Co łączy Erika Satie, firmę Muzak, Briana Eno i audiomarketing? Na czym polega percepcyjny efekt „tapety akustycznej”? W jaki sposób muzyka ulokowana na peryferiach uwagi odbiorcy może stać się narzędziem ukrytej perswazji a nawet manipulacji? To wybrane pytania, które kształtują oś dyskursu wokół problematyki inżynierii akustycznej w przestrzeni publicznej i wybranych koncepcji muzyki tła (artystycznych i funkcjonalnych).

Książka stanowi próbę interdyscyplinarnego spojrzenia na kulturę muzyczną XX i XXI wieku przez pryzmat „tapety akustycznej”. Autorka wskazuje powiązania między koncepcjami funkcjonalnymi, w których muzyka tła jest instrumentem społecznego wpływu (Muzak i audiomarketing), a koncepcjami artystycznymi (Erik Satie i musique d’ameublement, Brian Eno i muzyka ambient) w zamyśle kompozytorskim nastawionymi na tworzenie neutralnego tła. Podejmuje problematykę inżynierii akustycznej w przestrzeni publicznej, łącząc trzy zasadnicze perspektywy badawcze: muzykologiczną, psychologiczną i marketingową, z uwzględnieniem podejścia teoretycznego, historycznego i empirycznego.

Autorka adresuje swoją publikację do studentów i badaczy zainteresowanych psychologią muzyki, muzykologią i marketingiem, praktyków poszukujących czynników odpowiadających za skuteczność bądź fiasko strategii nadawcy, a także samych odbiorców, którzy chcą zrozumieć mechanizmy wpływu peryferyjnych bodźców muzycznych na swoje zachowania w życiu codziennym.

[…] książka stanowi oryginalne i pod wieloma względami wręcz unikalne studium […] obejmujące szerokie spektrum zagadnień koncentrujących się wokół psychologicznie i marketingowo warunkowanych form komunikowania o wyraźnie instrumentalnym charakterze […]. Autorka ukazuje rzadko spotykaną umiejętność zespolenia różnych, niekiedy odległych od siebie płaszczyzn analityczno-interpretacyjnych. (Z recenzji dr hab. Justyny Humięckiej-Jakubowskiej, prof. UAM)

[…] Autorka stawia […] wiele ważnych pytań badawczych dotyczących sposobu zarządzania przez nadawcę uwagą słuchową odbiorcy znajdującego się w określonym miejscu w celu osiągnięcia tzw. efektu „tapety akustycznej”, roli relacji pomiędzy właściwościami strukturalnymi muzyki, historyczno-społecznym kontekstem oraz zakładanymi przez nadawcę funkcjami muzyki tła w tym procesie, czy wreszcie tego, czy efekt muzyki tła to rezultat docelowy, czy też element procesu perswazji lub wręcz manipulacji. (Z recenzji prof. dr hab. Edyty Rudawskiej)

*********

Music on the Periphery of Attention. From Musique d’ameublement to Audiomarketing

The book is an attempt to obtain the interdisciplinary insight into the musical culture of the 20th and 21st centuries through the prism of "acoustic wallpaper". The author indicates the connections between functional concepts, in which background music is an instrument of social influence (Muzak and audiomarketing), and artistic concepts (Erik Satie and musique d'ameublement, Brian Eno and ambient music) intended to create a neutral background filling the public space. She deals with the issues of acoustic engineering in the public space, combining three basic research perspectives: musicological, psychological and marketing, taking into account theoretical, historical and empirical approaches.

*********

Sylwia Makomaska – adiunkt w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, absolwentka muzykologii na UW (2002) oraz politologii w Collegium Civitas (2003). Stopień doktora nauk humanistycznych (2008) uzyskała na podstawie dysertacji na temat słuchu absolutnego.
Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół szeroko rozumianej psychologii muzyki oraz roli muzyki w komunikacji społecznej rozpatrywanej z perspektywy interdyscyplinarnej. Autorka ponad 40 artykułów naukowych i popularnonaukowych. W latach 2017-2021 kierownik projektu badawczego „»Tapeta akustyczna« w przestrzeni publicznej – od musique d’ameublement do audiomarketingu”, finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki.

---------

Sylwia Makomaska – an assistant professor at the Institute of Musicology at the University of Warsaw.

• Brian Eno
• audiomarketing
• tapeta akustyczna
• muzyka ambient
• musique d’ameublement
• muzyka tła
• Muzak
• Erik Satie
• acoustic wallpaper
• background music
• ambient music