POLECAMY
-25%
Autor:
Błażej Kmieciak, Damian Krakowiak, Radosław Tymiński, Paweł Drembkowski, Radosław Florek, Ireneusz Jelonek, Marcin Kluś, Karolina Komarnicka-Boberska, Grzegorz Krysztofiuk, Tomasz Kuźma, Dominik Miedziak, Patrycja Pajor, Aleksandra Powierża, Beata Turzańska-Szacoń, Edyta Wasilewska, Jakub Żaczek, Witold Sobejko, Eugeniusz Sobejko
Wydawca:
Format:
Komentarz szczegółowo omawia rozwiązania prawne zawarte w ustawie z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, uwzględniając szeroką praktykę orzeczniczą sądów polskich i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, a także wypowiedzi doktryny. Wiele miejsca poświęcono m.in.: ochronie osób chorych i ich praw, zasadzie przymusowego leczenia, przyjęciu do szpitala psychiatrycznego lub do domu pomocy społecznej, postępowaniu przed sądem opiekuńczym i tajemnicy informacji o stanie zdrowia pacjenta oraz o postępowaniu leczniczym.
Autorzy odpowiadają również na pytania wpływające od Policji i lekarzy do prawników izb lekarskich w sprawie stosowania środków przymusu. Książka przeznaczona jest dla przedstawicieli zawodów prawniczych: sędziów i prokuratorów oraz adwokatów i radców prawnych biorących udział w postępowaniach z udziałem osób z zaburzeniami psychicznymi lub ich dotyczących, a także pracowników naukowych zajmujących się komentowaną materią. Zainteresuje również lekarzy, w szczególności psychiatrów, psychologów klinicznych, seksuologów, oraz kierowników podmiotów leczniczych z zakresu psychiatrii.
Rok wydania | 2023 |
---|---|
Liczba stron | 1144 |
Kategoria | Inne |
Wydawca | Wolters Kluwer Polska SA |
Tłumaczenie | Anna Lisowska, Grzegorz Kowalski |
ISBN-13 | 978-83-8358-205-4 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wykaz skrótów | str. | 61 |
Wstęp | str. | 69 |
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego | str. | 71 |
[Preambuła] | str. | 71 |
Uwagi wprowadzające | str. | 71 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 71 |
I.2. Historia jednostki | str. | 72 |
I.3. Ratio legis | str. | 72 |
Treść normatywna przepisu | str. | 72 |
Rozdział 1 | |
Przepisy ogólne | str. | 77 |
Art. 1. [Organy i instytucje zapewniające ochronę zdrowia psychicznego] | str. | 77 |
Uwagi wprowadzające | str. | 77 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 77 |
I.2. Historia jednostki | str. | 77 |
Treść normatywna przepisu | str. | 78 |
Art. 2. [Zakres przedmiotowy ochrony zdrowia] | str. | 80 |
Uwagi wprowadzające | str. | 81 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 81 |
I.2. Historia jednostki | str. | 81 |
Treść normatywna przepisu | str. | 82 |
II.1. Zadania związane z ochroną zdrowia psychicznego | str. | 83 |
II.2. Zdrowie psychiczne | str. | 83 |
II.3. Promocja zdrowia – definicja | str. | 83 |
II.4. Promocja zdrowia psychicznego – definicja | str. | 84 |
II.5. Kształtowanie postaw społecznych | str. | 84 |
II.6. Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego | str. | 85 |
II.6.1. Istota | str. | 85 |
II.6.2. Czas obowiązywania | str. | 86 |
II.6.3. Adresaci | str. | 86 |
II.6.4. Zakres | str. | 86 |
II.7. Podmioty odpowiedzialne za realizację Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego | str. | 87 |
II.7.1. Rola NFZ w NPOZP | str. | 87 |
II.7.2. Rola ministra właściwego do spraw pracy, zabezpieczenia społecznego i rodziny w NPOZP | str. | 87 |
II.7.3. Rola ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania w NPOZP | str. | 88 |
II.7.4. Zadania Ministra Sprawiedliwości w zakresie NPOZP | str. | 88 |
II.7.5. Zadania ministra właściwego do spraw wewnętrznych w zakresie NPOZP | str. | 88 |
II.7.6. Zadania Ministra Obrony Narodowej w zakresie NPOZP | str. | 88 |
II.7.7. Rola samorządów w NPOZP | str. | 89 |
II.8. Koordynator realizacji Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego | str. | 91 |
II.9. Sposób przyjęcia Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego | str. | 91 |
Art. 3. [Definicje legalne pojęć użytych w ustawie] | str. | 91 |
Uwagi wprowadzające | str. | 93 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 93 |
I.2. Historia jednostki | str. | 93 |
I.3. Ratio legis | str. | 93 |
Treść normatywna przepisu | str. | 94 |
II.1. Pojęcie definicji legalnych | str. | 94 |
II.2. Osoba z zaburzeniami psychicznymi | str. | 95 |
II.3. Szpital psychiatryczny | str. | 98 |
II.4. Dom Pomocy Społecznej | str. | 99 |
II.5. Pojęcie zgody na gruncie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego | str. | 99 |
II.6. Dyspozytor medyczny | str. | 100 |
II.7. Przymus bezpośredni | str. | 103 |
II.8. Przymus bezpośredni a środki przymusu bezpośredniego | str. | 105 |
II.9. Poszczególne formy przymusu bezpośredniego uregulowane w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego | str. | 106 |
II.10. Przymus bezpośredni poza szpitalem psychiatrycznym | str. | 110 |
II.11. Lekarz psychiatra | str. | 110 |
II.12. Uwagi de lege ferenda | str. | 111 |
Art. 4. [Działania zapobiegawcze w zakresie ochrony zdrowia psychicznego] | str. | 112 |
Uwagi wprowadzające | str. | 113 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 113 |
I.2. Historia jednostki | str. | 113 |
Treść normatywna przepisu | str. | 113 |
II.1. Grupy społeczne objęte szczególną ochroną przez ustawodawcę | str. | 113 |
II.2. Katalog otwarty działań ochronnych | str. | 114 |
II.3. Stosowanie działań ochronnych we wskazanych przez ustawodawcę instytucjach | str. | 114 |
II.4. Utworzenie placówek realizujących działania zapobiegawcze | str. | 115 |
II.5. Wspieranie grup samopomocy i innych inicjatyw | str. | 115 |
II.6. Rozwijanie działalności zapobiegawczej przez podmioty lecznicze | str. | 115 |
II.7. Rozwijanie działalności zapobiegawczej w programach przygotowania zawodowego | str. | 116 |
II.8. Działalność naukowa | str. | 116 |
II.9. Ochrona zdrowia psychicznego w mediach | str. | 116 |
Art. 4a. [Rada] | str. | 116 |
Uwagi wprowadzające | str. | 118 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 118 |
I.2. Historia jednostki | str. | 118 |
I.3. Ratio legis | str. | 118 |
Treść normatywna przepisu | str. | 119 |
II.1. Istota Rady do spraw Zdrowia Psychicznego | str. | 119 |
II.2. Zadania Rady do spraw Zdrowia Psychicznego | str. | 119 |
II.3. Funkcja kreacyjna ministra właściwego do spraw zdrowia | str. | 119 |
II.4. Przewodniczący i jego zadania | str. | 120 |
II.5. Członkowie Rady do spraw Zdrowia Psychicznego | str. | 120 |
II.6. Sposób pracy Rady | str. | 122 |
II.7. Zwrot kosztów | str. | 123 |
II.8. Statut Rady do spraw Zdrowia Psychicznego | str. | 124 |
Art. 5. [Formy opieki] | str. | 124 |
Uwagi wprowadzające | str. | 124 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 124 |
I.2. Historia jednostki | str. | 124 |
I.3. Ratio legis | str. | 124 |
Treść normatywna przepisu | str. | 125 |
II.1. Formy opieki nad osobami z zaburzeniami psychicznymi | str. | 125 |
II.2. Zakres opieki nad osobami z zaburzeniami psychicznymi w ramach podstawowej opieki zdrowotnej | str. | 125 |
II.3. Pomoc doraźna | str. | 126 |
II.4. Ambulatoryjne świadczenia specjalistyczne | str. | 126 |
II.5. Opieka środowiskowa | str. | 126 |
II.6. Opieka dzienna | str. | 126 |
Art. 5a. [Zapewnienie kompleksowej opieki] | str. | 127 |
Uwagi wprowadzające | str. | 127 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 127 |
I.2. Historia jednostki | str. | 127 |
I.3. Ratio legis | str. | 127 |
Treść normatywna przepisu | str. | 128 |
II.1. Centrum zdrowia psychicznego | str. | 128 |
II.2. Struktura organizacyjna | str. | 128 |
II.3. Czas realizacji projektu pilotażowego | str. | 129 |
II.4. Zakres świadczeń opieki zdrowotnej | str. | 129 |
II.5. System udzielania świadczeń opieki zdrowotnej | str. | 129 |
II.6. Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w warunkach stacjonarnych psychiatrycznych | str. | 129 |
II.7. Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w warunkach dziennych psychiatrycznych | str. | 130 |
II.8. Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w warunkach ambulatoryjnych | str. | 130 |
II.9. Zakres udzielania pomocy przez centrum zdrowia psychicznego | str. | 131 |
II.10. Koordynator opieki | str. | 132 |
II.11. Rozliczanie centrum | str. | 132 |
Art. 6. [Zakłady prowadzone przez samorząd] | str. | 132 |
Uwagi wprowadzające | str. | 133 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 133 |
I.2. Historia jednostki | str. | 133 |
I.3. Ratio legis | str. | 134 |
Treść normatywna przepisu | str. | 134 |
II.1. Wojewódzkie podmioty lecznicze udzielające świadczeń zdrowotnych w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej | str. | 134 |
II.2. Zadania zlecone | str. | 135 |
II.3. Upoważnienie marszałka województwa | str. | 136 |
II.4. Zakres informacji o upoważnionych lekarzach | str. | 137 |
Art. 6a. [Domy organizowane przez powiat] | str. | 137 |
Uwagi wprowadzające | str. | 138 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 138 |
I.2. Historia jednostki | str. | 138 |
I.3. Ratio legis | str. | 138 |
Treść normatywna przepisu | str. | 138 |
II.1. Domy pomocy społecznej | str. | 138 |
II.2. Podstawy prawne działania domu pomocy społecznej | str. | 139 |
II.3. Przesłanka do umieszczenia w domu pomocy społecznej osoby z zaburzeniami psychicznymi | str. | 139 |
II.4. Postępowanie dotyczące przyznania świadczenia w postaci pobytu w domu pomocy społecznej | str. | 140 |
II.5. Strona w sprawie skierowania do domu pomocy społecznej | str. | 140 |
II.6. Tworzenie domów pomocy społecznej | str. | 141 |
Art. 7. [Zapewnienie nauki, zajęć rewalidacyjno-wychowawczych i rehabilitacji dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo] | str. | 142 |
Uwagi wprowadzające | str. | 143 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 143 |
I.2. Historia jednostki | str. | 143 |
Treść normatywna przepisu | str. | 143 |
II.1. Organizacja nauki i zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży | str. | 143 |
II.2. Rehabilitacja i zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze | str. | 144 |
II.3. Delegacja ustawowa | str. | 144 |
II.4. Sposób organizacji nauki, rehabilitacji i zajęć rewalidacyjno-wychowawczych | str. | 145 |
Art. 8. [Oparcie społeczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi] | str. | 145 |
Uwagi wprowadzające | str. | 146 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 146 |
I.2. Historia jednostki | str. | 146 |
Treść normatywna przepisu | str. | 146 |
II.1. Oparcie społeczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi | str. | 146 |
II.2. Pracownik socjalny w szpitalu psychiatrycznym | str. | 147 |
II.3. Organizacja oparcia społecznego | str. | 148 |
II.4. Formy wsparcia społecznego, Środowiskowe Domy Samopomocy | str. | 149 |
II.5. Orzecznictwo | str. | 151 |
Art. 9. [Dostosowanie usług opiekuńczych do szczególnych potrzeb osób z zaburzeniami psychicznymi] | str. | 153 |
Uwagi wprowadzające | str. | 153 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 153 |
I.2. Historia jednostki | str. | 153 |
Treść normatywna przepisu | str. | 154 |
II.1. Dostosowanie usług opiekuńczych do potrzeb osób z zaburzeniami psychicznymi | str. | 154 |
II.2. Środowiskowe domy samopomocy | str. | 154 |
II.3. Obowiązek udzielenia pomocy osobom z zaburzeniami psychicznymi | str. | 155 |
II.4. Zadanie zlecone gminie | str. | 155 |
Art. 10. [Bezpłatne świadczenia w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej] | str. | 155 |
Zasada bezpłatności świadczeń zdrowotnych dla osób z zaburzeniami psychicznymi | str. | 157 |
Istotna nowelizacja art. 10 u.o.z.p. | str. | 157 |
III. Zakres zastosowania art. 10 u.o.z.p. | str. | 158 |
Produkty lecznicze, wyroby medyczne i środki spożywcze | str. | 158 |
Pacjenci spoza UE | str. | 159 |
Relacja art. 10 u.o.z.p. i przepisów w zakresie świadczeń gwarantowanych | str. | 159 |
VII. Leczenie psychiatryczne a choroby współistniejące | str. | 161 |
Rozdział 2 | |
Badanie, leczenie, rehabilitacja oraz opieka i pomoc | str. | 163 |
Art. 10a. [Prawo do ochrony praw pacjenta] | str. | 163 |
Uwagi wprowadzające | str. | 164 |
I.1. Historia jednostki | str. | 164 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 164 |
I.3. Ratio legis | str. | 164 |
I.4. Treść przepisu | str. | 164 |
Treść normatywna przepisu | str. | 166 |
II.1. Ochrona praw | str. | 166 |
II.2. Miejsce działania rzeczników praw pacjenta szpitala psychiatrycznego | str. | 167 |
II.3. Prawo do świadczeń zdrowotnych udzielanych przez szpital psychiatryczny | str. | 167 |
II.4. Prawo pacjenta z zaburzeniami psychicznymi do informacji | str. | 168 |
II.5. Prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta z zaburzeniami psychicznymi | str. | 169 |
II.6. Prawo pacjenta z zaburzeniami psychicznymi do tajemnicy informacji z nim związanych | str. | 170 |
II.7. Prawo pacjenta z zaburzeniami psychicznymi do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych | str. | 170 |
II.8. Prawo pacjenta do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego | str. | 171 |
II.9. Prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej | str. | 172 |
II.10. Informacja o zakresie działania i sposobie kontaktu z rzecznikiem praw pacjenta szpitala psychiatrycznego | str. | 172 |
Art. 10b. [Zadania rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego] | str. | 172 |
Uwagi wprowadzające | str. | 174 |
I.1. Historia jednostki | str. | 174 |
I.2. Ratio legis | str. | 176 |
Treść normatywna przepisu | str. | 179 |
II.1. Zadania rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego | str. | 179 |
II.2. Uprawnienia rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego | str. | 182 |
Art. 10c. [Wymagania na stanowisku rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego] | str. | 189 |
Uwagi wprowadzające | str. | 190 |
I.1. Historia jednostki | str. | 190 |
I.2. Ratio legis | str. | 193 |
Treść normatywna przepisu | str. | 194 |
II.1. RPPSP i szczególny charakter jego wykształcenia | str. | 194 |
Art. 10d. [Biuro Praw Pacjenta] | str. | 197 |
Uwagi wprowadzające | str. | 197 |
I.1. Historia jednostki | str. | 197 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 197 |
I.3. Treść przepisu | str. | 198 |
Treść normatywna przepisu – pracodawca | str. | 198 |
Art. 11. [Osobiste badanie przed wydaniem orzeczenia] | str. | 198 |
Uwagi wprowadzające | str. | 199 |
I.1. Treść przepisu | str. | 199 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 199 |
I.3. Historia jednostki | str. | 199 |
I.4. Ratio legis | str. | 200 |
Treść normatywna art. 11 ust. 1 | str. | 200 |
II.1. Badanie psychiatryczne jako udzielenie świadczenia zdrowotnego | str. | 200 |
II.2. Wymóg zbadania „osobistego” | str. | 201 |
II.3. Poświadczenie stanu zdrowia psychicznego bez zbadania pacjenta | str. | 209 |
III. Treść normatywna art. 11 ust. 2 | str. | 210 |
Art. 12. [Zasada humanitaryzmu, minimalizacji dolegliwości leczenia] | str. | 211 |
Uwagi wprowadzające | str. | 211 |
I.1. Treść przepisu | str. | 211 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 211 |
I.3. Historia jednostki | str. | 211 |
I.4. Ratio legis | str. | 211 |
Treść normatywna przepisu | str. | 212 |
III. Zasada humanitaryzmu | str. | 212 |
Art. 13. [Swoboda porozumiewania się z rodziną i innymi osobami] | str. | 213 |
Uwagi wprowadzające | str. | 213 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 213 |
I.2. Historia jednostki | str. | 214 |
Treść normatywna przepisu | str. | 214 |
Art. 14. [Zgoda na czasowe przebywanie poza szpitalem psychiatrycznym] | str. | 215 |
Uwagi wprowadzające | str. | 216 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 216 |
I.2. Historia jednostki | str. | 216 |
Treść normatywna przepisu | str. | 216 |
Art. 15. [Zakaz podporządkowania zajęć rehabilitacyjnych w szpitalach psychiatrycznych i domach opieki społecznej celom gospodarczym] | str. | 218 |
Uwagi wprowadzające | str. | 218 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 218 |
I.2. Historia jednostki | str. | 218 |
Treść normatywna przepisu | str. | 219 |
Art. 16. [Zawiadomienie prokuratora o potrzebie ubezwłasnowolnienia osoby] | str. | 222 |
Uwagi wprowadzające | str. | 223 |
I.1. Treść przepisu | str. | 223 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 223 |
I.3. Historia jednostki | str. | 223 |
I.4. Ratio legis | str. | 223 |
Treść normatywna przepisu | str. | 224 |
III. Możliwość ustanowienia pełnomocnika do zawiadomienia prokuratora | str. | 229 |
Termin na zawiadomienie prokuratora | str. | 230 |
Art. 17. [Zawiadomienie sądu opiekuńczego o nienależytym wykonywaniu obowiązków przez przedstawiciela ustawowego osoby ubezwłasnowolnionej] | str. | 231 |
Uwagi wprowadzające | str. | 231 |
I.1. Treść przepisu | str. | 231 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 231 |
I.3. Historia jednostki | str. | 232 |
I.4. Ratio legis | str. | 232 |
Treść normatywna przepisu | str. | 232 |
Art. 18. [Stosowanie przymusu bezpośredniego wobec osób z zaburzeniami psychicznymi] | str. | 237 |
Uwagi wprowadzające | str. | 240 |
I.1. Treść przepisu | str. | 240 |
I.2. Historia jednostki | str. | 241 |
I.3. Ratio legis | str. | 242 |
Treść normatywna przepisu | str. | 242 |
II.1. Zagadnienia wstępne | str. | 242 |
II.1.1. Wymóg ustawowej regulacji | str. | 242 |
II.1.2. Kontrowersje dotyczące nowelizacji z 24.11.2017 r. | str. | 243 |
II.1.3. Terapeutyczny wymiar przymusu bezpośredniego | str. | 245 |
II.1.4. Szczególny charakter przepisów o przymusie bezpośrednim | str. | 246 |
II.1.5. Pojęcie przymusu bezpośredniego | str. | 249 |
II.1.6. Upoważnienie do stosowania przymusu bezpośredniego | str. | 251 |
II.1.7. Kontratyp działania w ramach przyznanych uprawnień | str. | 251 |
II.2. Osoby, wobec których można stosować przymus bezpośredni | str. | 253 |
II.3. Wyjątkowość i fakultatywność stosowania przymusu bezpośredniego | str. | 255 |
II.3.1. Zasada wyjątkowości | str. | 255 |
II.3.2. Zasada fakultatywności | str. | 255 |
II.4. Uprzedzanie o możliwości zastosowania przymusu bezpośredniego | str. | 257 |
II.4.1. Powstanie obowiązku | str. | 257 |
II.4.2. Jednorazowy charakter obowiązku | str. | 259 |
II.4.3. Zakaz prewencyjnego uprzedzania | str. | 259 |
II.4.4. Zakres podmiotowy obowiązku | str. | 260 |
II.4.5. Adresat uprzedzenia | str. | 260 |
II.4.6. Forma uprzedzenia | str. | 261 |
II.4.7. Treść uprzedzenia | str. | 261 |
II.4.8. Dyscyplinujące oddziaływanie uprzedzenia | str. | 262 |
II.4.9. Uprzedzenie a zastosowanie przymusu bezpośredniego | str. | 264 |
II.4.10. Uprzedzenie a wezwanie do właściwego zachowania | str. | 264 |
II.4.11. Odstąpienie od uprzedzenia | str. | 265 |
II.5. Wybór przymusu bezpośredniego możliwie najmniej uciążliwego | str. | 270 |
II.5.1. Zakres podmiotowy obowiązku | str. | 270 |
II.5.2. Przymus bezpośredni możliwie najmniej uciążliwy | str. | 271 |
II.6. Zachowanie szczególnej ostrożności i dbałości o dobro osoby, wobec której stosuje się przymus bezpośredni | str. | 273 |
II.6.1. Zakres podmiotowy i temporalny obowiązku | str. | 273 |
II.6.2. Szczególna ostrożność i dbałość | str. | 274 |
II.7. Ogólna charakterystyka przesłanek materialnych (podstaw faktycznych) stosowania przymusu bezpośredniego | str. | 279 |
II.7.1. Uwagi ogólne | str. | 279 |
II.7.2. Przesłanka ogólna | str. | 280 |
II.7.3. Zbieg przesłanek | str. | 282 |
II.7.4. Prawo do wolności od przymusu bezpośredniego | str. | 282 |
II.8. Okoliczności wymienione w art. 18 ust. 1 pkt 1–3 u.o.z.p. | str. | 283 |
II.8.1. Uwagi ogólne | str. | 283 |
II.8.2. Zamach na życie, zdrowie lub bezpieczeństwo powszechne | str. | 283 |
II.8.3. Niszczenie lub uszkadzanie przedmiotów w sposób gwałtowny | str. | 286 |
II.8.4. Poważne zakłócanie lub uniemożliwianie funkcjonowania zakładu lub jednostki | str. | 290 |
II.9. Przepisy szczególne upoważniające do stosowania przymusu bezpośredniego przy wykonywaniu czynności przewidzianych w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego | str. | 292 |
II.9.1. Uwagi ogólne | str. | 292 |
II.9.2. Konieczność poddania osoby badaniu psychiatrycznemu bez jej zgody | str. | 293 |
II.9.3. Konieczność bezzwłocznego przewiezienia do szpitala osoby poddanej przymusowemu badaniu psychiatrycznemu | str. | 295 |
II.9.4. Konieczność przeprowadzenia zarządzonego przez sąd badania osoby co do potrzeby leczenia jej w szpitalu psychiatrycznym | str. | 296 |
II.9.5. Konieczność bezzwłocznego przewiezienia do szpitala osoby poddanej zarządzonemu przez sąd przymusowemu badaniu psychiatrycznemu | str. | 297 |
II.9.6. Konieczność dokonania niezbędnych czynności leczniczych wobec osoby przyjętej do szpitala psychiatrycznego bez jej zgody | str. | 298 |
II.9.7. Konieczność zapobieżenia samowolnemu oddaleniu się ze szpitala psychiatrycznego przez osobę przyjętą do niego bez jej zgody | str. | 300 |
II.9.8. Konieczność zapobieżenia samowolnemu oddaleniu się z domu pomocy społecznej | str. | 302 |
II.9.9. Konieczność wykonania postanowienia sądu o przyjęciu osoby do domu pomocy społecznej albo szpitala psychiatrycznego | str. | 303 |
II.9.10. Konieczność zatrzymania i przymusowego doprowadzenia zarządzonego przez sąd | str. | 305 |
II.9.11. Uwaga końcowa | str. | 308 |
II.10. Ogólna charakterystyka podmiotów decydujących o zastosowaniu przymusu bezpośredniego | str. | 309 |
II.10.1. Krąg podmiotów decydujących | str. | 309 |
II.10.2. Podmiot decydujący a faktycznie wykonujący przymus bezpośredni | str. | 310 |
II.10.3. Podział podmiotów decydujących | str. | 310 |
II.10.4. Natychmiastowa wykonalność decyzji | str. | 312 |
II.11. Lekarz jako podmiot decydujący o zastosowaniu przymusu bezpośredniego | str. | 312 |
II.11.1. Charakterystyka kompetencji lekarza | str. | 312 |
II.11.2. Inne kompetencje decyzyjne lekarza | str. | 313 |
II.12. Pielęgniarka jako podmiot decydujący o zastosowaniu przymusu bezpośredniego | str. | 313 |
II.12.1. Charakterystyka kompetencji pielęgniarki | str. | 313 |
II.12.2. Inne kompetencje decyzyjne pielęgniarki | str. | 314 |
II.12.3. Wątpliwości interpretacyjne | str. | 314 |
II.12.4. Obowiązek informacyjny pielęgniarki | str. | 315 |
II.12.5. Obowiązek informacyjny kierownika jednostki organizacyjnej pomocy społecznej | str. | 315 |
II.12.6. Termin wykonania obowiązków informacyjnych | str. | 316 |
II.12.7. Forma wykonania obowiązków informacyjnych | str. | 317 |
II.12.8. Bezwzględny charakter obowiązków informacyjnych | str. | 318 |
II.12.9. Zatwierdzanie decyzji pielęgniarki | str. | 318 |
II.13. Kierujący akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych jako podmiot decydujący o zastosowaniu przymusu bezpośredniego | str. | 322 |
II.13.1. Pojęcie kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych | str. | 322 |
II.13.2. Ograniczony zakres kompetencji kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych | str. | 327 |
II.13.3. Warunkowy charakter kompetencji kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych | str. | 328 |
II.13.4. Obowiązek informacyjny kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych | str. | 328 |
II.14. Treść decyzji o zastosowaniu przymusu bezpośredniego | str. | 329 |
II.14.1. Określenie rodzaju przymusu bezpośredniego | str. | 329 |
II.14.2. Ograniczenia w wyborze rodzaju przymusu bezpośredniego | str. | 330 |
II.14.3. Ograniczenia temporalne decyzji o stosowaniu przymusu bezpośredniego | str. | 334 |
II.15. Nadzór nad wykonaniem przymusu bezpośredniego | str. | 337 |
II.15.1. Podmiot nadzorujący i treść nadzoru | str. | 337 |
II.15.2. Nadzór a osobiste wykonywanie zastosowanego przymusu bezpośredniego | str. | 338 |
II.16. Odnotowywanie w dokumentacji medycznej zastosowania przymusu bezpośredniego, uprzedzenia o możliwości jego zastosowania oraz przyczyny odstąpienia od takiego uprzedzenia | str. | 338 |
II.16.1. Zakres przedmiotowy obowiązku odnotowania | str. | 338 |
II.16.2. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku odnotowania | str. | 339 |
II.16.3. Sposób i czas wykonania obowiązku odnotowania | str. | 339 |
II.16.4. Wniosek de lege ferenda | str. | 340 |
II.17. Udzielanie pomocy lekarzowi, pielęgniarce oraz kierującemu akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych przy stosowaniu przymusu bezpośredniego | str. | 341 |
II.17.1. Zakres podmiotowy obowiązku udzielenia pomocy i jego aktualizacja | str. | 341 |
II.17.2. Treść obowiązku udzielenia pomocy | str. | 341 |
II.17.3. Podmiot uprawniony do żądania udzielenia pomocy | str. | 342 |
II.17.4. Wnioskowy charakter udzielanej pomocy | str. | 345 |
II.18. Ocena zasadności zastosowania przymusu bezpośredniego | str. | 345 |
II.18.1. Przedmiot oceny | str. | 345 |
II.18.2. Kryterium oceny | str. | 346 |
II.18.3. Przypadki zastosowania przymusu bezpośredniego podlegające ocenie | str. | 348 |
II.18.4. Podmioty dokonujące oceny | str. | 350 |
II.18.5. Obowiązek dokonania oceny oraz jego powstanie i wygaśnięcie | str. | 352 |
II.18.6. Treść oceny | str. | 353 |
II.18.7. Charakter oceny | str. | 353 |
II.18.8. Termin dokonania oceny | str. | 355 |
II.18.9. Tryb postępowania przy dokonywaniu oceny | str. | 357 |
II.18.10. Odpowiednie stosowanie przepisów do oceny zasadności poddania przymusowemu badaniu psychiatrycznemu | str. | 357 |
II.18.11. Ocena dokonywana przez inne podmioty | str. | 357 |
Art. 18a. [Zasady stosowania przymusu bezpośredniego] | str. | 358 |
Uwagi wprowadzające | str. | 360 |
I.1. Treść przepisu | str. | 360 |
I.2. Historia jednostki | str. | 360 |
I.3. Ratio legis | str. | 360 |
Treść normatywna przepisu | str. | 361 |
II.1. Zasada dopuszczalności kumulacji rodzajów przymusu bezpośredniego | str. | 361 |
II.2. Zasada niezbędności (konieczności) i tymczasowości stosowania przymusu bezpośredniego | str. | 362 |
II.3. Odebranie przedmiotów niebezpiecznych osobie unieruchomionej albo izolowanej | str. | 364 |
II.3.1. Obowiązek odebrania przedmiotów | str. | 364 |
II.3.2. Podmioty zobowiązane do odebrania przedmiotów | str. | 365 |
II.3.3. Przedmioty podlegające odebraniu | str. | 365 |
II.3.4. Granice czasowe odebrania przedmiotów | str. | 367 |
II.4. Kontrola pielęgniarska osoby unieruchomionej albo izolowanej | str. | 368 |
II.4.1. Uwagi ogólne | str. | 368 |
II.4.2. Przedmiot kontroli | str. | 368 |
II.4.3. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku przeprowadzenia kontroli | str. | 369 |
II.4.4. Podmiot zobowiązany do przeprowadzenia kontroli | str. | 369 |
II.4.5. Bezwzględny charakter obowiązku przeprowadzenia kontroli | str. | 371 |
II.4.6. Częstotliwość przeprowadzania kontroli | str. | 373 |
II.4.7. Czynności podejmowane w ramach przeprowadzania kontroli | str. | 374 |
II.5. Zastosowanie unieruchomienia albo izolacji przez lekarza | str. | 375 |
II.5.1. Uwagi ogólne | str. | 375 |
II.5.2. Podstawowy czas stosowania unieruchomienia albo izolacji oraz sposób jego wyznaczania i obliczania | str. | 375 |
II.5.3. Ogólne warunki podjęcia decyzji | str. | 378 |
II.6. Zastosowanie unieruchomienia albo izolacji przez pielęgniarkę | str. | 378 |
II.6.1. Ogólne warunki podjęcia decyzji | str. | 378 |
II.6.2. Obowiązek zawiadomienia lekarza | str. | 380 |
II.6.3. Granice czasowe stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. | 382 |
II.7. Obowiązki zawiadomionego lekarza | str. | 383 |
II.7.1. Obowiązek przeprowadzenia badania | str. | 383 |
II.7.2. Czas przeprowadzenia badania | str. | 386 |
II.7.3. Obowiązek zdecydowania co do dalszego stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. | 387 |
II.8. Decyzja pielęgniarki o zaprzestaniu stosowania przymusu bezpośredniego | str. | 390 |
II.8.1. Zakres przedmiotowy decyzji | str. | 390 |
II.8.2. Przesłanki podjęcia decyzji | str. | 391 |
II.8.3. Udokumentowanie decyzji | str. | 393 |
II.9. Uwagi ogólne dotyczące przedłużenia czasu stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. | 393 |
II.9.1. Przypadki objęte przedłużeniem stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. | 393 |
II.9.2. Granice czasowe przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. | 394 |
II.9.3. Fakultatywność przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. | 394 |
II.9.4. Charakter decyzji o przedłużeniu stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. | 395 |
II.9.5. Udokumentowanie decyzji o przedłużeniu stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. | 396 |
II.9.6. Autonomiczność kompetencji do przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. | 396 |
II.9.7. Nadzór nad wykonywaniem przedłużonego stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. | 396 |
II.10. Przedłużenie stosowania unieruchomienia albo izolacji na dwa pierwsze okresy | str. | 397 |
II.10.1. Podmioty uprawnione do podjęcia decyzji | str. | 397 |
II.10.2. Zbieg uprawnień do podjęcia decyzji | str. | 398 |
II.10.3. Obowiązek przeprowadzenia badania przed podjęciem decyzji | str. | 399 |
II.10.4. Ograniczenia ilościowe i czasowe podjęcia decyzji | str. | 401 |
II.10.5. Wymóg uzyskania opinii lekarza psychiatry przed podjęciem decyzji | str. | 402 |
II.11. Przedłużenie stosowania unieruchomienia albo izolacji na trzeci i kolejne okresy | str. | 402 |
II.11.1. Odmienność procedury | str. | 402 |
II.11.2. Obowiązek przeprowadzenia badania przed podjęciem decyzji | str. | 405 |
II.11.3. Ograniczenia czasowe podjęcia decyzji | str. | 406 |
II.11.4. Wymóg uzyskania opinii lekarza psychiatry przed podjęciem decyzji | str. | 409 |
II.12. Wymóg uzyskania opinii lekarsko-psychiatrycznej | str. | 409 |
II.12.1. Charakterystyka wymogu | str. | 409 |
II.12.2. Zaostrzenie wymogu względem uprzednio obowiązujących przepisów | str. | 411 |
II.12.3. Zastrzeżenia co do sposobu uregulowania wymogu | str. | 412 |
II.12.4. Brak obowiązku udokumentowania spełnienia wymogu | str. | 413 |
II.13. Powiadomienie o długotrwałym stosowaniu unieruchomienia albo izolacji | str. | 414 |
II.13.1. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku powiadomienia | str. | 414 |
II.13.2. Przypadki objęte obowiązkiem powiadomienia | str. | 414 |
II.13.3. Treść obowiązku powiadomienia | str. | 415 |
II.13.4. Podmiot powiadamiany | str. | 415 |
II.13.5. Termin wykonania obowiązku powiadomienia | str. | 418 |
II.13.6. Forma wykonania obowiązku powiadomienia | str. | 418 |
II.13.7. Podmiot zobowiązany do dokonania powiadomienia | str. | 419 |
II.13.9. Jednorazowy charakter obowiązku powiadomienia | str. | 419 |
Art. 18b. [Stosowanie przymusu bezpośredniego w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej; decyzja o przewiezieniu osoby do szpitala psychiatrycznego] | str. | 420 |
Uwagi wprowadzające | str. | 420 |
I.1. Treść przepisu | str. | 420 |
I.2. Historia jednostki | str. | 421 |
I.3. Ratio legis | str. | 421 |
Treść normatywna przepisu | str. | 421 |
II.1. Przesłanki przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji przez pielęgniarkę | str. | 421 |
II.2. Granice czasowe stosowania unieruchomienia albo izolacji w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej | str. | 430 |
II.3. Przedłużenie stosowania unieruchomienia albo izolacji na czas powyżej 8 godzin | str. | 431 |
II.3.1. Wymóg warunków szpitalnych | str. | 431 |
II.3.2. Tryb przedłużenia | str. | 432 |
II.4. Obowiązek powiadomienia przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego | str. | 433 |
II.4.1. Przypadki objęte obowiązkiem powiadomienia | str. | 433 |
II.4.2. Treść obowiązku powiadomienia | str. | 437 |
II.4.3. Podmiot powiadamiany | str. | 438 |
II.4.4. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku powiadomienia | str. | 439 |
II.4.5. Bezwzględny charakter obowiązku powiadomienia | str. | 439 |
II.4.6. Podmiot zobowiązany do powiadomienia | str. | 440 |
II.4.7. Termin wykonania obowiązku powiadomienia | str. | 440 |
II.4.8. Forma wykonania obowiązku powiadomienia | str. | 441 |
Art. 18c. [Odnotowanie zastosowania przymusu bezpośredniego; przekazanie instrukcji o zakresie i sposobie zastosowania przymusu bezpośredniego] | str. | 441 |
Uwagi wprowadzające | str. | 442 |
I.1. Treść przepisu | str. | 442 |
I.2. Historia jednostki | str. | 443 |
I.3. Ratio legis | str. | 443 |
Treść normatywna przepisu | str. | 443 |
II.1. Odnotowanie zastosowania przymusu bezpośredniego w dokumentacji medycznej | str. | 443 |
II.1.1. Uwagi ogólne | str. | 443 |
II.1.2. Rodzaje dokumentacji medycznej, w której dokonuje się odnotowania | str. | 444 |
II.1.3. Rodzaje odnotowywanych zdarzeń | str. | 444 |
II.2. Zamieszczenie informacji o zastosowaniu przymusu bezpośredniego w rejestrze przypadków jego zastosowania | str. | 445 |
II.2.1. Zdarzenia podlegające zarejestrowaniu | str. | 445 |
II.2.2. Prowadzenie rejestru | str. | 446 |
II.2.3. Informacje o zdarzeniu zamieszczane w rejestrze | str. | 447 |
II.2.4. Podmiot odpowiedzialny za zamieszczenie informacji w rejestrze | str. | 450 |
II.2.5. Termin zamieszczenia informacji w rejestrze i forma jego prowadzenia | str. | 451 |
II.3. Kwalifikacje osób wykonujących przymus bezpośredni | str. | 452 |
II.3.1. Wymóg odbycia instruktażu | str. | 452 |
II.3.2. Sposób przeprowadzenia instruktażu | str. | 452 |
II.3.3. Przedmiot instruktażu | str. | 452 |
II.3.4. Jednorazowy charakter obowiązku odbycia instruktażu | str. | 453 |
II.3.5. Uwaga końcowa | str. | 454 |
II.4. Przekazanie instrukcji w zakresie okoliczności, zasad i sposobu stosowania przymusu bezpośredniego | str. | 455 |
II.4.1. Ogólna charakterystyka obowiązku przekazania instrukcji | str. | 455 |
II.4.2. Podmioty odpowiedzialne za przekazanie instrukcji | str. | 456 |
II.4.3. Brak wymogu weryfikacji przyswojenia przekazanych instrukcji | str. | 457 |
II.4.4. Sposób przekazania instrukcji | str. | 457 |
Art. 18d. [Umieszczenie osoby unieruchomionej w odpowiednim pomieszczeniu] | str. | 459 |
Uwagi wprowadzające | str. | 459 |
I.1. Treść przepisu | str. | 459 |
I.2. Historia jednostki | str. | 459 |
I.3. Ratio legis | str. | 460 |
Treść normatywna przepisu | str. | 460 |
II.1. Nakaz umieszczenia osoby unieruchomionej w pomieszczeniu jednoosobowym | str. | 460 |
II.2. Wyjątki od nakazu umieszczenia osoby unieruchomionej w pomieszczeniu jednoosobowym | str. | 462 |
II.2.1. Uwagi ogólne | str. | 462 |
II.2.2. Przesłanki umieszczenia w pomieszczeniu niejednoosobowym | str. | 464 |
Art. 18e. [Pomieszczenia przeznaczone do izolacji] | str. | 470 |
Uwagi wprowadzające | str. | 471 |
I.1. Treść przepisu | str. | 471 |
I.2. Historia jednostki | str. | 471 |
I.3. Ratio legis | str. | 472 |
Treść normatywna przepisu | str. | 472 |
II.1. Urządzenie pomieszczenia przeznaczonego do stosowania izolacji | str. | 472 |
II.1.1. Uwagi ogólne | str. | 472 |
II.1.2. Bezwzględny charakter wymogów co do urządzenia pomieszczenia | str. | 473 |
II.1.3. Wymogi określone w art. 3 pkt 6 lit. d u.o.z.p. | str. | 473 |
II.1.4. Urządzenie pomieszczenia w sposób zabezpieczający przed uszkodzeniem ciała | str. | 474 |
II.1.5. Urządzenie pomieszczenia w sposób odpowiadający wymogom pokoi łóżkowych | str. | 475 |
II.2. Wyposażenie w instalację monitoringu | str. | 478 |
II.2.1. Obowiązek wyposażenia w instalację | str. | 478 |
II.2.2. Wymogi co do instalacji | str. | 479 |
II.2.3. Szczególny charakter regulacji ustanawiającej obowiązek wyposażenia w instalację | str. | 480 |
II.2.4. Wymóg poinformowania o wyposażeniu w instalację | str. | 480 |
II.2.5. Obowiązek wyposażenia w instalację a kontrola z art. 43 u.o.z.p. | str. | 481 |
II.3. Ograniczenia w zakresie monitorowania obrazu | str. | 481 |
II.4. Ograniczenia w zakresie monitorowania dźwięku | str. | 483 |
II.4.1. Uwagi ogólne | str. | 483 |
II.4.2. Informacje objęte tajemnicą spowiedzi | str. | 483 |
II.4.3. Informacje objęte tajemnicą prawnie chronioną | str. | 485 |
II.4.4. Uwaga końcowa | str. | 488 |
II.5. Przetwarzanie danych utrwalonych za pomocą urządzeń monitorujących | str. | 488 |
II.5.1. Uwagi ogólne | str. | 488 |
II.5.2. Dane objęte przetwarzaniem | str. | 489 |
II.5.3. Pojęcie przetwarzania danych | str. | 490 |
II.5.4. Wymóg posiadania upoważnienia | str. | 490 |
II.5.5. Forma upoważnienia | str. | 491 |
II.5.6. Rodzaje upoważnienia | str. | 492 |
II.5.7. Zakres przedmiotowy i podmiotowy upoważnienia | str. | 492 |
II.5.8. Obowiązek zachowania w tajemnicy przetwarzanych danych | str. | 493 |
II.5.9. Upoważnienie do przetwarzania danych wynikające z przepisów szczególnych | str. | 493 |
II.6. Przechowywanie, usuwanie i niszczenie zapisu monitoringu | str. | 493 |
II.6.1. Uwagi ogólne | str. | 493 |
II.6.2. Obowiązek przechowywania zapisu | str. | 494 |
II.6.3. Obowiązek unicestwienia zapisu | str. | 497 |
Art. 18f. [Delegacja ustawowa] | str. | 500 |
Uwagi wprowadzające | str. | 500 |
I.1. Treść przepisu | str. | 500 |
I.2. Historia jednostki | str. | 501 |
I.3. Ratio legis | str. | 501 |
Treść normatywna przepisu | str. | 501 |
II.1. Ogólne zasady wydawania rozporządzeń | str. | 501 |
II.1.1. Wymogi konstytucyjne stawiane przepisom upoważniającym | str. | 501 |
II.1.2. Inne uwarunkowania konstytucyjne wydawania rozporządzeń | str. | 502 |
II.2. Podmiot uprawniony do wydania rozporządzenia | str. | 503 |
II.3. Charakter upoważnienia do wydania rozporządzenia | str. | 505 |
II.3.1. Obowiązek wydania rozporządzenia | str. | 505 |
II.3.2. Niezbędność wydania rozporządzenia dla funkcjonowania ustawy | str. | 505 |
II.4. Zakres spraw przekazanych do uregulowania | str. | 505 |
II.5. Wytyczne co do treści rozporządzenia | str. | 508 |
II.5.1. Potrzeba ochrony praw i godności osoby, wobec której stosowany jest przymus bezpośredni | str. | 508 |
II.5.2. Potrzeba skutecznej oceny zasadności stosowania przymusu bezpośredniego | str. | 509 |
II.6. Treść rozporządzenia | str. | 510 |
II.6.1. Uwagi ogólne | str. | 510 |
II.6.2. Określenie przedmiotu normowania | str. | 511 |
II.6.3. Określenie rodzaju oraz treści dokumentu, w którym odnotowuje się zastosowanie przymusu bezpośredniego | str. | 511 |
II.6.4. Określenie karty zastosowania przymusu bezpośredniego | str. | 515 |
II.6.5. Określenie sposobu przeprowadzania oceny stanu fizycznego | str. | 523 |
II.6.6. Określenie sposobu dokonywania i treści oceny zastosowania przymusu bezpośredniego | str. | 532 |
II.6.7. Określenie statusu karty zastosowania przymusu bezpośredniego oraz oceny stanu fizycznego osoby | str. | 537 |
II.6.8. Przepis intertemporalny | str. | 537 |
II.6.9. Przepis o wejściu w życie | str. | 538 |
Art. 19. [Badanie na zlecenie organu postępowania] | str. | 539 |
Uwagi wprowadzające | str. | 539 |
I.1. Treść przepisu | str. | 539 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 540 |
I.3. Historia jednostki | str. | 540 |
I.4. Ratio legis | str. | 540 |
Treść normatywna przepisu | str. | 540 |
III. Uwagi legislacyjne | str. | 541 |
Art. 20. [Osoby ubezwłasnowolnione częściowo] | str. | 542 |
Uwagi wprowadzające | str. | 542 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 542 |
I.2. Historia jednostki | str. | 542 |
Treść normatywna przepisu | str. | 542 |
II.1. Rola kuratora osoby ubezwłasnowolnionej częściowo | str. | 542 |
II.2. Kurator a prawo pacjenta do depozytu | str. | 543 |
Rozdział 3 | |
Postępowanie lecznicze | str. | 544 |
Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego | str. | 544 |
Art. 21. [Przymusowe badanie psychiatryczne] | str. | 544 |
Uwagi wprowadzające | str. | 545 |
I.1. Treść przepisu | str. | 545 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 545 |
I.3. Historia jednostki | str. | 545 |
I.4. Ratio legis | str. | 546 |
Treść normatywna art. 21 ust. 1 | str. | 546 |
III. Treść normatywna art. 21 ust. 2 | str. | 550 |
Treść normatywna art. 21 ust. 3 | str. | 551 |
Treść normatywna art. 21 ust. 4 | str. | 551 |
Doktryna paternalizmu | str. | 552 |
Art. 22. [Obowiązek uzyskania zgody na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego] | str. | 553 |
Uwagi wprowadzające | str. | 555 |
I.1. Treść przepisu | str. | 555 |
I.2. Historia jednostki | str. | 555 |
Treść normatywna art. 22 ust. 1 | str. | 556 |
II.1. Podstawowe warunki przyjęcia osoby z zaburzeniami psychicznymi do szpitala psychiatrycznego | str. | 556 |
II.2. Skierowanie do szpitala psychiatrycznego | str. | 557 |
II.3. Pisemna zgoda na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby z zaburzeniami psychicznymi | str. | 558 |
II.4. Brak pisemnej zgody na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby z zaburzeniami psychicznymi | str. | 559 |
II.5. Obowiązek zbadania osoby z zaburzeniami psychicznymi przed przyjęciem do szpitala psychiatrycznego | str. | 560 |
II.6. Potwierdzenie przez pacjenta uzyskania informacji związanych z pobytem w szpitalu psychiatrycznym | str. | 561 |
III. Treść normatywna art. 22 ust. 1a | str. | 561 |
Treść normatywna art. 22 ust. 2 | str. | 561 |
IV.1. Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby niezdolnej do wyrażenia zgody lub stosunku do przyjęcia do szpitala psychiatrycznego | str. | 561 |
IV.2. Postępowanie sądowe w sprawie o udzielenie zgody na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego | str. | 562 |
Treść normatywna art. 22 ust. 2a i 2b | str. | 563 |
Treść normatywna art. 22 ust. 2c | str. | 564 |
VII. Treść normatywna art. 22 ust. 3 | str. | 565 |
VIII. Treść normatywna art. 22 ust. 4 | str. | 566 |
Treść normatywna art. 22 ust. 5 | str. | 566 |
Treść normatywna art. 22 ust. 6 | str. | 567 |
Art. 23. [Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego bez zgody pacjenta] | str. | 567 |
Treść przepisu | str. | 568 |
Historia jednostki | str. | 569 |
III. Ratio legis | str. | 569 |
Treść normatywna art. 23 | str. | 570 |
IV.1. Treść normatywna art. 23 ust. 1 | str. | 570 |
IV.1.1. Osoba chora psychicznie | str. | 570 |
IV.1.2. „Możliwość” przyjęcia do szpitala psychiatrycznego | str. | 573 |
IV.1.3. Brak zgody wymaganej w art. 22 u.o.z.p. | str. | 573 |
IV.1.4. Bezpośrednie zagrożenie własnego życia albo życia lub zdrowia innych osób. Zachowanie dotychczasowe | str. | 576 |
IV.1.5. Związek przyczynowy pomiędzy chorobą psychiczną a bezpośrednim zagrożeniem | str. | 579 |
IV.2. Treść normatywna art. 23 ust. 2 | str. | 580 |
IV.3. Treść normatywna art. 23 ust. 3 | str. | 582 |
IV.4. Treść normatywna art. 23 ust. 4 | str. | 583 |
IV.5. Treść normatywna art. 23 ust. 5 | str. | 585 |
Stosowanie i cel komentowanej regulacji | str. | 586 |
Przyjęcie w trybie nagłym a odpowiedzialność karna, cywilna i zawodowa | str. | 588 |
VI.1. Odpowiedzialność karna | str. | 588 |
VI.2. Odpowiedzialność cywilna | str. | 589 |
VI.3. Odpowiedzialność zawodowa | str. | 590 |
Art. 24. [Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego bez zgody pacjenta w przypadku bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia] | str. | 590 |
Uwagi wprowadzające | str. | 591 |
I.1. Treść przepisu | str. | 591 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 591 |
I.3. Historia jednostki | str. | 592 |
I.4. Ratio legis | str. | 592 |
Treść normatywna przepisu | str. | 593 |
II.1. Uprawnienie do diagnostycznego przyjęcia do szpitala psychiatrycznego bez zgody pacjenta | str. | 593 |
II.2. Zakres podmiotowy przepisu | str. | 594 |
II.3. Pojęcie „bez zgody wymaganej w art. 22 u.o.z.p.” | str. | 597 |
II.4. Pojęcie „bezpośredniego zagrożenia własnego życia albo życia lub zdrowia innych osób” | str. | 597 |
II.5. Pojęcie „zachowania dotychczasowego” | str. | 598 |
II.6. Przesłanki uzasadniające diagnostyczne przyjęcie do szpitala psychiatrycznego | str. | 598 |
III. Pobyt w szpitalu – cel, czas, przebieg, czynności towarzyszące | str. | 598 |
Podmioty uprawnione do podjęcia decyzji o diagnostycznym przyjęciu do szpitala psychiatrycznego | str. | 601 |
Art. 25. [Sądowa kontrola nad przymusowym umieszczeniem w szpitalu psychiatrycznym] | str. | 602 |
Uwagi wprowadzające | str. | 602 |
I.1. Treść przepisu | str. | 602 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 602 |
I.3. Historia jednostki | str. | 602 |
I.4. Ratio legis | str. | 603 |
Treść normatywna art. 25 ust. 1 | str. | 604 |
III. Treść normatywna art. 25 ust. 2 | str. | 609 |
Czynności sądu w trybie art. 25 | str. | 612 |
Uczestnicy postępowania przed sądem opiekuńczym | str. | 613 |
Wykładnia art. 25 | str. | 614 |
Art. 26. [Późniejsze wyrażenie zgody na pobyt w szpitalu psychiatrycznym] | str. | 616 |
Uwagi wprowadzające | str. | 617 |
I.1. Treść przepisu | str. | 617 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 617 |
I.3. Historia jednostki | str. | 617 |
I.4. Ratio legis | str. | 617 |
Treść normatywna art. 26 ust. 1 | str. | 618 |
III. Treść normatywna art. 26 ust. 2 | str. | 622 |
Czynności sądu w trybie art. 26 | str. | 623 |
Uwagi legislacyjne | str. | 623 |
Art. 27. [Zawiadomienie szpitala o postanowieniu w przedmiocie umieszczenia w nim osoby bez jej zgody] | str. | 624 |
Uwagi wprowadzające | str. | 625 |
I.1. Treść przepisu | str. | 625 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 625 |
I.3. Historia jednostki | str. | 625 |
I.4. Ratio legis | str. | 625 |
Treść normatywna przepisu | str. | 625 |
II.1. Zawiadomienie szpitala psychiatrycznego przez sąd | str. | 625 |
II.2. Postanowienie o braku podstaw do przyjęcia do szpitala psychiatrycznego | str. | 627 |
III. Uwagi legislacyjne | str. | 627 |
Art. 28. [Cofnięcie zgody na pobyt w szpitalu psychiatrycznym] | str. | 628 |
Uwagi wprowadzające | str. | 628 |
I.1. Treść przepisu | str. | 628 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 628 |
I.3. Historia jednostki | str. | 628 |
I.4. Ratio legis | str. | 628 |
Treść normatywna przepisu | str. | 629 |
III. Uwagi legislacyjne | str. | 631 |
Art. 29. [Wnioskowy tryb przyjęcia do szpitala psychiatrycznego] | str. | 631 |
Uwagi wprowadzające | str. | 632 |
I.1. Treść przepisu | str. | 632 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 632 |
I.3. Historia jednostki | str. | 632 |
I.4. Ratio legis | str. | 632 |
Treść normatywna | str. | 633 |
II.1. Uwagi ogólne | str. | 633 |
II.2. Przesłanka choroby psychicznej | str. | 633 |
II.3. Dodatkowe przesłanki | str. | 635 |
II.4. Właściwość sądu | str. | 636 |
II.5. Legitymacja czynna | str. | 636 |
II.6. Legitymacja czynna innych podmiotów | str. | 636 |
II.7. Kryteria oceny przesłanek | str. | 637 |
III. Uwagi legislacyjne | str. | 638 |
Art. 30. [Dodatkowe wymogi formalne wniosku o przyjęcie do szpitala psychiatrycznego] | str. | 638 |
Uwagi wprowadzające | str. | 639 |
I.1. Treść przepisu | str. | 639 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 639 |
I.3. Historia jednostki | str. | 639 |
I.4. Ratio legis | str. | 639 |
Treść normatywna przepisu | str. | 640 |
II.1. Wymogi formalne wniosku | str. | 640 |
II.2. Obowiązek dołączenia orzeczenia lekarza psychiatry | str. | 640 |
II.3. Wezwanie do usunięcia braków | str. | 641 |
II.4. Wszczęcie postępowania pomimo braku orzeczenia lekarza psychiatry | str. | 641 |
II.5. Wyznaczenie rozprawy | str. | 643 |
Art. 30a. [uchylony] | str. | 643 |
Art. 30b. [Rejestr osób przyjętych do szpitala] | str. | 643 |
Uwagi wprowadzające | str. | 645 |
I.1. Treść przepisu | str. | 645 |
I.2. Historia jednostki | str. | 645 |
Treść normatywna art. 30b | str. | 645 |
II.1. Obowiązek prowadzenia rejestru osób przyjętych do szpitala psychiatrycznego | str. | 645 |
II.2. Układ danych zawartych w rejestrze szpitala psychiatrycznego | str. | 646 |
II.3. Sposób prowadzenia rejestru w szpitalu psychiatrycznym | str. | 646 |
II.4. Tajemnica danych zawartych w rejestrze szpitala psychiatrycznego i sposób ich udostępniania | str. | 646 |
II.5. Obowiązki związane z prowadzeniem rejestru jako dokumentacji zbiorczej szpitala psychiatrycznego | str. | 647 |
Art. 31. [Stosowanie do trybu wnioskowego przepisów o postępowaniu z urzędu w przedmiocie przymusowego przyjęcia do szpitala psychiatrycznego] | str. | 647 |
Uwagi wprowadzające | str. | 647 |
I.1. Treść przepisu | str. | 647 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 647 |
I.3. Historia jednostki | str. | 648 |
I.4. Ratio legis | str. | 648 |
Treść normatywna art. 31 | str. | 651 |
II.1. Przesłanki zmiany trybu przyjęcia do szpitala psychiatrycznego | str. | 651 |
II.2. Obowiązek zmiany trybu przyjęcia do szpitala psychiatrycznego | str. | 652 |
II.3. Zakres czasowy zmiany trybu przyjęcia do szpitala psychiatrycznego | str. | 653 |
II.4. Forma decyzji o zmianie trybu przyjęcia do szpitala psychiatrycznego | str. | 653 |
II.5. Właściwość miejscowa sądu | str. | 654 |
II.6. Sposób zakończenia postępowania prowadzonego w trybie art. 29 u.o.z.p. | str. | 655 |
Art. 32. [Stosowanie przymusu bezpośredniego przy przyjęciu do szpitala psychiatrycznego, na obserwację lub w razie cofnięcia zgody na umieszczenie w szpitalu psychiatrycznym] | str. | 656 |
Uwagi wprowadzające | str. | 656 |
I.1. Treść przepisu | str. | 656 |
Treść normatywna art. 32 | str. | 656 |
III. Sposoby zastosowania przymusu bezpośredniego | str. | 657 |
Postępowanie lecznicze w stosunku do osoby leczonej bez jej zgody | str. | 658 |
Art. 33. [Podejmowanie czynności leczniczych wobec osób przyjętych do szpitala psychiatrycznego bez zgody] | str. | 658 |
Uwagi wprowadzające | str. | 658 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 658 |
I.2. Historia jednostki | str. | 658 |
Treść normatywna przepisu | str. | 659 |
II.1. Niezbędne czynności lecznicze | str. | 659 |
II.2. Planowane postępowanie lecznicze | str. | 661 |
II.3. Wykaz świadczeń zdrowotnych stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta, których udzielenie wymaga zgody | str. | 662 |
II.4. Wniosek o nakazanie wypisania | str. | 663 |
Art. 34. [Stosowanie przymusu bezpośredniego przy dokonywaniu czynności leczniczych] | str. | 663 |
Uwagi wprowadzające | str. | 664 |
I.1. Treść przepisu | str. | 664 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 664 |
I.3. Historia jednostki | str. | 665 |
I.4. Ratio legis | str. | 665 |
Treść normatywna przepisu | str. | 666 |
II.1. Uprawnienie do stosowania przymusu bezpośredniego | str. | 666 |
II.2. Zakres podmiotowy przepisu | str. | 667 |
II.3. Pojęcie „bez zgody” | str. | 668 |
II.4. Katalog środków przymusu bezpośredniego | str. | 669 |
II.5. Przesłanki uzasadniające stosowanie przymusu bezpośredniego | str. | 670 |
II.6. Samowolne opuszczenie szpitala psychiatrycznego | str. | 671 |
III. Podmioty uprawnione do podjęcia decyzji o stosowaniu przymusu bezpośredniego na podstawie art. 34 u.o.z.p. | str. | 671 |
Konieczność odnotowania w dokumentacji medycznej faktu zastosowania przymusu bezpośredniego | str. | 672 |
Możliwość stosowania art. 34 u.o.z.p. wobec pacjentów przyjętych na podstawie art. 29 ust. 1 u.o.z.p. | str. | 672 |
Możliwość stosowania art. 34 u.o.z.p. wobec pacjentów przyjętych na podstawie art. 24 ust. 1 u.o.z.p. | str. | 674 |
Wypisanie ze szpitala psychiatrycznego osoby przebywającej tam bez jej zgody | str. | 675 |
Art. 35. [Zasady wypisywania ze szpitala psychiatrycznego pacjenta przyjętego bez jego zgody] | str. | 675 |
Uwagi wprowadzające | str. | 675 |
I.1. Treść przepisu | str. | 675 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 675 |
I.3. Ratio legis | str. | 676 |
Treść normatywna przepisu | str. | 676 |
II.1. Decyzja o wypisaniu ze szpitala | str. | 676 |
II.2. Zgoda pacjenta na dalszy pobyt w szpitalu psychiatrycznym | str. | 677 |
II.3. Zawiadomienie sądu opiekuńczego | str. | 677 |
Art. 36. [Wniosek o nakazanie wypisania ze szpitala psychiatrycznego] | str. | 677 |
Uwagi wprowadzające | str. | 678 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 678 |
I.2. Historia jednostki | str. | 678 |
Treść normatywna przepisu | str. | 678 |
II.1. Wniosek o nakazanie wypisania | str. | 678 |
II.2. Krąg osób uprawnionych do złożenia wniosku | str. | 680 |
II.3. Wniosek do sądu opiekuńczego | str. | 681 |
Art. 37. [Wyłączenie stosowania przepisów o postępowaniu leczniczym] | str. | 681 |
Uwagi wprowadzające | str. | 682 |
I.1. Uwagi systemowe | str. | 682 |
I.2. Historia jednostki | str. | 682 |
Treść normatywna przepisu | str. | 682 |
Rozdział 4 | |
Przyjęcie do domu pomocy społecznej | str. | 683 |
Art. 38. [Warunki przyjęcia do domu pomocy społecznej] | str. | 683 |
Art. 39. [Umieszczenie w domu pomocy społecznej pomimo braku zgody] | str. | 684 |
Uwagi wprowadzające | str. | 684 |
I.1. Treść przepisu | str. | 684 |
I.2. Uwagi systemowe | str. | 685 |
I.3. Historia jednostki | str. | 685 |
I.4. Ratio legis | str. | 686 |
I.5. Uwagi legislacyjne. | str. | 686 |
Treść normatywna przepisu | str. | 687 |
II.1. Jednolitość instytucji domów pomocy społecznej w systemie prawnym | str. | 688 |
II.1.1. Założenia aksjologiczne instytucji DPS zawarte w ustawie o pomocy społecznej | str. | 691 |
II.1.2. Zasady interpretacji przepisów ustawy o ochronie zdrowia psychicznego | str. | 692 |
II.1.3. Możliwość stosowania przepisów art. 38 i 39 u.o.z.p. wobec obywateli innych państw | str. | 693 |
II.2. Inne instytucje świadczące pomoc osobom niezdolnym do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych niebędące DPS | str. | 693 |
II.2.1. ZOL | str. | 694 |
II.2.1.1. Umieszczenie w ZOL na oddziale psychiatrycznym a stosowanie przepisów art. 38 i 39 u.o.z.p. | str. | 695 |
II.2.1.2. Umieszczenie w ZOL na oddziale ogólnym a stosowanie przepisów art. 38 i 39 u.o.z.p. | str. | 695 |
II.2.2. Placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku – prowadzone w ramach działalności gospodarczej (art. 67 i n. u.p.s. – rozdział 3 działu II u.p.s.) | str. | 698 |
II.3. Podstawy prawne przyjęcia do DPS w polskim systemie prawnym a umieszczenie na podstawie art. 38 i 39 u.o.z.p. | str. | 699 |
II.3.1. Zasady przyjęcia do domu pomocy społecznej uregulowane w ustawie o pomocy społecznej a zasady przyjęcia do DPS na podstawie art. 38 i 39 u.o.z.p. | str. | 700 |
II.3.1.1. Zbieżność regulacji | str. | 700 |
II.3.1.2. Różnice w zakresie ww. regulacji | str. | 703 |
II.3.2. Wzajemny stosunek podstaw przyjęcia do DPS uregulowanych w art. 38 i 39 u.o.z.p. oraz w art. 54 ust. 1 u.p.s. | str. | 704 |
II.3.3. Ratio legis ustanowienia odrębnych podstaw przyjęcia do DPS w przepisach art. 38 i 39 u.o.z.p. oraz art. 54 ust. 1 u.p.s. | str. | 705 |
II.3.4. Umieszczenie w DPS jako jednolita instytucja prawna w kontekście podstaw umieszczenia w DPS | str. | 707 |
II.3.5. Tzw. dobrowolne i przymusowe umieszczenie w DPS | str. | 709 |
II.3.6. Przepis art. 54 ust. 4 u.p.s. jako ewentualna podstawa prawna umieszczenia w DPS bez zgody | str. | 711 |
II.3.7. Podstawy przyjęcia do domu pomocy społecznej uregulowane w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi | str. | 714 |
II.3.8. Małoletni i nieletni | str. | 716 |
II.3.8.1. Regulacja zawarta w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym | str. | 716 |
II.3.8.1.1. Możliwość umieszczenia osoby małoletniej w DPS na podstawie uznania, że wskazane w przepisie art. 109 § 2 pkt 5 k.r.o. placówki są tożsame z DPS | str. | 717 |
II.3.8.1.2. Możliwość umieszczenia osoby małoletniej w DPS na podstawie otwartego katalogu zarządzeń opiekuńczych wydawanych na mocy art. 109 § 2 k.r.o. | str. | 718 |
II.3.8.2. Regulacja w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz w ustawie o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich | str. | 719 |
II.3.8.2.1. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich | str. | 719 |
II.3.8.2.2. Ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich | str. | 721 |
II.3.9. Wzajemny stosunek podstaw prawnych umieszczenia w DPS | str. | 723 |
II.3.10. Znaczenie podstawy prawnej umieszczenia w DPS | str. | 724 |
III. Znaczenie woli (zgody) dla możliwości umieszczenia w DPS | str. | 724 |
III.1. Znaczenie woli osoby, która miałaby zostać umieszczona w DPS | str. | 725 |
III.2. Możliwość umieszczenia w DPS osoby z pominięciem jej woli | str. | 726 |
III.2.1. Regulacja konstytucyjna | str. | 726 |
III.2.2. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych | str. | 727 |
III.2.3. Stanowisko Europejskiego Trybunału Praw Człowieka | str. | 727 |
III.2.4. Regulacja ustawowa | str. | 728 |
III.2.4.1. Zasada dobrowolności umieszczenia w DPS | str. | 728 |
III.2.4.2. Wyjątki od zasady dobrowolności umieszczenia w DPS | str. | 729 |
Umieszczenia w DPS a wymogi ustawowe w zakresie woli (zgody) | str. | 730 |
IV.1. Umieszczenie w DPS za zgodą | str. | 730 |
IV.1.1. Czyja zgoda na umieszczenie w DPS jest potrzebna | str. | 730 |
IV.1.2. Realizacja wymogu wyrażenia zgody | str. | 731 |
IV.1.3. Umieszczenie w DPS za zgodą – konfiguracje proceduralne | str. | 731 |
IV.1.4. Status przedstawiciela ustawowego | str. | 732 |
IV.2. Brak wymogu zgody osoby umieszczanej w DPS | str. | 734 |
IV.2.1. Sytuacje, w których dla umieszczenia w DPS nie jest wymagana zgoda osoby, której dotyczy umieszczenie | str. | 734 |
IV.2.2. Zasady umieszczenia w DPS osoby, której zgoda na to umieszczenie nie jest wymagana | str. | 735 |
IV.3. Umieszczenie w DPS z pominięciem woli osoby umieszczanej | str. | 736 |
IV.4. Umieszczenie w DPS bez zgody | |