologii    209
    Liofilizacja    211
    Prawidłowo wysuszone owocniki    211
    Zamrażanie okazów zielnikowych    211
    Metoda Herpella-Bohusa    212
    Torebki zielnikowe i objętość eksykatów    214
    Opis zbiorów mikologicznych do celów naukowych    215
    Przegląd cech - podsumowanie    216
    Ważniejsze odczynniki stosowane w mikologii    217
    Zabezpieczanie zbiorów mikologicznych    218
  
  16. Zbiory fitopatologiczne i zielnik grzybów mikroskopijnych    219
    Zbieranie okazów i próbek w terenie    220
    Źródła błędów    223
    Przenoszenie zbiorów w terenie    223
    Suszenie    225
    Opis i przechowywanie zbiorów    225
  
  17. Zielnik śluzorośli    228
    Zbieranie i zabezpieczanie okazów    228
    Suszenie okazów    229
    Hodowle śluzorośli    230
  
  18. Zielnik glonów    233
    Zróżnicowanie metod badawczych w fikologii    233
    Siedliska i zbieranie glonów    233
    Zasuszanie glonów makroskopowych    234
    Zasuszanie ramienic    236
    Zielnikowanie glonów mikroskopijnych    236
    Utrwalacze i konserwanty    237
    Odczynniki chemiczne    238
    Trwałość kolekcji    238
    Ikonoteka fikologiczna    238
  
  19. Wydawnictwa zielnikowe, korespondencja i kronika    241
    Wymiana eksykatów    241
    Treść wydawnictw eksykatowych    242
    Schedy    247
    Charakterystyka kolekcji zielnikowej    247
    Korespondencja i kronika    248
    Monografie zielników    249
  
  20. Prowadzenie badań florystycznych    251
    Cel i zakres badań florystycznych    251
    Spisy florystyczne    253
    Wykorzystanie danych kartograficznych w analizie badanego terenu    254
    Mapy topograficzne    254
    Zdjęcia lotnicze i satelitarne    255
    Mapy geologiczne i glebowe    255
    Mapy hydrologiczne    255
    Mapy leśne    256
    Mapy toponimiczne    256
    Inne mapy    256
    Studia fenologiczne    256
    Studia chorologiczne    257
    Studia literaturowe    257
    Typowanie siedlisk i ich bogactwo gatunkowe    257
    Zasadność studiów nad toponimiką    258
    Trwałość obiektów terenowych jako punktów odniesienia    260
    Systemy kartografii florystycznej    261
    Notowania florystyczne    263
  
  Literatura    265
  Skorowidz rzeczowy    275
  Skorowidz łacińskich nazw taksonów    281
  Skorowidz nazwisk    286
  Słowniczek angielskich pojęć związanych z zielnikiem    287
RozwińZwiń