POLECAMY
Redakcja:
Mateusz Cybulski, Napoleon Waszkiewicz, Elżbieta Krajewska-Kułak, Kornelia Kędziora-Kornatowska
Wydawca:
Format:
epub, mobi, ibuk
II uaktualnione i rozszerzone wydanie publikacji o ugruntowanej pozycji na rynku wydawniczym.
Autorami publikacji są wybitni eksperci w dziedzinie psychiatrii, psychologii klinicznej oraz geriatrii, autorytety naukowe w Polsce i poza granicami kraju.
W książce uwzględniono najważniejsze problemy dotyczące zaburzeń psychicznych w grupie osób w wieku podeszłym. Omówiono główne choroby psychiczne występujące w grupie osób powyżej 60. roku życia, z uwzględnieniem uzależnień, podstawowe zasady pielęgnowania pacjentów psychogeriatrycznych, a także kluczowe zagadnienia z zakresu neurorehabilitacji oraz psychogerontologii.
Publikacja stanowi kompendium wiedzy psychiatryczno-psychologiczno-rehabilitacyjnej dla specjalistów w zakresie medycyny i psychologii, a także dla studentów tych kierunków.
Rok wydania | 2022 |
---|---|
Liczba stron | 380 |
Kategoria | Pielęgniarstwo |
Wydawca | PZWL Wydawnictwo Lekarskie |
ISBN-13 | 978-83-01-22521-6 |
Numer wydania | 2 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
1. Zagadnienia związane z psychiką osób w wieku podeszłym. Psychopatologia Dominika Dudek | 1 |
1.1. Wprowadzenie | 1 |
1.2. Czynniki psychologiczno-społeczne związane ze starzeniem się | 3 |
1.3. Starzenie się mózgu i procesy neurodegeneracyjne. Zaburzenia psychoorganiczne | 5 |
1.3.1. Otępienie | 6 |
1.3.2. Majaczenie | 6 |
1.3.3. Inne zaburzenia psychoorganiczne | 7 |
1.4. Choroby somatyczne | 8 |
1.5. Zmiany w obrazie psychopatologicznym zaburzeń, które rozpoczęły sięwe wcześniejszych okresach życia | 9 |
1.6. Podsumowanie | 11 |
2. Zaburzenia otępienne w populacji osób powyżej 60. roku życia Kornelia Kędziora-Kornatowska, Anna Polak-Szabela 13 | |
2.1. Wprowadzenie | 13 |
2.2. Definicja | 13 |
2.3. Epidemiologia | 15 |
2.4. Etiopatogeneza | 16 |
2.5. Obraz kliniczny | 17 |
2.5.1. Otępienie w chorobie Alzheimera | 18 |
2.5.2. Otępienie z ciałami Lewy’ego | 19 |
2.5.3. Otępienie naczyniopochodne | 19 |
2.5.4. Otępienie czołowo-skroniowe | 20 |
2.5.5. Otępienie w chorobie Parkinsona | 20 |
2.6. Rozpoznanie | 20 |
2.7. Leczenie | 22 |
2.8. Podsumowanie | 24 |
3. Choroba Alzheimera jako najczęstsza postać otępienia Maria Barcikowska | 27 |
3.1. Definicja | 27 |
3.2. Epidemiologia | 27 |
3.3. Etiopatogeneza | 27 |
3.4. Obraz kliniczny | 29 |
3.5. Badania dodatkowe w diagnostyce choroby Alzheimera | 30 |
3.5.1. Badanie genetyczne | 31 |
3.5.2. Markery biochemiczne | 32 |
3.6. Obraz kliniczny choroby Alzheimera – charakterystyka trzech stadiów choroby | 32 |
3.6.1. Pierwsze stadium choroby Alzheimera (2–5 lat) | 32 |
3.6.2. Drugie stadium choroby Alzheimera (2–12 lat) | 33 |
3.6.3. Trzecie stadium choroby Alzheimera (1–3 lata) | 33 |
3.7. Kryteria diagnostyczne rozpoznawania choroby Alzheimera | 35 |
3.8. Różnicowanie | 39 |
3.8.1. Otępienie naczyniopochodne i mieszane MIXED | 39 |
3.8.2. Otępienie z ciałami Lewy’ego | 39 |
3.8.3. Otępienie czołowo-skroniowe | 41 |
3.8.4. Choroba Creutzfeldta-Jakoba (CJD) | 41 |
3.8.5. Zespół Hakima | 41 |
3.9. Leczenie choroby Alzheimera | 41 |
3.10. Podsumowanie | 43 |
4. Zaburzenia psychotyczne u osób starszych Wojciech Kosmowski, Aleksander Araszkiewicz 45 | |
4.1. Wprowadzenie | 45 |
4.2. Definicja | 45 |
4.3. Epidemiologia | 46 |
4.4. Etiopatogeneza | 48 |
4.5. Obraz kliniczny | 48 |
4.6. Rozpoznanie | 51 |
4.7. ICD-10 a ICD-11 | 56 |
4.8. Leczenie | 62 |
4.9. Podsumowanie | 65 |
5. Choroba afektywna dwubiegunowa u pacjentów w podeszłym wieku Tadeusz Parnowski | 69 |
5.1. Wprowadzenie | 69 |
5.2. Definicja | 69 |
5.3. Epidemiologia | 69 |
5.4. Etiopatogeneza | 70 |
5.5. Trudności w rozpoznawaniu CHAD o późnym początku | 73 |
5.5.1. Epizody depresyjne i/lub maniakalne u chorego z rozpoznaną CHAD z wczesnym początkiem, występujące po 50. roku życia | 74 |
5.5.2. Wystąpienie po raz pierwszy zespołu depresyjnego i/lub maniakalnego po 50. roku życia | 75 |
5.5.3. Związek depresji i manii z chorobami somatycznymi oraz czynnikami jatrogennymi | 76 |
5.6. Kryteria diagnostyczne i obraz kliniczny | 78 |
5.7. Kryteria diagnostyczne depresji i manii naczyniowej | 79 |
5.8. Leczenie | 82 |
5.9. Podsumowanie | 84 |
6. Zaburzenia depresyjne wśród osób starszych Leszek Bidzan 87 | |
6.1. Wprowadzenie | 87 |
6.2. Epidemiologia | 90 |
6.2.1. Epizod depresyjny | 91 |
6.2.2. Dystymia | 91 |
6.2.3. Depresje psychotyczne | 92 |
6.2.4. Depresja nawracająca | 92 |
6.2.5. Objawy depresyjne („mała depresja”) | 93 |
6.3. Objawy depresyjne w przebiegu zaburzeń funkcji poznawczych | 93 |
6.4. Rokowanie | 94 |
6.5. Terapia zaburzeń depresyjnych | 95 |
6.5.1. Ogólne zasady | 95 |
6.5.2. Neuroleptyki (leki przeciwpsychotyczne) | 97 |
6.5.3. Elektrowstrząsy | 98 |
6.6. Podsumowanie | 98 |
7. Zaburzenia lękowe wśród osób starszych Agata Szulc, Anna Mosiołek | 101 |
7.1. Wprowadzenie | 101 |
7.2. Definicja | 102 |
7.3. Epidemiologia | 104 |
7.4. Etiopatogeneza | 105 |
7.4.1. Czynniki biologiczne | 105 |
7.4.2. Psychologiczne przyczyny wystąpienia lęku u osób w podeszłym wieku | 105 |
7.4.3. Choroby somatyczne | 106 |
7.4.4. Leki i substancje | 106 |
7.5. Obraz kliniczny | 107 |
7.6. Rozpoznanie | 107 |
7.6.1. Zespół lęku napadowego | 107 |
7.6.2. Fobia | 109 |
7.6.3. Zaburzenia lękowe uogólnione (GAD) | 109 |
7.6.4. Zaburzenia depresyjne i lękowe mieszane | 111 |
7.6.5. Zaburzenia związane ze stresem | 111 |
7.7. Leczenie zaburzeń lękowych w podeszłym wieku | 112 |
7.7.1. Psychoterapia w zaburzeniach lękowych wieku podeszłego | 112 |
7.7.2. Farmakoterapia | 112 |
7.8. Ryzyko związane ze stosowaniem farmakoterapii u pacjentów w podeszłym wieku | 113 |
7.9. Podsumowanie | 114 |
8. Zaburzenia psychosomatyczne wśród osób starszych Agata Orzechowska, Aleksandra Skiba, Piotr Gałecki 117 | |
8.1. Wprowadzenie | 117 |
8.2. Definicja | 117 |
8.3. Klasyfikacja | 119 |
8.3.1. Zaburzenia somatyzacyjne i zjawisko somatyzacji w wieku podeszłym | 119 |
8.3.2. Zaburzenia hipochondryczne | 121 |
8.3.3. Ból psychogenny | 122 |
8.3.4. Neurastenia | 122 |
8.4. Leczenie | 123 |
8.5. Podsumowanie | 125 |
9. Zaburzenia snu w grupie seniorów Wojciech Jernajczyk | 127 |
9.1. Wprowadzenie | 127 |
9.2. Elektroencefalografia i polisomnografia | 127 |
9.3. Znaczenie biologiczne snu | 129 |
9.4. Neurobiologia snu | 130 |
9.4.1. Proces C | 130 |
9.4.2. Proces S | 131 |
9.5. Ewolucja obrazu snu w zależności od wieku | 132 |
9.6. Sen osób w wieku senioralnym | 133 |
9.7. Zaburzenia snu w wieku senioralnym | 136 |
9.7.1. Bezsenność | 136 |
9.7.2. Zaburzenia okołodobowego rytmu sen–czuwanie | 137 |
9.7.3. Zaburzenia oddychania we śnie | 138 |
9.7.4. Periodyczne ruchy kończyn we śnie i zespół niespokojnych nóg | 138 |
9.8. Choroby przebiegające z zaburzeniem funkcji poznawczych | 139 |
9.8.1. Choroba Alzheimera (AD) | 139 |
9.8.2. Choroba Parkinsona (PD) | 139 |
9.9. Podsumowanie | 140 |
10. Zaburzenia seksualne wśród osób w podeszłym wieku Zbigniew Lew-Starowicz | 143 |
10.1. Wprowadzenie | 143 |
10.2. Seksualność w podeszłym wieku | 144 |
10.2.1. Uwarunkowania biologiczne | 144 |
10.2.2. Uwarunkowania psychiczne | 145 |
10.2.3. Uwarunkowania kulturowe | 146 |
10.3. Zaburzenia seksualne wśród osób w podeszłym wieku | 147 |
10.3.1. Badania epidemiologiczne | 147 |
10.4. Najczęściej spotykane przyczyny zaburzeń seksualnych | 147 |
10.4.1. Cukrzyca | 148 |
10.4.2. Choroba niedokrwienna serca i zawał mięśnia sercowego | 148 |
10.4.3. Nadciśnienie tętnicze | 148 |
10.4.4. Udar mózgu | 149 |
10.4.5. Choroba Alzheimera i inne zespoły otępienne | 149 |
10.4.6. Choroby prostaty | 149 |
10.4.7. Zaburzenia hormonalne | 149 |
10.4.8. Depresja | 150 |
10.4.9. Leki | 150 |
10.5. Klinika zaburzeń seksualnych wśród osób w podeszłym wieku | 151 |
10.5.1. Wytrysk opóźniony | 151 |
10.5.2. Zaburzenia erekcji | 151 |
10.5.3. Wytrysk przedwczesny | 152 |
10.5.4. Hipoaktywne zaburzenia pożądania seksualnego u mężczyzn (hipolibidemia) | 152 |
10.5.5. Zaburzenia pożądania i podniecenia u kobiet | 153 |
10.5.6. Ból genitalno-miedniczny | 153 |
10.5.7. Zaburzenia orgazmu u kobiet | 153 |
10.6. Promocja zdrowia seksualnego wśród osób w podeszłym wieku | 154 |
10.7. Podsumowanie | 155 |
11. Uzależnienie od alkoholu wśród osób starszych Elżbieta Trypka, Joanna Rymaszewska | 157 |
11.1. Wprowadzenie | 157 |
11.2. Definicja | 157 |
11.3. Epidemiologia | 159 |
11.4. Etiopatogeneza | 159 |
11.5. Objawy kliniczne | 159 |
11.6. Niebezpieczeństwa związane z nadużywaniem substancji odurzających u osób starszych | 161 |
11.7. Rozpoznanie | 161 |
11.8. Leczenie | 163 |
11.9. Podsumowanie | 165 |
12. Uzależnienie od leków w populacji osób starszych Agnieszka Kułak-Bejda, Napoleon Waszkiewicz | 167 |
12.1. Wprowadzenie | 167 |
12.2. Wielochorobowość i polipragmazja w grupie seniorów | 168 |
12.3. Podstawowe informacje o uzależnieniach od leków | 171 |
12.4. Problem nadużywania i uzależnienia od leków w populacji osób starszych | 172 |
12.4.1. Benzodiazepiny i tzw. leki „Z” | 172 |
12.4.2. Opiody | 174 |
12.4.3. Leki OTC | 177 |
12.5. Objawy sugerujące uzależnienie od leków | 178 |
12.5.1. Uzależnienie od leków a alkohol | 180 |
12.5.2. Postępowanie w uzależnieniu od leków | 182 |
12.5.3. Profilaktyka uzależnień w grupie seniorów | 185 |
12.6. Podsumowanie | 186 |
13. Uzależnienia behawioralne u osób w podeszłym wieku Anna Konopka, Jerzy Samochowiec | 189 |
13.1. Wprowadzenie | 189 |
13.2. Definicja | 189 |
13.3. Epidemiologia | 190 |
13.4. Etiopatogeneza | 191 |
13.5. Obraz kliniczny wybranych zaburzeń | 191 |
13.5.1. Patologiczny hazard | 191 |
13.5.2. Szkodliwe używanie i uzależnienie od internetu oraz nowych technologii | 192 |
13.5.3. Zaburzenie związane z grami oraz uzależnienie od mediów społecznościowych | 194 |
13.5.4. Uzależnienie od zakupów | 194 |
13.5.5. Patologiczne zbieractwo | 195 |
13.5.6. Szkodliwe używanie telewizji | 196 |
13.6. Leczenie | 197 |
13.7. Podsumowanie | 198 |
14. Problem samobójstw wśród seniorów Marta Makara-Studzińska, Justyna Morylowska-Topolska | 201 |
14.1. Wprowadzenie | 201 |
14.2. Definicje, terminologia | 201 |
14.3. Epidemiologia zachowań samobójczych u osób w wieku podeszłym | 203 |
14.4. Czynniki ryzyka samobójczego | 204 |
14.4.1. Czynniki ochronne | 206 |
14.5. Ocena ryzyka samobójstwa | 207 |
14.6. Narzędzia do oceny ryzyka samobójstwa | 208 |
14.7. Zapobieganie samobójstwom osób w wieku podeszłym | 209 |
14.8. Postępowanie z osobami z wysokim ryzykiem samobójczym | 212 |
14.9. Podsumowanie | 213 |
15. Wpływ pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 na zdrowie psychiczne osób starszych Janusz Heitzman 215 | |
15.1. Wprowadzenie | 215 |
15.2. Predyspozycje osób starszych do zachorowania na COVID-19 | 216 |
15.3. Wpływ wirusa SARS-CoV-2 na ośrodkowy układ nerwowy osób starszych | 216 |
15.4. Potraumatyczne zaburzenia psychiczne po zachorowaniu na COVID-19 i w trakcie leczenia | 217 |
15.5. Leczenie zaburzeń psychicznych w przebiegu COVID-19 | 219 |
15.6. Zaburzenia psychiczne u osób w wieku podeszłym po przebytej infekcji COVID-19 | 219 |
15.7. Zaburzenia psychiczne po bezpośredniej społecznej konfrontacji z pandemią COVID-19 | 220 |
15.8. Podsumowanie | 222 |
16. Farmakologia w psychogeriatrii – możliwości i ograniczenia Jerzy Leszek | 225 |
16.1. Wprowadzenie | 225 |
16.2. Specyfika patologii wieku podeszłego | 225 |
16.3. Stosowanie leków w podeszłym wieku | 227 |
16.4. Ryzyko działań niepożądanych | 227 |
16.5. Zaprzestanie farmakoterapii | 229 |
16.6. Najczęstsze nieprawidłowości leczenia w starszym wieku | 229 |
16.6.1. Nadużywanie leków | 230 |
16.6.2. Nieodpowiednie stosowanie leków | 230 |
16.6.3. Zażywanie zbytecznego leku | 231 |
16.6.4. Brak ordynacji leków pomimo wskazań klinicznych | 231 |
16.7. Jatrogenny zespół geriatryczny | 233 |
16.8. Zakończenie | 233 |
16.9. Podsumowanie | 235 |
17. Wybrane aspekty pielęgnowania pacjentów psychogeriatrycznych Marta Muszalik | 237 |
17.1. Wprowadzenie | 237 |
17.2. Charakterystyka pacjentów geriatrycznych z zaburzeniami w zakresie zdrowia psychicznego | 238 |
17.3. Diagnoza pielęgniarska pacjenta psychogeriatrycznego i proces pielęgnowania | 240 |
17.4. Model diagnozy pielęgniarskiej pacjenta geriatrycznego z zaburzeniami psychicznymi | 241 |
17.5. Podsumowanie | 242 |
18. Teoretyczne podstawy współczesnych metod neurorehabilitacji wśród pacjentów w podeszłym wieku Agnieszka Gorzkowska, Monika Rudzińska-Bar, Joanna Siuda, Grzegorz Opala | 251 |
18.1. Wprowadzenie | 251 |
18.2. Choroby neurologiczne wieku podeszłego | 251 |
18.2.1. Choroba Parkinsona | 251 |
18.3. Wybrane problemy psychogeriatryczne w neurorehabilitacji | 260 |
18.3.1. Zaburzenia nastroju | 260 |
18.3.2. Neurorehabilitacja u chorych z depresją, zespołami lękowymi i apatią | 262 |
18.3.3. Neurorehabilitacja u chorych z zaburzeniami funkcji poznawczych | 263 |
18.6. Podsumowanie | 265 |
19. Praktyczne aspekty neurorehabilitacji chorych w podeszłym wieku Iwona Sarzyńska-Długosz | 269 |
19.1. Wprowadzenie | 269 |
19.2. Neurorehabilitacja w geriatrii | 269 |
19.3. Upadki | 270 |
19.4. Niedożywienie | 275 |
19.5. Praktyczne aspekty rehabilitacji po udarze mózgu | 277 |
19.6. Praktyczne aspekty rehabilitacji osób z chorobą Parkinsona | 278 |
19.7. Praktyczne aspekty rehabilitacji osób z zespołami otępiennymi | 279 |
19.8. Podsumowanie | 280 |
20. Diagnostyka i rehabilitacja neuropsychologiczna osób z chorobami otępiennymi Maria Pąchalska | 283 |
20.1. Wprowadzenie | 283 |
20.2. Istota otępienia | 284 |
20.2.1. Asymetria związanego z wiekiem spadku zdolności poznawczych u osób z otępieniem i u osób zdrowych w wieku senioralnym | 284 |
20.2.2. Kryteria diagnostyczne otępienia (zaburzeń neuropoznawczych) według DSM-5 | 286 |
20.2.3. Istota otępienia (zaburzeń funkcji neuropoznawczych) według DSM-5 | 286 |
20.3. Problematyka diagnozy zaburzeń funkcji neuropoznawczych | 287 |
20.3.1. Diagnostyka zaburzeń funkcji neuropoznawczych oparta na obserwacjach klinicznych i badaniach naukowych | 288 |
20.3.2. Diagnoza zaburzeń procesów neuropoznawczych zgodnie z kryteriami diagnostycznymi DSM-5 | 289 |
20.3.3. Nowe neurotechnologie w diagnostyce osób z otępieniem | 295 |
20.4. Rehabilitacja neuropsychologiczna osób z otępieniem | 298 |
20.4.1. Klasyczne techniki treningowe wykorzystywane w terapii neuropsychologicznej zaburzeń neuropoznawczych | 299 |
20.4.2. Nowe formy neuroterapii dla osób z otępieniem | 302 |
20.4.3. Neurofeedback | 302 |
20.4.4. Przykład zastosowania neurofeedbacku w praktyce klinicznej | 303 |
20.4.5. Magnetyczna stymulacja śródczaszkowa w terapii osób z otępieniem | 304 |
20.4.6. Bezpośrednia stymulacja prądem stałym w terapii osób z otępieniem | 304 |
20.4.7. Przebieg terapii neuropsychologicznej | 305 |
20.4.8. Efekty terapii neuropsychologicznej | 306 |
20.5. Podsumowanie | 306 |
21. Potrzeby i reakcje psychiczne na perspektywę śmierci w przebiegu choroby u osób starszych Krystyna de Walden-Gałuszko 309 | |
21.1. Wprowadzenie | 309 |
21.2. Potrzeby ludzi starszych na tle aktualnej sytuacji społeczno-kulturalnej | 310 |
21.3. Problem śmierci | 311 |
21.4. Reakcje i postawy wobec śmierci | 312 |
21.5. Możliwości pomocy ludziom starszym w zmierzaniu się z problemem śmierci | 318 |
21.6. Podsumowanie | 320 |
22. Wybrane psychologiczne aspekty procesu starzenia się i starości Stanisława Steuden | 321 |
22.1. Wprowadzenie | 321 |
22.2. Czynniki demograficzne i ich konsekwencje społeczne | 322 |
22.3. Koncepcje wyjaśniające proces starzenia się | 323 |
22.4. Zmiany biologiczne | 325 |
22.5. Psychologiczny wymiar starości | 326 |
22.6. Teorie przystosowania do starości | 327 |
22.7. Doświadczanie własnej starości | 330 |
22.8. Podsumowanie | 333 |
23. Psychologiczne aspekty radzenia sobie z chorobami i ograniczeniami w starości Krzysztof Owczarek | 335 |
23.1. Wprowadzenie | 335 |
23.2. Organizacja percepcji u starszych ludzi | 337 |
23.3. Emocje starszych osób | 340 |
23.4. Obiektywne problemy i subiektywny punkt widzenia | 341 |
23.5. Choroby i problemy związane z ograniczeniem sprawności umysłowej i fizycznej | 344 |
23.6. Reakcja na zmiany w leczeniu | 345 |
23.7. Nieprzestrzeganie zasad leczenia | 347 |
23.8. Zagadnienia związane z ruchem i aktywnością fizyczną u osób w starszym wieku | 349 |
23.9. Dieta w okresie starzenia się | 350 |
23.10. Zjawisko wypalenia dotyczące otoczenia osób w podeszłym wieku | 353 |
23.11. Zakończenie | 354 |
23.12. Podsumowanie | 356 |
Skorowidz | 359 |