INNE EBOOKI AUTORA
Autor:
Wydawca:
Format:
ibuk
Monografia dotyczy decentralizacji fiskalnej i jej ograniczającej roli w procesach rozrastania się sektora publicznego, które określa się Lewiatanem. Nawiązano w niej do tzw. hipotezy Lewiatana sformułowanej przez J. M. Buchanana w odniesieniu do zdecentralizowanych struktur finansów publicznych. Przedmiotem rozważań są procesy decentralizacji fiskalnej w szerokim ujęciu: ekonomicznym, politycznym, administracyjnym, socjologicznym i przestrzennym. Analizy oparto w dużym stopniu na dorobku federalizmu fiskalnego. Celem publikacji jest pogłębienie dorobku teoretycznego w zakresie wykorzystania procesów decentralizacji jako mechanizmu hamowania niebezpiecznego zjawiska Lewiatana. Dokonano również przeglądu dotychczasowych badań empirycznych oraz zweryfikowano pozytywnie podstawową hipotezę badawczą mówiącą, iż decentralizacja fiskalna oparta na wypracowanych w doktrynie finansów publicznych założeniach jakościowych ma pozytywny wpływ na efektywność sektora publicznego oraz ogranicza państwo Lewiatana. W opracowaniu uwzględniono współczesne wyzwania procesów decentralizacji fiskalnej, takie jak koncepcja ESG (Environmental – Social – Governance) oraz długookresowe konsekwencje pandemii. Rozważania mają charakter interdyscyplinarny i kończą się propozycją włączenia procesów decentralizacji fiskalnej do nowego paradygmatu finansów zrównoważonych.
Rok wydania | 2022 |
---|---|
Liczba stron | 308 |
Kategoria | Publikacje darmowe |
Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego |
ISBN-13 | 978-83-8220-803-0 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp | 9 |
Rozdział 1. Podsektor samorządowy jako element sektora publicznego w kontekście ryzyka czynników niefinansowych (ESG) | 15 |
1.1. Istota oraz specyfika sektora publicznego w otoczeniu lokalnym i globalnym | 15 |
1.2. Wpływ czynników niefinansowych (ESG) na sektor publiczny i finanse publiczne | 23 |
1.3. Efektywność sektora publicznego na różnych szczeblach władz publicznych | 25 |
1.4. Problemy rozmiarów sektora publicznego i ich konsekwencje: prawo Wagnera, zjawisko flypaper effect i hipoteza Lewiatana | 33 |
1.5. Problem rozrastania się sektora publicznego: ujęcie historyczno-statystyczne | 39 |
1.6. Administracja publiczna i rola czynnika ludzkiego w sektorze publicznym | 51 |
1.7. Potencjał administracyjny jako wyznacznik procesów decentralizacji | 61 |
1.8. Komparatystyka filozofii sektora publicznego w wybranych systemach: triada państwa, samorządu terytorialnego i rynku | 63 |
Rozdział 2. Konieczność a uwarunkowania i bariery decentralizacji fiskalnej | 73 |
2.1. Pojęcie, zakres i instrumenty polityki fiskalnej | 73 |
2.1.1. Wąskie i szerokie pojęcie polityki fiskalnej | 73 |
2.1.2. Tradycyjne instrumenty polityki fiskalnej a instrumenty polityki fiskalnej w warunkach decentralizacji | 75 |
2.1.3. Przyczyny i konsekwencje hybrydyzacji finansów publicznych oraz polityki fiskalnej w systemach zdecentralizowanych | 79 |
2.2. Pojęcie i wybrane aspekty decentralizacji oraz decentralizacji fiskalnej | 81 |
2.2.1. Niejednorodność pojęcia decentralizacji fiskalnej i pojęcia pokrewne | 81 |
2.2.2. Aspekt polityczny decentralizacji | 85 |
2.2.3. Aspekty ekonomiczno-finansowy oraz administracyjny decentralizacji | 86 |
2.2.4. Aspekt socjologiczny decentralizacji | 90 |
2.2.5. Aspekty: terytorialny, przestrzenny i geograficzny | 93 |
2.3. Decentralizacja fiskalna w kontekście jej konieczności i ograniczeń | 95 |
2.4. Uwarunkowania decentralizacji fiskalnej w różnych modelach finansów publicznych | 102 |
2.4.1. Kwestie ustrojowe i konstytucyjne: kraje unitarne a kraje federalne | 102 |
2.4.2. Modele decentralizacji fiskalnej: jednolity system podatkowy a konkurencja podatkowa | 109 |
2.5. Specyfika, cechy i konstrukcja podatków lokalnych | 113 |
2.6. Podatki środowiskowe i instrumenty fiskalne w polityce klimatycznej oraz możliwości ich decentralizacji | 116 |
Rozdział 3. Nowe zarządzanie publiczne w warunkach decentralizacji fiskalnej | 121 |
3.1. Tradycyjne i nowoczesne zarządzanie publiczne: koncepcje good governance i public governance | 121 |
3.2. Początki i ewolucja koncepcji nowego zarządzania publicznego | 124 |
3.3. Nowe zarządzanie publiczne w podsektorze samorządowym (w kontekście doświadczeń brytyjskich) | 134 |
3.4. Potencjał administracyjny a decentralizacja fiskalna i problem asymetrii decentralizacji | 136 |
3.5. Budżetowanie partycypacyjne i budżetowanie zadaniowe jako narzędzia zmian proefektywnościowych | 141 |
3.6. Podejście ortodoksyjne w koncepcji nowego zarządzania publicznego a dostosowania iteracyjne | 153 |
3.7. Nowe zarządzanie publiczne i decentralizacja a problem korupcji | 158 |
Rozdział 4. Decentralizacja państwa i decentralizacja fiskalna a hipoteza Lewiatana | 163 |
4.1. Pojęcie hipotezy Lewiatana i jej ewolucja | 163 |
4.2. Wpływ decentralizacji na ograniczenie zjawiska Lewiatana w świetle wyników badań empirycznych | 166 |
4.3. Wybrane badania iluzji fiskalnych, zjawiska flypaper effect i hipotezy Lewiatana poświęcone Polsce | 176 |
4.4. Niejednoznaczność wyników badań empirycznych poświęconych wpływowi decentralizacji fiskalnej na rozmiary sektora publicznego i finansów publicznych | 191 |
4.5. Wpływ decentralizacji na lepszą alokację zasobów oraz wzrost gospodarczy | 199 |
4.6. Teoria agencji a konkurencja podatkowa i rozrost sektora publicznego | 202 |
4.7. Wydatki sztywne i elastyczne a metody planowania budżetowego – luka w relacjach procesu budżetowego i celach polityki publicznej | 209 |
4.8. Rola planowania budżetowego, procesu przeglądu wydatków oraz strategii wydatkowania środków publicznych | 214 |
4.9. Racjonalizacja i kontrola gospodarki finansowej samorządu terytorialnego w kontekście koncepcji prawa naturalnego i pozytywnego | 220 |
4.10. Kryzys COVID-19 a państwo Lewiatana | 227 |
Rozdział 5. Modele i współczesne wyzwania w procesach decentralizacji fiskalnej | 231 |
5.1. Decentralizacja fiskalna w modelach scentralizowanym, zdecentralizowanym i mieszanym | 231 |
5.2. Endogeniczne i egzogeniczne uwarunkowania optymalizacji decentralizacji fiskalnej | 239 |
5.3. Ewolucja teorii federalizmu fiskalnego a demokracja bezpośrednia i pośrednia | 242 |
5.4. Konsekwencje transferów i miękkich ograniczeń budżetowych | 248 |
5.5. Wyzwania i potencjalne kierunki skutecznej polityki fiskalnej w warunkach decentralizacji | 251 |
5.6. Konceptualizacja reform sektora publicznego w warunkach decentralizacji | 256 |
5.7. Nowa ekonomia instytucjonalna i jej wpływ na podejście do reformowania sektora publicznego i decentralizacji fiskalnej | 262 |
5.8. Systematyczny i skokowy wzrost wydatków publicznych | 267 |
5.8.1. Wpływ starzejących się społeczeństw i zmian demograficznych na wzrost Lewiatana oraz opiekuńczych funkcji państwa | 267 |
5.8.2. Wpływ rozwoju ekonomiczno-społecznego, funkcji państwa i demokracji na wzrost państwa Lewiatana | 272 |
5.8.3. Propozycja włączenia decentralizacji sektora publicznego i decentralizacji fiskalnej do paradygmatu finansów zrównoważonych. Próba syntezy | 278 |
Zakończenie | 283 |
Bibliografia | 287 |
Spis tabel i rysunków | 307 |