Europejski wiersz litanijny

W innej czasoprzestrzeni

1 opinia

Format:

epub, mobi, pdf, ibuk

DODAJ DO ABONAMENTU

WYBIERZ RODZAJ DOSTĘPU

12,69  16,70

Format: epub, mobi, pdf

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa: 16,70 zł (-24%)

Najniższa cena z 30 dni: 10,02 zł  


12,69

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Tematem publikacji jest poetyka europejskiego wiersza litanijnego, przedmiotem opisu – problematyka gatunku, rytmu i figur retorycznych oraz wersologia porównawcza, tłem zaś – kulturowa tożsamość Europy. Zagadnienia te są analizowane w ścisłym związku z rekonstrukcją implikowanej kosmologii litanii.


Autor dowodzi, że litania powstała jako próba przełożenia na rytm tekstu starożytnych wyobrażeń na temat czasoprzestrzeni świata. Strukturę tej czasoprzestrzeni trudno przedstawić na płaskiej mapie, oddają ją natomiast bizantyjskie mozaiki w sklepieniach półkolistych, gotyckie rozety witrażowe i właśnie – litania.


Badania obejmują okres od starożytności do połowy XIX wieku. Autor prowadzi Czytelnika tropem genezy i metamorfoz wiersza litanijnego od poezji staroegipskiej, biblijnej, syryjskiej i greckiej, przez twórczość w języku łacińskim, aż do literatur nowożytnej Europy (szczególnie w językach francuskim, włoskim i angielskim, także niemieckim oraz w językach słowiańskich, iberyjskich czy skandynawskich).


W świetle rozważań Autora wiersz litanijny – choć wykorzystywany przez poetów różnych narodowości i rozmaitych wyznań – był w okresie nowożytnym formą jednoczącą kulturowo Europę wokół wspólnego gatunkowego obrazu świata.


*********


European litanic verse. A different space-time


The publication deals with the poetics of European litanic verse. Its subject matter is genre, rhythm and rhetorical figures, as well as comparative versification, portrayed against the background of the cultural identity of Europe. These themes are analysed in close relation with a reconstruction of the implied philosophy of the litany, especially its cosmological principles. The study covers a period from antiquity to the middle of the 19th century.


*********


Witold Sadowski – literaturoznawca, pracownik naukowy Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, autor i redaktor książek na temat historii i teorii wiersza, genologii, związków między literaturą a sztukami plastycznymi, twórczości poetów polskich (współczesnych i dawniejszych) oraz form religijnych w poezji europejskiej.


Rok wydania2018
Liczba stron476
KategoriaLiteraturoznawstwo
WydawcaUniwersytet Warszawski
ISBN-13978-83-235-3762-5
Numer wydania1
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

INNE EBOOKI AUTORA

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Podziękowanie    9
  Wykaz skrótów    10
  Zasady cytowania    11
  Zasady pisowni    11
  
  WPROWADZENIE 13
  
  Część pierwsza
  POCHODZENIE WIERSZA LITANIJNEGO    25
  Rozdział pierwszy
  Starożytne próby litanii metrycznych    32
  Rozdział drugi
  Litania i matematyka    37
  Rozdział trzeci
  Geneza wiersza litanijnego w pieśni    44
  Rozdział czwarty
  Geneza wiersza litanijnego w prozie    56
  Rozdział piąty
  Wiersz litanijny jako embrionalna forma wiersza    71
  
  Część druga
  GATUNEK LITANII    81
  Rozdział pierwszy
  Pojęcie, nazwa i termin litanii    84
  Rozdział drugi
  Geny litanii    98
   2.1 Gen ektenialny    102
   2.2 Gen chairetyzmiczny    112
   2.3 Gen polionimiczny    135
   2.3.1 Egipski hymn henoteistyczny    136
   2.3.2 Błogosławieństwa w hymnie monoteistycznym
       143
   a) Hymn trzech młodzieńców    148
   b) Psalm 136    155
   c) Hymny św. Efrema Syryjczyka    160
   d) Powrót do Biblii    163
   2.3.3 Bilans    170
   2.4 Łączenie genów    173
   2.4.1 Chairetyzmy bizantyjskie: gen polionimiczny
   + gen chairetyzmiczny    174
   2.4.2 Litania do Wszystkich Świętych: gen
   polionimiczny + gen ektenialny    184
   a) Lista maksym    197
   b) Lista bohaterów    201
   c) Zaklęcie katalogowe i lorica    208
   2.4.3 Litania loretańska: gen polionimiczny + gen
   ektenialny + gen chairetyzmiczny    220
  
  Część trzecia
  LITANIA – GATUNKOWY OBRAZ ŚWIATA    225
  Rozdział pierwszy
  Struktura obrazu świata    228
   1.1 Co to jest gatunkowy obraz świata?    228
   1.2 Czasoprzestrzeń koncentryczna    236
   1.2.1 Paradoks okręgu    237
   1.2.2 Artystyczne konceptualizacje
   czasoprzestrzeni koncentrycznej    242
   1.3 Semantyka komponentów litanii    248
   1.3.1 Podstawowy schemat dwukomponentowy    248
   1.3.2 Schematy z trzema i czterema komponentami
       251
   1.3.3 Tendencje redukcyjne w kierunku jednego
   komponentu    259
   1.3.4 Wnioski i konsekwencje    264
   a) Technika wycinka i technika przekroju    265
   b) Wyliczenia nielitanijne    267
   c) Konsekwencje teologiczne    271
   1.4 Układ komunikacyjny litanii    272
   1.4.1 Nadadresat    273
   1.4.2 Podmiot uprawniony do wypowiedzi    274
   1.4.3 Semantyka apostrofy    278
   1.4.4 Pośrednictwo    280
   1.5 Problem czasu    285
  Rozdział drugi
  Antonomazja    290
   2.1 Antonomazja w tradycji retorycznej    291
   2.2 Antonomazja w kontekście innych tropów i zjawisk
   językowych    297
   2.3 Przedziwne imiona    304
   2.4 Wieloimienność    308
   2.5 Antonomazje w działaniu    315
   2.6 Narracja litanijna    324
  
  Część czwarta
  POWSTANIE I ROZWÓJ LITANII POETYCKICH    339
  Rozdział pierwszy
  Podziały w Kościele, podziały w poezji    343
   1.1 Gen ektenialny w litanii kościelnej i poetyckiej
       347
   1.2 Gen chairetyzmiczny w litanii kościelnej i
   poetyckiej    349
   1.3 Specyfika litanii poetyckiej w kontekście
   pobożności prywatnej    354
  Rozdział drugi
  Równoległe funkcjonowanie genu polionimicznego w nurcie poetyckim    357
  Rozdział trzeci
  Wersyfikacja litanii kościelnej i poetyckiej    373
  Rozdział czwarty
  Sztuka parafrazy, komentarza i autokomentarza    380
   4.1 Poetyckie parafrazy litanii kościelnych    382
   4.2 Poetyckie komentarze do litanii kościelnych    384
   4.2.1 Etap średniowieczny    385
   4.2.2 Etap poreformacyjny    387
   4.3 Autokomentarz jako specyficzna technika litanii
   poetyckiej    395
  Rozdział piąty
  Związki litanii z innymi gatunkami    400
   5.1 Litania a sonet    400
   5.2 Litania a pozostałe gatunki średniowieczne    405
   5.3 Litania a gatunki nowożytne    411
  Rozdział szósty
  Interpretacje – reinterpretacje – eksperymenty    419
   6.1 Interpretacje zasobów gatunkowych    419
   6.2 Reinterpretacje zasobów gatunkowych    429
   6.3 Eksperymenty z gatunkowym obrazem świata    438
  
  Podsumowanie    448
  Wybór bibliografii    451
  Summary    461
  Indeks osób    463
  Indeks rzeczowy    470
RozwińZwiń