POLECAMY
-24%
Autor:
Małgorzata Masternak-Kubiak, Mariusz Jabłoński, Ryszard Balicki, Anna Śledzińska-Simon, Michał Bernaczyk, Artur Ławniczak, Krzysztof Wygoda, Marta Kłopocka-Jasińska, Olga Hałub-Kowalczyk, Sylwia Jarosz-Żukowska, Justyna Węgrzyn
Wydawca:
Format:
Podręcznik prezentuje ogół zagadnień składających się na akademicki wykład prawa konstytucyjnego, w szczególności: • zasady i analizę stale kształtującej się praktyki ustrojowej, • modelowe i koncepcyjne założenia i rozwiązania systemowe, • wolności i prawa jednostki, • stany nadzwyczajne, • problemy i wątpliwości związane z praktycznym tworzeniem oraz stosowaniem postanowień Konstytucji i aktów rozwijających jej postanowienia w polskim porządku prawnym.
Publikacja uwzględnia orzecznictwo organów władzy sądowniczej i innych organów rozstrzygających, krajowych i międzynarodowych. Przeanalizowano również mechanizmy funkcjonowania państwa oraz tworzenia prawa uwzględniające 25-letnie obowiązywanie Konstytucji RP, z odniesieniem się do sytuacji wynikającej ze specyfiki prawodawstwa antycovidowego.
Systematyka podręcznika pomaga stopniowo zdobywać i pogłębiać potrzebną wiedzę z obszaru prawa konstytucyjnego przez studentów wydziałów prawa i administracji, pomoże również usystematyzować wiedzę wszystkim zainteresowanym omawianymi zagadnieniami.
Autorami są pracownicy Katedry Prawa Konstytucyjnego Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. Doświadczeni dydaktycy, autorzy wielu opracowań dotyczących różnych zagadnień z obszaru prawa konstytucyjnego, mający doświadczenie praktyczne związane z piastowaniem funkcji publicznych i wykonywaniem prawniczych zawodów zaufania publicznego.
Rok wydania | 2021 |
---|---|
Liczba stron | 552 |
Kategoria | Inne |
Wydawca | Wolters Kluwer Polska SA |
ISBN-13 | 978-83-8246-982-0 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wykaz skrótów | str. | 15 |
Literatura podstawowa | str. | 19 |
Przedmowa | str. | 21 |
Rozdział I | |
Polski konstytucjonalizm i jego źródła | str. | 25 |
1. Pojęcie konstytucjonalizmu (Michał Bernaczyk) | str. | 25 |
1.1. Wprowadzenie | str. | 25 |
1.2. Definiowanie konstytucjonalizmu | str. | 26 |
1.3. Konstytucjonalizm a rządy prawa | str. | 31 |
2. Geneza i ewolucja ustawodawstwa konstytucyjnego (Artur Ławniczak) | str. | 37 |
2.1. Powstawanie polskiego ustawodawstwa konstytucyjnego | str. | 37 |
2.2. Konstytucja (Ustawa Rządowa) z 3.05.1791 r | str. | 39 |
2.3. Między Konstytucją 3 maja a konstytucjami II Rzeczypospolitej | str. | 43 |
3. Sformalizowany ustrój polityczny po II wojnie światowej (Artur Ławniczak | str. | 44 |
3.1. Powojenne konstytucyjne przemiany | str. | 44 |
3.2. Inkorporacja rozwiązań obcych | str. | 46 |
Rozdział II | |
Materialne a formalne obowiązywanie Konstytucji RP | str. | 49 |
1. Pojęcie i klasyfikacja konstytucji (Michał Bernaczyk | str. | 50 |
2. Procedura uchwalania i zmiany konstytucji (Mariusz Jabłoński) | str. | 64 |
2.1. Pojęcie i rodzaje zmian konstytucji | str. | 64 |
2.2. Gwarancje ustrojowe stabilności konstytucji | str. | 69 |
2.3. Wymogi formalne | str. | 70 |
2.3.1. Znaczenie systematyki konstytucji w kontekście modyfikacji jej treści | str. | 70 |
2.3.2. Wniesienie projektu i uchwalenie ustawy | str. | 70 |
2.3.3. Przeprowadzenie referendum w sprawie przyjęcia ustawy o zmianie Konstytucji | str. | 73 |
2.3.4. Dopuszczalność przeprowadzenia referendum przedkonstytucyjnego | str. | 76 |
3. Zagadnienie „przełamywania” postanowień Konstytucji RP (Mariusz Jabłoński | str. | 78 |
4. Wykładnia (interpretacja) Konstytucji RP (Michał Bernaczyk) | str. | 84 |
5. Konstytucyjne aspekty akcesji Polski do Unii Europejskiej (Ryszard Balicki) | str. | 93 |
Rozdział III | |
Zasady ustrojowe w ustawie zasadniczej | str. | 97 |
1. Forma państwa a system rządów (Artur Ławniczak) | str. | 100 |
2. Ustrój państwowy | str. | 102 |
2.1. Wprowadzenie (Ryszard Balicki) | str. | 102 |
2.2. Dobro wspólne (Mariusz Jabłoński) | str. | 103 |
2.3. Demokratyczne państwo prawne (Anna Śledzińska-Simon) | str. | 107 |
2.3.1. Wprowadzenie | str. | 107 |
2.3.2. Formalne i materialne rozumienie demokratycznego państwa prawnego | str. | 110 |
2.3.3. Praworządność w ujęciu porównawczym | str. | 112 |
2.4. Zasada państwa jednolitego (unitarnego) (Ryszard Balicki) | str. | 113 |
2.5. Zasada zwierzchnictwa Narodu (Olga Hałub-Kowalczyk) | str. | 114 |
2.6. Zasada republikańskiej formy rządów (Małgorzata Masternak--Kubiak) | str. | 115 |
2.7. Zasada zrównoważonego rozwoju (Małgorzata Masternak-Kubiak) | str. | 118 |
2.8. Zasada legalizmu (Mariusz Jabłoński, Olga Hałub-Kowalczyk) | str. | 121 |
2.9. Zasada nadrzędności konstytucji (Michał Bernaczyk) | str. | 122 |
2.10. Przestrzeganie prawa międzynarodowego (Małgorzata Masternak--Kubiak) | str. | 128 |
2.11. Zasada podziału władzy (Krzysztof Wygoda) | str. | 133 |
2.12. Pluralizm polityczny (Artur Ławniczak) | str. | 135 |
2.13. Społeczeństwo obywatelskie (Mariusz Jabłoński) | str. | 136 |
2.13.1. Definiowanie społeczeństwa obywatelskiego | str. | 136 |
2.13.2. Determinanty definiowania treści konstytucyjnej zasady | str. | 137 |
2.14. Zakaz istnienia organizacji totalitarnych i autorytarnych (Krzysztof Wygoda) | str. | 140 |
2.15. Wolność mediów (Sylwia Jarosz-Żukowska) | str. | 141 |
2.16. Konstytucyjne determinanty decentralizacji i samorządności (Mariusz Jabłoński) | str. | 145 |
3. Zasady ustroju społeczno-gospodarczego w Konstytucji RP (Sylwia Jarosz-Żukowska) | str. | 148 |
3.1. Wprowadzenie | str. | 148 |
3.2. Zasada społecznej gospodarki rynkowej | str. | 149 |
3.3. Ochrona własności i dziedziczenia | str. | 153 |
3.3.1. Konstytucjonalizacja własności – wprowadzenie | str. | 153 |
3.3.2. Ujęcie ochrony własności i dziedziczenia w Konstytucji RP | str. | 154 |
3.3.3. Podmiot i przedmiot ochrony | str. | 154 |
3.3.4. Konstytucyjnie dopuszczalne formy ingerencji w sferę własności | str. | 157 |
3.4. Zasada wolności działalności gospodarczej | str. | 161 |
3.5. Zasada ochrony gospodarstw rodzinnych | str. | 165 |
3.6. Ochrona pracy w Konstytucji RP | str. | 166 |
3.7. Ochrona małżeństwa, rodziny, macierzyństwa i rodzicielstwa (Anna Śledzińska-Simon) | str. | 168 |
3.7.1. Wprowadzenie | str. | 168 |
3.7.2. Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny | str. | 169 |
3.7.3. Rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo | str. | 171 |
3.8. Opieka nad weteranami walk o niepodległość jako zasada i prawo podmiotowe (Mariusz Jabłoński) | str. | 172 |
4. Wartości i symbole konstytucyjne (Artur Ławniczak) | str. | 174 |
Rozdział IV | |
Źródła prawa (Michał Bernaczyk) | str. | 177 |
1. Ogólne założenia systemu źródeł prawa w Konstytucji RP | str. | 177 |
2. Ustawa i rozporządzenie z mocą ustawy | str. | 186 |
3. Rozporządzenie wykonawcze | str. | 193 |
4. Umowa międzynarodowa i inne źródła prawa międzynarodowego | str. | 197 |
5. Prawo Unii Europejskiej | str. | 207 |
6. Akty prawa miejscowego | str. | 214 |
Rozdział V | |
Charakter i znaczenie konstytucyjnego zdefiniowania katalogu wolności i praw jednostki | str. | 217 |
1. Zasady ogólne regulacji wolności i praw w Konstytucji RP (Anna Śledzińska-Simon) | str. | 220 |
1.1. Wprowadzenie | str. | 220 |
1.2. Godność | str. | 220 |
1.3. Wolność i ograniczanie korzystania z konstytucyjnych praw i wolności | str. | 225 |
1.3.1. Wolność jednostki | str. | 225 |
1.3.2. Warunki dopuszczalnego ograniczenia konstytucyjnych wolności i praw | str. | 227 |
1.3.3. Równość i zakaz dyskryminacji | str. | 230 |
1.3.4. Równość kobiet i mężczyzn | str. | 235 |
1.3.5. Ochrona praw wynikających z obywatelstwa | str. | 238 |
2. Wolności i prawa jednostki w Konstytucji RP (Mariusz Jabłoński, Sylwia Jarosz-Żukowska) | str. | 246 |
2.1. Wprowadzenie | str. | 246 |
2.2. Zakres i charakter konstytucyjnej regulacji w obszarze wolności i praw | str. | 247 |
2.3. Prawa człowieka jako prawa podmiotowe a zasady polityki państwa | str. | 250 |
2.4. Prawo a wolność | str. | 252 |
3. Klasyfikacja wolności i praw człowieka w Konstytucji RP (Mariusz Jabłoński, Sylwia Jarosz-Żukowska) | str. | 254 |
3.1. Wprowadzenie | str. | 254 |
3.2. Wolności i prawa osobiste | str. | 255 |
3.3. Wolności i prawa polityczne | str. | 256 |
3.4. Wolności i prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne | str. | 257 |
3.5. Specyfika postanowień Konstytucji RP dotyczących praw socjalnych | str. | 259 |
3.6. Prawa podstawowe | str. | 260 |
3.7. Obywatelstwo polskie a wolności i prawa obywatelskie | str. | 261 |
3.7.1. Obywatelstwo polskie | str. | 261 |
3.7.2. Wolności i prawa obywatelskie | str. | 262 |
4. Podmioty konstytucyjnych wolności i praw (Mariusz Jabłoński, Sylwia Jarosz-Żukowska) | str. | 265 |
5. Adresaci konstytucyjnych wolności i praw (Mariusz Jabłoński, Sylwia Jarosz-Żukowska) | str. | 268 |
6. Środki ochrony wolności i praw jednostki | str. | 270 |
6.1. Pojęcie i rodzaje środków ochrony wolności i praw (Mariusz Jabłoński, Sylwia Jarosz-Żukowska) | str. | 270 |
6.2. Prawo do sądu (Marta Kłopocka-Jasińska) | str. | 271 |
6.2.1. Prawo do sądu jako prawo podstawowe jednostki | str. | 271 |
6.2.2. Podstawy normatywne prawa do sądu | str. | 272 |
6.2.3. Zakres podmiotowy i przedmiotowy prawa do sądu | str. | 273 |
6.3. Prawo do wynagrodzenia szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej (Mariusz Jabłoński, Sylwia Jarosz-Żukowska) | str. | 276 |
6.4. Skarga konstytucyjna (Marta Kłopocka-Jasińska) | str. | 278 |
6.4.1. Pojęcie i modele skargi konstytucyjnej | str. | 278 |
6.4.2. Charakterystyka polskiej skargi konstytucyjnej | str. | 279 |
6.4.3. Ustawowe zasady wniesienia i rozpoznania skargi konstytucyjnej | str. | 281 |
6.5. Wnioski do Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka (Mariusz Jabłoński, Sylwia Jarosz-Żukowska) | str. | 282 |
6.6. Skarga do wyspecjalizowanych rzeczników (Justyna Węgrzyn) | str. | 283 |
6.6.1. Rzecznik Praw Pacjenta | str. | 283 |
6.6.2. Rzecznik Konsumentów | str. | 287 |
6.7. Skarga na przewlekłość postępowania (Justyna Węgrzyn) | str. | 291 |
Rozdział VI | |
Wybory i ich znaczenie we współczesnym systemie sprawowania władzy (Ryszard Balicki) | str. | 295 |
1. Demokracja przedstawicielska | str. | 296 |
1.1. Wprowadzenie | str. | 296 |
1.2. Zasada przedstawicielstwa politycznego (reprezentacji) | str. | 298 |
2. Prawo wyborcze | str. | 299 |
2.1. Pojęcie prawa wyborczego | str. | 300 |
2.2. Zasady prawa wyborczego | str. | 302 |
2.2.1. Zasada powszechności | str. | 303 |
2.2.2. Zasada równości | str. | 304 |
2.2.3. Zasada bezpośredniości | str. | 305 |
2.2.4. Zasady proporcjonalności i większości | str. | 305 |
2.2.5. Zasada tajności | str. | 306 |
3. Organizacja wyborów | str. | 306 |
3.1. Zarządzenie wyborów | str. | 306 |
3.2. Organy wyborcze | str. | 307 |
Rozdział VII | |
Instytucje demokracji bezpośredniej (Mariusz Jabłoński) | str. | 309 |
1. Wprowadzenie – pojęcie demokracji bezpośredniej | str. | 309 |
2. Katalog instytucji demokracji bezpośredniej | str. | 311 |
3. Instytucje demokracji bezpośredniej w obowiązującej Konstytucji RP | str. | 313 |
3.1. Referendum ogólnokrajowe | str. | 314 |
3.1.1. Przedmiot referendum | str. | 314 |
3.1.2. Uprawnieni do wzięcia udziału w referendum | str. | 315 |
3.1.3. Prawo do zarządzenia referendum ogólnokrajowego | str. | 316 |
3.1.4. Wiążący a rozstrzygający charakter wyników referendum ogólnokrajowego | str. | 317 |
3.2. Referendum lokalne | str. | 318 |
3.3. Obywatelska inicjatywa ustawodawcza | str. | 320 |
3.4. Petycje i informacyjne prawa dostępowe | str. | 322 |
4. Pozakonstytucyjne instytucje (wybrane przykłady | str. | 323 |
4.1. Wysłuchanie publiczne | str. | 323 |
4.2. Zgromadzenia obywatelskie, konsultacje oraz budżety obywatelskie | str. | 324 |
Rozdział VIII | |
Władza ustawodawcza | str. | 325 |
1. Geneza i ewolucja parlamentu (Ryszard Balicki) | str. | 326 |
1.1. Narodziny parlamentu | str. | 326 |
1.2. Polski Sejm walny | str. | 328 |
2. Klasyfikacja funkcji parlamentu (Ryszard Balicki) | str. | 329 |
2.1. Uwagi wstępne | str. | 329 |
2.2. Problem typizacji funkcji parlamentu | str. | 329 |
2.3. Konstytucyjne ujęcie funkcji Sejmu i Senatu | str. | 331 |
2.4. Pozostałe funkcje Sejmu | str. | 332 |
2.5. Funkcja europejska (unijna) | str. | 333 |
3. Organizacja i funkcjonowanie Sejmu i Senatu (Mariusz Jabłoński, Justyna Węgrzyn) | str. | 334 |
3.1. Wprowadzenie | str. | 334 |
3.2. Organy Sejmu | str. | 335 |
3.3. Funkcjonowanie Sejmu | str. | 339 |
3.4. Organy Senatu | str. | 343 |
3.5. Funkcjonowanie Senatu | str. | 345 |
4. Zgromadzenie Narodowe (Mariusz Jabłoński, Justyna Węgrzyn) | str. | 347 |
4.1. Modele | str. | 347 |
4.2. Specyfika funkcjonowania Zgromadzenia Narodowego w Polsce | str. | 348 |
5. Status prawny parlamentarzystów (Mariusz Jabłoński, Olga Hałub- -Kowalczyk) | str. | 351 |
5.1. Wprowadzenie | str. | 351 |
5.2. Mandat przedstawicielski | str. | 353 |
5.3. Zasada niepołączalności | str. | 354 |
5.4. Obowiązki i prawa parlamentarzystów | str. | 356 |
5.5. Immunitety parlamentarzystów | str. | 358 |
5.6. Immunitet materialny | str. | 358 |
5.7. Immunitet formalny | str. | 360 |
5.8. Przywilej nietykalności | str. | 361 |
5.9. Tryb wyrażenia zgody na pociągnięcie parlamentarzysty do odpowiedzialności sądowej (karnej) | str. | 362 |
5.10. Formy zrzeszania się parlamentarzystów | str. | 363 |
Rozdział IX | |
Władza wykonawcza (Ryszard Balicki) | str. | 365 |
1. Prezydent RP | str. | 366 |
1.1. Wprowadzenie | str. | 366 |
1.2. Pozycja ustrojowa Prezydenta w Konstytucji RP | str. | 368 |
1.3. Zasady i tryb wyboru Prezydenta RP | str. | 369 |
1.4. Zastępstwo i opróżnienie urzędu | str. | 371 |
1.5. Kompetencje Prezydenta RP | str. | 372 |
1.5.1. Kompetencje Prezydenta RP związanie z funkcjonowaniem Sejmu i Senatu373 | |
1.5.2. Kompetencje Prezydenta RP związane z funkcjonowaniem rządu | str. | 377 |
1.5.3. Kompetencje Prezydenta RP związane z funkcjonowaniem władzy sądowniczej | str. | 379 |
1.5.4. Tradycyjne uprawnienia głowy państwa | str. | 380 |
1.6. Odpowiedzialność Prezydenta RP | str. | 383 |
2. Rada Ministrów RP | str. | 383 |
2.1. Wprowadzenie | str. | 383 |
2.2. Powoływanie Rady Ministrów | str. | 384 |
2.3. Skład, organizacja i funkcjonowanie Rady Ministrów | str. | 385 |
2.3.1. Skład Rady Ministrów | str. | 385 |
2.3.2. Funkcjonowanie i organizacja Rady Ministrów | str. | 386 |
2.4. Kompetencje Rady Ministrów | str. | 388 |
2.5. Odpowiedzialność Rady Ministrów i jej członków | str. | 389 |
2.5.1. Odpowiedzialność polityczna | str. | 389 |
2.5.2. Odpowiedzialność konstytucyjna | str. | 390 |
Rozdział X | |
Samorząd terytorialny (Małgorzata Masternak-Kubiak) | str. | 391 |
1. Pojęcie i istota samorządu terytorialnego | str. | 392 |
2. Zasady funkcjonowania samorządu terytorialnego | str. | 394 |
3. Struktura samorządu terytorialnego | str. | 398 |
4. Ustrój samorządu terytorialnego | str. | 401 |
5. Nadzór nad samorządem terytorialnym | str. | 405 |
Rozdział XI | |
Sądy i Trybunały | str. | 409 |
1. Pozycja ustrojowa władzy sądowniczej (Małgorzata Masternak-Kubiak) | str. | 411 |
2. Sądy jako organy sprawujące wymiar sprawiedliwości (Małgorzata Masternak-Kubiak) | str. | 413 |
3. Konstytucyjne zasady sprawowania wymiaru sprawiedliwości (Małgorzata Masternak-Kubiak) | str. | 416 |
3.1. Zasada jednolitości | str. | 416 |
3.2. Zasada dwuinstancyjności postępowania | str. | 416 |
3.3. Zasada udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości | str. | 417 |
3.4. Zasada jawności rozprawy | str. | 419 |
4. Struktura wymiaru sprawiedliwości (Małgorzata Masternak-Kubiak) | str. | 419 |
5. Zasada niezawisłości sędziów (Małgorzata Masternak-Kubiak) | str. | 432 |
5.1. Regulacja konstytucyjna | str. | 432 |
5.2. Gwarancje niezawisłości sędziowskiej | str. | 436 |
6. Powoływanie sędziów (Małgorzata Masternak-Kubiak) | str. | 440 |
7. Krajowa Rada Sądownictwa (Anna Śledzińska-Simon) | str. | 443 |
7.1. Geneza instytucji | str. | 443 |
7.2. Skład | str. | 445 |
7.3. Nowa Krajowa Rada Sądownictwa | str. | 448 |
8. Trybunał Konstytucyjny (Marta Kłopocka-Jasińska) | str. | 450 |
8.1. Sądowa kontrola konstytucyjności prawa | str. | 450 |
8.2. Kształtowanie się sądownictwa konstytucyjnego w Polsce | str. | 452 |
8.3. Charakterystyka polskiego Trybunału Konstytucyjnego według Konstytucji z 1997 r. | str. | 454 |
8.3.1. Pozycja ustrojowa, skład i organizacja Trybunału Konstytucyjnego | str. | 454 |
8.3.2. Zakres kompetencji Trybunału Konstytucyjnego | str. | 455 |
8.3.3. Kontrola konstytucyjności prawa | str. | 456 |
8.3.4. Pozostałe kompetencje Trybunału Konstytucyjnego | str. | 457 |
8.3.5. Skutki orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego | str. | 459 |
9. Trybunał Stanu (Marta Kłopocka-Jasińska) | str. | 462 |
9.1. Pojęcie i istota odpowiedzialności konstytucyjnej | str. | 462 |
9.2. Odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu w Konstytucji z 1997 r | str. | 464 |
9.3. Pozycja ustrojowa, skład i organizacja Trybunału Stanu | str. | 466 |
9.4. Postępowanie w sprawie pociągnięcia do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu | str. | 467 |
Rozdział XII | |
Organy kontroli państwowej i ochrony prawa | str. | 469 |
1. Wprowadzenie (Mariusz Jabłoński, Sylwia Jarosz-Żukowska) | str. | 470 |
2. Rzecznik Praw Obywatelskich (Mariusz Jabłoński, Sylwia Jarosz- -Żukowska) | str. | 471 |
2.1. Specyfika instytucji ombudsmana we współczesnych państwach demokratycznych i jej początki w Polsce | str. | 471 |
2.2. Pozycja ustrojowa Rzecznika Praw Obywatelskich | str. | 473 |
2.3. Zakres podmiotowy i przedmiotowy działania Rzecznika Praw Obywatelskich | str. | 476 |
2.4. Środki działania Rzecznika Praw Obywatelskich | str. | 478 |
3. Rzecznik Praw Dziecka (Mariusz Jabłoński, Sylwia Jarosz-Żukowska) | str. | 481 |
3.1. Pozycja ustrojowa Rzecznika Praw Dziecka | str. | 481 |
3.2. Zakres i środki działania Rzecznika Praw Dziecka | str. | 483 |
4. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji (Mariusz Jabłoński, Sylwia Jarosz- -Żukowska) | str. | 485 |
4.1. Charakter ustrojowy i skład Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji | str. | 485 |
4.2. Funkcje i zadania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji | str. | 488 |
5. Najwyższa Izba Kontroli (Justyna Węgrzyn) | str. | 491 |
5.1. Uwagi wstępne | str. | 491 |
5.2. Struktura organizacyjna Najwyższej Izby Kontroli | str. | 491 |
5.3. Zakres podmiotowy, przedmiotowy i kryteria kontroli państwowej | str. | 493 |
5.4. Postępowanie kontrolne i wystąpienie pokontrolne | str. | 494 |
6. Przykłady pozakonstytucyjnych organów kontroli i ochrony prawa (Mariusz Jabłoński, Sylwia Jarosz-Żukowska) | str. | 495 |
Rozdział XIII | |
Finanse publiczne i rola ustrojowa banku centralnego (Krzysztof Wygoda) | str. 499 | |
1. Gospodarka finansowa | str. | 499 |
1.1. Wprowadzenie | str. | 499 |
1.2. Regulowanie finansów publicznych i ich elementy | str. | 500 |
1.3. Konstytucyjny limit zadłużenia | str. | 500 |
2. Organizacja Skarbu Państwa | str. | 501 |
3. Budżet państwa | str. | 501 |
3.1. Ustawa budżetowa | str. | 501 |
3.2. Prowizorium budżetowe | str. | 502 |
3.3. Brak prorogacji budżetowej | str. | 503 |
3.4. Pokrycie deficytu budżetowego | str. | 503 |
4. Zasady pracy nad budżetem | str. | 504 |
4.1. Inicjatywa i termin złożenia | str. | 504 |
4.2. Ograniczenie roli Senatu i Prezydenta RP | str. | 504 |
4.3. Konsekwencje nieprzyjęcia ustawy budżetowej | str. | 505 |
5. Sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania ustawy budżetowej | str. | 505 |
6. Narodowy Bank Polski | str. | 506 |
6.1. Pozycja i organizacja Narodowego Banku Polskiego | str. | 506 |
6.2. Prezes Narodowego Banku Polskiego | str. | 506 |
6.3. Rada Polityki Pieniężnej | str. | 507 |
6.4. Zadania Narodowego Banku Polskiego | str. | 507 |
Rozdział XIV | |
Stany nadzwyczajne | str. | 509 |
1. Wprowadzenie (Justyna Węgrzyn) | str. | 510 |
2. Zasady wprowadzania stanów nadzwyczajnych (Justyna Węgrzyn) | str. | 510 |
2.1. Zasada wyjątkowości (subsydiarności) | str. | 511 |
2.2. Zasada legalności | str. | 511 |
2.3. Zasada proporcjonalności i celowości | str. | 512 |
2.4. Zasada ochrony podstaw systemu prawnego | str. | 512 |
2.5. Zasada ochrony organów przedstawicielskich | str. | 512 |
3. Stan wojenny (Justyna Węgrzyn) | str. | 513 |
3.1. Przesłanki warunkujące wprowadzenie stanu wojennego | str. | 513 |
3.2. Procedura wprowadzenia stanu wojennego | str. | 515 |
3.3. Obszar obowiązywania i czas trwania stanu wojennego | str. | 516 |
3.4. Zasady działania organów władzy publicznej w czasie stanu wojennego | str. | 516 |
3.5. Ograniczenie wolności i praw w czasie stanu wojennego | str. | 517 |
3.6. Zniesienie stanu wojennego | str. | 518 |
4. Stan wyjątkowy (Olga Hałub-Kowalczyk | str. | 518 |
4.1. Przesłanki warunkujące wprowadzenie stanu wyjątkowego | str. | 518 |
4.2. Procedura wprowadzenia stanu wyjątkowego | str. | 520 |
4.2.1. Regulacja konstytucyjna | str. | 520 |
4.2.2. Regulacja ustawowa | str. | 520 |
4.3. Czas trwania stanu wyjątkowego | str. | 522 |
4.4. Działalność organów władzy publicznej w czasie stanu wyjątkowego | str. | 523 |
5. Stan klęski żywiołowej (Olga Hałub-Kowalczyk | str. | 524 |
5.1. Przesłanki warunkujące wprowadzenie stanu klęski żywiołowej | str. | 524 |
5.2. Procedura wprowadzenia stanu klęski żywiołowej w regulacji konstytucyjnej i ustawowej | str. | 525 |
5.3. Czas trwania stanu klęski żywiołowej | str. | 526 |
5.4. Działalność organów władzy publicznej w czasie stanu klęski żywiołowej | str. | 527 |
6. Stan wojny (Justyna Węgrzyn) | str. | 528 |
6.1. Uwagi wstępne | str. | 528 |
6.2. Przesłanki warunkujące wprowadzenie stanu wojny | str. | 529 |
6.3. Procedura wprowadzenia stanu wojny | str. | 529 |
6.4. Obszar obowiązywania i czas trwania stanu wojny | str. | 530 |
6.5. Pojęcie „czas wojny | str. | 530 |
6.6. Zawarcie pokoju | str. | 530 |
7. Ochrona wolności i praw jednostki w stanach nadzwyczajnych (Mariusz Jabłoński | str. | 531 |
7.1. Konsekwencje wprowadzenia stanu nadzwyczajnego w sferze realizacji konstytucyjnych wolności i praw jednostki | str. | 531 |
7.2. Charakter i zakres gwarancji konstytucyjnych | str. | 532 |
7.3. Wkroczenie w sferę wolności i praw jednostki w drodze rozporządzeń z mocą ustawy | str. | 535 |
8. Zagadnienie dopuszczalności ograniczania wolności i praw jednostki w związku z wprowadzeniem stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemicznego (stanów niebędących formalnie stanem nadzwyczajnym w rozumieniu konstytucyjnym) (Mariusz Jabłoński | str. | 536 |
Wykaz powoływanych aktów prawnych | str. | 541 |
O Autorach | str. | 547 |