INNE EBOOKI AUTORA
Koszyk
Budżetowe konsekwencje żywiołowego rozprzestrzeniania się miast dla samorządów gminnych
Autor:
Format:
ibuk
Monografia poświęcona została finansowym skutkom zjawiska urban sprawl, które określane jest jako rozproszona przestrzennie lokalizacja zabudowy w gminach otaczających miasta na skutek niekontrolowanych procesów suburbanizacyjnych. Na gruncie nauk ekonomicznych wypracowano wiele modeli i teorii wyjaśniających procesy przemian przestrzennych obszarów miejskich, w tym procesów suburbanizacyjnych. Nie ma jednak takich koncepcji, które wyjaśniałyby suburbanizację charakteryzującą się rozproszeniem zabudowy w przestrzeni, tzn. takiej lokalizacji zabudowy w gminie, która cechuje się: brakiem pogrupowania w zwarte osady, brakiem ciągłości przestrzennej między zabudową, niskim skupieniem i gęstością zabudowy oraz dużym oddaleniem zabudowy od miasta centralnego. W pracy zaprezentowano, w jaki sposób takie zagospodarowanie przestrzenne wpływa na kondycję budżetową gmin.
W pracy wyjaśniono istotę żywiołowego rozprzestrzeniania się miast, jego związki z budżetem gminy, jak również wybrane koncepcje teoretyczne dotyczące budżetowych skutków procesów przemian przestrzennych obszarów miejskich. Przedstawiono oryginalny ilościowy pomiar żywiołowego rozprzestrzeniania się miast. Zaproponowano metodę oceny struktury przestrzennej z wykorzystaniem siatki kwadratów o boku 1 km i 500 m. Metoda ta umożliwia kwantyfikację rozprzestrzeniania się miast pod kątem żywiołowego rozłożenia zabudowy w przestrzeni. Liczbowo ujęte cechy zagospodarowania przestrzennego stały się zmiennymi wejściowymi do zaprezentowanych badań. Przedstawiono analizę związków cech struktury przestrzennej z kilkudziesięcioma dochodowo-wydatkowymi kategoriami budżetowymi opisującymi sytuację finansową jednostek terytorialnych na poziomie gminnym.
| Rok wydania | 2019 |
|---|---|
| Liczba stron | 346 |
| Kategoria | Finanse i bankowość |
| Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie |
| ISBN-13 | 978-83-7252-782-0 |
| Numer wydania | 1 |
| Język publikacji | polski |
| Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
| Wstęp | 9 |
| Rozdział 1. URBAN SPRAWL JAKO ZJAWISKO PRZEMIAN PRZESTRZENNYCH OBSZARÓW MIEJSKICH | 13 |
| 1.1. Istota urban sprawl na tle ewolucji obszarów miejskich | 13 |
| 1.2. Konceptualizacja żywiołowego rozprzestrzeniania się miast: cechy, dynamika, metody pomiaru, stan badań | 21 |
| 1.3. Czynniki żywiołowego rozprzestrzeniania się miast | 30 |
| 1.4. Ekonomiczne, społeczne i środowiskowe konsekwencje żywiołowych przemian przestrzennych obszarów miejskich | 39 |
| 1.5. Kontekst historyczno-terytorialny żywiołowego rozprzestrzeniania się miast w Polsce i na świecie | 48 |
| Rozdział 2. PRZEMIANY PRZESTRZENNE OBSZARÓW MIEJSKICH W ŚWIETLE WYBRANYCH KONCEPCJI TEORETYCZNYCH | 59 |
| 2.1. Ramy merytoryczne konstytuujące zakres i rodzaj prezentowanych koncepcji | 59 |
| 2.2. Koncepcja efektów aglomeracyjnych | 61 |
| 2.3. Modele naturalnej ewolucji miasta | 64 |
| 2.3.1. Uwagi ogólne | 64 |
| 2.3.2. Model miasta monocentrycznego | 65 |
| 2.3.3. Modele decentralizacji funkcji miejskich | 70 |
| 2.4. Podejścia fiskalno-społeczne | 73 |
| 2.4.1. Uwagi ogólne | 73 |
| 2.4.2. Ewolucja modelu Tiebouta | 74 |
| 2.4.3. Koncepcja „ucieczki od problemów” | 78 |
| 2.5. Modele zarządzania obszarami metropolitalnymi | 81 |
| Rozdział 3. DETERMINANTY ZALEŻNOŚCI FINANSÓW LOKALNYCH I ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO | 86 |
| 3.1. Uwagi ogólne | 86 |
| 3.2. Popytowe uwarunkowania aktywności finansowej samorządu lokalnego | 87 |
| 3.3. Wpływ przyrostu zabudowy na budżet samorządu lokalnego | 93 |
| 3.4. Czynniki przestrzenne w strukturze budżetu samorządu lokalnego w Polsce | 95 |
| 3.4.1. Zasadnicze przekroje budżetu | 95 |
| 3.4.2. Dochodowe mechanizmy budżetowe | 97 |
| 3.4.3. Wydatkowe mechanizmy budżetowe | 107 |
| 3.5. Wpływ procesów wzrostu przestrzennego obszarów miejskich na budżety gmin – stan badań | 109 |
| Rozdział 4. PROPOZYCJA METODY ORAZ EGZEMPLIFIKACJA POMIARU ŻYWIOŁOWEGO ROZPRZESTRZENIANIA SIĘ MIAST W POLSCE | 114 |
| 4.1. Zakres merytoryczny proponowanej metody | 114 |
| 4.2. Wyznaczenie zasięgu terytorialnego badań | 116 |
| 4.3. Analiza struktury przestrzennej przyjętych obszarów miejskich | 126 |
| 4.3.1. Operacjonalizacja badania | 126 |
| 4.3.2. Wielowskaźnikowy model analizy struktury przestrzennej | 132 |
| 4.4. Ocena żywiołowego rozprzestrzeniania się miast | 158 |
| 4.4.1. Zastosowanie wielowskaźnikowego modelu analizy struktury przestrzennej do oceny stopnia żywiołowego rozprzestrzeniania się miast | 158 |
| 4.4.2. Ocena syntetyczna | 171 |
| 4.5. Znaczenie rezultatów badań dla gospodarki przestrzennej | 179 |
| Rozdział 5. ZWIĄZKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Z KONDYCJĄ BUDŻETOWĄ GMIN W POLSCE | 188 |
| 5.1. Opis metody badań | 188 |
| 5.1.1. Uzasadnienie wyboru zmiennych oraz przekrojów terytorialnych | 188 |
| 5.1.2. Stosowane metody i techniki | 194 |
| 5.2. Ocena związków struktury przestrzennej z kategoriami budżetowymi wrażliwymi na żywiołowe rozprzestrzenianie się miast | 196 |
| 5.2.1. Potencjał dochodów własnych | 196 |
| 5.2.2. Obciążenie budżetu wydatkami związanymi z procesami przestrzennymi | 203 |
| 5.2.3. Obciążenie budżetu bieżącą obsługą infrastruktury | 209 |
| 5.2.4. Obciążenie budżetu inwestycjami w infrastrukturę | 213 |
| 5.2.5. Obciążenie budżetu wydatkami w zakresie gospodarki komunalnej | 217 |
| 5.2.6. Zdolność samofinansowania lokalnych dóbr i usług publicznych | 222 |
| 5.2.7. Kondycja budżetowa | 227 |
| 5.3. Interpretacja wyników badań w świetle wybranych koncepcji teoretycznych | 233 |
| Zakończenie | 243 |
| Aneks | 249 |
| Literatura | 310 |
| Spis tabel | 331 |
| Spis rysunków | 333 |
| Streszczenie w języku angielskim | 334 |
| Wykaz prac wydanych przez Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie w serii specjalnej Zeszytów Naukowych: Monografie | 336 |