Efekty zewnętrzne jako przyczyna zawodności rynku nieruchomości

W literaturze ekonomicznej panuje pogląd, że rynki są mniej lub bardziej doskonałymi mechanizmami wymiany dóbr i usług. W wyniku żywiołowych, najczęściej nieskoordynowanych działań podmiotów, mających swoje indywidualne cele i starających się podejmować sensowne, jeżeli chodzi o realizację, decyzje, mechanizmy rynkowe prowadzą do alokacji zasobów. W tym rozumieniu jedną z funkcji rynku nieruchomości jest efektywne społecznie i gospodarczo zagospodarowanie przestrzeni (gruntów oraz budynków). Mechanizmy rynkowe często jednak zawodzą, a alokacja nie jest optymalna.
Wśród źródeł zawodności rynku nieruchomości można wymienić efekty zewnętrzne. Konsekwencją zawodności rynku nieruchomości jest nieefektywna alokacja zasobu nieruchomości, konfliktowe rozmieszczenie funkcji w przestrzeni miasta. Rynek nie dostarcza bodźców ograniczających powstawanie obiektów generujących negatywne efekty zewnętrzne ani zachęt sprzyjających tworzeniu obiektów wywołujących pozytywne efekty zewnętrzne (w rodzaju terenów rekreacyjnych, parków itd.). Wydaje się, że w miarę postępującej urbanizacji oraz nasilania się zjawisk aglomeracyjnych procesy te będą się intensyfikować. Autor identyfikuje możliwe skutki, a także poddaje ocenie zasadność interwencji publicznej, której celem jest korekta zawodności rynku. Wśród możliwych narzędzi wskazano na opodatkowanie nieruchomości oraz planowanie przestrzenne.
W książce dokonano syntezy badań empirycznych dotyczących obiektów generujących efekty zewnętrzne, które przejawiają się w cenach nieruchomości. Szczególną uwagę skupiono na oddziaływaniu takich obiektów, jak: zieleń miejska, komunikacja miejska, lotniska oraz zakłady przemysłowe. Przeprowadzone badania wskazują, że oddziaływanie wymienionych obiektów jest niejednorodne i zależy między innymi od kontekstu geograficznego oraz rodzaju nieruchomości.
Istotną wartością pracy jest ocena pośredniego wpływu asymetrii informacji na oddziaływanie określonych obiektów sąsiedztwa na ceny nieruchomości. Postawiona hipoteza, według której siła oddziaływania wybranych czynników przestrzennych zależy od transparentności rynku nieruchomości, znalazła częściowe potwierdzenie.

• ceny nieruchomości
• efekty zewnętrzne
• metaanaliza
• rynek nieruchomości
• zawodność rynku
• nieruchomość