Epidemiologia. Od teorii do praktyki

2 oceny

Format:

epub, mobi, ibuk

DODAJ DO ABONAMENTU

WYBIERZ RODZAJ DOSTĘPU

128,52  189,00

Format: epub, mobi

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa: 189,00 zł (-32%)

Najniższa cena z 30 dni: 113,40 zł  


128,52

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Publikacja Epidemiologia. Od teorii do praktyki jest pierwszym tak obszernym opracowaniem epidemiologii, którą ukazano nie tylko pod kątem teoretycznym, ale także praktycznym. Aby ułatwić zapoznanie Czytelnika z tytułową dziedziną, monografię podzielono na cztery główne części: wprowadzenie, podstawowe metody epidemiologii, badania epidemiologiczne oraz epidemiologię w praktyce. W podręczniku szczegółowo opisano sposoby zbierania materiału do badań epidemiologicznych, reguły, jakimi należy się kierować przy opisie epidemiologicznym, a także sposoby prowadzenia analiz, które pozwalają badać czynniki ryzyka chorób, ich przyczyny oraz skuteczność procedur leczniczych.


Publikacja jest kierowana do studentów uczelni medycznych oraz do osób wykorzystujących przedstawione metody badawcze na wczesnym etapie ich kariery, które chciałyby zgłębić wiedzę pozyskaną na studiach.


Rok wydania2021
Liczba stron630
KategoriaZdrowie publiczne
WydawcaPZWL Wydawnictwo Lekarskie
ISBN-13978-83-200-6541-1
Numer wydania1
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Część I WPROWADZENIE DO EPIDEMIOLOGII    1
    1. Wstęp Andrzej ZIELIŃSKI    3
    2. Historia epidemiologii polskiej Józef Piotr KNAP     16
  Część II PODSTAWOWE METODY EPIDEMIOLOGII    47
    3. Przygotowanie i realizacja badania epidemiologicznego Tomasz ZDROJEWSKI, Adam WYSZOMIRSKI, Roman KONARSKI     49
      3.1. Rys historyczny. Nowoczesne badania epidemiologiczne dotyczące czynników ryzyka w USA i w Polsce     49
      3.2. Metody doboru próby i realizacja ogólnopolskich badań przekrojowych na przykładzie serii badań NATPOL i WOBASZ     52
        3.2.1. Dobór próby     52
        3.2.2. Wiązkowanie     54
        3.2.3. Losowanie próby II stopnia    54
        3.2.4. Losowanie próby III stopnia    55
        3.2.5. Efektywność realizacji badania epidemiologicznego     56
        3.2.6. Przyczyny odmowy udziału w badaniu     56
        3.2.7. Zgodność protokołów badań epidemiologicznych z kryteriami diagnostycznymi w praktyce klinicznej     57
      3.3. Etapy dotyczące przygotowania i analiz statystycznych badania epidemiologicznego     59
        3.3.1. Przygotowanie protokołu badania     59
        3.3.2. Analizy statystyczne    62
    4. Populacja i próba Andrzej ZIELIŃSKI    66
      4.1. Definicje    66
      4.2. Ogólne zasady doboru próby w badaniach epidemiologicznych     70
        4.2.1. Podstawowe rodzaje doboru próby w badaniach opisowych    71
        4.2.2. Próbkowanie bez doboru losowego     73
        4.2.3. Podstawowe źródła błędów w doborze próby     76
      4.3. Dobór próby w obserwacyjnych badaniach analitycznych     77
      4.4. Badania eksperymentalne (interwencyjne)     82
      4.5. Oszacowania liczebności próby     84
    5. Źródła danych i pomiar Anna POZNAŃSKA    87
      5.1. Wprowadzenie     87
      5.2. Dane dotyczące stanu zdrowia    87
        5.2.1. Krajowy Rejestr Nowotworów (KRN)     88
        5.2.2. Krajowy Rejestr Zachorowań na Gruźlicę     90
        5.2.3. Rejestr zakażeń ludzkim wirusem niedoboru odporności (HIV) i zachorowań na zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS)     91
        5.2.4. Centralny Rejestr Chorób Zawodowych    92
        5.2.5. Polski Rejestr Wrodzonych Wad Rozwojowych     94
        5.2.6. Krajowy Rejestr Operacji Kardiochirurgicznych    95
        5.2.7. Ogólnopolski Rejestr Ostrych Zespołów Wieńcowych     96
        5.2.8. Inne źródła danych    97
        5.2.9. Ogólnopolskie Badanie Chorobowości Szpitalnej Ogólnej (OBChSO)     98
        5.2.10. Ogólnopolskie Badanie Chorobowości Psychiatrycznej     99
        5.2.11. Zdrowie i ochrona zdrowia     100
        5.2.12. Dane GUS o urodzeniach     102
        5.2.13. Dane GUS o umieralności     103
      5.3. Skutki zgłaszane przez pacjenta     104
      5.4. Dane o narażeniu    105
        5.4.1. Behawioralne czynniki ryzyka     106
        5.4.2. Środowiskowe czynniki ryzyka    111
    6. Wprowadzenie do pomiaru ankietowego Roman KONARSKI, Piotr POŁOMSKI    114
      6.1. Wprowadzenie     114
      6.2. Cel pomiaru ankietowego    114
      6.3. Rodzaje pozycji testowych    116
      6.4. Organizacja badania psychometrycznego    119
      6.5. Rzetelność i trafność pomiaru ankietowego     121
      6.6. Podstawy skalowania i interpretacji wyników pomiaru     123
    7. Testy diagnostyczne Daniel RABCZENKO    127
    8. Podstawowe miary epidemiologiczne rozpowszechnienia, przebiegu i ciężkości chorób Magdalena ROSIŃSKA, Daniel RABCZENKO, Bogdan WOJTYNIAK     134
      8.1. Wprowadzenie    134
      8.2. Definicja badanego zdarzenia     135
      8.3. Miary występowania – zapadalność    136
      8.4. Miary występowania związane ze zgonami     140
        8.4.1. Współczynnik zgonów (umieralności, WU)    140
        8.4.2. Współczynnik umieralności proporcjonalnej     142
        8.4.3. Współczynnik śmiertelności    143
        8.4.4. Stosunek zgonów do przypadków     144
        8.4.5. Średnie (przeciętne) dalsze trwanie życia    144
        8.4.6. Utracone potencjalne lata życia     146
      8.5. Miary występowania – rozpowszechnienie    148
      8.6. Standaryzowane miary występowania    151
      8.7. Względne miary związku    153
        8.7.1. Ryzyko względne     154
        8.7.2. Iloraz szans w badaniu kohortowym    155
        8.7.3. Iloraz szans w badaniu kliniczno-kohortowym     157
        8.7.4. Iloraz szans w badaniu kliniczno-kontrolnym z dopasowaniem    158
      8.8. Bezwzględne miary związku     159
      8.9. Miary oddziaływania    160
      8.10. Miary obciążenia chorobą    162
      8.11. Miary wykorzystywane w badaniu czasu przeżycia     165
    9. Miary stanu zdrowia i jakości życia ludności Paweł GORYŃSKI, Bogdan WOJTYNIAK    174
      9.1. Definicja zdrowia    174
      9.2. Samoocena zdrowia    176
      9.3. Miary jakości życia ludności    180
      9.4. Wskaźniki zdrowia (88) zatwierdzone przez UE do monitorowania zdrowia populacji     181
      9.5. Pozytywne i negatywne miary zdrowia populacji     182
      9.6. Przeciętne dalsze trwanie życia i lata życia w zdrowiu    183
      9.7. Umieralność    185
      9.8. Współczynniki zapadalności i chorobowości według przyczyn jako negatywne mierniki zdrowia     194
      9.9. Nowe miary zdrowia populacji: „obciążenie chorobami” − DALY i inne pochodne wskaźniki     197
      9.10. Statystyka publiczna    200
        9.10.1. Definicja i podstawa prawna     200
        9.10.2. Dane dotyczące zdrowia populacji gromadzone w ramach statystyki publicznej     200
      9.11. Źródła danych na temat zdrowia populacji     202
      9.12. Dostęp do danych gromadzonych w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia − przykłady     210
      9.13. Dane dotyczące zdrowia populacji uzyskiwane w wyniku badań populacyjnych (GUS − EHIS) i badań epidemiologicznych (WOBASZ, NATPOL)    212
      9.14. Międzynarodowe źródła danych na temat zdrowia populacji     214
      9.15. Podsumowanie    216
    10. Czynniki zakłócające i modyfikacja efektu Daniel RABCZENKO, Bogdan WOJTYNIAK    221
      10.1. Wprowadzenie    221
      10.2. Czynniki zakłócające    221
      10.3. Modyfikacja efektu    226
    11. Opis epidemiologiczny Iwona PARADOWSKA-STANKIEWICZ    229
      11.1. Definicje, zasada „5W”     229
      11.2. Osoba     230
        11.2.1. Wiek     231
        11.2.2. Płeć     232
        11.2.3. Grupy etniczne i rasowe     234
        11.2.4. Status społeczno-ekonomiczny     235
      11.3. Czas    235
      11.4. Miejsce    237
      11.5. Podsumowanie    239
  Część III BADANIA EPIDEMIOLOGICZNE    241
    12. Zasady klasyfikacji badań epidemiologicznych Andrzej ZIELIŃSKI     243
      12.1. Wprowadzenie     243
      12.2. Badania opisowe     244
        12.2.1. Charakterystyka osoby     245
        12.2.2. Miejsce    248
        12.2.3. Czas    250
        12.2.4. Opisy indywidualnych przypadków     251
        12.2.5. Badania z indywidualnym przypisaniem badanych zmiennych     252
        12.2.6. Opisowe badania populacyjne    253
      12.3. Badania analityczne    253
        12.3.1. Badania obserwacyjne z zastosowaniem danych indywidualnych     255
        12.3.2. Badania eksperymentalne    260
    13. Badania rejestrowe Przemysław TRZECIAK, Marek GIERLOTKA, Mariusz GĄSIOR    263
      13.1. Typy rejestrów    263
      13.2. Projektowanie, prowadzenie, kryteria oceny     266
      13.3. Aktualnie prowadzone rejestry kardiologiczne w Polsce     267
    13.3.1. Ogólnopolski Rejestr Ostrych Zespołów Wieńcowych (PL-ACS)     268
        13.3.2. Narodowa Baza Danych Zawałów Serca (AMI-PL)     271
        13.3.3. Ogólnopolski Rejestr Procedur Kardiologii Inwazyjnej (ORPKI)     272
        13.3.4. Krajowy Rejestr Operacji Kardiochirurgicznych (KROK)     273
        13.3.5. Rejestr POL-TAVI    273
        13.3.6. Rejestry pozaszpitalnych zatrzymań krążenia     274
        13.3.7. Nowe rejestry     275
        13.3.8. Podsumowanie     275
      13.4. Współczesne wyzwania (bazy danych, uczenie maszynowe, głębokie nauczanie)    276
    14. Epidemiologiczne badania ekologiczne Jan ZEJDA     280
      14.1. Definicja epidemiologicznego badania ekologicznego     280
      14.2. Typy epidemiologicznych badań ekologicznych    281
        14.2.1. Ekologiczne badanie opisowe     283
        14.2.2. Ekologiczne badanie analityczne     286
        14.2.3. Ekologiczne badanie interwencyjne     291
      14.3. Interpretacja wyników badania ekologicznego    292
      14.4. Podsumowanie    295
    15. Badania przekrojowe Magdalena ROSIŃSKA     297
      15.1. Wprowadzenie    297
      15.2. Schemat badania przekrojowego     297
      15.3. Cykliczne badania przekrojowe    307
      15.4. Podsumowanie    309
    16. Badania kohortowe Anna POZNAŃSKA     311
    17. Badania kliniczno-kontrolne Andrzej ZIELIŃSKI     325
      17.1. Wprowadzenie     325
      17.2. Podstawowe zasady poprawności badania kliniczno-kontrolnego    328
      17.3. Populacja źródłowa dla przypadków i kontroli – baza badania kliniczno-kontrolnego    328
      17.4. Zasady projektowania badania kliniczno-kontrolnego    329
        17.4.1. Identyfikacja przypadków     329
        17.4.2. Dobór przypadków i kontroli     332
        17.4.3. Praktyczne źródła pobierania kontroli    334
        17.4.4. Względne liczebności przypadków i kontroli    336
    17.5. Podstawowe typy badań kliniczno-kontrolnych     336
        17.5.1. Tradycyjny typ badania kliniczno-kontrolnego (prevalent cases)    337
        17.5.2. Badanie kliniczno-kontrolne oparte na bazie przypadków (case-basecase-cohort)     339
        17.5.3. Badanie kliniczno-kontrolne zagnieżdżone w kohorcie (case-control study nested in cohort)     342
        17.5.4. Badanie kliniczno-kontrolne przemienne (case-crossover study)     344
        17.5.5. Badanie samych przypadków (case only study)     344
    18. Randomizowane badania kliniczne Katarzyna SZAMOTULSKA     348
      18.1. Dlaczego randomizowane badania kliniczne     348
      18.2. Badane interwencje    350
        18.2.1. Kryteria włączenia i wyłączenia     350
        18.2.2. Plan badania     350
        18.2.3. Badane skutki zdrowotne     351
        18.2.4. Wielkość próby     351
        18.2.5. Typ wnioskowania statystycznego     352
        18.2.6. Analiza statystyczna     352
        18.2.7. Protokół badania    353
      18.3. Historia i współczesność badań     354
      18.4. Randomizowane badania kliniczne a medycyna oparta na dowodach     355
      18.5. Odstępstwa od schematu    359
    19. Interwencyjne badania środowiskowe Joanna MAZUR    362
      19.1. Wprowadzenie     362
      19.2. Badania terenowe, w tym środowiskowe    364
      19.3. Współczesne podejścia do pozaklinicznych badań interwencyjnych    366
      19.4. Postęp w metodologii pozaklinicznych badań interwencyjnych     368
    20. Zasady przygotowania przeglądów systematycznych i metaanaliz – Małgorzata BAŁA, Magdalena KOPERNY, Joanna ZAJĄC, Wiktoria LEŚNIAK    376
      20.1. Przygotowanie przeglądu – protokół     376
      20.2. Strategie wyszukiwania     380
      20.3. Ocena ryzyka błędu systematycznego w badaniach pierwotnych     387
      20.4. Podsumowanie wyników, analiza danych, metaanaliza     391
      20.5. Narzędzia poprawiające sposób raportowania metod i wyników w przeglądach systematycznych .    398
      20.6. Narzędzia do oceny wiarygodności przeglądów     399
      20.7. Organizacja Cochrane oraz Biblioteka Cochrane     400
    21. Badanie przyczynowości w epidemiologii Andrzej ZIELIŃSKI    404
      21.1. Wprowadzenie    404
      21.2. Pojęcie przyczyny    405
      21.3. Badania związków przyczynowych    406
      21.4. Siła (wielkość efektu)     409
      21.5. Spójność (odtwarzalność)    410
      21.6. Swoistość (specyficzność)    410
      21.7. Następstwo czasowe     411
      21.8. Gradient biologiczny (zależność dawka−odpowiedź)    412
      21.9. Wiarygodność biologiczna     413
      21.10. Spójność z dotychczasowym stanem wiedzy     413
      21.11. Eksperyment     414
      21.12. Analogia     414
      21.13. Podsumowanie    415
  Część IV EPIDEMIOLOGIA W PRAKTYCE    417
    22. Planowanie programów badań przesiewowych w onkologii Magdalena BIELSKA-LASOTA, Dorota DUDEK-GODEAU    419
      22.1. Wprowadzenie    419
      22.2. Pierwsze koncepcje w zakresie wczesnego rozpoznawania raka     421
        22.2.1. Rak szyjki macicy i początki badań przesiewowych    421
        22.2.2. Rak piersi i nadzieje związane z mammografią     423
        22.2.3. Rak jelita grubego i diagnostyka w XXI wieku     424
      22.3. Badania przesiewowe w polityce światowej     427
      22.4. Populacyjne programy skriningowe w zwalczaniu raka w Europie     430
      22.5. Planowanie wdrożenia programu skriningowego     432
        22.5.1. Przygotowanie do planowania    432
        22.5.2. Niektóre aspekty kompleksowego planowania wdrażania programu, jego trwałości i rozwoju    435
        22.5.3. Podstawowy standard programów przesiewowych w zaleceniach Komisji Europejskiej dotyczących implementacji i realizacji zorganizowanych programów populacyjnych     436
      22.6. Populacyjne programy przesiewowe w Europie w drugiej dekadzie XXI wieku     438
      22.7. Trendy epidemiologiczne w dobie skriningów    440
        22.7.1. Rak szyjki macicy    440
        22.7.2. Rak piersi     441
        22.7.3. Rak jelita grubego     442
      22.8. Inne czynniki kształtujące trendy epidemiologiczne     444
        22.8.1. Wiek i styl życia     444
        22.8.2. Rozwój diagnostyki i działania niepożądane    445
      22.9. Perspektywy badań populacyjnych programów przesiewowych w onkologii     447
    23. Badania jakościowe Dorota CIANCIARA    452
      23.1. Wprowadzenie    452
      23.2. Badania w dziedzinie zdrowia     452
      23.3. Badania epidemiologiczne    454
      23.4. Rozwój badań jakościowych    456
      23.5. Charakterystyka badań jakościowych    458
      23.6. Badania jakościowe w epidemiologii    461
      23.7. Metody badań jakościowych     462
        23.7.1. Obserwacja    463
        23.7.2. Wywiady    463
        23.7.3. Analiza treści i obrazów    465
        23.7.4. Badania w działaniu     465
        23.7.5. Metody badań w dobie COVID-19     466
      23.8. Proces badawczy     467
      23.9. Zapewnienie jakości     472
      23.10. Przeglądy systematyczne i metasynteza     473
      23.11. Siła dowodów     474
      23.12. Podsumowanie    476
    24. Epidemiologiczne podstawy analizy ryzyka Jan Krzysztof LUDWICKI, Kazimiera ĆWIEK-LUDWICKA    480
      24.1. Wprowadzenie     480
      24.2. Ocena ryzyka     482
        24.2.1. Etapy i modele     482
        24.2.2. Zagrożenie, narażenie, ryzyko     483
        24.2.3. Dane epidemiologiczne w ocenie ryzyka     487
        24.2.4. Dane toksykologiczne w ocenie ryzyka     488
        24.2.5. Identyfikacja zagrożenia     489
        24.2.6. Ocena narażenia     489
              24.2.7. Ocena zależności dawka–odpowiedź/narażenie – skutek zdrowotny     491
        24.2.8. Charakterystyka ryzyka     495
        24.2.9. Niepewność w ocenie ryzyka    497
        24.2.10. Cele i scenariusze oceny ryzyka     500
      24.3. Zarządzanie ryzykiem     502
      24.4. Informowanie o ryzyku     503
    25. Ewaluacja interwencji Joanna MAZUR    505
      25.1. Wprowadzenie    505
      25.2. Uzasadnienie celowości ewaluacji     506
        25.2.1. Definicje i rys historyczny     506
        25.2.2. Uwarunkowania etyczne, prawne i finansowe ewaluacji    509
        25.2.3. Czynniki stymulujące wynikające z rozwoju wiedzy     510
        25.2.4. Zdrowie publiczne oparte na dowodach    510
      25.3. Ewaluacja w cyklu realizacji programu    511
      25.4. Programy skuteczne i nieskuteczne    514
      25.5. Doświadczenia Krajowego Programu Interwencyjnego     516
    26. Uwarunkowania chorób – społeczne, kulturowe, indywidualne Anita GĘBSKA-KUCZEROWSKA     520
      26.1. Wprowadzenie    520
      26.2. Modele uwarunkowań stanu zdrowia     521
      26.3. Uwarunkowania środowiskowe    522
      26.4. Uwarunkowania socjodemograficzne     527
      26.5. Podsumowanie    531
    27. Medycyna oparta na faktach Wiktoria LEŚNIAK, Magdalena KOPERNY, Dawid STORMAN, Małgorzata BAŁA    535
      27.1. Definicja EBM, pytanie kliniczne     535
      27.2. Ocena wiarygodności badań    537
        27.2.1. Ocena wiarygodności badań pierwotnych     538
        27.2.2. Ocena wiarygodności badań wtórnych    542
        27.2.3. Inne aspekty oceny jakości badania     544
        27.2.4. Wiarygodność badania a raportowanie     545
      27.3. Interpretacja wyników badań     545
        27.3.1. Miary efektu, istotność statystyczna i kliniczna     545
        27.3.2. Analiza w podgrupach     550
      27.4. Wytyczne praktyki klinicznej     551
      27.5. Źródła wiarygodnej informacji     555
    28. Medycyna personalizowana w epidemiologii Ewa AUGUSTYNOWICZ     562
    29. Etyczne aspekty praktyki epidemiologicznej     568
      29.1. Etyka w epidemiologii Tomasz CHMIELEWSKI     568
        29.1.1. Dobra praktyka epidemiologiczna     568
        29.1.2. Rola komisji bioetycznych     569
        29.1.3. Etyczne zasady badań naukowych     570
        29.1.4. Zasady dobrych zachowań badawczych     574
        29.1.5. Nieetyczne zachowania w nauce    580
        29.1.6. Podsumowanie     580
      29.2. Etyczne aspekty uprawiania epidemiologii oraz doradztwa naukowego Andrzej LISIECKI     581
        29.2.1. Grupy doradcze     581
        29.2.2. Relacje nauki, doradztwa naukowego i polityki     584
        29.2.3. Konflikt interesów    584
        29.2.4. Konflikt interesów a psychologia     587
    30. Podstawowe narzędzia statystyczne i ich interpretacja Daniel RABCZENKO     589
      30.1. Wprowadzenie     589
      30.2. Wartość p i przedział ufności    590
      30.3. Wybór testu statystycznego    592
      30.4. Liczebność próby    594
  Skorowidz    596
RozwińZwiń